An toàn khi tháo dỡ vật liệu và xử lý chất thải rắn có chứa amiăng
10/09/2020
Tác hại của sợi amiăng
Amiăng là tên được đặt cho sáu khoáng chất xuất hiện tự nhiên trong môi trường dưới dạng các bó sợi có thể được tách thành sợi mỏng, bền để sử dụng trong ứng dụng thương mại và công nghiệp. Những sợi này có khả năng chịu nhiệt, lửa và hóa chất và không dẫn điện. Vì những lý do này, amiăng đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp. Về mặt hóa học, khoáng chất amiăng là các hợp chất silicat, có chứa các nguyên tử silic và oxy trong cấu trúc phân tử của chúng.
Phơi nhiễm với amiăng xảy ra với việc hít vào, ở mức độ thấp hơn, siêu thị nhà hàng trong sản xuất và sử dụng những loại sản phẩm có chứa amiăng. Phơi nhiễm khi tháo dỡ những vật tư có chứa amiăng trong quy trình kiến thiết xây dựng, bảo trì và tàn phá khu công trình nhà cửa. Amiăng thường được sử dụng hoặc đã được sử dụng là hỗn hợp sợi, kết dính với những nguyên vật liệu khác ( xi-măng, chất dẻo, nhựa ) hoặc dệt thành vải may mặc. Tuy nhiên, khi tháo dỡ và giải quyết và xử lý, những sợi amiăng do rất nhỏ ( đường kính trung bình của nó chỉ khoảng chừng 20 – 25 nm ) thoát ra dưới dạng bụi gây ô nhiễm môi trường tự nhiên và ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất hội đồng. Theo Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ), đến nay đã có hơn 100.000 người chết do những bệnh tương quan đến amiăng. Chính vì vậy việc sử dụng amiăng đã bị cấm trọn vẹn ở châu Âu từ năm 2005, và đến nay đã có 66 nước cấm sử dụng .
Nhiều thập kỷ qua, những loại sản phẩm amiăng đã được sử dụng và chất thải amiăng tạo ra với số lượng lớn, trong khi những yếu tố về rủi ro đáng tiếc thiên nhiên và môi trường và rủi ro đáng tiếc cho con người không được chăm sóc đúng mức. Ước tính trong 13 nước châu Á từ 2013 đến năm 2020 đã có tới 78,8 triệu tấn chất thải có chứa amiăng chưa được giải quyết và xử lý hoặc tái chế một cách bảo đảm an toàn, hiệu suất cao .
Từ những năm 70 của thế kỷ trước, Nước Ta đã sử dụng rất nhiều amiăng trong thiết kế xây dựng và công nghiệp ; đồng thời, Nước Ta nằm trong tốp 7 nước sử dụng nhiều amiăng nhất quốc tế. Theo Báo cáo của Bộ Xây dựng năm 2019, những năm gần đây lượng amiăng nhập vào nước ta khoảng chừng xấp xỉ 60.000 tấn / năm. Amiăng trắng được sử dụng tại Nước Ta vào những nghành nghề dịch vụ như sản xuất tấm lợp amiăng xi-măng, vật tư cách nhiệt, gioăng phớt chịu nhiệt, má phanh phương tiện đi lại giao thông vận tải và một số ít nghành khác. Riêng trong nghành nghề dịch vụ tấm lợp, sản lượng sản xuất và tiêu thụ trung bình khoảng chừng 75 – 80 triệu mét vuông / năm, khi những tấm lợp này hư hỏng hay bị sửa chữa thay thế thì việc giải quyết và xử lý nó để bảo vệ bảo đảm an toàn không hề đơn thuần .
Nhằm nâng cao nhận thức về việc bảo vệ bảo đảm an toàn cho người lao động ( NLĐ ), xin ra mắt 1 số ít giải pháp giúp cho NLĐ hạn chế tới mới tối đa việc tiếp xúc với bụi amiăng phát tán khi tháo dỡ và giải quyết và xử lý chất thải có chứa amiăng. Đồng thời, ra mắt 1 số ít giải pháp giải quyết và xử lý chất thải vừa bảo vệ giải quyết và xử lý triệt để sợi amiăng, vừa tái sử dụng mẫu sản phẩm sau giải quyết và xử lý .
