Nghiên cứu xây dựng bộ tiêu chí đánh giá sức khỏe hệ sinh thái biển Việt Nam
07/01/2022
TÓM TẮT
Hiện nay, kinh tế biển đóng vai trò hết sức quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Theo Chiến lược Phát triển bền vững (PTBV) kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ban hành năm 2018 đã đề ra mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia biển mạnh; đạt cơ bản các tiêu chí về PTBV kinh tế biển; hình thành văn hóa sinh thái biển; chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH), nước biển dâng; ngăn chặn xu thế ô nhiễm, suy thoái môi trường biển, tình trạng sạt lở bờ biển và biển xâm thực; phục hồi và bảo tồn các hệ sinh thái (HST) biển quan trọng. Tuy nhiên, việc phát triển kinh tế biển và ven biển gần đây đã làm gia tăng các sự cố gây ô nhiễm môi trường biển, tức là làm suy giảm trạng thái sức khỏe tự nhiên của biển và các HST biển. Phát triển kinh tế biển bền vững, gắn với BVMT, bảo vệ các HST là nhiệm vụ quan trọng của công tác quản lý nhà nước thống nhất biển và hải đảo. Vì vậy, để đo lường đánh giá trạng thái sức khỏe HST biển Việt Nam và các tỉnh ven biển, đồng thời giúp công tác quản lý tổng hợp và thống nhất về tài nguyên môi trường biển Việt Nam, cần thiết phải xây dựng được bộ chỉ số sức khỏe HST biển theo 5 nhóm tiêu chí thành phần, phục vụ đánh giá định lượng điểm số sức khỏe HST biển quốc gia và các tỉnh, thành ven biển, giúp định hướng điều phối phát triển các ngành kinh tế và hội nhập quốc tế trong PTBV biển.
Từ khóa: Bộ tiêu chí, HST biển, sức khỏe biển, sức khỏe HST, chiến lược biển, PTBV.
Nhận bài : 23/12/2021 ; Sửa chữa : 26/12/2021 ; Duyệt đăng : 28/12/2021
1. MỞ ĐẦU
Thế kỷ XXI được coi là “ thế kỷ của đại dương ”, bởi cùng với vận tốc tăng trưởng kinh tế tài chính và dân số lúc bấy giờ, nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên, nhất là tài nguyên không tái tạo được trên đất liền, sẽ bị hết sạch sau vài ba thập kỷ tới. Biển và đại dương còn là những kho tài nguyên, thực phẩm vô cùng quý giá, cùng với nhiều HST biển, ven biển, hải đảo phong phú và đa dạng và phong phú. Các HST biển và đại dương đặc biệt quan trọng quan trọng như HST sinh vật biển, HST cỏ biển, HST rừng ngập mặn … Hiện nay, hầu hết những vương quốc có biển đều kiến thiết xây dựng kế hoạch biển vương quốc, tăng cường tiềm lực mọi mặt, để khai thác tăng trưởng kinh tế tài chính, khống chế biển và vươn mạnh ra tới những vùng biển sâu và biển xa. Các hoạt động giải trí ngày càng tăng của con người trên biển đã gây ra nhiều sự cố tràn dầu, hóa chất trên biển, cùng với việc đánh bắt cá món ăn hải sản quá mức, tận diệt, đã gây ra tác động ảnh hưởng xấu đi đến sức khỏe thể chất HST biển [ 2 ] .
Vùng biển Nước Ta đã phát hiện được 11 Nghìn loài sinh vật cư trú trong hơn 20 kiểu HST biển điển hình như HST sinh vật biển, HST cỏ biển, HST rừng ngập mặn [ 9 ]. Trong tổng số loài được phát hiện, khoảng chừng 6.000 loài động vật hoang dã đáy, 2.038 loài cá, với trên 100 loài cá kinh tế tài chính, 653 loài rong biển, 657 loài động vật hoang dã phù du, 537 loài thực vật phù du, 94 loài sinh vật ngập mặn, 225 loài tôm biển, 14 loài cỏ biển, 15 loài rắn biển, 12 loài thú biển, 5 loài rùa biển và 43 loài chim nước. Việt Nam còn có một nguồn lợi thủy hải sản rất lớn : có 15 bãi cá lớn, 370.000 ha mặt nước, với trữ lượng món ăn hải sản 5 triệu tấn [ 1 ], [ 2 ], [ 3 ] .
