Phạm Công Tắc – Wikipedia tiếng Việt

Phạm Công Tắc (1890-1959), tự là Ái Dân, biệt hiệu Tây Sơn Đạo, là một trong những lãnh đạo trong việc hình thành, xây dựng, phát triển và kiện toàn hệ thống tôn giáo của đạo Cao Đài. Ông còn là một nhân sĩ trí thức dấn thân nổi tiếng ở Việt Nam thế kỷ 20.

Cuộc đời

Thân thế

Phạm Công Tắc sinh ngày 21 tháng 6 năm 1890 ( tức mùng 5 tháng 5 năm Canh Dần ) tại làng Bình Lập, Q. Châu Thành, tỉnh Tân An ( nay thuộc thành phố Tân An, tỉnh Long An ). Ông là người con thứ 7 trong mái ấm gia đình 8 người con .

Cha của ông là ông Phạm Công Thiện, là một công chức chính quyền thuộc địa, quê quán ở làng An Hòa, quận Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Mẹ ông là bà La Thị Đường, cũng là người làng An Hòa.

Năm 1896, ông khởi đầu đi học tiểu học tại Tân An, nơi cha ông công tác làm việc, nhưng sau đó cha ông nghỉ việc, đưa cả mái ấm gia đình về nguyên quán. Ông được rửa tội tại nhà thời thánh Tây Ninh vào năm 1900. [ 1 ] Hai năm sau, cha ông qua đời. [ 2 ] Dù gia cảnh rất khó khăn vất vả, năm 1906, Phạm Công Tắc vẫn liên tục theo học ở trường Chasseloup-Laubat tại Hồ Chí Minh. [ 3 ] Năm 1907, ông đậu bằng Thành chung. [ 2 ]

Hoạt động xã hội

Thời gian học trung học, Phạm Công Tắc tham gia tích cực trong trào lưu Đông Du tại TP HCM do hai ông Gilbert Trần Chánh Chiếu và Dương Khắc Ninh chỉ huy. Năm 1908, ông được Hội Minh Tân, một tổ chức triển khai con của trào lưu Đông Du, sẵn sàng chuẩn bị đưa đi quốc tế ; nhưng sau đó, bị bại lộ không đi được. Do bị chính quyền sở tại quan tâm theo dõi, ông phải bỏ học .

Do có trình độ Thành chung, Phạm Công Tắc được nhận vào một hãng buôn làm công. Thời gian này, ông tham gia cộng tác với các báo như Công luận, La Cloche Fêlée (Chuông rè) của Nguyễn An Ninh, La Voix Libre (Tiếng nói tự do), Lục Tỉnh Tân Văn của ông Pierre Jeantet, ông Gilbert Chiếu làm chủ bút… với bút danh Ái Dân. Đây là những tờ báo ít nhiều cổ vũ tinh thần dân tộc nên trở thành những cái gai trong mắt chính quyền thực dân. Sau khi ông Gilbert Chiếu bị bắt, tờ báo đình bản, ông lại về quê.

Đến năm 1910, mái ấm gia đình lâm vào cảnh túng thiếu, nên Phạm Công Tắc phải xin vào làm tại Sở Thương Chánh Hồ Chí Minh. Sau khi có việc làm, ông lập mái ấm gia đình với bà Nguyễn Hương Nhiều. Ông bà có với nhau 3 người con ( 1 trai, 2 gái ) nhưng người con trai mất sớm khi mới 4 tuổi. Tuy là công chức, nhưng gia cảnh của ông vẫn rất chật vật vì nếp sống thanh bần .Vì là công chức, Phạm Công Tắc được chuyển công tác làm việc đi nhiều nơi, tiên phong là Cái Nhum ( Vĩnh Long ), Quy Nhơn rồi lại chuyển về TP HCM, sau cuối là chuyển sang Nam Vang ( Phnom Penh ). Suốt thời hạn làm công chức cho chính quyền sở tại thuộc địa Pháp, ông chỉ giữ một chức vụ cấp thấp là thư ký sở Thương Chánh .

Đạo nghiệp sơ khai

Sau khi mẹ qua đời, Phạm Công Tắc bắt đầu quan tâm đến cuộc sống tâm linh nhiều hơn. Đầu thập niên 1920, phong trào Thông linh học (Spiritisme) bắt đầu phổ biến tại Nam Kỳ.[4] Vào khoảng tháng 7 năm 1925, ông cùng với các bạn hữu công chức gốc Tây Ninh là Cao Quỳnh Cư và Cao Hoài Sang cùng thử nghiệm lập bàn tại nhà ông Cao Hoài Sang ở đường Arras.[5] Do các thành viên ban đầu mang họ Cao và họ Phạm, nên còn được gọi là nhóm Cao – Phạm. Nhóm còn có một thành viên nữ là bà Nguyễn Thị Hiếu, vợ ông Cao Quỳnh Cư.

