Giải pháp nào cho việc xử lý chất thải y tế?
Chất thải y tế đã và đang tác động trực tiếp tới môi trường và sức khỏe của người dân, từ đó đặt ra nhiều thách thức trong việc xử lý các loại chất thải trong ngành y tế.
Rác thải y tế, nỗi lo môi trường và sức khỏe.
Sáng 14/7, Hội thảo nghiên cứu và phân tích xu thế công nghệ tiên tiến “ Xử lý chất thải y tế ” do Trung tâm thông tin và thống kê khoa học và công nghệ tiên tiến – Sở Khoa học và Công nghệ TP. TP HCM tổ chức triển khai đã lôi cuốn được nhiều chuyên viên, nhà khoa học đầu ngành trong nghành nghề dịch vụ xử lý chất thải y tế tham gia . Xử lý chất thải y tế đang là vấn đề khến nhiều người dân quan tâm.
Thông tin tại hội thảo, ThS Nguyễn Đức Tuấn, quyền Giám đốc Trung tâm thông tin và thống kê khoa học và công nghệ TP. HCM cho biết, xử lý chất thải y tế là bài toán khó và cấp thiết của toàn thế giới bởi đây là nguồn thải có khả năng nhiễm các loại vi khuẩn, virus nguy hiểm, có rủi ro cao cho sức khỏe cộng đồng và gây ô nhiễm môi trường.
Lượng chất thải y tế phát sinh ngày càng nhiều đang khiến cho mạng lưới hệ thống xử lý có tín hiệu bị quá tải. Tại Nước Ta theo thông tin tại hội nghị trực tuyến “ Triển khai giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế ” do Bộ Y tế phối hợp với chương trình tăng trưởng Liên hợp quốc ( UNDP ) tổ chức triển khai năm 2019, lượng chất thải rắn y tế phát sinh tại những bệnh viện, cơ sở y tế khoảng chừng 600 tấn / ngày. Trong đó, khoảng chừng 10 % là chất thải y tế nguy cơ tiềm ẩn .Lượng chất thải rắn y tế có khuynh hướng ngày càng ngày càng tăng ở hầu hết những địa phương do số cơ sở y tế, giường bệnh và việc sử dụng những loại sản phẩm dùng 1 lần trong y tế ngày càng nhiều. Đặc biệt, đại dịch Covid bùng phát từ năm 2020 đã phát sinh một lượng lớn chất thải rắn y tế cần xử lý. Riêng tại TP. Hồ Chí Minh, theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, khi dịch Covid tăng trưởng mạnh, chất thải y tế đã tăng từ mức 40 tấn / ngày lên đến đỉnh điểm là gần 150 tấn / ngày .
ThS Nguyễn Đức Tuấn quyền Giám đốc Trung tâm thông tin và thống kê khoa học và công nghệ TP. HCM đánh giá xử lý chất thải y tế là bài toán khó và cấp thiết. Theo tổ chức triển khai Y tế thế giới ( WHO ), chất thải y tế là toàn bộ những chất thải được sinh ra tại những bệnh viện, cơ sở y tế, … Trong đó, 75 – 90 % là chất thải rắn thường thì ( phát sinh từ hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt thường ngày của nhân viên cấp dưới y tế, người bệnh, người nhà người bệnh, … ) không tính những loại chất thải hoạt động và sinh hoạt phát sinh từ khu vực cách ly, điều trị người mắc bệnh truyền nhiễm nguy hại. Phần còn lại ( từ 10-20 % ) là chất thải nguy cơ tiềm ẩn, tiềm ẩn rủi ro tiềm ẩn lây nhiễm cao, ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất con người và thiên nhiên và môi trường .Do đặc thù nguy cơ tiềm ẩn, nên chất thải y tế được chăm sóc từ khá lâu trên quốc tế ( từ những năm đầu thế kỷ 20, đã có những sáng tạo tiên phong tương quan đến xử lý loại chất thải nguy cơ tiềm ẩn ). Vấn đề này ngày càng lôi cuốn nhiều nhà nghiên cứu và điều tra, đặc biệt quan trọng là trong những năm gần đây số lượng sáng tạo ngày càng tăng liên tục. Sáng chế về xử lý chất thải y tế tập trung chuyên sâu theo 2 hướng điều tra và nghiên cứu chính đó là : loại chất thải y tế và những kỹ thuật để xử lý chất thải y tế .“ Ở trong nước, những nhà nghiên cứu Nước Ta cũng đã có nhiều khu công trình điều tra và nghiên cứu xử lý chất thải y tế. Một số hiệu quả nghiên cứu và điều tra công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế đã được ĐK và cấp văn bằng bản quyền trí tuệ, nhiều tác dụng điều tra và nghiên cứu đã được chuyển giao, ứng dụng thành công xuất sắc vào thực tiễn ” – ThS Nguyễn Đức Tuấn nhấn mạnh vấn đề .
