1. Kiến thức
– Hs có những hiểu biết trong bước đầu về t / g Bằng Việt và h / c sinh ra của bài thơ .
– Giúp Hs cảm nhận được xúc cảm chân thành của t / g ( người cháu ) và hình ảnh người bà giàu tình thương, giàu đức hi sinh .
– Việc sử dụng tích hợp những y / t miêu tả, tự sự, phản hồi của tác giả trong t / p trữ tình .
2. Kĩ năng
– Hs nhận diện nghiên cứu và phân tích đc những y / t m / t, tự sự, phản hồi và biểu cảm trong bài thơ .
– Liên hệ để thấy đc nỗi nhớ về ng bà trong h / c tác giả đg ở xa Tổ Quốc có mối liên hệ ngặt nghèo với những t / c với q / hg đất nc .
3. Thái độ
– Kính trong và biết ơn ông bà cha mẹ, yêu thương những ng thân trong g / đ .
II. Chuẩn bị tài liệu
1. Giáo viên
+ Soạn bài, đọc tài liệu chuẩn KTKN, tài liệu tìm hiểu thêm, điều tra và nghiên cứu, soạn bài .
2. Học sinh
+ Đọc trước bài, sẵn sàng chuẩn bị bài ( vấn đáp câu hỏi đọc hiểu, làm bài tập SGK )
III. Tiến trình tổ chức dạy học
1. Ổn định tổ chức
* Kiểm diện : Sĩ số
9A :
9C :
2. Kiểm tra
– GV kiểm tra việc chuẩn bị sẵn sàng bài của học viên
– Đọc thuộc lòng bài thơ “ đoàn thuyền đánh cá ” của nhà thơ Huy Cận ? nêu nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật của bài thơ ?
3. Bài mới
Bằng Việt thuộc thế hệ những nhà thơ trưởng thành trong thời kỳ chống Mĩ cứu nước. Thơ bằng Việt trong trẻo quyến rũ, khai thác những kỉ niệm và mơ ước của tuổi trẻ nên thân thiện với bạn đọc trẻ. Bài thơ được sáng tác năm 1963, khi ấy tác giả đang là sinh viên du học tại Liên Xô và mới mở màn đến với thơ. Bài thơ gợi lại những kỉ niệm về người bà và tình bà cháu vừa thâm thúy thấm thía, vừa quen thuộc với người đọc .
| Hoạt động của GV và HS |
Kiến thức cần đạt
|
HĐ1. HDHS Đọc và khám phá chú thích :
– HD đọc
H / s đọc : to, rõ, đúng mực, chậm rãi, tình cảm, ngọt ngào …
– GV đọc mẫu – H / s đọc
H : Giới thiệu những nét chính về T / g ?
|
I. Đọc – khám phá chú thích
1. Đọc :
2. Chú thích ( SGK / 145 )
a ) Tác giả : Bằng Việt ( Nguyễn Việt Bằng ) sinh 1941 .
Quê : Thạch Thất – Hà Tây – HN
– Làm thơ từ đầu 1960 và thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong KCCMĩ
– Hiện là quản trị hội liên hiệp VHNT TP. Hà Nội .
|
H : Em hãy trình làng vài nét về tác phẩm ?
– Y / c xem 1 số chú thích khó SGK
|
b ) Tác phẩm :
“ Bếp lửa ” sáng tác năm 1963 – T / g đang là sinh viên học ngành Luật ở Liên Xô
– Bài thơ được đưa vào tập ” Hương cây – bếp lửa ” ( 1968 ). Đây là tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ .
c ) Chú thích khác ( SGK / 145 )
|
HĐ2. HDHS đọc – hiểu văn bản :
– Em hãy cho biết thể loại của bài thơ .
H : Cho biết mạch xúc cảm của bài thơ ?
|
II. Đọc- hiểu văn bản
1. Thể loại
– Thơ tự do : 8 tiếng / câu
– Gieo vần : Vần chân và vần liền – theo cặp câu .
