Đất ngập nước – Wikipedia tiếng Việt

Một vùng đất ngập nước

Đất ngập nước là một vùng đất mà đất bị bão hòa có độ ẩm theo mùa hay vĩnh viễn. Các vùng này cũng có thể bị bao phủ một phần hay hoàn toàn bởi hồ cạn.[1] Các vùng đất ngập nước bao gồm đầm lầy, đồng lầy, đầm, và bãi lầy, hoặc hỗn hợp và tiểu loại bao gồm rừng ngập mặn, các loại rừng ngập nước. Nước trong vùng đất ngập nước có thể là nước mặn, nước ngọt hoặc nước lợ. Vùng đất ngập nước lớn nhất trên thế giới là Pantanal kéo dài từ Brasil, Bolivia và Paraguay ở Nam Mỹ.

Các vùng đất ngập nước được xem là có sự đa dạng sinh học cao nhất trong tất cả các hệ sinh thái. Thực vật trong vùng ngập nước gồm thực vật ngập mặn, súng, cỏ nến, lau, thông rụng lá, thông đen, bách, bạch đàn, và các loài khác. Động vật bao gồm các loài khác nhau như lưỡng cư, rùa, chim, côn trùng, và động vật có vú.[2] Các vùng đất ngập nước còn có vai trò là hệ lọc nước thải tự nhiên — ví dụ như ở Calcutta, Ấn Độ[3] và Arcata, California.[4] Nghiên cứu các vùng đất ngập nước gần đây được gọi bằng thuật ngữ paludology (tiếng Anh) trong một số ấn phẩm.[5]

Chức năng của đất ngập nước[sửa|sửa mã nguồn]

Cung cấp nước cho hoạt động và sinh hoạt[sửa|sửa mã nguồn]

Đất ngập nước [ 6 ] là những dòng sông, suối, những hồ chứa nước và những thủy vực nước ngọt chính là nguồn cung ứng nước cho nhu yếu hoạt động và sinh hoạt của con người. Việt Nam là một nước có mạng lưới hệ thống sông ngòi rất đa dạng và phong phú, nhưng tài nguyên nước mặt lại phân bổ không đều trên khoanh vùng phạm vi chủ quyền lãnh thổ và thường 70 – 80 % lượng nước sông tập trung chuyên sâu trong mùa lũ, còn 6-9 tháng mùa khô hạn chỉ có 20 – 30 %, làm cho thực trạng thiếu nước trở nên nóng bức hơn khi dân số ngày càng tăng và khi độ bao trùm của rừng ngày càng giảm do thực trạng rừng đầu nguồn bị tàn phá. Chưa có khu công trình nghiên cứu và điều tra nào ở Việt Nam tính đến giá trị kinh tế tài chính của đất ngập nước trong tính năng cung ứng nước hoạt động và sinh hoạt của dân cư, nhưng nước so với đời sống của con người là sự sống sót và tăng trưởng, sẽ trở nên vô cùng quý giá, hoàn toàn có thể không tính được thành tiền .

Đất ngập nước là những vùng sản xuất quan trọng[sửa|sửa mã nguồn]

Hệ thống đất ngập nước tự nhiên sản xuất một loạt các thảm thực vật và các sản phẩm sinh thái khác có thể thu hoạch để sử dụng cá nhân và thương mại. Quan trọng nhất trong số này là cá, có tất cả hoặc một phần của chu kỳ cuộc sống của nó xảy ra trong một hệ thống đất ngập nước. Cá nước ngọt và nước mặn là nguồn protein chính của cho một tỷ người và chiếm 15% trong hai tỷ khẩu phần ăn của người dân. Ngoài ra, cá tạo ra một ngành công nghiệp đánh bắt cá cung cấp 80% thu nhập và việc làm cho người dân ở các nước đang phát triển. Lương thực được tìm thấy trong hệ thống đất ngập nước là gạo, hạt phổ biến được tiêu thụ với tỷ lệ 1/5 tổng số lượng calo toàn cầu. Ở Bangladesh, Campuchia và Việt Nam, nơi những cánh đồng lúa đang chiếm ưu thế về cảnh quan, tiêu thụ gạo đạt 70%.[7]
Các sản phẩm có nguồn gốc từ rừng ngập mặn khác:

  • Củi.
  • Muối (sản xuất bằng cách bay hơi nước biển).
  • Thức ăn gia súc.
  • Y học cổ truyền (ví dụ như từ vỏ cây rừng ngập mặn).
  • Sợi cho hàng dệt may.
  • Thực vật có giá trị kinh tế như cói,…

Đất ngập nước là vùng sản xuất thủy hải sản[sửa|sửa mã nguồn]

