Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền lãnh thổ giữa những vương quốc ? Đây là nguyên tắc được đặt ở vị trí tiên phong trong số những nguyên tắc được ghi nhận tại Điều 2 của Hiến chương Liên hợp quốc .
Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia
– Đây là nguyên tắc được đặt ở vị trí đầu tiên trong số các nguyên tắc được ghi nhận tại Điều 2 của Hiến chương Liên hợp quốc: “Liên hợp quốc được xây dựng trên nguyên tắc bình đẳng chủ quyền của tất cả hội viên”. Nguyên tắc này là xuất phát điểm của toàn bộ hệ thống các nguyên tắc cơ bản của Luật quốc tế.
– Ngoài Hiến chương Liên hợp quốc, nguyên tắc này còn được đề cập một cách vừa đủ trong Tuyên bố về những nguyên tắc cơ bản Luật quốc tế kiểm soát và điều chỉnh quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa những vương quốc ngày 24/10/1970 … 1 và 1 số ít văn bản pháp lý quốc tế khác.
1. Sự hình thành nguyên tắc:
– Đây là nguyên tắc Open rất sớm trong đời sống quốc tế. Nó được hình thành trong thời kỳ loài người chuyển từ chính sách phong kiến sang chính sách tư bản chủ nghĩa, và trở thành nguyên tắc cơ bản của Luật quốc tế thời kỳ tư bản chủ nghĩa. Tuy nhiên, cũng giống như những nguyên tắc khác trong thời kỳ đó, nguyên tắc này cũng chỉ được dùng để kiểm soát và điều chỉnh mối quan hệ giữa những vương quốc nhất định. Hiến pháp tư sản cũng ghi nhận nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền lãnh thổ dân tộc bản địa như một tôn chỉ của mình … Tuy nhiên, trên trong thực tiễn giai cấp tư sản không hề tôn trọng nguyên tắc bình đẳng về chủ quyền lãnh thổ giữa những vương quốc. Các cuộc đấu tranh đầu thế kỷ 19, cuộc chiến tranh quốc tế lần thứ nhất, lần thứ hai … liên tục nổ ra nhằm mục đích phân loại lại thị trường quốc tế đều là những dẫn chứng rõ ràng nhất cho sự vi phạm thô bạo nguyên tắc này của những nước tư bản thời bấy giờ. – Năm 1945, sau khi tổ chức triển khai Liên hợp quốc sinh ra, với tôn chỉ và mục tiêu gìn giữ độc lập và bảo mật an ninh quốc tế, trong Hiến chương Liên hợp quốc đã ghi nhận “ bình đẳng chủ quyền lãnh thổ giữa những vương quốc ” là nguyên tắc cơ bản nhất trong mạng lưới hệ thống những nguyên tắc cơ bản của Luật quốc tế và đồng thời cũng là nguyên tắc cơ bản trong hoạt động giải trí của tổ chức triển khai quốc tế thoáng rộng này. – Trong quan hệ quốc tế lúc bấy giờ, yếu tố bình đẳng về chủ quyền lãnh thổ giữa những vương quốc đóng vai trò rất quan trọng trong việc thiết lập, kiến thiết xây dựng cũng như duy trì một trật tự quốc tế trong quan hệ giữa những vương quốc.
2. Nội dung nguyên tắc bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia:
* Về khái niệm “ Bình đẳng chủ quyền lãnh thổ ” : Chủ quyền là thuộc tính chính trị-pháp lý vốn có của vương quốc, bộc lộ quyền tối thượng của vương quốc trong chủ quyền lãnh thổ của mình và quyền độc lập của vương quốc trong quan hệ quốc tế. Trong khoanh vùng phạm vi chủ quyền lãnh thổ của mình, mỗi vương quốc có quyền tối thượng về lập pháp, hành pháp và tư pháp mà không có bất kể sự can thiệp nào từ bên ngoài, đồng thời vương quốc được tự do lựa chọn cho mình phương pháp thích hợp nhất để thực thi quyền lực tối cao trong khoanh vùng phạm vi chủ quyền lãnh thổ. Trong quan hệ quốc tế, mỗi vương quốc có quyền tự quyết định hành động chủ trương đối ngoại của mình mà không có sự áp đặt từ chủ thể khác trên cơ sở tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của mọi quốc Điều này có nghĩa là những vương quốc dù lớn hay nhỏ, gia trong hội đồng quốc tế dù giàu hay nghèo đều có quyền độc lập như nhau trong quan hệ quốc tế .
