Phân chia di sản thừa kế theo quy định của Bộ luật dân sự 2015. Quy định mới nhất về việc phân chia di sản thừa kế theo di chúc và theo pháp luật tại Bộ luật dân sự năm 2015.
Cơ sở pháp lý:
Bộ luật dân sự 2015
Nội dung tư vấn:
1. Thế nào là di sản thừa kế?
Theo lao lý của Bộ luật dân sự 2015 thì thừa kế là việc di dời gia tài từ người chết cho người sống, gia tài này gọi là di sản thừa kế. Theo pháp luật tại Điều 612 Bộ luật dân sự 2015 thì Di sản thừa kế gồm có gia tài riêng của người chết, phần gia tài của người chết trong gia tài chung với người khác. Như vậy để thực thi việc thừa kế thì gia tài được đưa ra thừa kế là gia tài thuộc quyền sở hữu hợp pháp có sách vở chứng tỏ quyền sở hữu của người chết ví dụ như sổ tiêt kiệm, gia tài là đất đai có giấy ghi nhận quyền sử dụng đất, … Như theo lao lý của luật thì gia tài chia thừa kế phải là gia tài riêng. Tài sản riêng là gia tài mà mỗi người có trước khi kết hôn ; gia tài được thừa kế riêng, được Tặng Kèm cho riêng trong thời kỳ hôn nhân gia đình ; gia tài được chia riêng cho vợ, chồng theo lao lý ; gia tài Giao hàng nhu yếu thiết yếu của vợ, chồng và gia tài khác mà theo lao lý của pháp lý thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng ( Theo lao lý về gia tài riêng tại Khoản 1 Điều 43 Luật hôn nhân gia đình mái ấm gia đình năm trước ) Tài sản riêng còn là gia tài được người đó tạo ra từ thu nhập hợp pháp ( tiền lương tiền công, tiền có được do trúng sổ số, … ) gia tài có được do được Tặng Kèm cho thừa kế, …
2. Đối tượng được hưởng di sản thừa kế
Người được hưởng di sản là người thừa kế, người được nhận gia tài do người chết để lại và mọi người đều có quyền bình đẳng với nhau trong việc hưởng thừa kế “ Người thừa kế được lao lý trong luật dân sự là người còn sống vào thời gian mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời gian mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. Trường hợp người thừa kế theo di chúc không là cá thể thì phải sống sót vào thời gian mở thừa kế ” .
Xem thêm: Bộ luật dân sự 2015 số 91/2015/QH13 mới nhất áp dụng năm 2022
Việc hưởng di sản thừa kế theo di chúc không chỉ được vận dụng so với cá thể mà còn được vận dụng so với tổ chức triển khai, là người được chỉ định trong di chúc. Pháp nhân trong quan hệ thừa kế phải còn sống sót vào thời gian mở thừa kế, gồm có những cơ quan nhà nước, tổ chức triển khai chính trị – xã hội, … Tuy nhiên, trong quy trình vận dụng những pháp luật về thừa kế thì có một vướng mắc được đặt ra đó là tổ chức triển khai được chỉ định trong di chúc còn sống sót vào thời gian mở thừa kế nhưng không còn sống sót tại thời gian chia di sản thừa kế thi xử lý như thế nào ? Bởi vì, theo pháp luật về thời gian phát sinh chấm hết sống sót của pháp nhân, khi pháp nhân chấm hết hoạt động giải trí do bị giải thể hoặc phá sản thì năng lượng chủ thể của pháp nhân chấm hết, cho nên vì thế di sản sẽ không được phân loại theo chỉ định được biểu lộ trong di chúc. Người thừa kế theo pháp lý ( trong trường hợp người chết không để lại di chúc ) là người có quan hệ hôn nhân gia đình, quan hệ huyết thống, quan hệ nuôi dưỡng với người để lại di sản, do đó người được hưởng di sản theo pháp lý phải là cá thể và được xếp theo hàng thừa kế và chia theo trình tự của pháp lý như sau :
- Hàng thừa kế thứ nhất gồm : vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết ;
- Hàng thừa kế thứ hai gồm : ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết ; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại ;
- Hàng thừa kế thứ ba gồm : cụ nội, cụ ngoại của người chết ; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết ; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột ; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại .
Khi người để lại di sản chết thì mọi quan hệ pháp lý phát sinh với người đó đều chấm hết, nhưng sự kiện chết sẽ làm phát sinh những quan hệ pháp lý khác. Kể từ khi mở thừa kế, quan hệ về pháp lý thừa kế sẽ phát sinh và khi đó những người hưởng thừa kế là chủ thể tham gia quan hệ pháp lý này
Luật sư tư vấn chia thừa kế, giải quyết tranh chấp thừa kế theo quy định mới nhất: 1900.6568
3. Quy định của pháp luật về chia di sản thừa kế
Theo lao lý của Bộ luật dân sự 2015 việc chia di sản thừa kế được triển khai thống qua hai hình thức thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp lý :
Thứ nhất, chia thừa kế theo di chúc
Xem thêm: Tài sản là gì? Các loại tài sản theo Bộ luật dân sự năm 2015?
