Là trụ đỡ của nền kinh tế, nhưng hoạt động nông nghiệp là một trong những tác nhân chính gây nên biến đổi khí hậu, khi phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực này chiếm 30% tổng lượng phát thải toàn quốc.
Chăn nuôi phát thải 18,5 triệu tấn CO2 mỗi năm
Nước Ta đã có cam kết can đảm và mạnh mẽ tại COP26 đạt mức phát thải ròng bằng ” 0 ” vào năm 2050, giảm khí thải Metan 30 % tính đến năm 2030 … Đây sẽ là thử thách so với ngành chăn nuôi nước ta. Ngành chăn nuôi sẽ phải làm gì để giảm phát thải khí nhà kính ? Nước Ta là một nước nông nghiệp với khoảng chừng 70 % số dân sống ở vùng nông thôn. Chăn nuôi đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế tài chính. Những năm qua, ngành chăn nuôi tăng trưởng khá mạnh về cả số lượng lẫn quy mô .
Tuy nhiên, việc chăn nuôi nhỏ lẻ trong nông hộ, thiếu quy hoạch đã gây ra ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng. Mỗi năm chăn nuôi phát thải 18,5 triệu tấn CO2 nhưng việc xử lí chất thải chăn nuôi còn bất cập. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người mà còn gây sức ép tới môi trường và là tác nhân làm gia tăng sự nóng lên toàn cầu
Phát thải khí nhà kính từ chăn nuôi gồm có 2 nguồn chính : Khí mê tan từ dạ cỏ của động vật hoang dã nhai lại và khí CH4, N2O từ phân động vật hoang dã. Với quy mô đàn gia súc 28 triệu con lợn, giao động 9 triệu con trâu, bò và hơn 520 triệu con gia cầm, hiện mỗi năm ngành chăn nuôi thải ra môi trường tự nhiên khoảng chừng 73 triệu tấn thải rắn ; 25-30 triệu khối chất thải lỏng …. Tuy nhiên chỉ khoảng chừng 50 % chất thải rắn và 20 % chất thải lỏng trên được giải quyết và xử lý trước khi thải ra môi trường tự nhiên .
Anh NGUYỄN VĂN HOÀN – Thôn 3, xã Nâm N’Jang, tỉnh Đắc Nông chia sẻ: “Mùi hôi thối của phân lợn đến mùa là không ai chịu được.”
Bà TRẦN THỊ THUYÊN – Huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình chia sẻ: “Ăn cũng không ăn được, ngủ cũng không ngủ được vì môi trường rất là khó chịu”
Trang trại này dù đã góp vốn đầu tư làm hồ giải quyết và xử lý nước thải nhưng vẫn không đủ chứa, dẫn tới nước thải bị rò rỉ ra ngoài khi trời mưa gây ô nhiễm nguồn nước. Không chỉ có vậy, mùi hôi bốc ra hàng ngày đã làm tác động ảnh hưởng đến đời sống hoạt động và sinh hoạt của rất nhiều hộ quanh đó. Nguồn chất thải của chăn nuôi vượt quá năng lực chịu tải của tự nhiên đã gây ô nhiễm đất đai và nguồn nước đến mức báo động, gây sức ép tới thiên nhiên và môi trường, rình rập đe dọa, tác động ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của dân cư .
PGS.TS TRƯƠNG MẠNH TIẾN – Chủ tịch Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam chia sẻ: “Hoạt động chăn nuôi sản sinh ra những khí gây hiệu ứng nhà kính như C02 rồi metan hết sức nguy hiểm…. với sự phát thải như thế này sẽ tác động trực tiếp khiến cho nước biển dâng, nhiệt độ trái đất cũng sẽ tăng cao lên.”
