Nhận thấy nhiều người có lòng trắc ẩn, luôn muốn dang tay trợ giúp những mảnh đời xấu số hơn mình nên một số ít đối tượng người tiêu dùng xấu đã lợi dụng điều này lập những thông tin tài khoản facebook, những trang fanpage để lôi kéo từ thiện .Tuy nhiên những đồng xu tiền lôi kéo được từ nhà hảo tâm, những đối tượng người dùng này không làm việc thiện nguyện mà dùng tiêu tốn cho mục tiêu cá thể. Để tránh bị kẻ xấu lợi dụng, những người có tấm lòng vàng cần tỉnh táo trước những “ ma trận từ thiện ” không rõ nguồn gốc này .
Đối tượng Cao Thị Hoài tại cơ quan Công an
Cắt ghép hình ảnh thiện nguyện để xin tiền
Ngày 29-9, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Nam Định đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và bắt bị can để tạm giam đối với Cao Thị Hoài, 23 tuổi (trú tại xóm 8 xã Giao Nhân, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Theo hồ sơ của Cơ quan cảnh sát điều tra, trước thời điểm bị bắt, Cao Thị Hoài đã lập gia đình và có 3 con nhỏ. Hoài từng làm công nhân may nhưng sau khi liên tiếp sinh nở thì chị ta nghỉ việc để tiện ở nhà chăm sóc con.
Trong một lần vô tình lên mạng xã hội, Hoài biết đến facebook của một người sống tại tỉnh Bình Thuận chuyên làm việc thiện nguyện cho những trẻ sơ sinh xấu số. Cụ thể, trên trang facebook cá thể của người này tiếp tục đăng tải những hình ảnh thu gom, mai táng cho những hài nhi xấu số. Vào đọc phản hồi, Hoài thấy rất nhiều người gửi tiền cho gia chủ facebook để ủng hộ việc làm thiện nguyện. Ngay lập tức người đàn bà này phát sinh ý tưởng sáng tạo kiếm tiền bằng cách lừa đảo những nhà hảo tâm .
Nghĩ là làm, Hoài lập ngay một thông tin tài khoản facebook lấy tên “ Trần Mai Thu Thảo ( sau đổi tên thành “ Mai Mai ” ). Hoài dùng facebook này để đăng tải những hình ảnh thiện nguyện được lấy và cắt ghép từ những trang facebook cá thể khác rồi sau đó lôi kéo những nhà hảo tâm ủng hộ tiền mua đất, mua vật tư Giao hàng cho việc chôn cất những hài nhi xấu số. Hoài đặt slogan cho facebook mới là “ Bảo vệ sự sống cho những con ”. Để tăng độ an toàn và đáng tin cậy, đối tượng người tiêu dùng này còn tự khoác cho mình một việc làm mới, đó là bác sĩ tại phòng khám “ Tâm an đường ” .
Lừa đảo kêu gọi từ thiện, Trần Văn Lâm chiếm đoạt gần 7 tỉ đồng
Để tăng độ đáng tin cậy tới những nhà hảo tâm, facebook Mai Mai liên tục đăng những hình ảnh đang thiết kế xây dựng mộ phần cho những bé. Nhờ vậy, chỉ trong khoảng chừng thời hạn ngắn, từ tháng 11-2020 đến tháng 5-2021, facebook Mai Mai đã có hàng nghìn lượt xem, like và phản hồi. Tài khoản ngân hàng nhà nước của Hoài có tới vài trăm người ủng hộ. Người ủng hộ nhiều nhất lên tới vài chục triệu, người ít cũng tiền trăm .
Qua một thời hạn tích lũy tài liệu, thám thính công nghệ cao phát hiện thông tin tài khoản facebook Mai Mai, chủ tài khoản là Cao Thị Hoài có tín hiệu lừa lôi kéo từ thiện để chiếm đoạt tiền, Giao hàng nhu yếu tiêu tốn của cá thể. Ngay khi phát hiện vấn đề, đơn vị chức năng đã báo cáo giải trình cấp trên xin quan điểm chỉ huy và tiến hành ngay nhiều giải pháp tìm hiểu, tích lũy chứng cứ. Qua tìm hiểu, xác định, thám thính xác lập được chủ tài khoản facebook “ Mai Mai ” và chủ tài khoản cá thể nêu trong bài đăng lôi kéo ủng hộ đều là Cao Thị Hoài. Trên trang facebook, Cao Thị Hoài đăng tải những bài viết lôi kéo những nhà hảo tâm trên hội đồng mạng ủng hộ, quyên góp tiền từ thiện dùng vào việc mai táng những thai nhi bị bỏ rơi, trẻ nhỏ bị bệnh hiểm nghèo, có thực trạng khó khăn vất vả .