Xem thêm: Phân tích nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng cộng sản Việt Nam theo tư tưởng Hồ Chí Minh
( Lưu ý rằng, sự “ bình đẳng ” được đề cập đến trong nguyên tắc này không phải là bình đẳng theo nghĩa “ ngang bằng nhau ” về toàn bộ những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm, mà được hiểu là bình đẳng trong quyền tự quyết mọi yếu tố tương quan đến đối nội và đối ngoại của mỗi vương quốc. Thực tiễn quan hệ quốc tế cho thấy, năng lực tham gia vào những quan hệ quốc tế của những vương quốc không giống nhau, do đó Luật quốc tế trong một số ít trường hợp đã có những quy phạm nhằm mục đích trao cho 1 số ít vương quốc nhất định những quyền đặc biệt quan trọng mà những vương quốc khác không có ( Ví dụ : quyền phủ quyết của 5 thành viên thường trực Hội đồng bảo an Liên hợp quốc ). Tuy nhiên, việc được hưởng những quyền đặc biệt quan trọng này khi nào cũng đồng nghĩa tương quan với việc những vương quốc này phải gánh vác thêm những nghĩa vụ và trách nhiệm đặc biệt quan trọng khác ). * Như vậy, bình đẳng về chủ quyền lãnh thổ của vương quốc gồm có những nội dung : a. Các vương quốc bình đẳng về mặt pháp lý ; b. Mỗi vương quốc có chủ quyền lãnh thổ trọn vẹn và vừa đủ ; c. Mỗi vương quốc có nghĩa vụ và trách nhiệm tôn trọng quyền lực chủ thể của những vương quốc khác ; d. Sự toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ và tính độc lập về chính trị là bất di bất dịch ; e. Mỗi vương quốc có quyền tự do lựa chọn và tăng trưởng chính sách chính trị, xã hội, kinh tế tài chính và văn hóa truyền thống của mình ;
Xem thêm: Nguyên tắc áp dụng pháp luật là gì? Nguyên tắc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật?
f. Mỗi quốc gia có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ và tận tâm các nghĩa vụ quốc tế của mình và tồn tại hoà bình cùng các quốc gia khác.
* Theo nguyên tắc này mỗi vương quốc đều có những quyền bình đẳng sau : a. Được tôn trọng về quốc thể, sự thống nhất, toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ và chính sách chính trị, kinh tế tài chính, xã hội và văn hóa truyền thống ; b. Được tham gia xử lý những yếu tố có tương quan đến quyền lợi của mình ; c. Được tham gia những tổ chức triển khai quốc tế, hội nghị quốc tế với những lá phiếu có giá trị ngang nhau ; d. Được ký kết và gia nhập những điều ước quốc tế có tương quan ; e. Được tham gia thiết kế xây dựng pháp lý quốc tế, hợp tác quốc tế bình đẳng với những vương quốc khác ; f. Được hưởng rất đầy đủ những quyền khuyến mại, miễn trừ và gánh vác những nghĩa vụ và trách nhiệm như những vương quốc khác .