Ứng dụng công nghệ đệm lót sinh học trong chăn nuôi trâu, bò
Theo điều tra và nghiên cứu những loài động vật hoang dã nhai lại như trâu, bò, cừu, chiếm đến 80 % tổng lượng khí thải nhà kính trong chăn nuôi. Trung bình, một con bò thịt hoàn toàn có thể thải ra 20 kg khí metan mỗi năm từ quy trình lên men của dạ cỏ. Để giảm phát thải khí nhà kính, giảm thiểu ô nhiễm môi trường tự nhiên, ngành chăn nuôi cũng đã tiến hành nhiều giải pháp. Đối với chất thải từ chăn nuôi trâu, bò lúc bấy giờ, việc sử dụng những công nghệ tiên tiến mới, đệm lót sinh học được nhìn nhận là giải pháp hữu hiệu nhằm mục đích giảm khí thải mê-tan, góp thêm phần xử lý ô nhiễm thiên nhiên và môi trường .Chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học là một hình thức nuôi nhốt gia súc, gia cầm trên một nền đệm lót được làm bằng nguyên vật liệu có độ trơ cao ( như trấu, mùn cưa, rơm, rạ …. ) trộn với men vi sinh để phân hủy phân, nước tiểu, giảm khí độc và mùi hôi trong chuồng nuôi, giảm ô nhiễm môi trường tự nhiên .Với quy mô chuồng trại nuôi bò lớn ở miền Bắc, trong nhiều năm qua, Trung tâm sản xuất tinh bò chất lượng cao xã Phù Đổng, Gia Lâm, Thành Phố Hà Nội đã ứng dụng công nghệ tiên tiến đệm lót sinh học trong chăn nuôi và mang lại tác dụng rất khả quan. Cơ sở không phải lo thu gom chất thải, rửa chuồng, giải quyết và xử lý thiên nhiên và môi trường nên ngân sách cho những khâu này được giảm đáng kể. Cùng với đó, chuồng trại thật sạch cũng làm cho vật nuôi khỏe mạnh hơn .
Ông VŨ VĂN HẢI – Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Giống gia súc Hà Nội chia sẻ về những hiệu quả sau khi sử đụng đệm lót sinh học: “Chúng tôi đã áp dụng trong nhiều năm nay, tiết kiệm rất nhiều thời gian và nhân lực. Sản phẩm này sau khi thay có thể dùng làm phân bón rất tốt.”
Phân chuồng dùng làm đệm lót sinh học sau khi sử dụng được coi là một loại phân bón cho cây cối không gây ô nhiễm môi trường tự nhiên, bảo vệ cho loại sản phẩm sạch, tăng hiệu suất cây xanh, cải tổ chất lượng đất, hướng đến quy mô kinh tế tài chính tuần hoàn – quy mô kinh tế tài chính không có rác thải .
Ông LÊ VĂN CHIẾN – Giám đốc Trung tâm Sản xuất tinh bò chất lượng cao, Công ty CP Giống gia súc Hà Nội chia sẻ: “ Khi dùng chất độn sinh học bón cho cây trồng ta không cần sử dụng phân bón hóa học, giúp cho cây trồng phát triển rất là tốt, đất sẽ không bị chua, giảm chi phí tiết kiệm rất nhiều.”
Bên cạnh việc sử dụng giải pháp giải quyết và xử lý chất thải, việc kiểm soát và điều chỉnh chính sách ăn của bò nhằm mục đích làm giảm khí mêtan trong quy trình lên men của dạ cỏ, giảm tác động ảnh hưởng xấu đi đến thiên nhiên và môi trường cũng là yếu tố rất quan trọng. Ngành chăn nuôi lúc bấy giờ cũng đang rất tích cực điều tra và nghiên cứu về yếu tố này .
Cần có giải pháp để các hộ chăn nuôi bắt tay được với các doanh nghiệp lớn
Trong toàn cảnh tác động ảnh hưởng của đổi khác khí hậu ngày càng rõ nét, rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm thiên nhiên và môi trường do chăn nuôi vẫn hiện hữu, việc tăng trưởng quy mô kinh tế tài chính tuần hoàn trong chăn nuôi sẽ là hướng đi chủ yếu để ngành chăn nuôi nước ta tăng trưởng bền vững và kiên cố. Tuy nhiên việc tăng trưởng quy mô chăn nuôi theo hướng tuần hoàn hiện vẫn chưa thực sự đồng nhất và hiệu suất cao chưa cao, do chăn nuôi còn nhỏ lẻ. Để tăng cường hình thức chăn nuôi này chắc như đinh phải có những giải pháp căn nguyên và thực ra .