Tuy nhiên trên thực tiễn Hoài chưa từng một lần làm công việc thiện nguyện như những bài viết mà chị ta đăng tải. Những hình ảnh đó đều do Hoài lấy từ những facebook cá thể khác rồi cắt ghép để làm thế nào thông điệp chuyển tải thương tâm nhất hoàn toàn có thể. Như vậy sẽ khiến nhiều người động lòng trắc ẩn mà ủng hộ. Sau khi nhận được tiền từ thiện của những nhà hảo tâm, Hoài không chuyển cho bất kỳ cá thể, mái ấm gia đình nào cần giúp sức hay tổ chức triển khai từ thiện nào, mà sử dụng để tiêu tốn cá thể. Kết quả tìm hiểu bắt đầu xác lập, từ tháng 11-2020 đến tháng 5-2021, Cao Thị Hoài đã chiếm đoạt gia tài của 688 nhà hảo tâm với tổng số tiền gần 261 triệu đồng .
Đối tượng Hoài lập tài khoản facebook Mai Mai để kêu gọi từ thiện
Trước đó vào ngày 10-5, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao Bộ Công an cho biết, đơn vị chức năng phối hợp với Công an tỉnh Hà Nam bắt giữ đối tượng người dùng Trần Văn Lâm về hành vi lập Fanpage Facebook lôi kéo từ thiện để “ Lừa đảo và chiếm đoạt tài sản chiếm đoạt gia tài ”. Tại cơ quan công an, Trần Văn Lâm khai, là người thiết lập và sử dụng Fanpage Facebook có tên “ Hỗ Trợ Trẻ Em ” để thực thi hành vi “ Lừa đảo và chiếm đoạt tài sản chiếm đoạt gia tài ” của những nhà hảo tâm trên toàn nước. Theo tài liệu của cơ quan tìm hiểu, từ tháng 9-2020, Lâm đã thiết lập trang Fanpage Facebook “ Hỗ Trợ Trẻ Em ”, đăng gần 250 bài viết lôi kéo hội đồng mạng trợ giúp những bệnh nhân có thực trạng khó khăn vất vả, đa phần là thực trạng của những cháu nhỏ mắc bệnh hiểm nghèo. Đã có hàng nghìn nhà hảo tâm gửi tổng số tiền hơn 6,6 tỷ đồng đến thông tin tài khoản ngân hàng nhà nước do Trần Văn Lâm tạo lập, quản trị .
Ngoài ra, Lâm khai nhận đã lập thêm 7 trang Fanpage Facebook khác nhằm mục đích mục tiêu tựa như, gồm : “ Quỹ Bảo Trợ Trẻ Em ”, “ Quỹ Bảo Trợ Trẻ Em Nước Ta ”, “ Phật tại tâm ”, “ Chia sẻ yêu thương, “ Kết nối yêu thương ”, “ Quan thế âm bồ tát ”. Các bài viết Lâm sử dụng đăng tải trên những Fanpage được lấy từ những hội, nhóm từ thiện trên mạng xã hội hoặc những bài viết trên báo điện tử, rồi chèn số thông tin tài khoản của mình vào để những nhà hảo tâm gửi tiền ủng hộ. Sau khi nhận tiền, Lâm không chuyển tiền cho mái ấm gia đình những cháu nhỏ có thực trạng khó khăn vất vả mà chuyển đến những thông tin tài khoản ngân hàng nhà nước khác dùng để chơi trò chơi bài và tiêu tốn cá thể .
Có thể xử lý hình sự
Hiện nay khi nền kinh tế tài chính tăng trưởng, đời sống được nâng cao, nhiều người muốn được sẻ chia, trợ giúp những thực trạng khó khăn vất vả hơn mình. Cùng với sự tăng trưởng của công nghệ tiên tiến, một trường hợp khó khăn vất vả, hay thực trạng xấu số muốn nhận được sự trợ giúp của hội đồng là rất dễ. Chỉ cần đăng lên mạng xã hội trong thời hạn ngắn sẽ nhận được nhiều like, nhiều share, cùng với đó là sự ủng hộ cả về tiền tài, vật chất của những Mạnh thường quân .
Và thường những câu truyện cảm động về người cần được giúp sức sẽ rất dễ lấy được nước mắt của hội đồng mạng. Lợi dụng điều này, những đối tượng người tiêu dùng lừa đảo thường đánh vào lòng trắc ẩn của hội đồng, khơi gợi tình thương của họ bằng những thực trạng đáng thương mà chúng tự dựng lên hoặc “ xào nấu ” lại từ những nhân vật có thật trên báo chí truyền thông, mạng xã hội để lôi kéo từ thiện .
Thủ đoạn chính của chúng vẫn là tạo lập những trang mạng xã hội, sau đó đăng tải những bài viết, tạo dựng những nội dung không có thật về 1 số ít thực trạng đang gặp khó khăn vất vả, hoạn nạn cần được giúp sức ; hoặc trá hình những trang mạng xã hội chuyên làm từ thiện được nhà nước được cho phép, rồi đăng tải những bài viết lôi kéo hội đồng mạng giúp sức. Tinh vi hơn, 1 số ít đối tượng người dùng còn sử dụng những bài báo viết về những thực trạng khó khăn vất vả đã được đăng tải trên những phương tiện thông tin đại chúng để dẫn nguồn trên fanpage Facebook, rồi xen cài số thông tin tài khoản ngân hàng nhà nước đảm nhiệm từ thiện do những đối tượng người tiêu dùng tự tạo lập quản trị, để tiếp đón nguồn tiền ủng hộ. Nhưng sau khi nhận được tiền ủng hộ, những đối tượng người dùng không hề trao tặng lại cho nhân vật như đã hứa hẹn, mà chiếm đoạt làm của riêng .