Nhóm được cho là tiếp xúc với Thượng đế qua danh hiệu AĂÂ vào khoảng tháng 7 năm 1925.[6] Đến khoảng trung tuần tháng 9 năm 1925, nhóm chuyển sang dùng đại ngọc cơ để cầu cơ. Theo các tài liệu đạo Cao Đài, thì giữa tháng 12 năm đó, nhóm được Thượng đế xưng danh Cao Đài lần đầu tiên.

Nhóm này về sau tăng trưởng thêm nhiều người, quan trọng nhất là việc thu nhận thêm Lê Văn Trung, cựu Nghị viên Hội đồng Quản hạt Nam Kỳ, người về sau giữ vai trò quan trọng trong việc tăng trưởng đạo Cao Đài .

Xây dựng Hội Thánh

Với sự liên hệ của ông Vương Quang Kỳ, giữa những nhóm hầu cơ khởi đầu có sự liên hệ qua lại. Ngày 21 tháng 2 năm 1926 ( tức ngày 9 tháng 1 năm Bính Dần, trong một buổi cầu cơ tại nhà ông Kỳ, có mời những nhân vật có nổi tiếng của những nhóm cầu cơ cùng đến dự, một bài thơ được lưu truyền là cơ giáng của Thượng đế, trong đó có tên của 13 người, về sau được Fan Hâm mộ Cao Đài xưng tụng là những Fan Hâm mộ tiên phong của đạo, với ông Ngô Văn Chiêu được tôn xưng Anh Cả. Tên ông được xướng ở vị trí thứ 11 .Trong một buổi hầu cơ ngày 17 tháng 4 [ 7 ] năm 1926 ( tức 6 tháng 3 năm Bính Dần ) tại Từ Lâm Tự, Phạm Công Tắc cùng với những ông Lê Văn Trung, Cao Quỳnh Cư và bà Nguyễn Thị Hiếu, đã nhận cơ giáng chuẩn bị sẵn sàng đạo phục Giáo tông để phong cho ông Ngô Văn Chiêu. [ 8 ] Tuy nhiên, ông Chiêu đã khước từ và trả lại tiền may bộ đạo phục này. [ 9 ] từ đó không tham gia vào hoạt động giải trí phổ độ nào nữa, mà chỉ tuyển chọn 1 số ít ít Fan Hâm mộ riêng để tu tập theo lối Nội giáo tâm truyền. [ 10 ] tách ra thành một hệ phái tu riêng, hình thành hệ phái Cao Đài Chiếu Minh .Việc hình thành Hội Thánh không cho nên vì thế mà dừng lại. Từ ngày 22 đến ngày 26 tháng 4 năm 1926, trong những buổi cầu cơ, những Fan Hâm mộ chủ chốt đã được cơ giáng phong chức phẩm hạng sang để hình thành Hội Thánh, gồm :

• Ông Lê Văn Trung phong Đầu sư Thượng Trung Nhựt.
• Ông Lê Văn Lịch phong Đầu sư Ngọc Lịch Nguyệt.
• Ông Phạm Công Tắc phong Hộ giá Tiên đồng Tá cơ Đạo sĩ
• Ông Cao Quỳnh Cư phong Tiên Hạc Tá cơ Đạo sĩ[11]
• Các ông Trương Hữu Đức và Nguyễn Trung Hậu phong Tiên Hạc Phò cơ Đạo sĩ
• Ông Vương Quang Kỳ phong Tiên Sắc Lang Quân nhậm Thuyết Đạo Giáo sư
• Ông Đoàn Văn Bản phong Tiên Đạo Công Thần nhậm Thuyết Đạo Giáo sư.