Từ năm 2012, chỉ số sức khỏe thể chất HST biển ( OHI ) đã được thực thi nhìn nhận hàng năm. Theo nhìn nhận chung thì những vương quốc tăng trưởng có khuynh hướng xếp hạng cao hơn vì có nhiều nguồn lực hơn để bảo tồn biển và nhập khẩu món ăn hải sản. Trái lại, những vương quốc đang tăng trưởng có nguồn lực ít hơn lại liên tục phải tận mắt chứng kiến nguồn tài nguyên biển bị khai thác để xuất khẩu sang những vương quốc tăng trưởng .
Theo số liệu điểm số OHI năm 2020 cho 220 vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ tính hết vùng độc quyền kinh tế tài chính ( EEZ ) thì phân bổ điểm xê dịch của những khu vực ( vương quốc và vùng chủ quyền lãnh thổ ) từ 44 đến 95, trong đó có tốp cao là 24 vương quốc có điểm số trên 80 điểm, hầu hết tại những vương quốc hải đảo như Đức với 86 điểm đứng thứ 4 sau Quần đảo Heard và Mcdonald ( 95 điểm ), Đảo Howland và Haker ( 93 điểm ) và Đảo Kerguelen ( 90 ). Tổng số có 10 vương quốc đạt 50 điểm và thấp hơn, 7 vương quốc châu Phi, 1 vương quốc Trung Mỹ, 2 vương quốc Trung cận Đông .
Nước Ta năm 2020 đạt 56 điểm, đứng thứ 199 trong tổng 221 vương quốc và chủ quyền lãnh thổ có biển, thấp hơn mức trung bình của toàn đại dương quốc tế là 71 điểm và có tín hiệu suy giảm số lượng những sản vật tự nhiên khác ngoài cá từ biển. Điểm số OHI trong 5 năm gần đây của nước ta hầu hết không đổi khác ( 56 điểm ) và được dự báo có khuynh hướng giảm nhẹ trong thời hạn tới .
Để nhìn nhận sự suy giảm HST và giám sát trạng thái sức khỏe thể chất của HST biển do ảnh hưởng tác động của con người, cần có một giải pháp tiếp cận mới, đó là thiết kế xây dựng bộ chỉ số sức khỏe thể chất HST biển để điều tra và nghiên cứu, đo lường và thống kê, xác lập sức khỏe thể chất HST biển, giúp khuynh hướng cho công tác làm việc quản trị, bảo vệ, bảo tồn, tăng trưởng HST biển vững chắc với những nội dung : ( i ) Phương pháp nghiên cứu và điều tra kiến thiết xây dựng bộ chỉ số sức khỏe thể chất HST biển trên quốc tế ; ( ii ) Đề xuất giải pháp điều tra và nghiên cứu thiết kế xây dựng bộ tiêu chuẩn sức khỏe thể chất HST biển Nước Ta ; và ( iii ) Đề xuất thiết kế xây dựng bộ tiêu chuẩn sức khỏe thể chất HST cho vùng biển Nước Ta .
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG BỘ CHỈ SỐ SỨC KHỎE HST BIỂN TRÊN THẾ GIỚI
Trên quốc tế từ năm 2003, đã có một số ít điều tra và nghiên cứu nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển tính trải qua điểm số sức khỏe thể chất HST biển thành phần ( 0 là thấp nhất và 100 là cao nhất ) và thang phân loại sức khỏe thể chất HST biển của Trung Quốc, Mỹ, Brazil, Fiji, Israel [ 4,5,8,10,11,12 ] .
Trung Quốc, năm 2003, Xu và cs. ( 2004 ) đã đưa ra nhìn nhận sức khỏe thể chất HST ven biển của khu vực Hồng Công cũng theo thang điểm 100, trải qua loạt tiêu chuẩn thành phần và những trọng số tiềm năng, với thang điểm phân loại làm 5 mức : ( 0-20 : rất kém ; 20-40 : kém ; 40-60 : trung bình ; 60-80 : tốt ; 80-100 : rất tốt ) và triển khai theo 5 bước ( cùng với 15 nhóm tiêu chuẩn ) : ( i ) Tổng quan những hoạt động giải trí con người ( 4 nhóm tiêu chuẩn : khai thác sử dụng tài nguyên, đô thị hóa, công nghiệp hóa, sản xuất nông nghiệp ) ; ( ii ) Nhận dạng những áp lực đè nén tới HST ( 2 nhóm tiêu chuẩn : đổi khác thủy động lực, ô nhiễm hóa học phát sinh ) ; ( iii ) Tác động tới HST ( 5 nhóm tiêu chuẩn : vật lý, sinh học, hóa học, mạng lưới hệ thống, dịch vụ HST ) ; ( iv ) Chỉ thị sức khỏe thể chất HST ( 2 nhóm tiêu chuẩn : thông tư áp lực đè nén lên HST, thông tư ảnh hưởng tác động của HST ) ; ( v ) Đánh giá sức khỏe thể chất HST ( 2 nhóm tiêu chuẩn : theo thời hạn, theo khoảng trống ) .
