Chăn nuôi gia cầm là một bộ phận quan trọng trong cơ cấu tổ chức ngành nông nghiệp cũng như trong việc cung ứng thực phẩm Giao hàng nhu yếu ngày càng cao của người tiêu dùng. Tuy nhiên, lúc bấy giờ ngành chăn nuôi gia cầm nước ta đang đứng trước rất nhiều khó khăn vất vả và thử thách : chăn nuôi nhỏ lẻ còn thông dụng, mang tính tự phát, thiếu link, dịch bệnh liên tục xảy ra, kháng sinh điều trị sử dụng chưa đúng cách, chất lượng vệ sinh bảo đảm an toàn thực phẩm không bảo vệ, giá mẫu sản phẩm đầu ra bấp bênh, … làm giảm hiệu suất cao của ngành chăn nuôi .
Vì vậy, để nâng cao hiệu suất cao trong chăn nuôi gia cầm, người chăn nuôi cần dữ thế chủ động vận dụng phương pháp chăn nuôi bảo vệ bảo đảm an toàn sinh học .
- Về chuồng trại: Quy hoạch, thiết kế phù hợp với điều kiện từng vùng sinh thái, từng đối tượng và giai đoạn vật nuôi đảm bảo cho vật nuôi sinh trưởng, sinh sản tốt, thuận lợi cho quản lý và thực hiện các giải pháp an toàn sinh học. Nhất thiết phải có hệ thống xử lý chất thải, không xả thải trực tiếp ra môi trường. Với thuỷ cầm có thể có chuồng trại để nuôi công nghiệp hoặc chuồng trại kết hợp với ao hồ,… thì cần có giải pháp quản lý, kiểm soát đàn tránh bị lây nhiễm bệnh từ môi trường hoặc vật nuôi khác, đặc biệt là bệnh cúm gia cầm.
- Chủ động chất lượng con giống
Lựa chọn giống năng suất, chất lượng cao, phù hợp với lợi thế từng vùng, từng địa phương và thị hiếu của người tiêu dùng. Mua giống ở những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng, được cấp phép sản xuất, có lý lịch con giống, đã được tiêm phòng vacxin theo yêu cầu Thú y và được cơ quan Thú y cấp giấy chứng nhận kiểm dịch.
Tùy thuộc vào mục tiêu chăn nuôi, điều kiện kèm theo kinh tế tài chính của mái ấm gia đình mà lựa chọn con giống cho tương thích. Nuôi với mục tiêu sinh sản, người chăn nuôi hoàn toàn có thể lựa chọn một số ít giống gà như Isa Brown, Ai cập, Hyline Brown, Goldline, … giống vịt siêu trứng TC, .. Nuôi thương phẩm nên chọn giống gà như Lương Phượng, giống nội như Đông Tảo, Ri, con lai giữa gà trống nội ( Mía, Đông Tảo, Ri, Chọi, .. ) với gà mái ngoại lông màu, giống vịt như Bầu cánh trắng, Super Meat, ..
- Về thức ăn và nước uống
Chủ động cung ứng nguồn thức ăn chăn nuôi bảo vệ chất lượng, dinh dưỡng, tương thích với từng lứa tuổi của gia cầm ; hoàn toàn có thể tận dụng nguồn nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương phối hợp với thức ăn công nghiệp để giảm bớt ngân sách. Không sử dụng những chất cấm để kích thích tăng trưởng như clenbuterol, salbutamol, raptopamine, .. kháng sinh trong hạng mục cấm. Sử dụng kháng sinh điều trị theo nguyên tắc 4 đúng ( đúng thuốc, đúng liều, đúng thời hạn, đúng cách ) để đạt được hiệu suất cao điều trị cao nhất. Tuyệt đối tuân thủ thời hạn ngừng sử dụng thuốc trước khi giết thịt đúng theo hướng dẫn trên nhãn chai hoặc vỏ hộp .
Cung cấp đủ nước uống sạch và bổ trợ thêm những loại Vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa để nâng cao năng lực phòng chống dịch bệnh cho gia cầm .
