Dúi hay còn gọi là chuột nứa, chuột dúi, chuột tre, một loại đặc sản chứa nhiều chất đạm, ngon, mát, hiện được bán với giá rất cao và mang lại lợi ích kinh tế lớn cho nhiều hộ nông dân. So với việc nuôi thương phẩm thì kỹ thuật nuôi dúi sinh sản có nhiều yêu cầu khắt khe hơn. Vậy đó là những yêu cầu gì, cùng tham khảo bài viết sau đây để hiểu rõ hơn bạn nhé.
1. Chuồng nuôi dúi sinh sản
Làm chuồng nuôi dúi sinh sản đòi hỏi diện tích của mỗi ô phải rộng 50cm, dài 0.8 đến 1m, thành ô phải xây chắc chắn và có chiều cao khoảng từ 70cm, mặt thành tô xi măng láng và ốp gạch men. Đối với nền chuồng nuôi có thể dán gạch men hay bê tông đều được. Bà con có thể dùng đệm lót sinh học VBio để khử mùi hôi trong chuồng của chúng và giúp ngăn chặn vi sinh vật kí sinh có điều kiện phát triển.
Đối với việc nuôi dúi sinh sản bà con nên chia mỗi ô làm 2 ngăn, ngăn bên trong được dùng để sinh sản, ngăn bên ngoài làm nơi cho dúi chơi và ăn uống. Bên cạnh đó, chuồng nuôi dúi sinh sản cũng phải có mái che mưa, che nắng, đảm bảo môi trường sạch sẽ và thông thoáng. Nếu có thể bạn hãy nuôi dúi trong nhà hoặc ở khu vực yên tĩnh, ít người đi lại.
2. Kỹ thuật nuôi dúi sinh sản – Chế biến thức ăn nuôi dúi
Thức ăn cho dúi sinh sản chủ yếu là tre, ngo, mía. Bên cạnh đó bà con cũng có thể kết hợp thêm một số loại rau, củ, quả, rễ cây, mầm cây, các loại thức ăn hỗn hợp, thức ăn bổ sung khoáng, vitamin như côn trùng, ốc, giun đất,…
Đặc tính của dúi là ăn nhiều vào ban ngày chứ không tập trung chuyên sâu vào đêm hôm. Vậy nên bạn hãy bỏ thức ăn tươi vào mỗi sáng. Lưu ý, nên ước đạt thức ăn vừa đủ, không để thức ăn quá nhiều để tránh thừa thãi, ôi thiu .
Trong kỹ thuật nuôi dúi sinh sản một yếu tố mà bạn không được bỏ qua nữa đó là nước uống cho chúng. Theo đó, chén đựng nước cho dúi phải được đặt cố định để tránh tình trạng bị đổ ra bên ngoài. Chưa hết, khi vệ sinh chuồng dúi bạn cũng nên lấy giẻ lau khô chén đựng nước và thay nước mới vào. Mỗi lúc dúi khát và muốn uống nước thì mỗi con có thể uống 1/3 lượng nước trong chén.
3. Chọn giống dúi
Muốn nuôi dúi sinh sản hiệu quả bà con nên chọn con giống được 7 tháng tuổi, khối lượng đạt từ 700 đến 800g. Ngoài ra, bạn cũng nên chọn giống giữa 2 dòng khác nhau để tránh đồng huyết. Sau khi chọn giống xong cũng nên nuôi riêng.
Phân biệt dúi đực và dúi cái trong quá trình chọn giống cũng chính là một trong những kỹ thuật nuôi dúi sinh sản mà người nuôi bắt buộc phải nắm rõ. Theo đó, bạn có thể áp dụng cách dưới đây để dễ dàng nhận biết hơn.
Đối với dúi đực: Hãy chú ý quan sát bộ phận sinh dục của dúi, nếu là dúi đực thì sẽ có 2 tinh hoàn như chó và không có vú. Chọn dúi đực nên ưu tiên con giống khỏe mạnh, không bị tật, bằng hoặc to hơn dúi cái. Trung bình mỗi con dúi đực có thể phối giống được cho 4 đến 5 con dúi cái.
Đối với dúi cái: Bà con có thể quan sát phần bụng dưới con dúi sẽ thấy 2 hàng vú ở hai bên bẹ sườn tựa như với heo. Con dúi cái giống được coi là tốt khi có ngoại hình to vừa, không quá nhỏ, bộ lông mượt, hàng vú đều và chạy khỏe.
4. Cách phát hiện dúi động dục
Dúi động dục sẽ bỏ ăn hoặc ăn ít, xột xoạt tìm kiếm gì đó như tìm con đực. Khi nhấc đuôi dúi lên sẽ thấy bộ phận sinh dục của dúi có màu hồng, đưa tay lên vuốt nhẹ nó sẽ lồi ra và có thể ướt. Lúc này nếu bỏ dúi cái vào chuồng dúi đực thì dúi đực sẽ phát ra tiếng kêu đặc trưng và chủ động cho dúi cái phối giống.