Năm 2012, điều tra và nghiên cứu của Halper và cs. ( năm trước ) [ 6 ], thuộc Trung tâm Phân tích Sinh thái ( NCEAS ), Đại học Tổng hợp California ( Mỹ ) đã có đề xuất kiến nghị chiêu thức nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển theo 10 bộ tiêu chuẩn và thiết lập thang điểm phân loại thang chỉ số sức khỏe thể chất HST biển : 0-25 : rất kém ; 25-50 : kém ; 50-75 : trung bình ; 75-90 : tốt ; 90-100 : rất tốt. Các tác giả cũng đã đo lường và thống kê thử nghiệm cho những khu vực biển phía Tây nước Mỹ và chỉ ra sức khỏe thể chất HST biển tại đây đạt mức trung bình .
Brazil, năm 2013, đã kiến thiết xây dựng chỉ số sức khỏe thể chất HST biển [ 3 ], dựa theo 10 tiêu chuẩn : Cung cấp thực phẩm ; Cơ hội đánh bắt cá cho ngư dân ; Sản vật tự nhiên ; Lưu trữ cacbon ; Bảo vệ bờ biển ; Sinh kế ; Du lịch và nghỉ ngơi ; Giá trị cảnh sắc ; Giá trị nước sạch ; Giá trị ĐDSH. Phạm vi khoảng trống khu vực xác lập từng tỉnh trên bờ là 1 km và ra đến 3 hải lý. Sức khỏe HST biển của Brazil bằng 60 điểm trên 100 điểm. Sự đổi khác về điểm số về sức khỏe thể chất HST biển giữa những tỉnh, thành ven biển của Brazil phụ thuộc vào vào những tiềm năng, chủ trương tương quan đến công tác làm việc bảo tồn biển, du lịch biển và những ngành khác. Rio de Janeiro có số điểm trên cao nhất, đạt 71/100 điểm, ngược lại, Piaui có chỉ số sức khỏe thể chất biển thấp nhất và chỉ đạt 47/100 điểm .
Fiji, một vương quốc quần đảo, năm năm trước kiến thiết xây dựng chỉ số sức khỏe thể chất HST biển [ 10 ] theo chỉ số 13 tiêu chuẩn thành phần và xếp lần lượt theo những trọng số : Giải trí ; Du lịch ; Đánh bắt món ăn hải sản ; Nơi cư trú ; Nước sạch ; Loài nhạy cảm ; Loài điển hình nổi bật ; Đa dạng loài ; Kinh tế ; Sinh kế ; Bảo vệ bờ biển ; Lưu trữ cacbon ; Các sản vật tự nhiên .
Israel, năm năm ngoái, thiết kế xây dựng những tiêu chuẩn sức khỏe thể chất HST biển [ 11 ] theo 8 nhóm tiêu chuẩn : Thực phẩm ; Câu cá vui chơi ; Kinh tế ; Du lịch ; Cảnh quan ; Nước sạch ; Đa dạng sinh học ; Bảo vệ bờ biển .
Năm năm ngoái, tại Trung Quốc có điều tra và nghiên cứu nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển [ 8 ], lựa chọn 8 tiêu chuẩn khi nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển cho khu vực biển Hạ Môn và xếp thứ tự theo trọng số : Nuôi trồng món ăn hải sản ; Lưu trữ cacbon ; Bảo vệ bờ biển ; Tính đặc trưng ; Đa dạng sinh học ; Du lịch, nghỉ ngơi ; Sinh kế và kinh tế tài chính ven biển : Môi trường nước .
