Khoảng 70 tư liệu về những mô hình di sản, trong đó có cả mộc bản, châu bản, thơ văn cung đình Huế được tọa lạc trong triển lãm Tiếp cận di sản tư liệu quốc tế tại việt nam qua di sản tư liệu triều Nguyễn do Trung tâm bảo tồn di tích lịch sử cố đô Huế, Trung tâm hoạt động giải trí văn hóa truyền thống khoa học Văn Miếu – Văn Miếu, Trung tâm tàng trữ vương quốc 1 và Trung tâm tàng trữ vương quốc 4 tổ chức triển khai tại Văn Miếu – Văn Miếu, TP.HN từ ngày 26.8 .
Tiến sĩ Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích lịch sử cố đô Huế, cho biết tại triển lãm có 16 mộc bản triều Nguyễn, hầu hết ra mắt về quốc hiệu VN. Bên cạnh đó có châu bản trình làng về giáo dục và khoa cử, đó cũng là thế mạnh của việt nam và của triều Nguyễn. Triển lãm cũng trình làng thơ văn, kiến trúc cung đình Huế với ý thức xuyên suốt là lòng tự hào dân tộc bản địa .
Theo ông Hải, triều Nguyễn là triều đại quân chủ sau cuối ở việt nam, là triều đại có số lượng sách vở tư liệu còn lại đến nay đồ sộ nhất. “ Có tối thiểu 3 tư liệu di sản của triều Nguyễn được UNESCO công nhận là di sản tư liệu ký ức quốc tế. Trong đó có mộc bản được công nhận vào năm 2009, châu bản công nhận năm năm trước và thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế công nhận vào năm năm nay ”, ông Hải cho biết .
Đề cao tự hào dân tộc
\n
Tại triển lãm này, một bài thơ ở điện Thái Hòa (Huế) được đặt ở vị trí trang trọng. “Bài thơ này được xem là tuyên ngôn độc lập của triều Nguyễn. Nội dung chỉ có 4 câu: Văn hiến thiên niên quốc/Xa thư vạn lý đồ/Hồng Bàng khai tịch hậu/Nam phục nhất Đường Ngu với đại ý bờ cõi nước ta từ xa xưa đã vạn dặm, chúng ta khai quốc rất sớm, thành một quốc gia hùng mạnh không kém các quốc gia ở Trung Hoa như Đường, Ngu. Điều đó thể hiện lòng tự hào rất lớn của người VN, có thể tự cường sánh vai các quốc gia, dân tộc khác”, ông Hải nói.
Ông Nguyễn Phước Hải Trung, Phó giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích lịch sử cố đô Huế, cho rằng : “ Nếu như ở bài Nam Quốc sơn hà là tuyên ngôn độc lập thì bài thơ ở điện Thái Hòa cũng là tuyên ngôn độc lập nhưng tôn vinh nền độc lập về văn hiến, đến sự thống nhất văn hóa truyền thống ” .
Không chỉ độc lạ về văn chương, hình thức biểu lộ di sản thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế cũng rất nhiều mẫu mã. “ UNESCO công nhận khá nhiều di sản mộc bản, nó là bản âm, từ đó hoàn toàn có thể in ra nhiều bản. Còn thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế là dương bản, lại là bản khắc trực tiếp và là độc bản, được gắn trực tiếp trên khu công trình kiến trúc, không giống như hoành phi câu đối hoàn toàn có thể gỡ và mang đi. Cách biểu lộ cũng phong phú. Có loại khắc trực tiếp trên gỗ, sau đó sơn son thếp vàng, có loại khắc xong sơn đen, loại khác chỉ vẽ sơn vàng lên hay tráng men trên pháp lam … ”, ông Hải nói .