Các biện pháp an toàn cho NLĐ và môi trường trước khi tháo dỡ và xử lý chất thải có amiăng
Trước khi mở màn việc làm tháo, dỡ, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải có chứa amiăng, người đảm nhiệm cần lên kế hoạch và sẵn sàng chuẩn bị những quá trình khắt khe để tránh cho NLĐ gặp rủi ro đáng tiếc trong quy trình thao tác. Đồng thời, cung ứng những điều kiện kèm theo thiết yếu để hoàn thành xong việc làm một cách bảo đảm an toàn. Khi tháo dỡ vật tư có amiăng, những đơn vị chức năng thiết kế phải tính đến thực trạng vật lý của loại sản phẩm ( thời hạn đã sử dụng, năng lực bục, vỡ, mức độ hư hỏng, … chính do mức độ hư hỏng, cũ nát càng lớn thì năng lực phát tán bụi amiăng sẽ càng cao ) .
Ngoài ra, đào tạo và giảng dạy là một phần không hề thiếu trước khi triển khai việc làm giải quyết và xử lý chất thải có chứa amiăng. Cần chỉ ra những rủi ro đáng tiếc cho NLĐ để họ nhận thức rất đầy đủ mối nguy khốn của amiăng và hướng dẫn cho họ những giải pháp bảo vệ thiết yếu .
Việc tiếp xúc không cẩn thận và không đúng cách so với chất thải có chứa amiăng trong quy trình tháo dỡ, giải phóng mặt phẳng hoặc giải quyết và xử lý hoàn toàn có thể dẫn đến việc phát sinh bụi và không trấn áp được bụi có chứa sợi amiăng. Để giảm thiểu rủi ro đáng tiếc, những nhu yếu khắt khe được vận dụng cho những nhóm NLĐ, nhu yếu họ phải có kiến thức và kỹ năng không thiếu về bảo đảm an toàn vệ sinh lao động ( ATVSLĐ ) khi tiếp xúc và thao tác với vật tư có amiăng .
Theo điều 36 của NĐ số 39/2016 / NĐ-CP pháp luật cụ thể thi hành một số ít Điều của Luật An toàn, vệ sinh lao động, việc tháo dỡ giải quyết và xử lý CTR có chứa amiăng sử dụng dưới 50 NLĐ phải sắp xếp tối thiểu 1 người làm công tác làm việc ATVSLĐ theo chính sách bán chuyên trách ; còn nếu sử dụng trên 50 NLĐ phải sắp xếp tối thiểu 1 người làm công tác làm việc ATVSLĐ theo chính sách chuyên trách để theo dõi, tổ chức triển khai những giải pháp kỹ thuật thiết yếu nhằm mục đích bảo vệ bảo đảm an toàn cho NLĐ thao tác tiếp xúc với vật tư có chứa amiăng .
Nhiệm vụ của cán bộ chuyên trách về ATVSLĐ là sẵn sàng chuẩn bị những giải pháp theo những quy tắc và lao lý bảo đảm an toàn trong quy trình lập kế hoạch và triển khai việc làm, đơn cử : Thông báo kế hoạch ATVSLĐ cho bộ phận đảm nhiệm của Công ty ; Thực hiện nhìn nhận rủi ro đáng tiếc và kế hoạch phòng ngừa ; Hướng dẫn NLĐ những giải pháp bảo vệ ATVSLĐ khi thao tác ; Sắp xếp việc thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải có chứa amiăng ; Cung cấp những thiết bị, phương tiện đi lại bảo đảm an toàn và trấn áp việc sử dụng khi thao tác của NLĐ ; Quản lý công tác làm việc ATVSLĐ trong quy trình kiến thiết .
Khi sửa chữa thay thế, tháo dỡ những tấm lợp hay vật tư có chứa amiăng, NLĐ cần phải tuân theo lao lý : Những người không có nghĩa vụ và trách nhiệm phải tránh xa khu vực thao tác tháo dỡ vật tư có chứa amiăng. Phun ẩm mặt phẳng vật tư và luôn giữ cho mặt phẳng của vật tư đang tháo dỡ luôn khí ẩm ; Cố gắng tháo dỡ nguyên vẹn vật tư có chứa amiăng, tránh làm vỡ … ; Mặc quần áo bảo lãnh lao động và đeo khẩu trang, mặt nạ đúng cách, đồng thời thận trọng khi giặt chúng sau khi thao tác .
CTA khi tháo ra phải được đặt một cách cẩn trọng vào túi chất dẻo lớn ( Hình 1 ) đã được trải sẵn trên trên sàn ( tránh để vật tư cào sước tấm chất dẻo ). Bọc lại cẩn trọng và vứt bỏ vào đúng nơi lao lý so với chất thải nguy cơ tiềm ẩn. Những mảnh nhỏ hơn nên được đặt trong túi hoặc bao polyether .