Nhiều đơn vị chú trọng xây dựng công nghệ xử lý chất thải y tế tiên tiến
Trong khuôn khổ của hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành cũng báo cáo những công nghệ trong xử lý chất thải y tế mang nhiều tính ưu việt như: Xử lý rác thải y tế không đốt – công nghệ thân thiện với môi trường; Công nghệ Plasma Nano Bubble xử lý nước thải y tế; Hệ thống xử lý chất thải rắn y tế công nghệ Plasma; Công nghệ vi sóng giải pháp xử lý chất thải y tế an toàn và hiệu quả; Công nghệ xử lý chất thải rắn y tế bằng lò đốt chất thải rắn VHI-18B.
Hầu hết, những công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế nêu trên đều mang những đặc tính riêng không liên quan gì đến nhau và bảo vệ xử lý tốt nguồn thải, bảo đảm an toàn, bảo vệ thiên nhiên và môi trường .Điển hình, so với Công nghệ xử lý chất thải rắn y tế bằng lò đốt chất thải rắn VHI-18B do Viện Công nghệ Môi trường ( Viện Khoa học và Công nghệ Nước Ta ) thực thi có ưu điểm là đốt đa vùng, phân phối nhu yếu nhiệt độ cao, trộn lẫn mạnh, thời hạn lưu cháy dài thế cho nên hiệu suất đốt cháy rác thải, thiêu hủy dioxin và furan cao ; Thành lò được xây bằng gạch Sa mốt A, cách nhiệt bằng bông khoáng chịu nhiệt cao và vỏ lò làm bằng vật tư inox SUS 304 nên khi lò đang đốt ở nhiệt độ cao nhƣng kiểm tra bên ngoài vỏ lò vẫn mát .Luôn duy trì áp suất âm trong lò nên khi lò đang hoạt động giải trí vẫn hoàn toàn có thể Open nạp mẻ rác mới ; Hệ thống xử lý khí thải của lò phối hợp với trao đổi nhiệt để loại trừ triệt để bụi, sắt kẽm kim loại nặng và những khí ô nhiễm ( NO, SO, HCI, HF. .. ), làm lạnh nhanh khí thải xuống dƣới 200OC tránh tái sinh dioxin, đồng thời nung nóng không khí cấp cho lò, nhằm mục đích giảm thiểu việc tiêu tốn nguyên vật liệu .Khói thải ra sau khi xử lý không màu, không mùi, không gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường, đạt quy chuẩn kỹ thuật vương quốc QCVN 02 : 2012 / BTNMT về khí thải lò đốt chất thải rắn y tế ; Lượng tro trơ còn lại rất ít, được mang đi chôn lấp hoặc đổ thải nhưchất thải rắn thường thì ; Hệ thống có chính sách tinh chỉnh và điều khiển tự động hóa chu kỳ luân hồi đốt, nhiệt độ và những thiết bị kèm theo nên việc quản lý và vận hành tương đối đơn thuần, bảo đảm an toàn ; Có nhiều loại lò đốt hiệu suất tương thích với lượng chất thải của từng cơ sở bệnh viện ; Có chính sách thao tác hiệu suất cao nên tiết kiệm chi phí nguyên vật liệu, do vậy ngân sách xử lý thấp ; Tính nội địa hóa cao, ngân sách thấp hơn so với nhập ngoại, chỉ bằng 40-60 % ngân sách nhập ngoại . Nhiều chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu tham dự hội thảo và nêu quan điểm về việc xử lý chất thải y tế.
Trong khi đó, PGS. TS Trần Ngọc Đảm đánh giá, hiện nay những công nghệ xử lý nước thải y tế đang áp dụng thì chiếm diện tích lớn, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, quy trình vận hành phức tạp, chi phí lắp đặt xây dựng cao, công nghệ lạc hậu, phát sinh mùi,…. Để khắc phục vấn đề trên PGS. TS Trần Ngọc Đảm đã giới thiệu máy xử lý nước thải công nghệ Plasma có thể sử dụng để xử lý nhiều loại nước thải khác nhau và mang lại hiệu quả cao.
Theo đó, công nghệ Plasma là những chất oxy hóa bậc cao được gói vào bọt khó nano phân tán đều trong nước và động năng hạt mang điện bẻ gãy những chuổi và động năng hạt mang điện bẻ gãy những chuỗi Hydrocacbon ( vi trùng, vi rút, nấm mốc, … ) những vòng benzen ( hóa chất kháng sinh, mẫu xét nghiệm ) và keo tụ những chất lơ lửng làm sạch nước khó xử lý như nước thải bệnh viện, phòng thí nghiệm hóa sinh, rác … .Máy xử lý nước thải công nghệ Plasma có nhiều ưu điểm như xử lý trọn vẹn tự động hóa AI, IoT, được cho phép xử lý linh động toàn bộ những loại nước thải công nghiệp, khách sạn, y tế, nước thải làng nghề và nước sinh hoạt đầu nguồn ; Nhỏ gọn, thuận tiện được tích hợp trong mọi điều kiện kèm theo mặt phẳng nhỏ hẹp, phong cách thiết kế theo nhu yếu của người mua ; Chỉ dùng điện tự động hóa trọn vẹn, không hóa chất, không vi sinh, thân thiện môi trường tự nhiên, bảo vệ sức khỏe thể chất và tiết kiệm ngân sách và chi phí nguồn năng lượng .
Thanh Tùng