Đó là những vùng đất ngập nước gồm có cả vùng đất ngập nước ngọt và đất ngập nước mặn sản xuất thủy hải sản phân phối cho nhu yếu xã hội và xuất khẩu, góp thêm phần đưa Việt Nam trở thành nước xuất khẩu thủy hải sản số 1 quốc tế. Nước trong những sông hồ Việt Nam rất giàu những sinh vật phù du là nguồn thước ăn cho cá. Các khu rừng ngập nước là những nơi phân phối giống, bãi đẻ, thức ăn cho những loài thủy hải sản. [ 8 ] Để hoạt động giải trí khai thác thủy hải sản mang lại hiệu suất cao, trước hết phải dựa vào hội đồng dân cư. Các địa phương cần Phục hồi lại tổ quản trị đầm vịnh do nhân dân tự nguyện xây dựng theo từng nhóm nghề đơn cử. Bên cạnh đó, không cho người dân đánh bắt cá liên xã, mà thiết lập địa giới ngư trường thời vụ theo từng xã. Hoạt động khai thác phải được đặt dưới sự quản trị của chính quyền sở tại cơ sở nhằm mục đích trấn áp được số lượng ngư cụ, cũng như số hộ khai thác .

Chắn sóng, chống xói lở và không thay đổi bờ biển[sửa|sửa mã nguồn]

Nhờ có đai rừng ngập mặn ven biển nên đã làm giảm động lực của sóng và thủy triều và hạn chế sự xói lở bờ biển. Có thể nói rằng không có khu công trình nào bảo vệ bờ biển chống xói lở tốt bằng đai rừng ngập mặn .

Lưu trữ chứa và Chống ngập[sửa|sửa mã nguồn]

Hệ thống đất ngập nước của vùng đồng bằng được hình thành từ những dòng sông lớn phía hạ lưu của họ đầu nguồn. Hệ thống sông đáng quan tâm là tác dụng lớn của vùng đồng bằng gồm có sông Nile, sông Niger đồng bằng trong nước, [ lũ đồng bằng sông Zambezi ], sông Okavango trong nước đồng bằng, đồng bằng sông Kafue [ vùng ngập hồ Bangweulu ] ( Châu Phi ), sông Mississippi ( Mỹ ), sông Amazon ( Nam Mỹ ), sông Dương Tử ( Trung Quốc ), sông Danube ( Trung Âu ) và sông Murray-Darling ( nước Australia ). ” Các vùng lũ của con sông lớn làm hồ chứa tự nhiên, cho phép nước dư thừa để lây lan ra trên một diện tích quy hoạnh rộng, làm giảm độ sâu và vận tốc của nó. Vùng đất ngập nước gần thượng nguồn của sông suối hoàn toàn có thể làm chậm dòng chảy nước mưa và mùa xuân tuyết tan để nó không chạy thẳng ra đất vào những dòng nước. Điều này hoàn toàn có thể giúp ngăn ngừa bất thần, gây thiệt hại lũ lụt ở hạ lưu. [ 9 ]

Chứa giá trị về đa dạng sinh học[sửa|sửa mã nguồn]

Đất ngập nước là vùng cửa sông là nơi có sự phong phú về loài chim định cư và di cư, nơi phân bổ của rừng ngập mặn, đầm lầy nước mặn, cỏ biển và tảo. Đất ngập nước vùng đầm phá là nơi cư trú của nhiều loài cá nơi dừng chân của nhiều loài chim di cư. Các vùng đầm phá ven biển miền trung còn mang những nét độc lạ về sinh cảnh tự nhiên và tiềm ẩn giá trị đa dạng sinh học rất lớn cho khu hệ sinh vật thủy sinh. Các vùng đất ngập nước trong nước như U Minh, Đồng Tháp Mười và những mạng lưới hệ thống sông suối, hồ là những nơi tiềm ẩn nhiều loài động vật hoang dã, thực vật đặc hữu hoặc những loài có tầm quan trọng về đa dạng sinh học toàn thế giới .

Nơi sinh sống cư trú truyền kiếp của hội đồng dân cư[sửa|sửa mã nguồn]

Đất ngập nước và những hội đồng dân cư nông thôn đã gắn bó với nhau từ hàng ngàn năm. Cộng đồng dân cư Việt Nam đã sống với nhau thành những môi trường tự nhiên xã hội. Số lượng của những người sống và thao tác gần bờ biển dự kiến sẽ tăng nhanh trong vòng 50 năm tới. Từ khoảng chừng 200 triệu người hiện đang sống ở những vùng đất thấp ven biển, sự tăng trưởng của những TT đô thị ven biển dự kiến sẽ tăng dân số 5 lần trong vòng 50 năm. [ 10 ] Vương quốc Anh đã khởi đầu có những khái niệm về quản trị tổ chức triển khai lại ven biển. Kỹ thuật quản trị này phân phối bảo vệ bờ biển qua việc hồi sinh vùng đất ngập nước tự nhiên chứ không phải trải qua kỹ thuật được vận dụng .