Sau đó, làm sạch toàn bộ những mặt phẳng xung quanh khu vực thao tác bằng một miếng vải ẩm hoặc bằng cách quét và lau … vô hiệu quần áo bảo lãnh lao động sau khi hoàn thành xong việc làm .
Phương tiện bảo vệ cá thể ( PTBVCN ) là trang bị không hề thiếu của những NLĐ thao tác với CTA, chính bới mặc dầu có vận dụng giải pháp kỹ thuật nào thì vẫn có sợi amiăng siêu nhỏ thoát ra và NLĐ vẫn sẽ tiếp xúc với nó. WHO đã cảnh báo nhắc nhở, không có một số lượng giới hạn bảo đảm an toàn nào cho người tiếp xúc với sợi amiăng. NLĐ phải được phân phối không thiếu những PTBVCN thiết yếu, gồm có : Khẩu trang hoặc bán mặt nạ chống bụi, kính bảo vệ mắt, mũ bảo lãnh lao động, găng tay chống bám dính, quần áo bảo lãnh lao động, ủng hoặc giày bảo lãnh lao động và phải sử dụng nó. Không sử dụng hoàn toàn có thể được coi là hành vi vi phạm nghiêm trọng trách nhiệm và hành vi của NLĐ theo hợp đồng lao động và luật ATVSLĐ .
|
|
Hình 1. Túi chất dẻo đựng chất thải có chứa amiăng đi xử lý
Nên phân phối cho NLĐ ủng khi thao tác với amiăng, vì giầy buộc giây khó làm sạch khỏi bụi amiăng, gây những rủi ro tiềm ẩn tiềm ẩn cho NLĐ. Đối với những công trường thi công tháo dỡ hay giải quyết và xử lý vật tư amiăng có quy mô lớn, lượng bụi phát sinh nhiều, NLĐ phải được phân phối quần áo bảo lãnh lao động có mũ trùm đầu, cổ bảo vệ khá đầy đủ body toàn thân với phần cổ tay và cổ chân bó chun lại nhằm mục đích chống lại sự xâm nhập của những hạt bụi amiăng nhỏ vào trong khung hình. Tuy nhiên, để cho NLĐ tự do, quần áo bảo lãnh phải là loại vải thấm khí và chống tĩnh điện .
Xử lý chất thải có chứa amiăng
Trong ( Hình 2 ) trình làng tam giác hiệu suất cao của việc ngăn ngừa ảnh hưởng tác động của chất thải nguy cơ tiềm ẩn, trong đó có amiăng, đến môi trường tự nhiên và sức khỏe thể chất hội đồng. Qua hình vẽ tất cả chúng ta thấy, hiệu suất cao nhất là ngăn ngừa trọn vẹn ảnh hưởng tác động của bụi amiăng đến sức khỏe thể chất là dừng sản xuất những vật tư có chứa amiăng. Nhưng riêng so với amiăng, mặc dầu tất cả chúng ta dừng sản xuất thời điểm ngày hôm nay thì hệ lụy do sự hiện hữu của nó và do nó gây ra vẫn còn tới nhiều năm sau. Vì thế, giải quyết và xử lý triệt để chất thải có chưa amiăng là một việc làm rất thiết yếu .
Trước đây chôn lấp chất thải là kỹ thuật được sử dụng khá rộng, mặc dầu so với chất thải nguy cơ tiềm ẩn, nhất là CTA, không phải là một giải pháp tốt, vì đưa CTA vào đất sẽ gây ô nhiễm không khí khi có những dịch chuyển thời tiết và nước rỉ có chứa sợi amiăng đi vào nước ngầm. Chính do đó, lúc bấy giờ ở những nước châu Âu, Mỹ và Ôxtrâylia người ta ưu tiên cho việc lựa chọn những xí nghiệp sản xuất giải quyết và xử lý chất thải có chứa amiăng bằng giải pháp vô hiệu chúng khỏi môi trường tự nhiên .
Các chiêu thức giải quyết và xử lý này hoàn toàn có thể được chia thành hai loại dựa trên hiệu suất cao của vật tư : ( 1 ) Ổn định sợi amiăng ( nghĩa là những giải pháp giải quyết và xử lý nhằm mục đích giảm sự giải phóng sợi ra thiên nhiên và môi trường ). Người ta còn gọi là giải pháp “ đổ bê tông ”, sử dụng xi-măng hoặc chất kết dính cao phủ bọc bên ngoài những CTA, tạo ra một cấu trúc ngăn cách vật tư có chứa amiăng khỏi thiên nhiên và môi trường ; ( 2 ) Vô hiệu hóa : Các giải pháp giải quyết và xử lý làm đổi khác đặc thù, thành phần hóa lý của những sợi amiăng. Đây là giải pháp được sử dụng nhiều nhất ở những nước tăng trưởng, tuy nhiên khi giải quyết và xử lý sẽ tạo ra những chất thải có hại thứ cấp, dẫn đến ngân sách phụ cao .