Như vậy, trong tổ chức triển khai Hội Thánh nguyên thủy đã hình thành ngôi vị Giáo tông, Đầu sư, Đạo sĩ Tá cơ, Phò cơ và Giáo sư. Do ông Chiêu khước từ ngôi Giáo tông, vai trò chỉ huy do 2 vị Đầu sư Lê Văn Trung và Lê Văn Lịch đảm trách .Bấy giờ, những chức phẩm Hộ pháp, Thượng Phẩm, Thượng Sanh bấy giờ chưa được phong chính thức, mà chỉ trải qua những vị trí đứng hành lễ, về sau mới hình thành những chức phẩm hạng sang trong Hiệp Thiên Đài. [ 2 ]

Từ những chức sắc tiên phong này, Hội Thánh dần tăng trưởng thành 6 đàn cầu cơ ở Nam Kỳ, thu nạp thêm Fan Hâm mộ. Ngày 29 tháng 9 năm 1926 ( tức 23 tháng 8 năm Bính Dần ), ông cùng 246 Fan Hâm mộ lập tờ tịch đạo ( tức list Fan Hâm mộ ). Trong tờ Khai đạo gửi Thống đốc Nam Kỳ Le Pol ngày 7 tháng 10 năm 1926 ( tức 1 tháng 9 ), tên ông đứng thứ 18 trong số 28 đạo hữu cùng ký tên trong tờ khai. Sau đó những Fan Hâm mộ chia làm 3 nhóm đi phổ độ ở Nam Kỳ Lục tỉnh .Năm 1927, chính quyền sở tại thực dân Pháp chuyển công tác làm việc ông lên Nam Vang ( Phnom Penh ). Tại đây, với tư cách là một Tá cơ Đại sĩ, ông đã chiêu nạp một số ít Fan Hâm mộ và phong chức theo cơ bút, từ đó hình thành Cơ quan Truyền giáo Hải ngoại [ 12 ] để truyền đạo ra quốc tế. Trong số những chức sắc tiên phong của Hội Thánh Ngoại Giáo, một số ít trở thành những nhân vật có ảnh hưởng tác động sau này như Tiếp đạo Cao Đức Trọng, Giáo sư Thượng Chữ Thanh ( Đặng Trung Chữ ) cố vấn Ủy ban Kháng chiến tỉnh Tây Ninh, Phối sư Thượng Vinh Thanh ( Trần Quang Vinh ) Tổng tư lệnh quân đội Cao Đài … Do hoạt động giải trí tích cực của ông và Hội Thánh Ngoại Giáo có ảnh hưởng tác động đến 1 số ít nhân sĩ tri thức và quan chức Pháp, tháng 2 năm 1932, Quốc hội Pháp chấp thuận đồng ý cho những Fan Hâm mộ Cao Đài được hưởng chính sách tự do tín ngưỡng trên toàn cõi Đông Dương. [ 13 ]

Chưởng quản Nhị hữu hình đài

Sau khi Quyền Giáo tông Thượng Trung Nhựt mất năm 1934, nhiều chức sắc hạng sang của Tòa Thánh ly khai và xây dựng những hệ phái độc lập. Nhằm ngăn ngừa sự tan rã của Hội Thánh, vào ngày lễ Đại tường ( xả tang ) Đức Quyền Giáo Tông Thượng Trung Nhựt là ngày 8 tháng 11 năm 1935, một Đại hội đồng gồm toàn bộ nghị viên và phái viên Hội Nhơn Sanh và Hội Thánh nhóm tại Tòa Thánh Tây Ninh vào ba ngày 8, 9, 10 tháng 11 năm 1935, có hàng vạn Fan Hâm mộ những nơi về tham gia. Toàn Đại hội đồng đã đồng thanh tin tưởng Hộ pháp Phạm Công Tắc cầm quyền thống nhất Chánh Trị Đạo cho đến ngày có Đầu Sư chánh vị để quản lý và điều hành nền Đạo. [ 14 ] Trên trong thực tiễn, ông trở thành vị chỉ huy tối cao, cầm quyền thống nhất Chánh Trị Đạo của Tòa Thánh Tây Ninh cho đến ngày quy liễu .
Bửu tháp Đức Hộ pháp (nơi đặt kim thân của Hộ pháp Phạm Công Tắc sau khi được đưa về từ Campuchia năm 2006) trong khuôn viên Tòa Thánh Tây Ninh
Năm 1940, quân Nhật xâm nhập Đông Dương. Để tương hỗ Chính sách Đại Đông Á, người Nhật đã bí hiểm khuyến khích và tương hỗ cho nhiều tổ chức triển khai chống Pháp không Cộng sản, với mục tiêu kiến thiết xây dựng những lực lượng hậu thuẫn về sau này. Trước tình hình trào lưu chống thực dân Pháp trong nước Nước Ta nổi lên khắp nơi từ năm 1941, chính quyền sở tại Pháp đã đàn áp thẳng tay bằng cách giam giữ tổng thể những ai bị tình nghi là chống lại họ. Lúc bấy giờ Cao Đài là một tôn giáo có tổ chức triển khai ngặt nghèo và tăng trưởng rất nhanh, nên người Pháp rất lấy làm nghi ngại. Sau nhiều lần rình rập đe dọa, Pháp vào tận Nội ô Tòa Thánh Tây Ninh bắt Phạm Công Tắc và 5 chức sắc khác đày sang hòn đảo Madagascar. Họ cũng thực thi việc chiếm đóng phần nhiều tổng thể những cơ sở của đạo Cao Đài ở Đông Dương .Mãi sau khi tái chiếm Đông Dương, trước làn sóng phản đối chống Pháp đòi độc lập cho Nước Ta cũng như việc lưu đày Hộ pháp Phạm Công Tắc của Fan Hâm mộ Cao Đài nên năm 1946, người Pháp trả tự do cho Phạm Công Tắc, đổi lại việc những Fan Hâm mộ Cao Đài sẽ không tiến công người Pháp. Với quan điểm chống vô thần của Việt Minh, trên danh nghĩa ông đã đồng ý chấp thuận điều kiện kèm theo này và từ đó trở lại cầm quyền tôn giáo Cao Đài, thực thi kiện toàn tổng thể những cơ sở tôn giáo này. Nhưng thực tiễn dưới sự chỉ huy của ông, Fan Hâm mộ Cao Đài vẫn liên tục chống Pháp lẫn Việt Minh .

