Sách Giải
2020 – 12-15 T01 : 39 : 34-05 : 00
2020-12-15T01:39:34-05:00
https://vvc.vn/Van-hoc/Phan-tich-doan-tho-sau-day-trong-bai-tho-Voi-vang-cua-Xuan-Dieu-Toi-muon-tat-nang-di-Toi-khong-cho-nang-ha-moi-hoai-xuan-321.html/ themes / whitebook / images / no_image. gif
Sách Giải
https://vvc.vn/uploads/sach-giai-com-logo.png
Xuân Diệu là nhà thơ của tình yêu và tuổi trẻ. Ông được ca tụng là “ ông hoàng của thi ca tình yêu ”. Trước cách mạng, với hai tập “ Thơ Thơ ” và “ Gửi hương cho gió ”, Xuân Diệu đã chính thức trờ thành “ nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới ”. Bài thơ “ Vội Vàng ” nằm trong tập “ Thơ Thơ ” là bài thơ rất tiêu biểu vượt trội cho phong thái thơ tình yêu của Xuân Diệu viết về mùa xuân, tuổi trẻ, tình yêu. Tác phẩm để lại dấu ấn về nội dung và thẩm mỹ và nghệ thuật rực rỡ mà tiêu biểu vượt trội là đoạn thơ sau đây : “ Tôi muốn tắt nắng đi … Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân ”Bài thơ “ Vội Vàng ” nằm trong tập “ Thơ Thơ ”, xuất bản năm 1938 là bài thơ tiêu biểu vượt trội của tập thơ nói riêng, của hồn thơ Xuân Diệu nói chung. Cả bài thơ biểu lộ một nhân sinh quan mang ý nghĩa nhân bản thâm thúy. Thiên đường là ở ngay trên mặt đất. Vì vậy hãy yêu quý, hãy gắn bó và sống hết mình với đời sống thực tại đầy vui tươi này. Nó thể hiện niềm ham sống, khát sống, tận thưởng đến vô biên và tuyệt đích của thi nhân :“ Ta ôm bó cánh tay ta làm rắnLàm dây đa quấn quít cả mình xuânKhông muốn đi mãi mãi ở vườn trầnChân hóa rễ để hút mùa dưới đất ”Đoạn thơ khởi đầu bằng bốn câu thơ ngũ ngôn tiềm ẩn những khát vọng mãnh liệt và táo bạo của thi nhân :“ Tôi muốn tắt nắng điCho màu đừng nhạt mấtTôi muốn buộc gió lạiCho hương đừng bay đi ”Bốn câu đầu có lẽ rằng là độc lạ nhất trong bài thơ vì chỉ riêng nó là thể ngũ ngôn. Nó là thể thơ tương thích cho việc biểu lộ những xúc cảm vồ vập của Xuân Diệu bởi câu thơ ngắn lại giàu nhịp điệu. Điệp ngữ “ tôi muốn ” được nhắc lại hai lần cùng với đó là hai động từ mạnh “ tắt, buộc ” đã làm điển hình nổi bật khao khát của nhà thơ. Đó là khao khát “ tăt nắng, buộc gió ” để giữ lại màu hoa “ Cho màu đừng nhạt mất ” để giữ lại sắc hương “ cho hương đừng bay đi ”. Đó là khát vọng chiếm đoạt quyền lực của tạo hóa để buộc hương hoa tươi thắm mãi bên đời. Ngông cuồng hơn cả là nhà thơ muốn thiên hà ngừng quay, thời hạn dừng lại để thi nhân tận thưởng được những phút giây tuổi trẻ của đời mình. Bởi nhà thơ sợ ” tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại ”, sợ ” đời trôi chảy, lòng ta không vĩnh viễn ”. Suy cho cùng khát vọng ấy của Xuân Diệu thật ngông cuồng nhưng cũng rất phải chăng .3. Bảy câu thơ tiếp theo, với tâm hồn khát sống, khát yêu, tận hiến, tận thưởng và khát khao giao cảm mãnh liệt, Xuân Diệu đã tò mò ra vẻ đẹp xuân tươi phơi phới, đầy tình tứ ở những cảnh vật vạn vật thiên nhiên quen thuộc quanh ta :“ Của ong bướm này đây tuần tháng mậtNày đây hoa của đồng nội xanh lèNày đây lá của cành tơ phơ phấtCủa yến anh này đây khúc tình si
