Vụ ba nữ sinh tử vong khi tham gia chương trình Thanh niên tình nguyện tại huyện Bình Liêu ( Quảng Ninh ) đã đặt ra hàng loạt câu hỏi xung quanh phong trào này. Đã có 1 số ít trường ĐH không mặn mà và thậm chí còn, tạm dừng hoạt động giải trí này như trường Đại học Ngoại thương, nơi có ba sinh viên vừa tử trận.
Nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc phải thay đổi hình thức tự nguyện vì lỗi thời, không phù hợp. Thậm chí, có ý kiến còn cho rằng không nên duy trì phong trào này bởi nó mang nặng tính hình thức, “phong trào” mà ít đem lại hiệu quả.
Vậy, nhìn nhận phong trào này như thế nào cho thỏa đáng ? Trước hết, không hề phủ nhận công sức của con người và hiệu suất cao nhiều năm qua của hàng ngàn, hàng vạn sinh viên cả nước trong toàn bộ những phong trào tình nguyện. Họ, những trái tim nhiệt huyết đã tích cực và hào hứng tham gia những chương trình từ hiến máu nhân đạo, mùa hè xanh, bảo vệ môi trường tự nhiên, đem ánh sáng đến với những vùng cao, tương hỗ thí sinh trong thi tuyển … Việc làm tình nguyện của họ không riêng gì mang lại quyền lợi và tác động ảnh hưởng xã hội mà còn hun đúc trong tâm hồn những em một ý thức hi sinh cao quý. Song, có vẻ như công sức của con người và sự góp phần của những em chưa được nhìn nhận đúng mức, nhiều người còn cho rằng đây chỉ là phong trào, vui là chính.
Từ đó, đã có nhiều đóng góp và cả sự hy sinh của phong trào này chưa được nhìn nhận, đánh giá đúng.
Tuy nhiên, công minh mà nói, phong trào trên có vẻ như như nhiều năm qua không được liên tục kiểm soát và điều chỉnh, nâng cấp cải tiến nên trong nhiều trường hợp, đã trở nên hình thức và lỗi thời. Người viết bài này đã từng trực tiếp nghe một người khá lớn tuổi khuyên những sinh viên làm trách nhiệm giữ trật tự giao thông vận tải rằng “ những cháu về đi mà học tập, nắng nóng thế, đây đâu phải là việc của những cháu ”. Giật mình nhìn lại, thấy gần một chục sinh viên nắm tay nhau tạo thành một dải ngăn cách ( thực ra, công dụng chỉ làm thay một sợi dây ) giữa nắng nóng với khói, bụi và hơi nóng từ mặt đường nhựa bốc lên nhiều khi đến 40 – 50 độ C của mùa hè TP.HN, thấy không hề không chạnh lòng. Có lẽ, không phải không có lý khi nhiều người cho rằng đã đến lúc cần xem lại những phong trào tình nguyện và đặt câu hỏi có nên sống sót những hình thức như những chuyến đi dài ngày, qua đêm ? Có nên liên tục duy trì những chương trình có nhiều nguy khốn, mất bảo đảm an toàn ? Thậm chí, cần cân đối cả nguồn kinh tế tài chính cũng như công sức của con người của những em so với hiệu suất cao mà nó mang lại.
Về cá nhân, người viết bài này cho rằng không nên “dập tắt ngọn lửa tình nguyện” trong trái tim các em. Việc phủ nhận còn là sự xúc phạm đến phong trào. Song, cần phải xem xét lại toàn bộ phương pháp của phong trào này để đảm bảo vừa hiệu quả, vừa an toàn nhất. Cần có những chính sách tốt với tất cả các sinh viên tình nguyện vì Tổ quốc từ trước đến nay và tôn vinh xứng đáng những đóng góp của phong trào.
Tuy nhiên, một phòng trào dù tốt đến đâu nhưng nếu như không bảo vệ bảo đảm an toàn sinh mạng cho những người tham gia thì đó là thất bại bởi đời sống là thứ quý giá nhất trên cõi đời này, phải không những bạn ?
Bùi Hoàng Tám
.