Hình 2. Hiệu quả của các phương pháp xử lý của chất thải nguy hại
Liên quan đến giải pháp thứ nhất, có sự giảm thiểu mức độ nguy hại của vật tư, không có sự đổi khác cấu trúc tinh thể. Phương pháp giải quyết và xử lý này gồm có việc đóng gói không thay đổi hoặc hóa rắn trong một màng hữu cơ hoặc vô cơ, không thay đổi và không tiếp xúc để phản ứng với thiên nhiên và môi trường bên ngoài. Phương pháp này chỉ giúp cho những sợi amiăng, nguyên do gây nguy khốn, không bị bay ra bên ngoài, nhưng về lâu dài hơn chúng vẫn hoàn toàn có thể bị lọt ra và phân tán ra thiên nhiên và môi trường. Do đó, sau cuối những sợi amiăng bị đóng gói này vẫn phải chôn vào đất có giải quyết và xử lý cùng với những loại chất thải nguy cơ tiềm ẩn khác .
Các chiêu thức giải quyết và xử lý thuộc loại thứ hai nhằm mục đích mục tiêu biến hóa trọn vẹn cấu trúc tinh thể của amiăng, làm giảm hẳn nguy hại so với con người và thiên nhiên và môi trường. Thông qua loại giải quyết và xử lý này, amiăng trong CTA mất đi cấu trúc hoạt tính, trở nên ít gây hại hơn và hoàn toàn có thể trở thành vật tư thô thứ cấp. Sản phẩm thu được sau khi giải quyết và xử lý trên trong thực tiễn hoàn toàn có thể được coi là một nguyên vật liệu mới và do đó chúng được dành cho tái chế, sau khi tuân thủ những nhu yếu khắt khe. Các quá trình giải quyết và xử lý được triển khai trong điều kiện kèm theo chân không hoặc trong điều kiện kèm theo khí ẩm để ngăn ngừa sự phân tán của những sợi amiăng ra ngoài và chú ý quan tâm tới việc phát thải ra thiên nhiên và môi trường khói bụi hoặc nước thải trong quy trình giải quyết và xử lý .
Hiện nay tại những nước tăng trưởng, amiăng là một chất thải đặc biệt quan trọng nguy cơ tiềm ẩn, nên những chiêu thức giải quyết và xử lý đều tiến đến làm trơ hóa những sợi amiăng để chúng không còn mối đe dọa và hoàn toàn có thể tái sử dụng vật tư sau giải quyết và xử lý. Hiện có 3 nhóm chiêu thức đa phần để giải quyết và xử lý : Nhóm giải pháp giải quyết và xử lý nhiệt, hóa học và cơ học. Xử lý nhiệt là dùng nhiệt năng để biến hóa amiăng thành một vật tư trơ, sử dụng một giá trị nhiệt độ nhất định để cho những sợi amiăng bị phá vỡ cấu trúc và không còn không thay đổi nữa ; giải pháp giải quyết và xử lý hóa học là sử dụng những phản ứng hóa học để ghép amiăng với hóa chất khác thành những hợp chất vô hại ; còn trong giải quyết và xử lý cơ học, những sợ amiăng sẽ bị những lực cơ học ( nghiền cơ học ) làm cho nhỏ tới mức siêu mịn, qua đó bị suy giảm tính năng hoạt động giải trí .
Nhiệt độ nung tối đa, mức tiêu thụ nguồn năng lượng và mẫu sản phẩm thu được sau giải quyết và xử lý ( mẫu sản phẩm phụ ) được tóm tắt trong Bảng 1. Tùy thuộc vào tiến trình lựa chọn, vật tư thu được hoàn toàn có thể là một khối thủy tinh trơ không nguy cơ tiềm ẩn, đồ gốm hoặc vật tư hoàn toàn có thể tái sử dụng với những đặc thù cơ học tốt, ví dụ như sử dụng trong ngành thiết kế xây dựng hoặc công nghiệp .