Xung đột và lưu vong

Sau khi về nước nắm quyền chấp chính, quyền tự trị của Tòa Thánh Tây Ninh là một trở ngại trong tiến trình Thủ tướng Ngô Đình Diệm tóm gọn quyền lực tối cao. Tháng Ba năm 1955, lực lượng Cao Đài link với Phật giáo Hòa Hảo, lực lượng Bình Xuyên lập ra Mặt trận Thống nhứt Toàn lực Quốc gia ra tối hậu thư đòi cải tổ cơ quan chính phủ và chấm hết sự đàn áp. Phạm Công Tắc là quản trị Mặt trận. nhà nước Quốc gia không nhượng bộ ; Lê Văn Viễn ra lệnh tiến công Quân đội Quốc gia nhưng bị vượt mặt và truy nã trong khi những thành phần khác trong Mặt trận quay súng quy thuận. [ 15 ] Ngày 5 tháng 10 năm 1955, tướng Nguyễn Thành Phương đem quân bản bộ về vây hãm Hộ pháp Đường tại Tòa Thánh Tây Ninh .Chiến dịch thanh trừng này có mục tiêu là vô hiệu những ai không ưng ý với chính sách lúc bấy giờ. Dưới sự đàn áp của cơ quan chính phủ Diệm, ngày 16 tháng 2 năm 1956, lúc 3 giờ sáng, ông rời Tòa Thánh theo quốc lộ 22 sang Nam Vang ( Campuchia ) qua ngã Gò Dầu .

Phạm Công Tắc tiếp tục hành đạo và phát triển đạo ở ngoại quốc. Tại Nam Vang, ngày 26 tháng 3, ông công bố “Cương lĩnh Hòa Bình Chung Sống”, với tiêu chí là: Do Dân; Phục Vụ Dân; Lập Quyền Dân. Ông kêu gọi hai miền Nam và Bắc thi đua nhân nghĩa không để cảnh nồi da xáo thịt diễn tiến… Tuyên bố Hòa bình chung sống của Hộ pháp Phạm Công Tắc là cơ sở của Ban Củng cố hòa bình chung sống (3/1963). Đây là một tổ chức yêu nước và tiến bộ của chức sắc và tín đồ Tòa Thánh Tây Ninh. Ban thật sự đã trở thành tiếng nói chung, khắc phục kịp thời những xung đột, phức tạp về tư tưởng, là trung tâm để hội tụ đông đảo các tầng lớp chức sắc và tín đồ toàn đạo đấu tranh vì hoà bình. Với Đường lối “Hòa bình chung sống” của đạo Cao Đài, đồng bào Cao Đài đã chung sức, chung lòng, luôn đồng hành cùng dân tộc đấu tranh vì lý tưởng “Nước Vinh, Đạo Sáng”. Đó cũng là tiền đề vững chắc cho đạo Cao Đài tiếp nối đường hướng “Nước Vinh, Đạo Sáng” trong những thời kỳ tiếp theo.

