3.7
/
5
(
4
bầu chọn
)
Sóng cơ là một trong những chương trình học quan trọng trong vật lý 12 luôn có trong các đề thi khảo sát hay tốt nghiệp. Vậy sóng cơ là gì? sóng cơ lan truyền trong môi trường nào? Tất cả sẽ được giải đáp chi tiết trong nội dung dưới đây.
Sóng cơ là gì?
Sóng cơ là loại sóng dao động cơ Viral trong môi trường vật chất. Khi sóng cơ truyền đi thì chỉ có pha giao động của những thành phần vật chất Viral, còn những thành phần vật chất thì giao động xung quanh tại vị trí cân đối sẽ cố định và thắt chặt .
Ví dụ như : Trong khoảng trống thiên hà, những phi hành gia liên lạc với nhau qua bộ đàm hoặc ký hiệu .
Tốc độ và mức Viral của sóng cơ nhờ vào nhiều vào tính đàn hồi của môi trường. Môi trường có tính đàn hồi càng cao thì vận tốc sóng cơ càng lớn và năng lực Viral càng xa. Vậy nên, vận tốc và mức độ Viral sóng cơ sẽ giảm theo thứ tự của những môi trường rắn > lỏng > khí. Các loại vật tư như nhung, xốp, … có tính đàn hồi nhỏ nên năng lực Viral thấp. Vì thế chúng thường được sử dụng với mục tiêu là cách âm, chống rung, …
Ví dụ : Bạn áp tai xuống đường ray sẽ nghe thấy tiếng tàu hỏa từ xa mà ngay lúc đó bạn không hề nghe thấy trong không khí .
=> Sóng cơ học là dao động cơ được Viral trong môi trường vật chất rắn, lỏng, khí và không hề truyền được trong môi trường chân không .
Phân loại sóng cơ
Căn cứ vào nhiều tiêu chuẩn khác nhau, người ta chia sóng cơ thành những loại sau đây :
Sóng ngang: Là sóng mà trong đó các phân tử của môi trường sẽ dao động theo phương vuông góc với phương truyền sóng. Sóng ngang chỉ có thể lan truyền trong môi trường của chất rắn và bề mặt của chất lỏng; đồng thời không thể lan truyền được trong chất lỏng và chất khí. Nguyên nhân là do môi trường lực đàn hồi xuất hiện khi biến dạng.
Sóng dọc: Là sóng mà các phần tử của môi trường sẽ dao động theo phương trùng với phương truyền sóng. Sóng dọc có khả năng truyền trong 3 trạng thái rắn, lỏng, khí. Nguyên nhân là do lực đàn hồi xuất hiện khi có sự biến dạng nén, giãn.
Các đại lượng đặc trưng của sóng cơ học
- Biên độ sóng (A): Là biên độ dao động của một phần tử trong môi trường có sóng truyền qua.
- Tần số sóng (f): Là tần số dao động của phần tử vật chất khi có sóng truyền qua.
- Vận tốc sóng (v): Là vận tốc lan truyền, dao động của sóng trong môi trường.
- Năng lượng sóng: Là năng lượng giao động của các phần tử khi có sóng truyền qua.
- Bước sóng (): Là quãng đường mà sóng truyền đi trong một chu kỳ; là khoảng cách giữa 2 điểm gần nhất trên phương truyền sóng dao động cùng pha với nhau.
Sóng cơ lan truyền trong môi trường nào?
Sóng cơ chỉ Viral được trong môi trường chất đàn hồi, không truyền được trong môi trường chân không. Và đây cũng chính là điểm độc lạ duy nhất giúp bạn phân biệt sóng cơ với sóng điện từ .
Khi thực thi một rung động điều hòa trên mặt nước, bạn sẽ thấy những xê dịch rung sẽ Viral theo mọi hướng, nó tạo thành những gợn sóng nhấp nhô theo đường tròn đồng tâm. Hoặc khi bạn nói, thanh quản của bạn sẽ rung, tạo thành những giao động. Dao động này sẽ truyền ra không khí theo nhiều hướng khác nhau. Bởi vậy, khi đứng gần, bạn sẽ nghe thấy âm thanh đó rất rõ. Điều này càng chứng tỏ rằng xê dịch có được truyền trong không khí .
Sóng cơ và sự truyền sóng cơ
Trong thực tế, sự truyền sóng cơ phụ thuộc và chịu sự ảnh hưởng của nhiều yếu tố từ môi trường xung quanh. Trong chương trình Vật lý 12 đề cập đến sóng hình sin. Nên bài viết này muasieunhanh.com cũng sẽ đề cập tới sóng hình sin.
Một phân tử tại nguồn xê dịch, do lực link giữa những phân tử trong môi trường, phân tử cạnh nguồn sẽ xê dịch theo nhưng sẽ trễ pha. Sự trễ pha trong giao động và nguồn năng lượng link giữa những thành phần mà sóng được truyền đi trong khoảng trống. Trong quy trình truyền sóng cơ, những thành phần chỉ giao động lên xuống theo phương thẳng đứng ( so với sóng ngang ) và theo phương ngang ( so với sóng dọc ) .
Quá trình truyền sóng cơ là sự Viral giao động ( pha của giao động ) và nguồn năng lượng giao động, không có sự truyền đi giữa những thành phần vật chất .
Với những nội dung thông tin chi tiết cụ thể trong bài viết “ Sóng cơ là gì ? Sóng cơ Viral được trong môi trường nào ? ” sẽ giúp ích cho những sĩ tử trong việc ôn luyện chuẩn bị sẵn sàng cho những kỳ thi quan trọng. Bất kỳ câu hỏi nào cần được giải đáp, quý bạn đọc hãy comment phía dưới, chúng tôi sẽ giải đáp nhanh gọn và không tính tiền .