Hiện nay, những hướng điều tra và nghiên cứu giám sát xác lập sức khỏe thể chất HST biển giúp khuynh hướng cho công tác làm việc quản trị, bảo vệ, bảo tồn và tăng trưởng HST biển vững chắc hầu hết : Phương pháp tìm hiểu thực địa, quan trắc, khảo sát định kỳ và nhìn nhận ; Phương pháp lượng giá kinh tế tài chính ; và Phương pháp xác lập chỉ số sức khỏe thể chất .
Phương pháp xác lập chỉ số sức khỏe thể chất là giải pháp nghiên cứu và điều tra mới dựa trên phương pháp tính điểm cho những tiêu chuẩn, với thang giao động từ 0 đến 100. Chỉ số sức khỏe thể chất HST biển tổng hợp được tính trải qua những chỉ số thành phần, do tất cả chúng ta tự thiết kế xây dựng và thiết lập, dựa theo cơ sở khoa học khách quan, những quan điểm và tiềm năng quản trị. Bộ tiêu chuẩn thành phần gồm những thành phần như ĐDSH, nơi cư trú, diện tích quy hoạnh biển … Phương pháp xác lập chỉ số sức khỏe thể chất HST biển là chiêu thức có tính hội nhập và chuẩn mực quốc tế, được cho phép so sánh được sức khỏe thể chất HST những khu vực biển, những vương quốc khác nhau hơn so với những giải pháp khác, chiêu thức tìm hiểu thực địa trực tiếp phụ thuộc vào vào trình độ nguồn nhân lực và thiết bị, giải pháp gián tiếp lượng giá kinh tế tài chính nhờ vào vào giá trị tiền tệ riêng không liên quan gì đến nhau, mức sống của từng vương quốc .
Điểm của bộ chỉ số sức khỏe thể chất HST biển bằng tổng số điểm của những chỉ số tiêu chuẩn thành phần nhân với trọng số tương ứng của chỉ số thành phần đó, được xác lập theo công thức sau :
SKHST = ∑ wi * Di
Trong đó : Di – Điểm của chỉ số tiêu chuẩn thành phần i ( i = 1 đến n ), mỗi chỉ số có điểm tối đa là 100 điểm ; wi – Trọng số của chỉ số thành phần thứ i, tổng những trọng số wi bằng 1 .
Dựa theo thang phân loại điểm số sức khỏe thể chất HST biển : kém ( 0-25 ), trung bình ( 25-50 ), tốt ( 50-75 ), rất tốt ( 75-80 ), những nhà quản trị, hoạch định chủ trương hoàn toàn có thể đưa ra những giải pháp quản trị, bảo vệ, bảo tồn thích hợp. Có thể vận dụng giải pháp thiết lập những khu bảo tồn biển như là những giải pháp bảo vệ HST biển tốt nhất .
3. XÂY DỰNG BỘ TIÊU CHÍ SỨC KHỎE HST BIỂN VIỆT NAM
Dựa trên những yếu tố về HST, nhóm điều tra và nghiên cứu thực thi kiến thiết xây dựng bộ chỉ số bằng giải pháp thanh tra rà soát, nhìn nhận những tiêu chuẩn, PTBV, BVMT sinh thái biển sẵn có trong mạng lưới hệ thống thống kê vương quốc và 1 số ít điều tra và nghiên cứu trong nước … Ngoài ra, nhóm điều tra và nghiên cứu cũng tìm hiểu thêm những tiêu chuẩn đã và đang vận dụng tại một số ít vương quốc khác trên quốc tế như Mỹ, Braxin, Trung Quốc, Fiji …
Trên cơ sở tổng hợp đó, nhóm nghiên cứu và điều tra đề xuất kiến nghị 5 nhóm tiêu chuẩn chính là : Tài nguyên sinh vật và đa dạng sinh học ; Tài nguyên phi sinh vật ; BVMT ; Tác động BĐKH ; Khai thác sử dụng. Trong đó, nhóm tiêu chuẩn tài nguyên sinh vật và đa dạng sinh học miêu tả thực trạng những tài nguyên sinh vật và những HST. Nhóm tiêu chuẩn tài nguyên phi sinh vật là những dạng tài nguyên nước, tài nguyên đáy biển, tài nguyên tài nguyên và tài nguyên nguồn năng lượng. Nhóm tiêu chuẩn BVMT là nhóm áp lực đè nén, những nguồn thải của những hoạt động giải trí kinh doanh thương mại, sản xuất của những ngành kinh tế tài chính và con người lên môi trường tự nhiên, HST khu vực biển, miêu tả những rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm từ những nguồn thải và những ảnh hưởng tác động phản hồi sinh thái. Nhóm tiêu chuẩn ảnh hưởng tác động BĐKH là nhóm những tác động ảnh hưởng của BĐKH – một quy trình ấm lên toàn thế giới lên thiên nhiên và môi trường, HST khu vực biển, miêu tả những tác động ảnh hưởng phản hồi sinh thái do BĐKH gây ra. Nhóm tiêu chuẩn khai thác sử dụng là nhóm khai thác những dịch vụ của HST của một khu vực biển Giao hàng quyền lợi cho con người như món ăn hải sản, nuôi biển, du lịch, giao thông vận tải thủy .