Cũng trong thời hạn này Phạm Công Tắc gởi thư cho Hồ Chí Minh, quản trị Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lôi kéo tự do với miền Nam nhằm mục đích tiến tới xây dựng một cơ quan chính phủ liên hiệp và thống nhất tổ quốc. quản trị Hồ Chí Minh đã gởi điện văn hoan nghênh lời đề xuất của ông. Và Tôn Đức Thắng, lúc bấy giờ là quản trị TW Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã gởi thư sang Campuchia mời ông ra thăm TP.HN và Fan Hâm mộ Cao Đài miền Bắc .Vì tuổi già sức yếu, ông làm một văn thư gởi Hoàng Thân Sihanouk, thỉnh cầu cho ông tạm gởi thi hài nơi đất Campuchia dưới sự bảo vệ của Hoàng gia Campuchia, đồng thời, ông gọi những Chức sắc và bổn đạo tới bên giường bịnh để di chúc :” Bần đạo quy Thiên, tạm gởi thể xác nơi đất Cao Miên một thời hạn. Ngày nào nước nhà độc lập thống nhất hoặc thực thi đúng theo đường lối Hòa bình Trung lập, sẽ di liên đài về Tòa Thánh Tây Ninh. ” [ 2 ]Ông qua đời vào ngày mùng 10 tháng 4 năm Kỷ Hợi ( dl ngày 17 tháng 5 năm 1959 ) hưởng thọ 70 tuổi tại Nam Vang .Năm 2006, Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Tòa Thánh Tây Ninh đã đưa tro cốt của ông về Tòa Thánh Tây Ninh theo ý nguyện của toàn Đạo và Thánh ý trước khi mất của ông .Hằng năm ngày quy Thiên của ông ( ngày 10 tháng 4 năm Kỷ Hợi ) được cử hành trang trọng và tôn kính … nhiều người Việt ở quốc tế cũng cử hành lễ nầy nơi họ sinh sống và coi đây như thể một trong những cột mốc phối hợp để bay về Nước Ta …

Đạo nghiệp

Trong số mười hai tín đồ đầu tiên của Cao Đài, Phạm Công Tắc là người có sự nghiệp ngoài đời khiêm tốn hơn, nhưng trong Tôn Giáo Cao Đài, ông là một trong những người quan trọng nhất trong việc xây dựng và kiện toàn tổ chức của tôn giáo này.
Lập Cơ quan truyền giáo Hải ngoại

Đàn cơ ngày 27 tháng 7 năm 1927, tại Campuchia, Đức Cao Đài ân phong những vị sau đây vào hàng chức sắc :- Giáo Hữu : Thượng Bảy Thanh ( Lê Văn Bảy ) .- Giáo Hữu : Thượng Lắm Thanh ( Nguyễn Văn Lắm ) .- Giáo Hữu : Ngọc Sự Thanh ( Võ Văn Sự ) .- Lễ Sanh : Thượng Chữ Thanh ( Đặng Trung Chữ ) .- Lễ Sanh : Thượng Vinh Thanh ( Trần Quang Vinh ) .- Lễ Sanh : Thái Của Thanh ( Phạm Kim Của ) .- Nữ Giáo Hữu : Hương Phụng ( Bà Batrya Trần Kim Phụng ) .- Nữ Giáo Hữu : Hương Huê ( vợ của Ông Lê Văn Bảy ) .- Tiếp Đạo : Cao Đức Trọng .Với số chức sắc tiên phong này, ông xây dựng Cơ quan truyền giáo Hải ngoại, thường gọi là Hội Thánh Ngoại Giáo tại Nam Vang, có trách nhiệm truyền đạo cho người ngoại bang tại đây gồm : Việt kiều, Hoa kiều, người Pháp và người Campuchia .