2. Mạch xúc cảm và bố cục tổng quan :
a ) Mạch xúc cảm của bài thơ : đi từ quá khứ đến hiện tại, từ kỉ niệm đến suy ngẫm theo dòng hồi tưởng .
– Bài thơ là lời của người cháu ở nơi xa nhớ về bà và những kỉ niệm với bà, nói lên lòng kính yêu và những suy ngẫm về bà .
|
|
H : Tìm bố cục tổng quan của bài thơ ? Nội dung chính của từng phần ?
|
b ) Bố cục : Gồm 4 đoạn ”
– Đ1 : phần mở màn : 3 dòng đầu
→ Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng xúc cảm về bà .
– Đ2 : 4 khổ tiếp : hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa .
– Đ3 : khổ 5 : suy ngẫm về cuộc sống bà .
– Đ4 : khổ cuối : khẳng đinh tình cảm của người cháu đã trưởng thành, đi xa tuy nhiên không nguôi nhớ bà .
|
– Học sinh đọc khổ thơ tiên phong
H : Cháu nhớ bà, trong kí ức của người cháu có hình ảnh nào Open tiên phong ?
H : Hình ảnh “ một bếp lửa ” lặp lại có công dụng gì trong câu thơ ?
H : Hình ảnh bếp lửa trong kí ức của cháu được miêu tả qua từ ngữ nào ?
H : Từ láy ” chờn vờn ” ” ấp iu ” có công dụng gợi hình và quyến rũ ntn ?
( Từ ” ấp iu ” là sự phối hợp 2 từ ” ấp ủ ” và ” nâng niu ” em liên tưởng ntn về h / ả người nhóm bếp ? )
H : Điều gì trong lòng người cháu cùng Open với bếp lửa nồng đượm ?
H : Cách nói ” biết mấy nắng mưa ” hay ở chỗ nào ? ( Cách nói ẩn dụ → gợi ra cuộc sống khó khăn vất vả lo toan của bà )
H : Em cảm nhận như thế nào về nội dung 3 câu thơ đầu ?
|
3. Phân tích
a. Hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng, cảm hứng về bà
– Hình ảnh tiên phong Open trong kí ức ” bếp lửa ”
“ Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm ”
→ Điệp ngữ “ một bếp lửa ” diễn đạt 1 kỉ niệm rất riêng tư không mờ phai trong kí ức về hơi ấm mái ấm gia đình .
– ” chờn vờn ” → từ láy tượng hình miêu tả h / ảnh ngọn lửa trong sương sớm → Gợi cảm giác ấm cúng, quen thuộc trong mỗi mái ấm gia đình ở một miền quê yên tĩnh .
– ” ấp iu ” → vừa gợi tả đúng mực việc làm nhóm bếp vừa gợi tả bàn tay kiên trì, khôn khéo và tấm lòng chi chút của người nhóm lửa .
– Cùng Open với h / ả ” bếp lửa ” là tình cảm ” Cháu thương bà … nắng mưa ”
⇒ H / ả bếp lửa trong kí ức đã đưa cháu quay trở lại với nỗi nhớ thương bà, gọi về kỉ niệm những năm tháng tuổi thơ bên bà .
|
4. Củng cố – luyện tập
– GV mạng lưới hệ thống lại bài .H : Ý nghĩa của hình ảnh bếp lửa trong 3 câu thơ đầu ?
– HS đọc diễn cảm lại bài thơ .
5. Hướng dẫn học sinh về nhà:
– HS về nhà học bài thuộc lòng .
– Soạn tiếp bài theo câu hỏi SGK ( câu : 2, 3, 4, 5 )
Xem thêm các bài soạn Giáo án Ngữ văn lớp 9 mới nhất, chuẩn nhất khác:
Ngân hàng trắc nghiệm lớp 9 tại khoahoc.vietjack.com
Đã có app VietJack trên điện thoại thông minh, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi trực tuyến, Bài giảng …. không tính tiền. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS .
Theo dõi chúng tôi không tính tiền trên mạng xã hội facebook và youtube :
Loạt bài Giáo án Ngữ văn lớp 9 chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Ngữ văn 9 Tập 1 và Tập 2 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.