Hình 1. Mối quan hệ giữa những tiêu chuẩn sức khỏe thể chất HST biển
Dựa trên sơ đồ cho thấy, những nhóm tiêu chuẩn của sức khỏe thể chất HST biển được đề xuất kiến nghị trên mối quan hệ ngặt nghèo, ảnh hưởng tác động qua lại với nhau, tạo lập thành một chu kỳ luân hồi lặp lại liên tục. Mỗi nhóm tiêu chuẩn được yêu cầu xây dựng trên đều dựa theo những tiêu chuẩn thành phần đặc trưng cho những nhóm tiêu chuẩn .
Có thể kể đến một vài tiêu chuẩn thành phần được yêu cầu cho những nhóm tiêu chuẩn như :
– Nhóm tài nguyên sinh vật và đa dạng sinh học
+ Vị trí và tài nguyên vị thế khu vực biển : Đánh giá địa lý khu vực biển nghiên cứu và điều tra và xác lập giá trị những tài nguyên vạn vật thiên nhiên điển hình nổi bật .
+ Địa lý tự nhiên : Đánh giá về những đặc thù tự nhiên khu vực biển điều tra và nghiên cứu như địa hình, địa mạo, độ sâu đáy biển …
+ Khí tượng thủy văn : Xem xét thực trạng thời tiết, chính sách dòng chảy, sóng, thủy triều của khu vực biển điều tra và nghiên cứu để cho điểm từng yếu tố .
+ Môi trường : Xem xét từng yếu tố trong thiên nhiên và môi trường nước của khu vực biển nghiên cứu và điều tra để nhìn nhận thiên nhiên và môi trường sống của những loài sinh vật thủy sinh .
– Nhóm tài nguyên phi sinh vật
+ Tài nguyên nước ;
+ Tài nguyên đáy biển ( đất, đá, trầm tích ) ;
+ Tài nguyên tài nguyên ;
+ Tài nguyên năng lượng.
– Nhóm BVMT
+ Áp lực, rủi ro tiềm ẩn môi trường tự nhiên từ hoạt động giải trí kinh tế tài chính – xã hội : Xác định lượng chất thải từ hoạt động giải trí kinh tế tài chính – xã hội đổ ra biển có vượt quá mức được cho phép tại khu vực biển nghiên cứu và điều tra hay không .
+ Phản hồi HST : Đánh giá những phản ứng vật lý, hóa học, sinh học ảnh hưởng tác động so với HST biển khu vực điều tra và nghiên cứu như thế nào .
– Nhóm tác động ảnh hưởng BĐKH
+ Áp lực vạn vật thiên nhiên : Đánh giá sự ngày càng tăng lượng khí thải CO2, nhiệt độ, lượng mưa … của khu vực biển điều tra và nghiên cứu là nhiều hay ít sau đó dựa vào đó cho điểm số thích hợp .
+ Phản hồi HST : Tiêu chí này sẽ nhìn nhận những những ảnh hưởng tác động, ảnh hưởng tác động của BĐKH tới HST như sự suy giảm đa dạng sinh học, axit hóa đại dương …
– Nhóm khai thác sử dụng
+ Đánh bắt món ăn hải sản : Đánh giá thực trạng tổng quan về khai thác thủy hải sản, những ngư trường thời vụ khai thác … của khu vực biển nghiên cứu và điều tra là nhiều hay ít, ảnh hưởng tác động như thế nào đến HST .
+ Nuôi trồng, hồi sinh : Xác định số lượng những khu nuôi trồng thủy hải sản, sản lượng nuôi trồng … của khu vực biển điều tra và nghiên cứu nhiều hay ít, có tác động ảnh hưởng như thế nào đến HST .