5. Tiến hành ghép đôi
Chọn con đực bằng hoặc lớn hơn con cháu một chút ít thả vào chuồng con cháu. Quan sát nếu thấy hai con quấn quýt nhau thì để nguyên, còn nếu thấy con đực và con cháu gầm gừ nhau thì đổi con khác. Mất khoảng chừng 1.5 đến 2 phút để dúi cái giao phối với dúi đực. Sau khi hai con giao phối xong bà con sẽ thấy dúi đực và dúi cái liếm cùng liếm bộ phận sinh dục, đó là biểu lộ của việc giao phối thành công xuất sắc. Còn nếu dúi cái không thực thi hành vi này nghĩa là giao phối thất bại .
2 ngày sau hãy quan sát nếu thấy con cái có biểu hiện vú căng, bộ phận sinh dục bắt đầu se lại nghĩa là đã đậu thai. Với những người chưa nắm rõ kỹ thuật nuôi dúi sinh sản thì việc quan sát này có thể gặp khó khăn. Bạn có thể khắc phục bằng cách để con cái và con đực chung với nhau trong vòng một tuần, khi nào thấy con cái và con đực gầm gừ nhau thì hãy tách riêng.
6. Kỹ thuật chăm nom và nuôi dúi mẹ sinh sản
Dúi từ lúc sinh đến lúc đẻ khoảng chừng 32 tuần, mỗi năm chúng sẽ đẻ 2 đến 4 lứa và mỗi lứa từ 2 đến 6 con. Sau 2 đến 3 ngày giao phối bà con nên đưa dúi đến tổ đẻ để sẵn sàng chuẩn bị cho quy trình sinh sản. Cho rơm hay rác mềm vào tổ, khoảng chừng một tháng sau khi ghép đôi thì dúi mẹ sẽ sinh .
Trước khi dúi đẻ bà con cần dọn rác, phân thật sạch trong chuồng. Khi dúi đẻ thì không nên dọn chuồng ngay mà hãy chờ 2 đến 3 ngày và khi dọn cũng không nên động vào ổ dúi. Không thăm tổ đẻ nhiều lần mà hãy để dúi mẹ dữ thế chủ động chăm nom cho dúi con 2 tuần tuổi .
Thức ăn cho dúi sinh sản phải đầy đủ, ngoài cỏ, mía thì bà con cũng nên cho ăn thêm tinh bột như bắp, khoai lang, men ủ thức ăn chăn nuôi,… chế phẩm men ủ thức ăn trong chăn nuôi được xem là giải pháp hữu hiệu và toàn vẹn nhất, thay thế kháng sinh và chất lượng tăng trọng mà vẫn đảm bảo năng suất và kinh tế.
Khi dúi con được 45 ngày thì tách khỏi dúi mẹ để chuẩn bị sẵn sàng đẻ lứa sau. Sau khi tách con thì nên ngừng cho dúi mẹ ăn một ngày và sau 3 ngày hãy kiểm tra và ghép đôi lại với dúi đực .
7. Chăm sóc dúi con mới đẻ
Dúi con mới đẻ chưa mở mắt và không có lông. Sau 10 ngày lông mới dài ra và 30 ngày sau mới mở mắt. Ban đầu chúng có thể mò mẫm thức ăn từ dúi mẹ, đến 20 ngày sau thì có thể tập ăn thức ăn như mía, tre. Dúi con nhanh lớn, khi đạt 2 đến 3kg là có thể xuất bán, cũng vì vậy mà nhiều người chọn nuôi dúi làm giàu.
8. Bệnh của dúi và cách phòng ngừa
Để phòng ngừa bệnh cho dúi, chuồng trại phải bảo vệ khô ráo, thật sạch và thoáng mát, tránh mưa tạt, gió lùa, nắng nóng và không cần ánh sáng trực tiếp … Con dúi là động vật hoang dã hoang dã, mới được thuần hóa, sức đề kháng rất mạnh nên ít bệnh tật. Tuy nhiên, dúi thường vẫn bị 1 số ít bệnh thường thì như bệnh ký sinh trùng ngoài da, bệnh đường ruột …
- Bệnh đường ruột: Thường do phẩn phần thức ăn cung cấp không đầy đủ thành phần và giá trị dinh dưỡng nên dúi có thể bị tiêu chảy. Khi dúi gặp bệnh đó, ta có thể dùng thuốc điều trị tiêu chảy hoặc bổ sung thêm thức ăn, nước uống đắng, chát như ổi xanh, cà rốt, rễ cau, rễ dưa… để phòng bệnh tiêu chảy, không nên sử dụng các loại thức ăn hôi thối, ẩm mốc, khẩu phần thức ăn phải phong phú và đa dạng.
- Bệnh ký sinh trùng ngoài da: Do ve, mò căn nên ghẻ lở, ta có thể dùng thuốc kháng sinh bôi hoặc dúi tự liếm cũng có thể khỏi. Để phòng bệnh, bà con nên định kỳ vệ sinh sát trùng, tẩy uế chuồng trại và xung quanh 1-2 lần/tháng.
Như vậy kỹ thuật nuôi dúi sinh sản không quá khó, chỉ cần nắm rõ hướng dẫn và thực hiện đúng thì bà con sẽ thành công với mô hình chăn nuôi này. Đừng quên liên hệ với chúng tôi nếu còn điều gì làm bạn thắc mắc nhé.
Mời bà con tham khảo mô hình nuôi dúi thành công tại Thanh Oai, Hà Nội