Bảng 1. Các phương pháp xử lý chất thải có chứa amiăng
Nhóm quy trình
|
Nhiệt độ tối đa
(° C)
|
Tiêu thụ năng lượng (kWh / kg)
|
Sản phẩm phụ cuối cùng
|
Thủy tinh hóa đơn thuần
|
1200 – 1600
|
0,12 – 0,25
|
Vật liệu trơ hoàn toàn có thể sử dụng làm nền đường, làm bê tông ship hàng kiến thiết xây dựng
|
Xử lý nhiệt phối hợp với tái kết tinh có trấn áp
|
1200 – 1300
|
0,095-0,18
|
Phụ gia cho sản xuất bê tông ; gốm thủy tinh. Chất thải có chứa amiăng được cho vào bao buộc chặt
|
Xử lý nhiệt cùng những vật tư vô cơ khác
|
650 – 1200
|
0,035 – 0,085
|
Nguyên liệu cho clinkers
|
Lò vi sóng
|
1090
|
0,075 – 0,18
|
Chất phụ gia nền đường
|
Xử lý hóa học
|
25-600 ( tùy thuộc vào loại phản ửng sử dụng )
|
Không đáng kể
|
Chất keo tụ, phụ gia phân lân, vật tư cách điện và vật tư chống cháy
|
Xử lý cơ học ( nghiền nguồn năng lượng cao )
|
Nhiệt độ thông thường
|
0,02 – 0,05
|
Bột phụ gia sản xuất vật tư thiết kế xây dựng
|
Trong Hình 3, 4, trình làng sơ đồ nguyên tắc chiêu thức giải quyết và xử lý nhiệt tích hợp với tái kết tinh có trấn áp chất thải có chứa amiăng, hoàn toàn có thể vận dụng ngay ở nước ta khi tích hợp thực thi trong lò nung gạch tunel. Chất thải có chứa amiăng trước khi đưa vào lò được bọc trong 2 lớp bao buộc chặt để trước khi phân hủy sợi amiăng không bị phát tán ra khoảng trống lò .
Hình 3. Sơ đồ sử dụng lò nung gạch tunel để xử lý nhiệt tái kết tinh có kiểm soát
Hình 4. Một kiểu lò tunel ở Việt Nam có thể sử dụng xử lý chất thải có chứa amiăng
Kết luận
Về mặt y học, dựa theo những khu công trình nghiên cứu và điều tra độc lập khác nhau của những nhà khoa học tại : Anh, Mỹ, Canađa, Nhật Bản, Đức, Thụy Điển, Đan Mạch, Ôxtrâylia, Cơ quan điều tra và nghiên cứu quốc tế về bệnh ung thư quốc tế ( IARC ) và Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ) đã Tóm lại : Amiăng là nguyên do duy nhất dẫn tới ung thư trung biểu mô ( cho tới nay chưa xác lập được nguyên do khác ). Chính vì vậy, việc tháo dỡ và giải quyết và xử lý CTR có chứa amiăng phải được triển khai một cách thận trọng và bảo đảm an toàn nhằm mục đích bảo vệ sức khỏe thể chất cho người lao động và bảo vệ bảo đảm an toàn cho thiên nhiên và môi trường sống .
ThS. Trương Thị Yến Nhi
Khoa Bảo hộ lao động, Đại học Công đoàn
( Nguồn : Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số 8/2020 )
Tài liệu tham khảo
-
Nghị định số 39/2016 / NĐ-CP Quy định chi tiết cụ thể thi hành 1 số ít Điều của Luật An toàn, vệ sinh lao động, năm nay
-
Butz, M. ( July 2005 ) Occupational cancer. A description of the occupational diseases recognized in the period 1978 to 2005. HVBG, Sankt Augustin, 8 th edition, ISBN 3 – 88383 – 682 – 6
-
Drexel-Schlund, C. Butz, M. Haupt, B. et al. ( August 2006 ) Asbestos-induced occupational diseases in Germany – emergence and prognosis. HVBG, Sankt Augustin, ISBN 3 – 88383 – 646 – X
-
Eurogip, March ( 2006 ) Asbestos-related occupational diseases in Europe, Réf Eurogip – 24 / E
-
Yvon Y, Sharrock P ( 2011 ) Characterization of thermochemical inactivation of asbestos containing wastes and recycling the mineral residues in cement products. Waste Biomass Valor 2 : 169 – 181
-
Kusiorowski R, Zaremba T, Piotrowski J, Podworny J ( năm ngoái ) Utilisation of cement-asbestos wastes by thermal treatment and the potential possibility use of obtained product for the clinker bricks manufacture. J Mater Sci 50 : 6757 – 6767