+ Du lịch biển hòn đảo : Đánh giá đến thực trạng du lịch của khu vực biển điều tra và nghiên cứu dựa trên lệch giá, số lượng khách du lịch, nhà nghỉ …, từ đó xác lập có ảnh hưởng tác động hay không đến HST biển .
+ Giao thông vận tải đường bộ : Xác định những hoạt động giải trí vận tải đường bộ trên biển nhiều hay ít, ảnh hưởng tác động, tác động ảnh hưởng như thế nào đến HST .
+ Diêm nghiệp ( làm muối ) : Xem xét đến việc sản xuất muối ở những khu vực ven biển, ảnh hưởng tác động của nó đến HST biển .
+ Các ngành kinh tế tài chính biển xanh : Tiêu chí về tăng trưởng nguồn năng lượng sạch tái tạo như gió, sóng, bức xạ mặt trời, thủy triều, điện hải lưu, sử dụng gradient nhiệt, gradient muối .
4. KẾT LUẬN
Nước Ta cần có bộ tiêu chuẩn về chỉ số sức khỏe thể chất HST biển, để nhìn nhận sự suy giảm HST và đo lường và thống kê trạng thái sức khỏe thể chất của HST biển trên một đơn vị chức năng địa lý, giúp khuynh hướng quản trị môi trường tự nhiên và HST vững chắc hơn với một khu vực biển, hòn đảo, hay với khu vực biển cấp huyện, cấp tỉnh .
Bộ chỉ số sức khỏe thể chất HST đều dùng thang điểm 0 đến 100, trải qua 5 nhóm thành phần, với những tiêu chuẩn thành phần khác nhau ( nhóm tài nguyên sinh vật và ĐDSH, nhóm tài nguyên phi sinh vật, nhóm BVMT, nhóm ảnh hưởng tác động BĐKH, nhóm khai thác sử dụng ), sẽ giúp định lượng sự độc lạ của những khu vực biển với sự phong phú HST biển .
Bộ tiêu chuẩn sức khỏe thể chất HST biển ( sau khi thử nghiệm, hiệu chỉnh ) hoàn toàn có thể giúp thiết lập bảng nhìn nhận xếp hạng sức khỏe thể chất HST biển hàng năm cho những tỉnh, thành ven biển, những huyện, những hải đảo và hoàn toàn có thể với từng loại ngành kinh tế tài chính biển dựa vào dịch vụ HST, như du lịch, đánh bắt cá cá, sinh kế ven biển …, giúp những ngành khuynh hướng PTBV, quản trị hiệu suất cao hơn những khu vực biển, ven biển, hải đảo Nước Ta .
Định lượng nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển vương quốc, cũng giúp cho những nhà quản trị, chủ trương biển Nước Ta xem vị trí của biển Nước Ta đứng thứ hạng bao nhiêu, để từ đó khuynh hướng tăng trưởng, điều phối lại những ngành nghề kinh tế tài chính biển, công tác làm việc BVMT và những HST theo chuẩn mực quốc tế, triển khai hành vi tăng trưởng có nghĩa vụ và trách nhiệm theo những cam kết của vương quốc thành viên tôn trọng mạng lưới hệ thống pháp lý quốc tế, khu vực .
LỜI CẢM ƠN
Bài viết này là một phần tác dụng nghiên cứu và điều tra của đề tài : Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn kiến thiết xây dựng tiêu chuẩn nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển Nước Ta. Áp dụng điều tra và nghiên cứu thử nghiệm cho khu vực Quần đảo Cát Bà. Mã số TNMT. 2017.06.11 .
TÀI LIỆU THAM KHẢO
-
Bộ Tài nguyên và Môi trường ( TN&MT ), 2021. Báo cáo thực trạng môi trường tự nhiên biển. Tổng cục Biển và Hải đảo Nước Ta, TP. Hà Nội : 140 tr .
-
Dư Văn Toán, 2020. Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn thiết kế xây dựng tiêu chuẩn nhìn nhận sức khỏe thể chất HST biển Nước Ta. Áp dụng nghiên cứu và điều tra thử nghiệm cho khu vực Quần đảo Cát Bà. Báo cáo tổng kết đề tài khoa học – công nghệ tiên tiến cấp Bộ. Bộ TN&MT, TP.HN .
