(TN&MT) – Từ những vụ việc vi phạm pháp luật về chất thải nguy hại trong thời gian qua, cơ quan quản lý khi sửa đổi các quy định pháp luật liên quan có định hướng, việc quản lý chất thải nguy hại, phải siết chặt cả quá trình thu gom và vận chuyển.
Thu gom, luân chuyển chất thải nguy hại trái phép, đổ trộm chất thải nguy hại gây ảnh lớn tới môi trường tự nhiên và đời sống dân số … Thực tế này, đặt ra nhu yếu cho những nhà quản lý : Phải siết chặt, làm rõ đường đi của chất thải nguy hại, bảo vệ chất thải được giải quyết và xử lý đúng theo pháp luật của pháp luật .
Gánh nặng từ lượng thải lớn
Theo tổng hợp của Bộ TN&MT từ những địa phương, lượng chất thải nguy hại phát sinh trong khoảng chừng 874.589 tấn. Ước tính trong chất thải rắn công nghiệp, lượng chất thải nguy hại chiếm tỷ suất khoảng chừng 20 – 30 %. Tỷ lệ này đổi khác tùy mô hình công nghiệp, trong đó, ngành cơ khí, điện, điện tử, hóa chất là những ngành có tỷ suất chất thải nguy hại cao. Chất thải nguy hại phát sinh từ những khu công nghiệp của khu vực phía Nam khoảng chừng 82.000 – 134.000 tấn / năm, cao hơn những khu vực khác ( gấp 3 lần miền Bắc và khoảng chừng 20 lần miền Trung ). Ngoài ra, một số ít tổ chức triển khai, cá thể tận dụng việc nhập khẩu phế liệu đã đưa chất thải nguy hại đa phần là phế liệu sắt kẽm kim loại, nhựa, săm lốp cao su đặc thải, vỏ xe hơi, tàu biển chưa làm sạch tạp chất, ắc quy chì thải, loại sản phẩm điện tử đã qua sử dụng về Nước Ta .
 |
|
|
Tại khu vực nông thôn, mỗi năm, hoạt động giải trí nông nghiệp phát sinh khoảng chừng 9.000 tấn chất thải nguy hại, như vỏ hộp và thùng chứa phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, trong đó không ít loại thuốc có độ ô nhiễm cao đã bị cấm sử dụng. Lượng thuốc bảo vệ thực vật còn bám lại trên vỏ vỏ hộp, những chai lọ hoặc những gói hóa chất chiếm tới 1,85 % tỷ trọng vỏ hộp. Ngoài ra, cả nước còn khoảng chừng 50 tấn thuốc bảo vệ thực vật tồn lưu tại hàng chục kho bãi ; 37.000 tấn hóa chất dùng trong nông nghiệp bị tịch thu đang được lưu giữ chờ giải quyết và xử lý. Những loại chất thải nguy hại của ngành nông nghiệp có tính ô nhiễm rất cao, phát tán nhanh trong thiên nhiên và môi trường nước, rất dễ bay hơi và khuếch tán trong không khí, nếu không có giải pháp giải quyết và xử lý hiệu suất cao và triệt để sẽ gây ra những tác động ảnh hưởng đến thiên nhiên và môi trường .
Cùng với đó, trong nghành nghề dịch vụ y tế, tổng lượng chất thải y tế nguy hại phát sinh khoảng chừng 21.374 tấn ( tăng 591 tấn so với năm 2017 ), trong đó, chất thải lây nhiễm là 19.370 tấn và chất thải không lây nhiễm là 2.004 tấn. Lượng chất thải rắn y tế nguy hại được giải quyết và xử lý là 21.185 tấn / năm ( chiếm 99,1 % ) ; trong đó, chất thải lây nhiễm được giải quyết và xử lý là 19.205 tấn / năm ( chiếm 99,1 % ), chất thải không lây nhiễm được giải quyết và xử lý là 1.982 tấn / năm ( chiếm 98,9 % ) .
Vẫn để lọt sai phạm
Lượng chất thải nguy hại ngày càng tăng, cũng đồng thời ngày càng tăng áp lực đè nén so với sự bảo đảm an toàn của thiên nhiên và môi trường. Tháng 5/2019, người dân Thủ đô quan ngại việc phát hiện hàng chục thùng phuy nghi có chứa chất thải nguy hại bị đổ trộm ở Đại lộ Thăng Long suốt nhiều tháng. Đến tháng 12/2019, quản trị HĐQT kiêm Giám đốc HTX Môi trường xanh Bắc Sơn lại là chủ mưu vụđổ, chôn lấp chất thải nguy hại tại khu đất lâm nghiệp ở Sóc Sơn – Thành Phố Hà Nội. Chấn động hơn cả là vụ đổ trộm dầu thải ở khu vực đầu nguồn nước sông Đà, gây ảnh hưởng tác động lớn tới nguồn nước hoạt động và sinh hoạt và đời sống của nhiều hộ dân .
|
|
Vụ chôn lấp chất thải nguy hại tại khu đất lâm nghiệp ở Sóc Sơn – Hà Nội (năm 2019). Ảnh: Khương Trung
|
Những sai phạm tương quan đến chất thải nguy hại xảy ra trong thời hạn qua đã cho thấy vẫn còn “ lỗ hổng ” trong công tác làm việc quản lý loại chất thải này .