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi
Mỗi buổi sớm, thần Vui hằng gõ cửaTháng giêng ngon như một cặp môi gần ”Bảy câu thơ trên là một bước tranh vạn vật thiên nhiên mùa xuân được vẽ nên bằng một hồn thơ có “ Cặp mắt xanh non biếc rờn ”. Cảnh vật đang vào độ thanh tân, diễm lệ. Bức tranh quy tụ khá đầy đủ mừi hương, ánh sáng và sắc tố, âm thanh ( đây chính là phép tương giao giữa những giác quan mà Xuân Diệu học được ở thơ ca phương Tây ). Cảnh vật hiện lên đều có đôi, có cặp : ” Ong bướm – tuần tháng mật ” ; “ Hoa – đồng nội xanh tươi ” ; ” lá – cành tơ ” ; ” yến anh – khúc tình si ” ; …Điệp ngữ ” này đây ” được nhắc lại nhiều lần. Từ ” này đây ” lại là từ chỉ trỏ. Xuân Diệu như đang đứng trước bức tranh và liệt kê cho ta thấy vẻ đẹp tươi non, nõn nà của mùa xuân. Thi sĩ như uốn nói với tất cả chúng ta rằng : ” Sao người ta cứ phải đi tìm chốn Bồng Lai Tiên Cảnh ở mãi chốn mông lung hão huyền nào ? Nó ở ngay giữa đời sống quanh ta ”. Thiên nhiên như một bữa tiệc trần gian đầy những thực đơn điệu đàng : Ở đó có cảnh ong đưa và bướm lượn, tình tứ ngọt ngào như “ tuần tháng mật ”. Màu hoa trở nên thắm sắc ngát hương hơn “ giữa đồng nội xanh tươi ”. Cây cối nảy lộc đâm chồi tạo nên những “ cành tơ ” với những chiếc lá tươi non phất phơ tình tứ. Điểm vào cảnh sắc ấy là tiếng hót đắm say của loài chim yến anh đã tạo nên “ khúc tình si ” say đắm lòng người .Cặp mắt “ xanh non biếc rờn ” của Xuân Diệu còn mang đến cho người đọc một nguồn nguồn năng lượng mới từ mùa xuân : ” Và này đây ánh sáng chớp hàng mi / Mỗi buổi sớm, thần Vui hằng gõ cửa ”. Ánh sáng buổi sớm mai như phát ra từ cặp mắt đẹp vô cùng của nàng công chúa có tên là Bình Minh. Nàng vừa tỉnh giấc nồng suốt một đêm qua, mắt chớp chớp hàng mi rồi bừng nở ra muôn vàn hào quang. Chính ánh sáng ấy đã tưới lên cảnh vật càng làm cho bức tranh vạn vật thiên nhiên giống như một nguồn nhựa sống chảy dào dạt xung quanh đời sống của con người. Thế mới hiểu những khao khát của Xuân Diệu là đúng :“ Không muốn đi mãi mãi ở vườn trầnChân hóa rễ để hút mùa dưới đất ”Hoặc có khi ông khao khát đến cháy bỏng :“ Tôi kẻ đưa răng bấu mặt trờiKẻ đựng trái tim trìu máu đấtHai tay chín móng bám vào đời ”Xuân Diệu đã kết lại bức tranh mùa xuân bằng một câu thơ đầy quyến rũ “ Tháng giêng ngon như một cặp môi gần ”. Đây là một cách so sánh đầy quyến rũ, có một chút ít nhục cảm. Tháng giêng thanh tân, diễm lệ, đầy ánh sáng, sắc tố, âm thanh và hương thơm trờ thành “ cặp môi gần ” rất “ ngon, ngọt ” của người tình nhân. Mùa xuân là mùa đẹp nhất trong năm. Tuổi trẻ là tuổi đẹp nhất của đời người. Và chắc như đinh phần ngon nhất của người thiếu nữ là bờ môi chín mọng kia .