1. Tìm hiểu về luật di sản văn hóa
Với nhận thức di sản văn hóa Nước Ta là gia tài quý giá của hội đồng những dân tộc bản địa Nước Ta và là một bộ phận của di sản văn hóa quả đât, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của nhân dân, để bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, phân phối nhu yếu về văn hóa ngày càng cao của nhân dân, góp thêm phần thiết kế xây dựng và tăng trưởng nền văn hóa Nước Ta tiên tiến và phát triển, đậm đà truyền thống dân tộc bản địa và góp phần vào kho tàng di sản văn hóa quốc tế và để tăng cường hiệu lực hiện hành quản lí nhà nước, nâng cao nghĩa vụ và trách nhiệm của nhân dân trong việc tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, ngày 29.6.2001, Quốc hội Khóa X đã trải qua Luật di sản văn hoá ( Luật số 28/2001 / QH10 ). Đây là luật đạo về di sản văn hoá tiên phong trong lịch sử dân tộc lập pháp của nước ta và có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành kể từ ngày 01.01.2002. Luât di sản văn hoá gồm 74 điều, được chia làm 7 chương :
Chương I – Những pháp luật chung ( Điều 1 đến Điều 13 ) ;
Chương lÏ – Quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức triển khai, cá thể so với di sản văn hoá ( Điều 14 đếnĐiều 16 ) ;
Chương III – Bảo vệ và phát huy giá trị văn hoá phi vật thể (Điều 17 đến Điều 27);
Chương IV – Bảo vệ và phát huy giá trị văn hoá vật thể ( Điều 28 đến Điều 53 ) ;
Chương V – Quản lí nhà nước về di sản văn hoá ( Điều 54 đến Điều 68 ) ; Chương VỊ – Khen thưởng và xử lí vi phạm ( Điều 69 đến Điều 72 ) ;
Chương VII – Điều khoản thi hành ( Điều 73 đến Điều 74 ) .
Di sản văn hoá trong Luật này được hiểu gồm có cả di sản văn hoá phi vật thể và di sản văn hoá vật thể. Đó là những loại sản phẩm ý thức, vật chất có giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác. Di sản văn hóa phi vật thể là mẫu sản phẩm tỉnh thần có giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa, khoa học, được lưu giữ bằng trí nhớ, chữ viết, được lưu truyền bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và những hình thức lưu giữ, lưu truyền khác, gồm có lời nói, chữ viết, tác phẩm văn học, thẩm mỹ và nghệ thuật, khoa học, ngữ văn truyền miệng, diễn xướng dân gian, lối sống, nếp sống, liên hoan, tuyệt kỹ về nghề thủ công truyền thống, tri thức về y, dược học truyền thống, về văn hóa nhà hàng, về phục trang truyền thống lịch sử dân tộc bản địa và những tri thức dân gian khác. Di sản văn hóa vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử vẻ vang, văn hóa, khoa học, gồm có di tích lịch sử lịch sử dân tộc – văn hóa, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật vương quốc .
Luật di sản văn hoá pháp luật rõ nghĩa vụ và trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ, phát huy di sản văn hoá không chỉ thuộc về ngành văn hoá mà là nghĩa vụ và trách nhiệm chung của mọi cơ quan nhà nước, mọi tổ chức triển khai, cá thể và của toàn xã hội. Một lao lý rất quan trọng của Luật là việc thừa nhận quyền sở hữu tư nhân so với 1 số ít loại di sản văn hoá bên cạnh những hình thức chiếm hữu truyền thống cuội nguồn như sở hữu toàn dân, chiếm hữu tập thể, chiếm hữu hội đồng so với di sản văn hoá, Quy định này tạo điều kiện kèm theo để kêu gọi toàn dân tham gia vào việc giữ gìn, bảo vệ, phát huy những dị sản văn hoá mà cha ông đã dày công vun đắp và truyền lại. Theo lao lý của Luật thì mọi tổ chức triển khai, cá thể đều có những quyền và nghĩa vụ và trách nhiệm như sở hữu hợp pháp di sản văn hóa ; thăm quan, điều tra và nghiên cứu dị sản văn hóa ; tôn trọng, bảo vệ và phát huy giá trị dị sản văn hóa ; thông tin kịp thời khu vực phát hiện di vật, cổ vật, bảo vật vương quốc, di tích lịch sử lịch sử dân tộc – văn hóa, danh lam thắng cảnh ; giao nộp di vật, cổ vật, bảo vật vương quốc do mình tìm được cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền nơi gần nhất ; ngăn ngừa hoặc để nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyển ngăn ngừa, xử lí kịp thời những hành vi phá hoại, chiếm đoạt, sử dụng trái phép di sản văn hóa .