Cất Tòa Thánh Tây Ninh

Ngày 14 tháng 2 năm 1936, Hộ pháp Phạm Công Tắc, bấy giờ là Chưởng quản Nhị Hữu hình Đài, nắm quyền chỉ huy Hội Thánh Cao Đài, đã kêu gọi 500 vị Phạm Môn ( tiền thân của Cơ quan Phước Thiện ) liên tục thi công xây đắp Tòa Thánh Tây Ninh. Bên cạnh đó, ông cũng nhu yếu những Fan Hâm mộ khác quyên góp tiền tài, vật tư, lương thực, gởi về Thánh địa để việc kiến thiết xây dựng tạo tác Tòa Thánh không bị gián đoạn .Việc kiến thiết xây dựng được triển khai liên tục trong hơn 4 năm và phần đông hoàn thành xong cơ bản, chỉ còn phần tạo tác trang trí. Tuy nhiên, ngày 28 tháng 6 năm 1941, chính quyền sở tại thực dân Pháp quan ngại trước những hoạt động giải trí của đạo Cao Đài, nên đã cho bắt giữ Hộ pháp Phạm Công Tắc, Khai pháp Trần Duy Nghĩa và một số ít chức sắc hạng sang khác đày đi Madagascar. Họ cũng cho quân lính chiếm đóng chiếm đóng Tòa Thánh làm nhà xe và chỗ ở cho lính Pháp, đuổi những chức sắc và công thợ ra khỏi Tòa Thánh .Mãi đến ngày 30 tháng 8 năm 1946, để tranh thủ thêm liên minh trong đại chiến chống Việt Minh, chính quyền sở tại Pháp được cho phép Hộ pháp Phạm Công Tắc trở lại Tòa Thánh. Sau khi trở về Tòa Thánh, ông đã kêu gọi số thợ trở lại để thay thế sửa chữa những chỗ hư hỏng của Tòa Thánh do lính Pháp gây ra, rồi liên tục tạo tác cho đến ngày 24 tháng 1 năm 1947 thì Tòa Thánh được triển khai xong. Ngày 27 tháng 1, Hộ pháp Phạm Công Tắc làm lễ Trấn Thần Tòa Thánh. Tuy nhiên, do thực trạng cuộc chiến tranh, mãi 8 năm sau, Đại lễ Khánh thành Tòa Thánh và những cơ sở Đạo trong vùng Thánh địa mới được tổ chức triển khai vào ngày 1 tháng 2 năm 1955. [ 16 ]

Lập những phẩm Chức sắc HTĐ dưới Thập nhị Thời Quân

Năm 1935, ông lập ra 7 phẩm Chức sắc dưới Thập nhị Thời Quân, để làm nhân viên cấp dưới giúp cho những vị Thời Quân hành quyền tư pháp của Hiệp Thiên Đài .Bảy phẩm chức sắc đó là :1. Tiếp Dẫn Đạo Nhơn .2. Chưởng Ấn .3. Cải Trạng .4. Giám Đạo .5. Thừa Sử .

6.    Truyền Trạng.

7. Sĩ Tải .Dưới phẩm Sĩ Tải, ông lập một phẩm thứ 8 nữa là Luật Sự .

Lập Cơ quan Phước Thiện

Ngày 10 tháng 12 – năm 1938, ông cùng Giáo Tông Lý Thái Bạch ban hành Đạo Nghị Định số 48 / PT xây dựng Cơ quan Phước Thiện với 12 phẩm cấp chức sắc gọi là Thập nhị quý phái thiêng liêng. Cơ quan Phước Thiện này là cơ quan tạo lập những cơ sở kinh tế tài chính và làm ra của cải vật chất cho đạo Cao Đài nhằm mục đích tương hỗ những việc hoạt động và sinh hoạt trong đạo và cứu trợ từ thiện xã hội so với trẻ nhỏ mồ côi, người già cả neo đơn. Và tổ chức triển khai những cuộc cứu trợ nạn nhân bị cuộc chiến tranh, thiên tai .

Xây dựng 3 Cung 3 Động

Ông còn cho thiết kế xây dựng 3 Cung 3 Động, làm Tịnh thất truyền Bí pháp luyện đạo cho những vị Fan Hâm mộ tu chơn .Năm 1947, ông cho kiến thiết Trí Huệ Cung – Thiên Hỷ động làm tịnh thất cho nữ phái và hoàn thành xong ngày 22 tháng 1 năm 1951 .Ngày 29 tháng 12 năm 1954, ông phát hành Huấn lịnh số 285 / VP-HP, kiến thiết xây dựng Trí Giác cung – Địa Linh động làm tịnh thất cho cả nam và nữ. [ 17 ]Ngày 23 tháng 11 năm 1954, ông đích thân lên núi Bà Đen để định chỗ kiến thiết xây dựng cơ sở tịnh thất lấy tên là Vạn Pháp Cung – Nhơn Hòa động dùng làm tịnh thất cho nam phái. Đến tháng 3 năm 1955, chính thức thi công thiết kế xây dựng. [ 18 ]