Ông Mai Trọng Thái – Chi Cục trưởng Chi cục Bảo vệ Môi trường TP.HN thừa nhận, thực tiễn qua quy trình kiểm tra, hoạt động giải trí quản lý chất thải nguy hại tại một số ít cơ sở vẫn còn nhiều chưa ổn và chưa đúng pháp luật tại Thông tư số 36 của Bộ TN&MT, kể cả 1 số ít cơ sở đã được cấp sổ ĐK chủ nguồn thải, trong đó những cơ sở quy mô nhỏ chiếm tỷ suất cao .
Đối với những cơ sở không thuộc diện bắt buộc phải lập hồ sơ ĐK chủ nguồn thải chất thải nguy hại, việc nhận thức và hoạt động giải trí quản lý chất thải nguy hại trên địa phận còn nhiều chưa ổn. Doanh nghiệp ký hợp đồng thu gom, luân chuyển, giải quyết và xử lý chất thải nguy hại với đơn vị chức năng không có giấy phép của cơ quan quản lý về bảo vệ thiên nhiên và môi trường cấp hoặc không ký hợp đồng thu gom, luân chuyển …
“Ngoài ra, ở một số cơ sở còn xảy ra tình trạng người dân tự ý tái chế chất thải làm thành các sản phẩm nhựa, chưng cất dầu thải; lén lút thu gom các loại can, thùng (bằng nhựa, kim loại) dính chất thải nguy hại đem bán. Bên cạnh đó, chất thải nguy hại (bóng đèn neon, pin, hộp dính sơn, dầu..) được thu gom và xử lý chung với rác thải sinh hoạt; việc lưu giữ chất thải nguy hại kém, gây rò rỉ các chất thải độc hại ra môi trường”, ông Thái cho hay.
Theo pháp luật tại Khoản 13 Điều 3 Luật Bảo vệ thiên nhiên và môi trường năm năm trước : “ Chất thải nguy hại là chất thải chứa yếu tố ô nhiễm, phóng xạ, lây nhiễm, dễ cháy, dễ nổ, gây ăn mòn, gây ngộ độc hoặc có đặc tính nguy hại khác ”. Định nghĩa này tương thích với những định nghĩa về chất thải nguy hại của những hiệp định song phương, đa phương mà Nước Ta là thành viên, theo đó, đều cho thấy đặc tính gây nguy hại cho thiên nhiên và môi trường và sức khỏe thể chất hội đồng của chất thải nguy hại .
Cùng chung những khó khăn vất vả này, tại Bà Rịa – Vũng Tàu, Sở TN&MT cho biết, toàn tỉnh hiện có 7 dự án Bất Động Sản giải quyết và xử lý chất thải nguy hại đang hoạt động giải trí với tổng hiệu suất 256 tấn / ngày. Theo lao lý, chất thải nguy hại phải được thu gom và giải quyết và xử lý riêng, không sử dụng công nghệ tiên tiến chôn lấp. Tuy vậy, lúc bấy giờ, vẫn còn thực trạng chất thải nguy hại bị những doanh nghiệp giải quyết và xử lý chất thải nguy hại hoặc chủ những nguồn thải chia nhỏ, trộn lẫn vào chất thải thường thì để giảm bớt ngân sách giải quyết và xử lý hoặc một số ít trường hợp thu gom chất thải nguy hại nhưng không giải quyết và xử lý đạt quy chuẩn mà lén lút xả ra thiên nhiên và môi trường .
Trong khi lượng chất thải ngày càng ngày càng tăng, thì lúc bấy giờ vẫn chưa có chế tài vận dụng việc phân loại chất thải rắn, chất thải nguy hại tại nguồn và không có sự đồng điệu trong những quy trình thu gom, giải quyết và xử lý. Thêm vào đó, ngân sách giải quyết và xử lý, tiêu hủy chất thải nguy hại tốn kém nên vì doanh thu trước mắt, một số ít doanh nghiệp cố ý vi phạm những pháp luật pháp luật về quản lý chất thải nguy hại. Đặc biệt, công nghệ tiên tiến sản xuất còn tiêu tốn nhiều nguồn năng lượng, nguyên vật liệu, thải ra nhiều chất thải ; công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý thậm chí còn còn thiếu, lỗi thời là nguyên do khiến chất thải không được giải quyết và xử lý triệt để .