Luật cũng lao lý rõ trình tự, thủ tục công nhận di sản văn hoá, những giải pháp bảo vệ di sản văn hoá, trách nhiệm, quyền hạn của những cơ quan nhà nước có thẩm quyền như Thủ tướng nhà nước, Bộ Văn hoá – tin tức, Hội đồng di sản văn hoá vương quốc, Uỷ ban nhân dân những cấp và những cơ quan khác trong việc công nhận, bảo vệ, giữ gìn, quản lí những di sản văn hoá ( cả di sản văn hoá vật thể và di sản văn hoá phi vật thể ) .
Luật nghiêm cấm những hành vi xâm phạm tới di sản văn hoá như chiếm đoạt, làm rơi lệch di sản văn hóa ; hủy hoại hoặc gây rủi ro tiềm ẩn hủy hoại di sản văn hóa ; hướng đến trái phép khu vực khảo cổ ; thiết kế xây dựng trái phép ; lấn chiếm đất đai thuộc di tích lịch sử lịch sử dân tộc – văn hóa, danh lam thắng cảnh ; mua và bán, trao đổi và luân chuyển trái phép di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia thuộc di tích lịch sử lịch sử vẻ vang – văn hóa, danh lam thắng cảnh ; đưa trái phép di vật, cổ vật, bảo vật vương quốc ra quốc tế .
2. Quản lý nhà nước về di sản văn hoá
Trong sự nghiệp kiến thiết xây dựng nền văn hoá Nước Ta tiên tiến và phát triển đậm đà truyền thống dân tộc bản địa, việc giáo dục truyền thống cuội nguồn lịch sử dân tộc, thiết kế xây dựng những di sản văn hoá là điều vô cùng quan trọng và thiết yếu. Vai trò quản lý nhà nước về văn hóa biểu lộ :
1. Tổ chức, Quản lý hoạt động giải trí điều tra và nghiên cứu khoa học ; huấn luyện và đào tạo, tu dưỡng đội ngũ cán bộ trình độ về di sản văn hoá ;
2. Huy động, Quản lý, sử dụng những nguồn lực để bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá ;
3. Tổ chức, chỉ huy khen thưởng trong việc bảo vệ và phát huy giá tri di sản vãn hoá ;
4. Tổ chức và Quản lý hợp tác quốc tế về bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá ;
5. Thanh tta, kiểm tra việc chấp hành pháp lý, xử lý khiếu nại, tố cáo và giải quyết và xử lý vi phạm pháp lý về di sản văn hoá .
Điều 1 Luật di sản văn hoá lao lý :
“ Di sản văn hoá là loại sản phẩm ý thức, vật chat có giá trị lịch sử dân tộc, văn hoá, khoa học, được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác ở nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ”. Xem : Điều 4 Luật di sản văn hoá sửa đổi năm 2009 .