Tang vật đối tượng Lâm dùng để phục vụ mục đích lừa đảo
Theo luật sư Giáp Quang Khải, Đoàn luật sư Bắc Giang, hành vi này không riêng gì vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội mà còn vi phạm pháp lý và hoàn toàn có thể bị giải quyết và xử lý hình sự. “ Kêu gọi từ thiện sau đó chiếm đoạt hoặc ăn bớt tiền từ thiện là hành vi trục lợi trên nỗi đau, trên khó khăn vất vả hoạn nạn của người khác và là hành vi lừa dối, gian dối. Hành vi này không chỉ tác động ảnh hưởng xấu đến bảo mật an ninh trật tự, đạo đức xã hội, làm suy giảm niềm tin của con người vào lòng tốt và tâm hướng thiện ” .
Cũng theo luật sư Khải, giả danh cơ quan tổ chức triển khai, nạn nhân, đưa ra những thông tin gian dối để có được gia tài của những nhà hảo tâm ; sau đó chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên hoàn toàn có thể giải quyết và xử lý hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt gia tài. Ngoài ra, nếu người nào đứng ra lôi kéo quyên góp từ thiện, họ đưa ra những thông tin gian dối là đã trao, khuyến mãi ; tuy nhiên thực tiễn họ không triển khai hoặc lợi dụng uy tín để nhận tiền của người khác, sau đó gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt một phần tiền hoặc hàng loạt số tiền đó thì đây là hành vi lạm dụng tin tưởng chiếm đoạt gia tài, theo lao lý tại điều 175 Bộ luật Hình sự năm năm ngoái với số tiền từ 4 triệu đồng trở lên .
Để tránh thực trạng bị lợi dụng lừa đảo, mỗi người dân khi đảm nhiệm thông tin từ thiện cần phải xác định. Nếu là cá thể, tổ chức triển khai tự phát đứng ra lôi kéo, thứ nhất phải xem xét những nhân, tổ chức triển khai đó có đáng đáng tin cậy hay không, như địa chỉ thao tác, việc làm, nhân thân, nghề nghiệp rõ ràng, đã từng bị tố cáo trên mạng xã hội, báo chí truyền thông hay chưa. Chỉ cần cú click chuột là hoàn toàn có thể thuận tiện tra cứu thông tin trên google hay mạng xã hội, đồng thời xác định thông tin về cả nhân vật được lôi kéo trợ giúp lẫn người lôi kéo giúp sức trải qua chính quyền sở tại địa phương .
Lại nhớ cách đây vài năm, khi ấy trên khu vực đường Đội Cấn, Hà Nội, có một bà cụ hơn 80 tuổi, chiều tối nào cũng lọ mọ ra ngồi bán chanh ở gần ngã tư Liễu Giai. Trên mạng xã hội, thông tin về cụ cũng được lan truyền khắp các hội nhóm, đề nghị giúp đỡ cụ. Người thì bảo cụ không con cháu, sống một mình, người thì bảo có con cái nhưng không ai nuôi nên già cả vẫn phải đi bán hàng mưu sinh. Khi nào bán hết chanh cụ mới về. Vì thế cụ được người đến mua và ủng hộ cả tiền bạc. Muốn giúp đỡ cụ, chúng tôi đã cẩn thận đi theo cụ về tận nhà để biết tường tận gia cảnh của cụ để kêu gọi từ thiện. Nhưng thật bất ngờ, nhà cụ ở ngay trong một ngõ nhỏ phố Đội Cấn, khá đàng hoàng. Khi hỏi thăm thì hàng xóm xung quanh đều bảo cụ bị “giời đày”. Cụ ở cùng con cháu, gia đình khá giả lắm. Các con cấm không cho cụ đi bán hàng, nhưng cụ cứ thích lọ mọ, không cho đi thì lại trốn con cháu đi. Các con nói mãi không được nên cũng để cụ thích làm gì thì làm…
Xã hội luôn hoan nghênh những người có tấm lòng vàng, hết lòng vì người nghèo, người gặp khó khăn vất vả hoạn nạn, nhưng hãy để tấm lòng của mình được đặt đúng chỗ, tránh tạo thời cơ cho những kẻ lừa đảo, lợi dụng từ thiện để trục lợi .
Tốt nhất những người có tấm lòng thiện nguyện nên lựa chọn những quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức triển khai như Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, Hội Chữ thập đỏ những cấp, hoặc chính quyền sở tại nơi xảy ra thiên tai, dịch bệnh …
Trường hợp có hoài nghi về hoạt động giải trí lừa đảo, chiếm đoạt gia tài, cần báo cho cơ quan công an gần nhất để kịp thời giải quyết và xử lý .
