Hệ sinh thái là một hệ thống mở vô cùng lớn trên trái đất. Nó được nghiên cứu và chia ra thành hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo. Vậy giữa hai dạng hệ sinh thái này có gì khác nhau? Cùng đọc so sánh hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo mà chúng tôi tổng hợp dưới đây.
Hệ sinh thái là gì?
Hệ sinh thái như đã nói ở trên nó là một hệ thống mở, trong hệ sinh thái có vô số quần xã sinh vật, sống ở những khu vực sống nhất định gọi là sinh cảnh. Tất cả các sinh vật, bao gồm cả sinh vật sống và sinh vật không sống sẽ cùng tồn tại và phát triển trong đó. Các quần xã sinh vật trong hệ sinh thái sẽ có ít nhiều tác động qua lại lẫn nhau để tạo nên sự cân bằng sống. Trái đất là một hệ sinh thái khổng lồ, cho tới nay con người vẫn chưa thực sự khám phá và hiểu hết tính phong phú của hệ sinh thái này.
Sinh vật trong hệ sinh thái được chia ra thành nhiều nhóm gồm có : Sinh vật sản xuất -> sinh vật tiêu thụ -> sinh vật phân hủy. Các sinh vật nối nhau tạo thành chuỗi mắt xích thức ăn .
Một số ví dụ cơ bản để bạn đọc hiểu rõ hơn về hệ sinh thái:
Hệ sinh thái trong rừng mưa nhiệt đới gió mùa
Các thành phần gồm có :
- Vô sinh : Nước, đá, đất ,
- Sinh vật sản xuất : Cây cối, tảo, rong, vi trùng ,
- Sinh vật tiêu thụ : Hổ, báo, chim ,
- Sinh vật phân giải : Nấm, giun, vi trùng ,
- Trong hệ sinh thái còn có những khái niệm như : Rừng, Quần xã, Môi trường sinh thái, Quần thể sinh vật, Nhân tố sinh thái, Giới hạn sinh thái, .
Vai trò và đóng góp của hệ sinh thái trong cuộc sống
Hệ sinh thái có vai trò vô cùng hệ trọng so với toàn cầu. Cụ thể 1 số ít góp phần của nó :
Giảm và hạn chế tác động của thiên tai : Hệ sinh thái rừng có vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu những tác động ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ, so với đời sống và hoạt động và sinh hoạt của con người .
Nguồn thức ăn dồi dào cho những sinh vật trong chuỗi mắt xích : Hệ sinh thái phân phối nguồn lương thực, thực phẩm cho con người, hệ sinh thái càng lan rộng ra thì phúc lợi, đời sống con người càng cao .
Vì vai trò của hệ sinh thái cực kỳ quan trọng nên mỗi tất cả chúng ta cần phải nhận thức, hiểu rõ yếu tố, bảo tồn hệ sinh thái ngày một tốt hơn. Cụ thể thì :
- Nên hiểu biết, có ý thức giữ gìn thiên nhiên và môi trường sống tự nhiên
- Có kế hoạch đơn cử trong việc khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên tự nhiên trong hệ sinh thái
- Tích cực trồng cây, phủ xanh rừng trống đồi trọc
- Bảo vệ hệ sinh thái rừng ngập mặn đứng trước rủi ro tiềm ẩn bị tác động ảnh hưởng xấu đi
- Xử lý rác thải, hạn chế tối đa sử dụng những đồ vật ít phân hủy
- Quy hoạch, tăng trưởng nông nghiệp tốt
Hệ sinh thái tự nhiên là gì?
Hệ sinh thái tự nhiên được hiểu là hệ sinh thái tăng trưởng và hồi sinh theo tự nhiên, quy luật của đời sống. Trong hệ sinh thái, những quần xã sinh vật vẫn còn đủ nét hoang sơ vốn có của nó .
Thành phần của hệ sinh thái tự nhiên gồm có những yếu tố vô cơ và hữu cơ, yếu tốt vật lý
Yếu tố vô cơ : Những nguyên tố, khoáng vật có công dụng tương hỗ kích thích tổng hợp những tế bào sống, sinh vật sống. Yếu tố vô cơ sống sót phong phú ở cả ba thể : rắn, lỏng, khí .
Yếu tố hữu cơ : là những chất có vai trò liên kết, thôi thúc quy trình sinh trưởng của sinh vật : chất mùn, protein ,
Hệ sinh thái tự nhiên cũng có những nhóm sinh vật sản xuất ( đa phần là những sinh vật tự dưỡng ). Nhóm sinh vật này giúp sản xuất những hợp chất hữu cơ từ những hợp chất vô cơ trong thiên nhiên và môi trường .