Xem thêm: Nguyên tắc Đảng lãnh đạo trong quản lý hành chính nhà nước
3. Ngoại lệ của nguyên tắc:
Cùng xem xét ví dụ : Trong việc trải qua những yếu tố thường thì ( không thuộc về thủ tục ) 9 lá phiếu này của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc phải có 9/15 phiếu thì nghị quyết sẽ được trải qua là 9 phiếu của bất kể thành viên nào của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc ( không có sự phân biệt giữa lá phiếu của ủy viên không thường trực và ủy viên thường trực ). Tuy nhiên, so với những yếu tố không thường thì ( yếu tố tương quan đến thủ tục ), trong 9 phiếu này phải có 5 phiếu thuận của 5 ủy viên thường trực của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc mới hợp lệ. Trong trường hợp có 1 trong 5 ủy viên thường trực phản đối thì nghị quyết đó sẽ không được trải qua. Quy định trên đây không tạo ra sự bất bình đẳng cũng như vi phạm nguyên tắc cơ bản của Luật quốc tế, vì trong thực tiễn quan hệ quốc tế, những chủ thể Luật quốc tế đã thừa nhận 1 số ít trường hợp ngoại lệ của nguyên tắc này đó là :
Luật sư tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài: 1900.6568
Trường hợp những vương quốc tự hạn chế chủv quyền của mình : Đây là trường hợp những vương quốc tự lựa chọn vì quyền lợi của chính mình hoặc họ tự hạn chế chủ quyền lãnh thổ của mình bằng cách trao quyền cho 1 thể chế khác ( như tổ chức triển khai quốc tế, vương quốc khác … ) được đại diện thay mặt mình trong những hoạt động giải trí tương quan đến quyền lợi của vương quốc. Trong trường hợp này, vương quốc đã tự không vi phạm nguyên tắc bình đẳng chủ quyền lãnh thổ [ nguyện hạn chế chủ quyền lãnh thổ của mình giữa những vương quốc. ( Ví dụ : – Công quốc Mônacô được cho phép Pháp thay mặt đại diện họ trong mọi quan hệ đối ngoại, dù nó là một vương quốc độc lập, có chủ quyền lãnh thổ. – Pháp luật quốc tế thừa nhận những vương quốc có quyền tham gia vào những tổ chức triển khai quốc tế, tuy nhiên có một số ít vương quốc đã tự hạn chế quyền này của mình. Như trường hợp của Thụy sỹ khi tuyến bố mình là vương quốc trung lập vĩnh viễn. Điều này đồng nghĩa tương quan với việc họ không được tham gia vào bất kể tổ chức triển khai quốc tế nào nhằm mục đích theo đuổi mục tiêu quân sự chiến lược hay những liên minh kinh tế tài chính, chính trị trên quốc tế … )
Xem thêm: Quy định về nguyên tắc trả lương và thời hạn trả lương hàng tháng
Trường hợp những vương quốc bị hạn chế chủ quyền lãnh thổ : Trường hợp này chỉ đặt ra so với những chủ thể có hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp lý quốc tế, và việc bị hạn chế chủ quyền lãnh thổ là một giải pháp trừng phạt từ phía hội đồng quốc tế so với vương quốc họ.
Ví dụ: Irắc tấn công Cô-oét năm 1990-đây là một hành vi vi phạm trắng trợn các nguyên tắc cơ bản của Luật quốc tế. Do đó, Hội đồng bảo an đã tiến hành áp dụng một loạt các biện pháp cấm vận về kinh tế đối với Irắc.
4. Sự phát triển của nguyên tắc trong quan hệ quốc tế hiện đại:
– Hiện nay, trong quy trình quốc tế hóa mọi mặt của đời sống quốc tế, sự sinh ra của những tổ chức triển khai quốc tế phổ cập và khu vực đang ngày càng giữ vị trí quan trọng trong việc phối hợp hoạt động giải trí hợp tác của những vương quốc thành viên. Khi tham gia tổ chức triển khai quốc tế, những vương quốc thành viên tự nguyện trao cho tổ chức triển khai quốc tế 1 số ít thẩm quyền thuộc chủ quyền lãnh thổ của mình. Sự trao quyền này không có nghĩa là vương quốc bị hạn chế chủ quyền lãnh thổ. Quốc gia khi tự nguyện tham gia tổ chức triển khai quốc tế, triển khai những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của vương quốc thành viên, chịu sự chi phối nhất định của TCQT … những hoạt động giải trí này phải được hiểu là vương quốc đang tiến hành thực thi chính chủ quyền lãnh thổ của mình. – Trong khoảng trống quốc tế lúc bấy giờ, việc tôn trọng nghiêm chỉnh nguyên tắc này là cơ sở quan trọng để đưa trật tự quốc tế tăng trưởng theo xu thế ngày càng không thay đổi, hội nhập và văn minh hơn.