-
Dư Văn Toán, 2013. Nghiên cứu luận cứ khoa học và thực tiễn xác lập những vùng biển nhậy cảm đặc biệt quan trọng ( PSSA ) ở vùng biển Nước Ta. Áp dụng nổi bật cho vùng biển Quảng Ninh – TP. Hải Phòng. Báo cáo tổng kết đề tài khoa học – công nghệ tiên tiến cấp Bộ. Bộ TN&MT, TP.HN .
-
Elfes C.T., C. Longo, B.S. Halpern, D. Hardy, C. Scarborough, B.D. Best et al., năm trước. A Regional-Scale Ocean Health Index for Brazil. PLoS ONE 9 ( 4 ) : e92589. https://doi.org/ 10.1371 / journal.pone. 0092589 .
-
Halpern B.S. et al., 2012. An Index to Assess the Health and Benefits of the Global Ocean. Nature 488 : p. 615 – 620 .
-
Halpern B.S., C. Longo, C. Scarborough, D. Hardy, B.D. Best, S.C. Doney et al., năm trước. Assessing the Health of the U.S. West Coast with a Regional-Scale Application of the Ocean Health Index. PLoS ONE 9 ( 6 ) : e98995. https://doi.org/10.1371/journal.pone. 0098995 .
-
Trần Đình Lân, năm ngoái. Lượng giá kinh tế tài chính những HST biển – hòn đảo tiêu biểu vượt trội ship hàng PTBV 1 số ít hòn đảo tiền tiêu ở vùng biển ven bờ Nước Ta. Mã số KC 09-08 / 11-15. Báo cáo tổng kết đề tài cấp Nhà nước. NXB Khoa học Tự nhiên và Công nghệ, TP.HN ,
-
Ma D., Q. Fang and S. Liao, năm nay. Applying the Ocean Health Index Framework to the City Level : A Case Study of Xiamen, Nước Trung Hoa. Ecological Indicators 66 : p. 281 – 290 .
-
Ngân hàng Thế giới, 2011. Báo cáo tăng trưởng Nước Ta. Quản lý tài nguyên vạn vật thiên nhiên biển. 168 tr. http://documents.worldbank.org/curated/en/748901468125680083/Bao-cao-phat-trien-Viet-Nam-2011-quanly-tainguyen-thien-nhien
-
Selig E.R et al., năm ngoái. Measuring Indicators of Ocean Health for an Island Nation : The Ocean Health Index for Fiji. ELSERVIE. Ecosystem Services 16 : p. 403 – 412 .
-
Tsemel A. et al., năm ngoái. Ocean Health Index + Assessment for Israel’s Mediterranean Coast. http://www.hamaarag.org.il/en/ocean-health-index .
-
Xu F.L., K.C. Lamb, Z.Y. Zhao, W. Zhan, Y. David Chen and S. Tao, 2004. Marine Coastal Ecosystem Health Assessment : A Case Study of the Tolo Harbour, Hong Kong, Trung Quốc. Ecological Modelling 173 : p. 355 – 370 .
-
Ocean health assessment, 2020. https://oceanhealthindex.org/
Dư Văn Toán
Viện Nghiên cứu biển và hải đảo
( Nguồn : Bài đăng trên Tạp chí Môi trường số Chuyên đề Tiếng Việt IV / 2021 )
RESEARCH OF CRITERIA FOR EVALUATING ECOLOGICAL HEALTH INDEX FOR VIETNAMESE MARINE ENVIRONMENT
Du Van Toan
Vietnam Institute of Seas and Islands
At present, the marine economy plays a very important role in the economic development of Vietnam. According to the National Marine Economic Sustainable Development Strategy to 2030 / 2045 with the goal of developing Vietnam into an one seapower. However, the development of the marine economy also means an increase in the effects of polluting the marine environment, i. e. the deterioration of the natural health of the sea and of the marine ecosystems. Sustainable development of the sea economy, associated with environmental protection, ecology is an important task of the unified management of the sea and islands. Therefore, in order to assess the health status of marine ecosystems in Vietnam and coastal provinces, and to help manage integrated and integrated marine environmental resources in Vietnam, research is needed, establish a scientific basis to define the set of criteria and health indicators of the marine ecosystem for the assessment of marine ecosystem health and sustainable marine economy in Vietnam .
Key words: Marine ecosystem, Marine economy, ocean health index, ecosystem health index, marine strategy, sustainable development.