- Đảm bảo các biện pháp cách ly và vệ sinh sát trùng
Nếu nuôi gia cầm thương phẩm : Nên vận dụng phương pháp nuôi “ cùng vào cùng ra ”. Đưa gia cầm vào nuôi cùng một giống, cùng lứa và xuất ra cùng đợt để có điều kiện kèm theo trống chuồng và cách ly cắt đứt nguồn bệnh. Thời gian để trống chuồng tối thiểu là 15 ngày .
Đối với hình thức nuôi tổng hợp : nên sắp xếp những khu chăn nuôi riêng cho từng loại gia cầm, từng giống gia cầm ; không nuôi chung nhiều lứa tuổi, nhiều loại gia cầm trong một khu chuồng nuôi và sân chơi nhằm mục đích giảm sự lây nhiễm chéo giữa những con nuôi .
Khi nhập giống mới phải có khu nuôi cách ly theo dõi ít nhất 10 – 15 ngày đầu, trong thời gian này nếu thấy đàn gia cầm hoàn toàn khỏe mạnh mới nhập vào khu chăn nuôi chung.
Cổng ra vào khu vực chăn nuôi phải có hố khử trùng được thay tiếp tục hàng ngày, xe và người ra vào khu chăn nuôi phải đi qua hố khử trùng và phun khử trùng. Phải có khu vực riêng để giải quyết và xử lý gia cầm ốm, chết. Khu xử lý chất thải chăn nuôi ở cuối trại chăn nuôi và có vị trí thấp nhất .
Hàng ngày vệ sinh thật sạch máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi, chuồng nuôi, thay chất độn chuồng bị ẩm ư ớt. Định kỳ vệ sinh sát trùng khu vực chăn nuôi bằng vôi bột hoặc thuốc sát trùng như Iotdine 10 %, Virkon, Bencocid, .. ( 1 tuần / lần so với vùng không có dịch, 1 – 2 ngày / lần so với vùng đang có dịch ) .
Sau mỗi đợt nuôi thu gom chất độn chuồng đ ưa vào hố ủ có vôi bột, thông nòng cống rãnh, cọ rửa nền chuồng, máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi, quét vôi t ường, nền chuồng, rắc vôi bột ( 40 kg / 1000 mét vuông ) xung quanh chuồng nuôi, mạng lưới hệ thống cống rãnh, vườn chăn thả và phun thuốc sát trùng hàng loạt chuồng nuôi, dụng cụ chăn nuôi, chất độn chuồng, vư ờn chăn thả trước khi nuôi mới .
- Về công tác quản lý dịch bệnh
Tiêm phòng vừa đủ vacxin cho đàn gia cầm theo lịch hướng dẫn của cơ quan thú y. Với gà cần phòng rất đầy đủ 1 số ít bệnh như Cúm gia cầm, Newcastle, Gumboro, Marek, Đậu, Tụ huyết trùng. Với vịt thì cần phòng khá đầy đủ một số ít bệnh như : Dịch tả ; viêm gan ngan, vịt, ..
Có biện pháp kỹ thuật xử lý môi trường chăn nuôi như làm đệm lót sinh học; sử dụng các chế phẩm sinh học, men vi sinh trộn vào thức ăn hoặc phun trực tiếp lên nền chuồng.
Hàng ngày theo dõi sức khỏe thể chất gia cầm, phát hiện sớm vật nuôi có bộc lộ không bình thường để cách ly, điều trị. Khi có vật nuôi bị ốm, chết hàng loạt, khó trấn áp, cần báo ngay cho thú y địa phương để được hướng dẫn giải quyết và xử lý kịp thời .
Mặt khác, để chăn nuôi gia cầm có hiệu suất cao và vững chắc thì bên cạnh việc thực thi tốt phương pháp chăn nuôi bảo đảm an toàn sinh học, người chăn nuôi cần theo dõi ngặt nghèo, chớp lấy thông tin thị trường. Hình thành mối link tổ chức triển khai sản xuất và tiêu thụ loại sản phẩm, xây dựng nhóm chăn nuôi, những tổ hợp tác chăn nuôi, hợp tác xã ngành hàng, .. Thuận lợi cho việc trao đổi kỹ thuật, mua và bán những vật tư nguồn vào, tiêu thụ loại sản phẩm đầu ra .
Phạm Thị Mai Phương – Phòng Khuyến nông chăn nuôi – thủy sản