Di sản văn hoá gồm có di sản văn hoá vật thể và di sản văn hoá phi vật thể. Trong đó di sản văn hoá phi vật thể là loại sản phẩm ý thức gắn với hội đồng hoặc cá thể, vật thể và khoảng trống văn hóa tương quan, có giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa, khoa học, biểu lộ truyền thống của hội đồng, không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thể hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và những hình thức khác ”. Di sản văn hoá vật thể là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử vẻ vang, văn hoá, khoa học, gồm có di tích lịch sử lịch sử-văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cỗ vật, bảo vật vương quốc. ( 1 )
Nhà nước thống nhất Quản lý di sản văn hoá thuộc sở hữu toàn dân ; công nhận và bảo vệ những hình thức chiếm hữu tập thể, sở hữu chung của hội đồng, chiếm hữu tư nhân và những hình thức chiếm hữu khác về di sản vãn hoá theo lao lý của pháp lý .
– quản trị uỷ ban nhân dân cẩp tỉnh quyết định hành động xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh, cấp bằng xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh ;
– Bộ trưởng Bộ văn hóa, thể thao và đu lịch quyết định xếp hạng di tích quốc gia, cấp bằng xếp hạng di tích quốc gia;
– Thủ tướng nhà nước quyết định hành động xếp hạng di tích lịch sử vương quốc đặc biệt quan trọng, cấp bằng xếp hạng di tích lịch sử vương quốc đặc biệt quan trọng ; quyết định hành động việc ý kiến đề nghị Tổ chức giáo dục, khoa học và văn hóa của Liên hợp quốc xem xét đưa di tích lịch sử tiêu biểu vượt trội của Nước Ta vào Danh mục dĩ sản quốc tế .
Trong trường hợp di tích lịch sử đã được xểp hạng mà sau đó có đủ địa thế căn cứ xác lập là không đủ tiêu chuẩn hoặc bị huỷ hoại không có năng lực phục sinh thì người có thẩm quyền quyết định hành động xếp hạng di tích lịch sử nào có quyền ra quyết định hành động huỷ bỏ xếp hạng so với di tích lịch sử đó .
Việc bảo vệ, dữ gìn và bảo vệ, trùng tu và phục sinh những di tích lịch sử được thực thi theo pháp luật của pháp lý về di sản văn hoá .
3. Đối với di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia:
Di vật là hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị lịch sử vẻ vang, vãn hoá, khoa học .
Cổ vật là hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị tiêu biểu vượt trội vê lịch sử vẻ vang, vãn hoá, khoa học, có từ một ttăm năm tuổi ttở lên .
Bảo vật vương quốc là hiện vật được lưu truyền lại, có giá trị đặc biệt quan trọng quý hiểm tiêu biểu vượt trội của quốc gia về lịch sử vẻ vang, văn hoá, khoa học .
Mọi di vật, cổ vật, bảo vật vương quốc thu được trong quy trình thăm dò, khai thác khảo cổ và do tổ chửc, cá thể phát hiện, giao nộp phải được tạm nhập vào kho dữ gìn và bảo vệ của kho lưu trữ bảo tàng cấp tỉnh nơi phát hiện. Bảo tàng cấp tỉnh có nghĩa vụ và trách nhiệm đảm nhiệm, Quản lý và báo cáo giải trình Bộ văn hoá, thể thao và du lịch .
4. Bộ trưởng Bộ văn hoá, thể thao và du lịch là người có thẩm quyền
– Có quyết định hành động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền được cho phép đưa di vật, cổ vật ra quốc tế .
– Không đưa di vật, cổ vật thuộc loại không được mang ra quốc tế theo pháp luật cùa Thông tư sổ 19/2012 – BVHTTDL ngày 28/12/2012 .
Di sản văn hoá phải được bảo vệ và phát huy giá trị, đó là mục tiêu của quản ư nhà nước về di sàn văn hoá. Hoạt động trực tiếp bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá chính là hoạt động giải trí bảo tồn, bào tàng. Hoạt động bảo tồn, kho lưu trữ bảo tàng trực tiếp lưu giữ, tôn tạo những di sản văn hoá làm giàu thêm truyền thống cuội nguồn văn hoá của dân tộc bản địa và tinh hồa văn hoá quốc tế, cung ứng nhu yếu hiểu biết, tận hưởng văn hoá niềm tin của nhân dân, giáo dục truyền thống lịch sử tốt đẹp của dân tộc bản địa .