Ở đây, trong sự so sánh giữa vạn vật thiên nhiên và con người, Xuân Diệu đã mang đến cho người đọc một ý niệm nghệ thuật và thẩm mỹ về con người rất mới mẻ và lạ mắt. Thơ ca cổ xưa thường lấy vạn vật thiên nhiên làm chuẩn mực cho cái đẹp. Mọi cái đẹp trong thiên hà phải đem so sánh với cái đẹp của vạn vật thiên nhiên. Bởi vậy khi miêu tả nét đẹp của Thúy Vân, Nguyễn Du đã lồng vào biết bao nhiêu cái đẹp của vạn vật thiên nhiên :“ Vân xem sang trọng và quý phái khác vời / Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang / Hoa cười ngọc thốt đoan trang / Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da ”. Còn Xuân Diệu đưa ra một tiêu chuẩn khác : con người mới là chuẩn mực của cái đẹp trong thiên hà này. Bởi con người là tác phẩm kì diệu nhất của tạo hóa. Nên mọi vẻ đẹp trong thiên hà phải đem so sánh với vẻ đẹp của con người. Quan niệm nghệ thuật và thẩm mỹ này là một góp phần mới mẻ và lạ mắt củaHai câu thơ cuối là tâm trạng của nhân vật trữ tình :“ Tôi sung sướng. Nhưng hấp tấp vội vàng 50%Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân ”Trong một câu thơ mà thi sĩ có hai tâm trạng “ Tôi sung sướng ” – “ Nhưng hấp tấp vội vàng 50% ”. Dấu chấm ở giữa câu đã phân tách nhà thơ thành hai nửa : nửa sung sướng và nửa hấp tấp vội vàng. Tâm trạng “ sung sướng ” là tâm trạng : ” niềm hạnh phúc, sáng sủa, yêu đời, vui tươi đảm nhiệm đời sống bằng tình cảm trìu mến, thiết tha gắn bó. Còn “ hấp tấp vội vàng ” là tâm trạng hụt hẫng bởi nhà thơ sợ tuổi trẻ qua đi, tuổi già mau tới. Vì thế dù đang sống trong mùa xuân nhưng thi nhân đã cảm thấy hụt hẫng mùa xuân ngay khi đang ở trong mùa xuân “ Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân ” .
Đoạn thơ để lại dấu ấn nghệ thuật và thẩm mỹ thâm thúy. Thể thơ tự do, sử dụng nhiều điệp ngữ, điệp từ, so sánh ẩn dụ … Ngôn ngữ thơ tinh lọc. Tất cả đã tạo nên một đoạn thơ hay mang đậm phong thái thơ Xuân Diệu .Tóm lại, đoạn thơ ta vừa nghiên cứu và phân tích ở trên là đoạn thơ hay nhất trong bài thơ “ Vội vàng ”. Bằng ngôn từ rất đỗi Tây phương, nhưng tình cảm của nhân vật trữ tình lại rất thân thiện, thân quen. Xuân Diệu đã mang đến cho người đọc một giọng thơ lạ, một cách cảm nhận về mùa xuân rất đỗi nồng nàn. Qua đó thấy được lòng yêu đời và khát vọng sống mãnh liệt của thi nhân. Đúng như nhà phê bình Thế Lữ đã nhận xét “ Như một tấm lòng sẵn sàng ân ái, Xuân Diệu dang tay nghênh đón nhựa sống rào rạt của cuộc sống ” .