Để hiểu hơn các giải pháp để các hộ chăn nuôi bắt tay được với các doanh nghiệp lớn, cùng Truyền hình Quốc hội Việt Nam lắng nghe chia sẻ của Ông NGUYỄN VĂN TRỌNG- Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam trong video dưới đây!
Xử lý chất thải chăn nuôi bằng chế phẩm vi sinh: tác dụng kép
Do đặc trưng ngành chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô hộ mái ấm gia đình ở nước ta vẫn chiếm tỷ trọng lớn, nên khó góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng những khu công trình giải quyết và xử lý chất thải. Vì vậy cần tăng nhanh điều tra và nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý chất thải chăn nuôi tương thích với quy mô, đặc thù của từng mô hình chăn nuôi. Nhận thức được yếu tố quyền lợi kinh tế tài chính phải song song với nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ thiên nhiên và môi trường trong chăn nuôi, thời hạn qua, nhiều hộ nông dân cũng đã tìm tòi và vận dụng công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển trong giải quyết và xử lý chất thải, giúp bảo vệ thiên nhiên và môi trường một cách hiệu suất cao .Với quy mô hơn 15.000 con gà – lớn nhất khu vực huyện Gia Lâm, Hà nội nhưng trang trại của của mái ấm gia đình anh Trần Anh Vũ luôn thật sạch, thoáng khí, và không Open mùi hôi thường thấy. Đó là vì mái ấm gia đình anh Vũ đã tự nghiên cứu và điều tra và vận dụng công nghệ tiên tiến vi sinh trong giải quyết và xử lý chất thải của gà. Phân gà sẽ được vô hiệu đi những vi trùng có hại, giúp phân hủy nhanh và được tái sử dụng thành phân hữu cơ để bón cho cây xanh thay vì thải trực tiếp ra môi trường tự nhiên gây ô nhiễm .
Anh TRẦN ANH VŨ – Chủ Trang trại gà Phù Đổng, huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội chia sẻ:
“Trang trại nhà tôi xử lý chất thải của gà ngay trong chuồng bằng các chế phẩm vi sinh. Sau khoảng 4-5 tháng khi phân hết mùi sẽ đóng bao đem làm phân bón”
Việc sử dụng công nghệ tiên tiến vi sinh trong giải quyết và xử lý chất thải như mái ấm gia đình anh Vũ đã được những hộ nông dân xung quanh ủng hộ và học tập ứng dụng trong chăn nuôi gà nhỏ lẻ. Việc này đã đem lại hiệu suất cao tích cực trong bảo vệ thiên nhiên và môi trường theo vùng, tiến tới kiến thiết xây dựng nông thôn sạch, tăng trưởng kinh tế tài chính gắn với bảo vệ thiên nhiên và môi trường bền vững và kiên cố .
Ngành chăn nuôi những năm gần đây đã và đang tăng trưởng nhanh gọn cả về chất lượng và quy mô. Chăn nuôi tăng trưởng nhưng những chất thải từ chăn nuôi nếu không được giải quyết và xử lý hiệu suất cao cũng tạo ra những rủi ro đáng tiếc cho thiên nhiên và môi trường và là tác nhân làm toàn cầu nóng lên .Cùng với quản trị ngặt nghèo quy hoạch vùng chăn nuôi, tất cả chúng ta cần khuyến khích tăng trưởng chăn nuôi tập trung chuyên sâu quy mô lớn để quản trị bảo đảm an toàn sinh học và bảo vệ môi trường tự nhiên. Khuyến khích tăng trưởng những công nghệ tiên tiến tái sử dụng, tái chế chất thải phát sinh từ hoạt động giải trí chăn nuôi. Nghiên cứu và tăng nhanh tăng trưởng những quy mô chăn nuôi – trồng trọt – nuôi trồng thủy hải sản không phát thải theo hướng quay vòng, tận thu và tái sử dụng hàng loạt chất thải. / .