Sinh vật tiêu thụ : Chia ra làm những bậc, bậc trên sẽ lấy bậc dưới làm nguồn thức ăn chính .
Sinh vật phân hủy : Là những sinh vật hoàn toàn có thể phân thải những sinh vật bậc cao, những loại chất hữu cơ trong thiên nhiên và môi trường thành chất vô cơ .
Hệ sinh thái tự nhiên cực kỳ mở, trong hệ sinh thái quy trình trao đổi nguồn năng lượng diễn ra vô cùng can đảm và mạnh mẽ, có sự tương tác qua lại lẫn nhau. Nguồn nguồn năng lượng để thôi thúc quy trình trao đổi, tăng trưởng của hệ sinh thái được lấy từ mặt trời, nguồn năng lượng hóa học sinh ra trong chuỗi thức ăn. Nhiều chuỗi thức ăn hợp lại sau cuối sẽ ra được những lưới thức ăn, tạo thành chuỗi link mắt xích trong hệ sinh thái .
Hệ sinh thái nhân tạo là gì?
Trái với hệ sinh thái tự nhiên vốn có, lúc bấy giờ Open khái niệm hệ sinh thái nhân tạo, do con người tạo ra. Đây là hệ sinh thái không sống sót trong tự nhiên, khá phong phú về size, cấu trúc. Chúng được kiến thiết xây dựng trong những nhà kính, những bể thủy sinh, khu định cư, khác biệt với môi trường tự nhiên tự nhiên bên ngoài .
Trong hệ sinh thái nhân tạo, con người sẽ quyết định hành động xem nên trồng, nuôi những gì để sử dụng vào mục tiêu của mình. Thông thường lúc bấy giờ tất cả chúng ta thường thấy đó là việc trồng rau, nuôi súc vật trong nhà kính, trang trại .
Hệ sinh thái nhân tạo thường không có tính ổn định, tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định và phải dựa hoàn toàn vào sự chăm sóc của người. Chỉ cần thiếu sự chăm sóc của con người một thời gian ngắn, hệ sinh thái này có thể bị suy thoái, phá hủy.
So sánh hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo chi tiết
Hệ sinh thái có nhiều góp phần trong thực tiễn đời sống. Tuy nhiên không phải ai cũng hoàn toàn có thể chỉ ra được điểm giống và khác nhau giữa hai khái niệm hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo. Nếu bạn đang tìm kiếm sự so sánh này, cùng tìm hiểu và khám phá với chúng tôi :
Giống nhau
Cả hai hệ sinh thái đều có những đặc thù chung về thành phần, lối sống sinh trưởng, một số ít mắt xích thức ăn .
Đều có những thành phần vô cơ, hữu cơ, yếu tố vật lý
Đều tăng trưởng và sinh trưởng trong một sinh cảnh nhất định, tạo thành quần xã
Sinh vật sống trong cả hai thiên nhiên và môi trường đều có tác động ảnh hưởng nhất định qua lại lẫn nhau, tạo thành những chuỗi mắt xích thức ăn
Khác nhau
Một số điểm khác nhau của hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo gồm có :
|
Hệ sinh thái tự nhiên
|
Hệ sinh thái nhân tạo
|
Thành phần loài
|
Thành phần loài và kích cỡ hệ sinh thái rất phong phú
|
Có số lượng hạn chế về thành phần loài, kích cỡ có hạn
|
Tính không thay đổi
|
Có tính không thay đổi cực kỳ cao, ít bị tác động ảnh hưởng, ít bị dịch bệnh
|
Thường khá không ổn định, rất dễ bị tác động ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, năng lực bị dịch bệnh cao
|
Mức độ sinh trưởng
|
Sự sinh trưởng ở mức thông thường
|
Sự sinh trưởng của những thành viên nhanh gọn
|
Năng suất sinh học
|
Năng suất sinh học thấp
|
Năng suất sinh học siêu cao
|
Chăm sóc
|
Không cần sự chăm nom, tự sinh trưởng và tăng trưởng
|
Bắt buộc cần có sự chăm nom của con người
|
Các thông tin trên đã giúp bạn có thêm cái nhìn tổng quát về hai khái niệm hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo. Những so sánh hệ sinh thái tự nhiên và hệ sinh thái nhân tạo sẽ là kiến thức tiền đề để bạn học tốt hơn môn Sinh học ở cấp THPT. Muốn học tốt bộ môn này, chúng ta chỉ cần có thái độ chăm chỉ học hỏi, những kiến thức trong sách vở sẽ được áp dụng tốt hơn khi chúng ta quan sát, tìm hiểu cả trong thực tế. Chúc các bạn học thật tốt bộ môn này nhé.
| | Ôn tập kỹ năng và kiến thức :