Các sưu tập về lịch sử dân tộc, tự nhiên và xã hội được dữ gìn và bảo vệ và tọa lạc tại những kho lưu trữ bảo tàng. Bảo tàng Nước Ta gồm có : Bảo tàng vương quốc ; kho lưu trữ bảo tàng chuyên ngành ; kho lưu trữ bảo tàng cấp tỉnh và kho lưu trữ bảo tàng tư nhân .
5. Thẩm quyền quyết định thành lập bảo tàng
Thẩm quyền quyết định hành động xây dựng kho lưu trữ bảo tàng được Điều 50 Luật di sản văn hoá pháp luật như sau :
– Thủ tướng nhà nước quyết định hành động xây dựng kho lưu trữ bảo tàng vương quốc, kho lưu trữ bảo tàng chuyên ngành thuộc bộ, ngành, tổ chức triển khai chính trị, tổ chức triển khai chính trị-xã hội ở TW theo ý kiến đề nghị của Bộ trưởng, người đứng đầu ngành, tổ chức triển khai chính trị, tổ chức triển khai chính trị-xã hội ở TW ;
– Bộ trưởng, người đứng đầu ngành, tổ chức triển khai chính trị, tổ chức triển khai chính trị-xã hội ở TW quyết định hành động xây dựng kho lưu trữ bảo tàng chuyên ngành thuộc đơn vị chức năng thường trực theo đề xuất của người đứng đầu đơn vị chức năng thường trực ;
– quản trị uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quyết định hành động xây dựng kho lưu trữ bảo tàng cẩp tỉnh theo ý kiến đề nghị cùa cơ quan có thẩm quyền về văn lịch và quảng cáo ; Nghị định của nhà nước số 131 / 2013 / NĐ-CP ngày 16/10/2013 pháp luật xử phạt vi phạm hành chính về quyền tác giả, quyền tương quan .
Cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính trong nghành văn hoá thông tin gồm có : Uỷ ban nhân dân những cấp ; cơ quan thanh tra chuyên ngành ; cơ quan hải quan, bộ đội biên phòng ; cơ quan công an ; công an biển ; cơ quan hải quan ; cơ quan thuế ; cơ quan Quản lý thị trường. Tuy nhiên vi phạm hành chính trong nghành nghề dịch vụ văn hoá có rất nhiều loại, mỗị cơ quan chỉ có thẩm quyền xử phạt so với những loại vi phạm được pháp lý lao lý. Sự phân định thẩm quyền đơn cử giữa những cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về văn hoá được xác lập trong những văn bản pháp lý có tương quan .
Khi xử phạt vi phạm hành chính ttong nghành văn hoá, người có thẩm quyền xử phạt được vận dụng những hình thức xử phạt và giải pháp được pháp lý lao lý so với hành vi đó. Các hình thức xử phạt bổ trợ và những giải pháp khác được vận dụng kèm theo hình thức phạt chính nhằm mục đích giải quyết và xử lý triệt để vi phạm, loại trừ nguyên do, điều kiện kèm theo tái phạm và khắc phục hậu quả do vi phạm hành chính gây ra .
Việc giải quyết và xử lý tang vật, phương tiện đi lại vi phạm ttong nghành nghề dịch vụ văn hoá phải tuân theo lao lý tại Điều 82 Luật giải quyết và xử lý vi phạm hành chính năm 2012 .
Đối với tang vật, phương tiện vi phạm hành chính là vật có giá trị lịch sử, giá trị văn hoá, bảo vật quốc gia, cổ vật thì chuyển giao cho cơ quan Quản lý nhà nước chuyên ngầnh để Quản lý, xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với tang vật, phương tiện đi lại vi phạm hành chính đã được cấp có thẩm quyền ra quyết định hành động chuyển giao cho cơ quan nhà nước Quản lý, sử dụng thì cơ quan đã ra quyết định hành động tịch thu .
Để được tư vấn cụ thể, vui mừng liên hệ LegalTech .