Di chúc là sự bộc lộ ý chí của cá thể nhằm mục đích chuyển gia tài của mình cho người khác sau khi chết. Hiện nay pháp lý công nhận 4 loại di chúc là di chúc : di chúc bằng văn bản không có người làm chứng, di chúc có người làm chứng, di chúc có xác nhận, di chúc có công chứng. Để bảo vệ di chúc có hiệu lực hiện hành pháp lý, bảo vệ việc triển khai di chúc thì di chúc phải bảo vệ những nội dung như sau : – Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc ; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép. Di chúc phải mang đặc thù tự nguyện, đó là điều kiện kèm theo để một thanh toán giao dịch dân sự có hiệu lực hiện hành pháp lý. Vì lập di chúc là một thanh toán giao dịch dân sự nên phải có sự tự nguyện của người lập di chúc. Nếu di chúc không có tính tự nguyện, mà việc lập di chúc bị áp đặt ý chí trải qua những hành vi cưỡng ép, ép buộc thì di chúc sẽ bị vô hiệu. – Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức, không trái với truyền thống lịch sử văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa. Hình thức của di chúc tuân theo lao lý tại điều 628, 633, 634, 635 BLDS 2015 Theo lao lý tại Điều 659 Bộ luật dân sự 2015 về phân loại di sản theo di chúc được triển khai như sau : – Việc phân loại di sản được triển khai theo ý chí của người để lại di chúc ; nếu di chúc không xác lập rõ phần của từng người thừa kế thì di sản được chia đều cho những người được chỉ định trong di chúc, trừ trường hợp có thỏa thuận hợp tác khác.
– Trường hợp di chúc xác định phân chia di sản theo hiện vật thì người thừa kế được nhận hiện vật kèm theo hoa lợi, lợi tức thu được từ hiện vật đó hoặc phải chịu phần giá trị của hiện vật bị giảm sút tính đến thời điểm phân chia di sản; nếu hiện vật bị tiêu hủy do lỗi của người khác thì người thừa kế có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
Xem thêm: Luật sư tư vấn pháp luật dân sự, giải quyết các tranh chấp dân sự uy tín
– Trường hợp di chúc chỉ xác lập phân loại di sản theo tỷ suất so với tổng giá trị khối di sản thì tỷ suất này được tính trên giá trị khối di sản đang còn vào thời gian phân loại di sản. ” Về nguyên tắc, di sản thừa kế sẽ được phân loại theo ý chí của người để lại di chúc, trừ trường hợp lao lý tại Điều 644 Bộ luật dân sự 2015 : “ Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào vào nội dung của di chúc 1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp lý nếu di sản được chia theo pháp lý, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó : a ) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng ; b ) Con thành niên mà không có năng lực lao động. 2. Quy định tại khoản 1 Điều này không vận dụng so với người khước từ nhận di sản theo lao lý tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo pháp luật tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này. ” Do đó, trong trường hợp người lập di chúc không cho con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ chồng hoặc con thành niên mà không có năng lực lao động hưởng phần di sản hoặc cho những người này hưởng ít hơn hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp lý thì họ vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp lý nếu di sản được chia theo pháp lý mà không phụ thuộc vào vào nội dung di chúc .
Xem thêm: Chủ thể là gì? Chủ thể của quan hệ pháp luật dân sự theo BLDS năm 2015?
Thứ hai, chia thừa kế theo pháp luật:
Thừa kế theo pháp lý là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện kèm theo và trình tự thừa kế do pháp lý pháp luật. Theo Điều 650 Bộ luật dân sự 2015 lao lý những trường hợp thừa kế theo pháp lý gồm có : “ 1. Thừa kế theo pháp lý được vận dụng trong trường hợp sau đây : a ) Không có di chúc ; b ) Di chúc không hợp pháp ; c ) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời gian với người lập di chúc ; cơ quan, tổ chức triển khai được hưởng thừa kế theo di chúc không còn sống sót vào thời gian mở thừa kế ; d ) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc khước từ nhận di sản .
Xem thêm: Quyền sở hữu là gì? Quy định của Bộ luật dân sự về quyền sở hữu?
2. Thừa kế theo pháp lý cũng được vận dụng so với những phần di sản sau đây : a ) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc ; b ) Phần di sản có tương quan đến phần của di chúc không có hiệu lực thực thi hiện hành pháp lý ; c ) Phần di sản có tương quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, phủ nhận nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời gian với người lập di chúc ; tương quan đến cơ quan, tổ chức triển khai được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn sống sót vào thời gian mở thừa kế. ” Việc phân loại di sản theo pháp lý được thực thi theo lao lý tại Điều 660 Bộ luật dân sự 2015, theo đó : – Khi phân loại di sản, nếu có người thừa kế cùng hàng đã thành thai nhưng chưa sinh ra thì phải dành lại một phần di sản bằng phần mà người thừa kế khác được hưởng để nếu người thừa kế đó còn sống khi sinh ra được hưởng ; nếu chết trước khi sinh ra thì những người thừa kế khác được hưởng. – Những người thừa kế có quyền nhu yếu phân loại di sản bằng hiện vật ; nếu không hề chia đều bằng hiện vật thì những người thừa kế hoàn toàn có thể thỏa thuận hợp tác về việc định giá hiện vật và thỏa thuận hợp tác về người nhận hiện vật ; nếu không thỏa thuận hợp tác được thì hiện vật được bán để chia.
Xem thêm: Quan hệ pháp luật dân sự là gì? Đặc điểm, thành phần quan hệ pháp luật dân sự?
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc khước từ nhận di sản.