Cất Chợ Long Hoa

Kể từ năm 1947 trở về sau, chiến tranh giành độc lập của Việt Minh chống lại quân đội Pháp lan rộng khắp nơi, khiến cho những Fan Hâm mộ Cao Đài từ khắp những nơi đổ dồn về vùng Thánh địa Tây Ninh lập nghiệp càng lúc càng đông. Nên ngày 12 tháng 11 năm Nhâm Thìn ( dl 28 tháng 12 năm 1952 ), ông cho thi công thiết kế xây dựng chợ Long Hoa theo vị trí và bản vẽ của ông để Fan Hâm mộ Cao Đài có nơi kinh doanh làm ăn. Ngày nay, đây là ngôi chợ lớn nhất của tỉnh Tây Ninh và được dổi tên lại là Trung tâm thương mại Long Hoa. Chợ nằm tại Thị xã Hòa Thành, cách Tòa Thánh Tây Ninh khoảng chừng 1 km. [ 19 ]

Một giáo sĩ nhiệt thành

Ngoài nhiệm vụ lãnh đạo Hội Thánh Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ Tòa Thánh Tây Ninh, ông còn là một nhà tu hành. Đối với các tín đồ Cao Đài, ông nhân danh Thượng đế rao giảng chân lý trong nhân gian. Chưa kể đến những bài diễn văn trong các buổi lễ tôn giáo, những bài giảng đạo của ông về Con Đường Thiêng Liêng Hằng Sống và Bí Pháp đã được Ban Tốc Ký Tòa Thánh Tây Ninh ghi lại và phát hành. Tín đồ Cao Đài xem tài liệu này là rất quan trọng bởi vì nội dung của những bài thuyết giảng này chứa đựng triết lý và các phương cách tu tập chính thức rất đặc trưng của Đạo Cao Đài.

Một nhà quy hoạch thiết kế xây dựng

Chính ông là người khai công thiết kế xây dựng Tòa Thánh vào năm 1936 và tổ chức triển khai lễ khánh thành Tòa Thánh Tây Ninh vào năm 1955. Tòa Thánh là cơ ngơi quan trọng nhất của tôn giáo Cao Đài ( Thể pháp quan trọng nhất ) .Thiếu thể pháp này, đạo Cao Đài không thể nào tăng trưởng thành một tôn giáo có quy củ được .Điều quan trọng là hàng loạt công thức và giải pháp kiến thiết xây dựng một quốc tế mới ” trong Bác ái và Công Bằng ” đã được ông ký gởi vào những khu công trình kiến trúc để làm quy mô cho phần văn bút của ông …Triết lý của Đạo Cao Đài do Thượng đế mà có .Triết học của Đạo Cao Đài do Hộ pháp Phạm Công Tắc mà nên hình .Ngoài ra, nhiều cơ sở vật chất khác cũng được thiết kế xây dựng trong thời hạn ông cầm quyền Giáo chủ Cao Đài, như : Trí Huệ Cung, Trí Giác Cung, chợ Long Hoa, Báo Ân Từ ( Điện thờ Phật Mẫu tạm ), v.v…Cũng còn 1 số ít cơ sở khác đã được quy hoạch sẵn cho hậu tấn thực thi .Đến nay những cơ sở này vẫn chưa được khai công thiết kế xây dựng. Trong số này hoàn toàn có thể kể ra Vạn Pháp Cung, Điện thờ Phật Mẫu chính thức ; trường bay Trí Huệ Cung. Và chính ông đã lập ra Tịnh thất tiên phong của tôn giáo Cao Đài là Trí Huệ Cung .Ông nắm quyền Chí Tôn tại thế để phát hành : Luật Lệ chung những Hội ; Nội Luật Hội Nhơn Sanh ; Nội Luật Hội Thánh ; trong 03 Hội Lập Quyền Vạn Linh. ( Không có ba luật nầy thì không có quyền Vạn Linh trong Đạo Cao Đài ). Đặc biệt là Đạo Luật Mậu Dần ” 1938 ” đề lập ra tứ trụ của hành chính Tôn giáo Cao Đài là : Hành Chánh, Phước Thiện, Phổ Tế và Tòa Đạo .Thể pháp Tôn giáo ” như ăn chay – thực hành nhân nghĩa ” đã được ông đưa vào xã hội và hòa tan vào lòng dân cư Thánh địa Cao Đài tạo nên nết sống văn hóa truyền thống trong xã hội và con người Tây Ninh nói riêng và toàn thể Fan Hâm mộ Cao Đài trên quốc tế nói chung cho đến ngày thời điểm ngày hôm nay .Dấu ấn rõ nhất là :- Bố trí hạ tầng ở Thánh Địa Tây Ninh. ( Tỷ lệ đường giao thông vận tải cao nhất Nước Ta lúc bấy giờ )- Hai trong thực tiễn được kiểm chứng đúng mực là :

