GD&TĐ – Chắc hẳn vào mỗi buổi tối trước khi ngủ, có nhiều đứa trẻ phải làm nũng để những bà, những mẹ kể vài mẩu truyện truyền thuyết thần thoại, cổ tích, ngụ ngôn … để rồi chợp mắt vào giấc ngủ khi nào không hay. Và cứ thế khi những em lớn lên, những câu truyện năm xưa lại là “ suối nguồn ” xúc cảm cứ tuôn chảy mãi trong tâm hồn và là “ điểm tựa ” trong cách đối nhân xử thế .Nhận thức được giá trị to lớn của dòng văn học dân gian so với sự hình thành và tăng trưởng nhân cách của trẻ, trong nhiều năm học qua, trường trung học cơ sở Lý Thái Tổ – TP. Nha Trang luôn lên ý tưởng sáng tạo để tổ chức triển khai nhiều buổi ngoại khóa sinh động tương quan đến mảng văn học này .
Sau khi giáo viên trải qua thể lệ của chương trình, cũng là lúc học viên những khối bắt tay vào việc lên ngữ cảnh, phân lời thoại, chọn diễn viên tương thích với từng vai diễn. Sôi nổi, nhiệt tình nhất vẫn là học sinh khối 6,7 vì những văn bản này những em mới học qua nên nắm chắc về diễn biến .
Phần lên kịch bản và tập thoại luôn là phần khó nhất, vì nội dung trong các truyện dân gian đa phần cô đọng, độ dài vừa phải, lồng ghép được nhiều bài học ý nghĩa bên trong. Do đó, khi triển khai thành một tác phẩm dưới dạng sân khấu hóa cần phải phát triển mạch truyện cho thật chi tiết và hợp lí. Kịch bản càng cụ thể bao nhiêu thì các em sẽ tập dễ dàng bấy nhiêu.
Sau bao ngày tập luyện kì công, thời gian trình diễn trên sân khấu luôn là phần mang lại sự háo hức và phấn khởi nhất cho người xem. Với những bộ phục trang tự phong cách thiết kế, hình ảnh vị thần Sơn Tinh thân thiện, hấp dẫn ; bên cạnh là chàng Thủy Tinh oai vệ, kiêu ngạo Open đầy mới lạ với nhiều bạn học viên ngồi xem bên dưới .
Vẫn là những câu thoại quen thuộc, những sính lễ thách cưới mà chỉ có Sơn Tinh cung ứng được vào ngay sáng hôm sau. Thế nhưng chỉ với cách nhìn ẩn ý của vua Hùng với Lạc Hầu hay nét đượm buồn thoáng trên khuôn mặt của Thủy Tinh cũng đủ cho thấy sự “ thiên vị ” rất rõ mà nhiều khi đọc trong sách những em sẽ khó tưởng tượng được .
Lựa chọn truyền thuyết thần thoại Sơn Tinh, Thủy Tinh để dàn dựng cũng là cách tái hiện sinh động một trong những câu truyện tiêu biểu vượt trội, nổi tiếng nhất trong chuỗi truyền thuyết thần thoại về thời đại vua Hùng, cũng nhằm mục đích lý giải hiện tượng kỳ lạ mưa to, bão lụt ghê gớm hằng năm được nhân dân hình tượng hóa một cách mê hoặc .
Và đó cũng là cách nhà trường giáo dục cho các em cảm thấu những mất mát to lớn do bão lụt gây ra. Đặc biệt khi trong những ngày tới sẽ tròn một năm cơn bão số 12 (Damrey) đổ bộ trực tiếp vào Khánh Hòa. Một trong những sự kiện kinh hoàng mà nhiều người không thể nào quên được. Những bài học được đút rút ra là không nên chủ quan, có phương án phòng chống thích hợp trước những thiên tai đang ngày càng khó đoán về tính chất và sự nguy hiểm.
Buổi ngoại khóa còn được những em kiến thiết xây dựng thêm truyện cười “ Lợn cưới, áo mới ” với bài học kinh nghiệm răn dạy về “ tính khoe của ” của hai nhân vật. Qua lối diễn xuất ngô nghê của học viên nhưng những em vẫn tạo nên những trường hợp gây cười sảng khoái cho người xem, mà sau khi cười phải đọng lại bài học kinh nghiệm về thói xấu này .
Tiếp nối sự thành công xuất sắc của những buổi ngoại khóa văn học như thế này, tổ Ngữ Văn của trường sẽ tăng cường thay đổi nội dung và phương pháp bộc lộ để lôi cuốn sự tham gia của nhiều học viên hơn nữa. Có thể từ những câu truyện trích dẫn trong sách giáo khoa, nhà trường sẽ khuynh hướng kiến thiết xây dựng những tác phẩm dưới góc nhìn khác, một góc nhìn chưa nhiều người biết đến, ví dụ như : Ếch ngồi đáy giếng ngoại truyện, Thạch Sanh – truyện chưa kể … Dĩ nhiên là hàng loạt phần nội dung ngữ cảnh của những em dàn dựng sẽ được góp ý, chỉnh sửa từ những thầy cô có kinh nghiệm tay nghề nhất, tạo sự hòa giải giữa tính phát minh sáng tạo và nhân văn .
Văn học dân gian sẽ không bao giờ biến mất – đó là điều chắc chắn. Vì nó luôn là thứ “ánh sáng” tuyệt vời để thắp lên sự khoan dung, nhân ái, lòng tự hào…trong mỗi em nhỏ. Và trên cơ sở kế thừa những giá trị căn bản ấy, thì việc mang văn học dân gian ra khỏi trang sách, lời kể để các em xem, nghe và hiểu cũng là cách giữ gìn và phát huy “vốn báu” của nền văn học do cha ông ta gầy dựng từ ngàn xưa.
Theo Tiếng nói giáo viên
