Hiện nay, một số ít địa phương đang khai thác tốt nguồn di sản tư liệu, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc bản địa gắn với tiếp thị tên thương hiệu địa phương, Giao hàng tăng trưởng du lịch và kinh tế tài chính, xã hội. Tuy nhiên, lúc bấy giờ trong Luật Di sản văn hóa truyền thống, di sản tư liệu chưa được pháp luật để nhận diện những giá trị và lập hạng mục di sản. Từ năm 2009 đến nay, Việt Nam có bảy di sản tư liệu được UNESCO ghi danh, mang tính biểu trưng của di sản tư liệu quốc tế, trong đó có ba di sản tư liệu quốc tế ( gồm : Mộc bản triều Nguyễn, Châu bản triều Nguyễn, Bia Tiến sĩ Văn Miếu Thăng Long ) ; bốn di sản tư liệu khu vực châu Á-Thái Tỉnh Bình Dương ( Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm, Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế, Mộc bản trường học Phúc Giang, Hành trình đi sứ Nước Trung Hoa ). Ngoài giá trị về mặt tàng trữ thông tin, là kho tri thức dân gian phân phối cái nhìn tổng quát, xuyên suốt và mạng lưới hệ thống về hành trình dài lập nước, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, lãnh hải của vương quốc cũng như cách sắp xếp tổ chức triển khai, cỗ máy điều hành quản lý của triều đại phong kiến và phản ánh tổng lực những yếu tố chính trị, quân sự chiến lược, kinh tế tài chính, ngoại giao, xã hội, văn hóa truyền thống những thời kỳ … những di sản tư liệu này còn là tác phẩm thẩm mỹ và nghệ thuật, trở thành cổ vật quý giá.
Căn cứ vào các tiêu chí của di sản tư liệu của UNESCO, Việt Nam đang sở hữu một kho di sản tư liệu độc đáo, phong phú, đồ sộ trải dài khắp đất nước. Những di sản tư liệu này đang được lưu trữ trong các trung tâm lưu trữ quốc gia, trung tâm di sản, thư viện, bảo tàng, các nhóm tư liệu sở hữu cá nhân, các di tích tư liệu trong dân gian, đình chùa, đền miếu. Ðiều này cho thấy tiềm năng nhiều di sản tư liệu khác sẽ tiếp tục được ghi danh rất lớn nếu chúng ta nhận thức rõ vai trò, giá trị kho tàng di sản tư liệu hiện có. Chẳng hạn, ở tỉnh Thừa Thiên Huế ngoài ba di sản tư liệu được UNESCO đưa vào Danh mục Di sản ký ức thế giới (gồm: Mộc bản triều Nguyễn, Châu bản triều Nguyễn và Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế), thì hệ thống chùa chiền Phật giáo tại Huế đang lưu giữ gần 2.933 ván khắc kinh Phật các loại, trong đó chùa Từ Ðàm lưu giữ 1.319 bản khắc mộc bản, chùa Trúc Lâm lưu giữ bản kinh Kim Cang thời Tây Sơn thêu 7.000 chữ Hán bằng chỉ ngũ sắc. Ngoài ra, nhiều tư liệu Hán Nôm từ thời Lê đến thời Nguyễn hiện đang được lưu giữ cẩn thận trong các họ tộc, tư gia các gia đình hoàng tộc triều Nguyễn, là nguồn tư liệu quý giá phục vụ công tác nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử, tra cứu dữ liệu… Viện Nghiên cứu Hán Nôm cũng đang lưu giữ khoảng 5.000 tấm ván khắc Phật giáo và gần 70.000 tập sách cổ ghi chép các vấn đề tự nhiên, xã hội, con người Việt Nam truyền thống. Chưa kể còn có một lượng lớn di sản tư liệu tư nhân được lưu giữ trong các tư gia, dòng họ, thuộc sở hữu tư nhân và trong cộng đồng, rải rác trong cả nước.
Những số liệu này dẫn chứng tiềm năng cả về số lượng và chất lượng di sản tư liệu, chứng minh và khẳng định tầm quan trọng và giá trị của di sản tư liệu trong đời sống đương đại. Ngày 12/1 vừa mới qua, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức triển khai tổng kết việc triển khai Luật Di sản văn hóa truyền thống, trong đó nhìn nhận, sau 20 năm thực thi, Luật thể hiện những hạn chế, không còn tương thích thực tiễn. Việc liên tục sửa đổi, bổ trợ luật là thiết yếu, nhằm mục đích tạo hành lang pháp lý thuận tiện cho những hoạt động giải trí quản trị, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống của dân tộc bản địa. Với đặc thù quan trọng và quy mô của mạng lưới hệ thống di sản tư liệu hiện hữu, việc bổ trợ yếu tố bảo vệ và phát huy giá trị di sản tư liệu vào Luật Di sản văn hóa truyền thống là thiết yếu và cấp thiết. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần nghiên cứu và điều tra phát hành lao lý tiêu chuẩn ghi danh, kiểm kê, phân loại, nhìn nhận, xếp hạng di sản tư liệu, sớm có những pháp luật đơn cử về tính năng, trách nhiệm và nghĩa vụ và trách nhiệm quản trị về di sản tư liệu ; cụ thể hóa quy trình tiến độ hoạt động giải trí quản trị, bảo vệ và phát huy giá trị di sản tư liệu từ TW đến địa phương.
