Đề bài
Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi nêu ở dưới:
DẶN CON
(Trần Nhuận Minh)
Chẳng ai muốn làm hành khất
Tội trời đày ở nhân gian
Con không được cười giễu họ
Dù họ hôi hám úa tàn
Nhà mình sát đường, họ đến
Có cho thì có là bao
Con không khi nào được hỏi
Quê hương họ ở nơi nào
Con chó nhà mình rất hư
Cứ thấy ăn mày là cắn
Con phải răn dạy nó đi
Nếu không thì con đem bán
Mình tạm gọi là no ấm
Ai biết cơ trời vần xoay
Lòng tốt gửi vào thiên hạ
Biết đâu nuôi bố sau này …
Câu 1. Hãy cho biết thể thơ và cách gieo vền của bài thơ.
Câu 2. Ý nghĩa của cách gọi “hành khất” mà không phải “ăn mày” ở câu thơ mở đầu?
Câu 3. Việc lặp lại: “Con không…Con không…” ở khổ 1,2 thể hiện thái độ gì của nhân vật trữ tình”
Câu 4. Hãy thử lí giải tại sao người cha lại dặn con: Con không bao giờ được hỏi: Quê hương họ ở nơi nào.
Câu 5. Những lời chia sẻ trong khổ cuối gợi cho anh/chị những suy nghĩ gì?
Câu 6. Đọc bài thơ này, anh/chị có liên tưởng đến bài thơ nào đã học? Hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 dòng) bàn về những lời dạy quý giá của cha.
Lời giải chi tiết
Câu 1.
Thể thơ: Tự do. Gieo vần chân.
Câu 2.
Cách gọi “ hành khất ” mà không phải “ ăn mày ” biểu lộ thái độ tôn trọng của người cha với những người bị “ giời đày ” chẳng may phải xin ăn trên phố, đồng thời cũng bộc lộ niềm đồng cảm chân thành với nỗi xấu số của họ. Qua cách gọi ấy người cha cũng muốn con mình nhận ra nên có thái độ hành xử như thế nào cho đúng với những người cơ cực, khổ nghèo .
Câu 3.
Việc lặp lại “Con không…Con không…” ở khổ 1,2 là những câu khẳng định có ý nghĩa mệnh lệnh thể hiện thái độ nghiêm khắc căn dặn con của nhân vật trữ tình. Người cha muốn khắc sâu trong con những điều tuyệt đối không được làm khi gặp những người hành khất tránh gây nên sự tổn thương về tinh thần cho họ.
Câu 4.
Nguyên nhân khiến người ha dặn dò con : Con không khi nào được hỏi / Quê hương họ ở nơi nào .+ Quê hương là nơi chôn rau cắt rốn, là nơi có họ hàng, làng xóm, … Ai cũng yêu, cũng muốn gắn bó với quê nhà mình và khi đi xa thì tha thiết mong nhớ .+ Những người hành khất không may phải long dong xin ăn, họ vì lí do nào đó mà phải xa quê, nên khi hỏi họ về quê nhà là đâm sâu hơn vào nỗi đau tha hương của họ, khiến họ xót xa hơ cho tình cảnh thực tại nghiệt ngã của chính mình .⟹ Qua lời dặn dò này, người cha dạy con cần phải có tình yêu thương con người, biết quý trọng con người. Không chỉ giúp sức những con người hành khất về vật chất, một người biết yêu thương cần phải biết đồng cảm, sẻ chia, đồng cảm để không gây ra những tổn thương ý thức cho họ .
Câu 5.
Những lời san sẻ trong khổ cuối là lời dặn dò vô cùng ý nghĩa của người cha dành cho con :+ Mình tạm gọi là no ấm / Ai biết cơ trời vần xoay : Gia đình mình chỉ “ tạm ” gọi là no ấm hơn những người hành khất tội nghiệp kia. Sự no ấm ấy chưa biết sống sót được bao lâu bởi đời sống luôn “ vần xoay ” đổi khác …
+ Lòng tốt gửi vào thiên hạ / Biết đâu nuôi bố sau này : Con hãy sống giàu tình yêu thương, sẻ chia, trân trọng những người bần hàn, tu nhân tích đức, bởi biết đâu sau này bố cũng rơi vào tình cảnh như họ, và cũng được mọi người giúp sức, trân trọng như con đã làm .⟹ Người cha đã thức tỉnh lòng trắc ẩn, tình yêu thương, khơi dậy lòng tốt không riêng gì của con mình mà con của nhiều người khác .
Câu 6.
Bài thơ gợi nhớ đến bài “ Nói với con ” của Y Phương .Đoạn văn cần cấu trúc rõ ràng, mạch lạc, tập trung chuyên sâu bàn về những lời dạy của cha : Nội dung những lời dạy, ý nghĩa của những lời dạy
Loigiaihay.com