• Hiện nay Thánh Địa là nơi có nhiều người làm việc nghĩa ” Tự nguyện giúp đỡ người khác mà không nhận tiền” không nơi nào có được ” Tang lễ được cử hành long trọng và hoàn toàn miễn phí…..”
• Hiện nay là nơi có tỉ lệ người ăn chay cao nhất Việt Nam và cả thế giới…

Kết luận một cuộc sống gắn liền với thăng trầm nền Đạo

Cuộc đời của Hộ pháp Phạm Công Tắc gần như là lịch sử dân tộc của đạo Cao Đài trong 31 năm tiên phong, kể từ lúc sơ khởi nền Đạo năm 1925 cho đến năm 1956 khi ông rời khỏi Tòa Thánh Tây Ninh, lưu vong sang Campuchia .Ông được xem là một trong những môn đệ yêu ái nhứt tiên phong của Đức Cao Đài, lại là người trẻ tuổi được Đức Cao Đài đặt vào phẩm vị cao quý nhứt của Hiệp Thiên Đài, 37 tuổi đắc phong Hộ pháp, và kể từ năm đó, ông xả thân hành đạo cho đến ngày sức tàn, lực kiệt, quay trở lại thiêng liêng vị .Cho nên công nghiệp của ông so với đạo Cao Đài vĩ đại nhất so việc tổng thể những Chức sắc hạng sang cầm quyền tinh chỉnh và điều khiển nền Đạo thuở bắt đầu .Trong Nội Ô Tòa Thánh Tây Ninh, cũng như trong khắp vùng Thánh địa Tây Ninh, từ những Đền thờ đến những dinh thự, từ những con đường lớn hay nhỏ đến những cây cầu, từ những ngôi chợ đến những khu nhà ở trật tự khang trang, từ những ngôi trường dạy trẻ nhỏ nhà Đạo cho đến những Y Viện, Dưỡng Lão, Cô Nhi Viện, vv … đâu đâu cũng đều thấy có những dấu tích nhắc nhở công nghiệp vĩ đại của ông .Thể xác của ông tuy đã mất, hình bóng ông tuy đã khuất, nhưng trong lòng của mỗi Fan Hâm mộ Cao Đài trong nhiều thế hệ vẫn ghi khắc hình ảnh sôi động của ông .Theo lời của bà Đầu Sư Nguyễn Hương Hiếu và của ông Hiến pháp Trương Hữu Đức là ” Không có Đức Ngài thì không có Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ, vì khi Đức Chí Tôn đến với Đức Ngô Minh Chiêu, chỉ xưng là Thầy và ban hồng danh Cao Đài Tiên Ông “. Câu nói này đã nói lên ý nghĩa to lớn của ông so với sự hình thành và tăng trưởng của Cao Đài giáo .

Với công nghiệp vĩ đại đối với nền đạo Cao Đài và nhân loại, Hiền Tài Trần Văn Rạng Thạc sĩ Sử học, Trường Đại học Văn khoa Sài Gòn, một chức sắc Cao Đài đã kết luận tóm lược cuộc đời ông trong quyển Chân dung Hộ pháp Phạm Công Tắc bằng câu: “Tâm vô quái ngại, đại hùng, đại lực, đại từ-bi”.[20]

Huyền diệu khi quy Thiên

Ngay sau khi Đức Hộ pháp Phạm Công Tắc qui Thiên, ở bên nước Pháp, Nữ Đồng Tử Sarah Barthel tại thủ đô Paris, đã nghe được tiếng nói từ cõi thiêng liêng về sự liễu đạo của vị Giáo chủ Đạo Cao Đài. Bà ghi lại trong bài Chứng Nghiệm, đăng trên báo Le Lien des Cercles d’Etudes số 4 tháng 5-6 năm 1959, xuất bản tại Paris, được dịch ra sau đây:

Tác phẩm

Bút tích Phương Luyện Kỷ
Ông là tác giả của nhiều tác phẩm, trong đó hầu hết về tôn giáo Cao Đài gồm :

• Phương Tu Đại Đạo – với bút danh Ái Dân – 1928.
• Thiên Thai Kiến Diện – 1927.
• Phương Luyện Kỷ đặng vào con đường thứ ba Đại Đạo – 1947.
• Mười bài kinh Thế Đạo.
• Một số bài thơ, diễn văn, thuyết đạo …

Chú thích

Tham khảo

Source: https://vvc.vn
Category : Gia Dụng