Những quan cảnh đẹp để tăng trưởng du lịch[sửa|sửa mã nguồn]

Có thể nói Việt Nam là một quốc gia có cảnh sắc đẹp, trong đó hầu hết những vùng đất ngập nước là những nơi có cảnh sắc dẹp nhất. Có những vùng đất ngập nước đã nổi tiếng trong cả nước và trên quốc tế là điểm đến của những hành khách trong nước và quốc tế như Hạ Long, Cát Bà, Phú Quốc và Đồng Bằng sông Cửu Long .

Các đặc thù tự nhiên đa phần hình thành đất ngập nước[sửa|sửa mã nguồn]

Địa hình địa mạo[sửa|sửa mã nguồn]

Các yếu tố địa hình địa mạo có tác động ảnh hưởng rất lớn đến sự hình thành những loại đất ngập nước. sự đổi khác của những dạng địa mạo chính là sự biến hóa hình dạng mặt phẳng của vỏ toàn cầu, từ đó tạo nên những vùng tàng trữ nước. ví dụ điển hình vùng đồi núi, những loại đất ngập nước ngọt là đa phần là sông, hồ, suối, đầm. vùng đồng bắng gồm những dạng ngập nước ngọt đa phần là đồng bằng ngập nước ngọt theo mùa ở ven sông ( đồng lúa, đầm rừng, đồng cỏ ngập nước theo mùa ), mạng lưới hệ thống sông và kênh rạch. Vùng đồng bằng ven biển, và những cửa sông và kênh rạch. Vùng đòng bằng ven biển và những cửa sông chụi tác động ảnh hưởng của thủy triều gồm những dạng đất ngập nước mặn ( rừng ngập mặn, đất canh tác thủy hải sản, đất canh tác nông lâm ngư nghiệp luân phiên ). Vùng thềm lục địa cạn ( ngập triều từ 6 m trở xuống ) và những hòn đảo gồm những dạng đất ngập nước mặn ngập triều liên tục. [ 11 ]
Sự khác nhau về chính sách khí hậu giữa những vùng, đặc biệt quan trọng là chính sách nhiệt ẩm có ảnh hưởng tác động lớn đến chính sách địa chất thủy văn của từng vùng trong thời hạn ngập nước, độ sâu ngập nước, chính sách nhiệt của nước, dẫn đến sự khác nhau giữa những mô hình đất ngập nước. những hiện tượng kỳ lạ thời tiết không bình thường như hiện tượng kỳ lạ Elnino hay Elnina cũng đã gây ra mưa lũ và hạn hán với diễn biến khá phức tạp trong những năm gần đây .
Thủy văn đất ngập nước tương quan đến tán khoảng trống và thời hạn phân, lưu lượng, và những thuộc tính hóa lý của mặt phẳng và nước ngầm trong những hồ chứa của nó. Dựa trên thủy văn, vùng đất ngập nước hoàn toàn có thể được phân loại như ven sông ( tích hợp với dòng ), tích hồ ( phối hợp với hồ nước và hồ chứa ), và palustrine ( cô lập ). Nguồn của dòng chảy thủy văn vào vùng đất ngập nước là đa phần mưa, nước mặt, nước dưới đất. Nước chảy ra khỏi vùng đất ngập nước do bốc hơi, dòng chảy mặt phẳng, và thoát nước dưới mặt phẳng. Thủy động lực học ( trải qua sự hoạt động của nước và từ một vùng đất ngập nước ) tác động ảnh hưởng đến hydroperiods ( mực nước dịch chuyển theo thời hạn ) bằng cách trấn áp cân đối nước và nước tàng trữ trong một vùng đất ngập nước. [ 12 ]Đặc điểm cảnh sắc trấn áp thủy văn vùng đất ngập nước và hydrochemistry. O2 và CO2 nồng độ của nước nhờ vào vào nhiệt độ và áp suất khí quyển. Hydrochemistry trong vùng đất ngập nước được xác lập bằng độ pH, độ mặn, chất dinh dưỡng, dẫn, thành phần của đất, độ cứng, và những nguồn nước. Hóa học nước của vùng đất ngập nước khác nhau trên cảnh sắc và vùng khí hậu. Vùng đất ngập nước nói chung minerotrophic với ngoại lệ của đầm lầy .Nước đầm lầy của họ nhận được từ không khí và do đó nước của họ có thành phần ion khoáng thấp vì nguồn nước ngầm có nồng độ cao hơn những chất dinh dưỡng và khoáng chất hòa tan so với lượng mưa .Nước hóa học Fens giao động từ pH thấp và khoáng chất thấp để kiềm với sự tích lũy cao của calci và magiê, vì họ có được nước từ mưa cũng như nước ngầm [ 13 ]

Thảm thực vật rừng[sửa|sửa mã nguồn]

Về thảm thực vật tự nhiên trên những vùng ngập nước. trên những vùng đất ngập nước chụi ảnh hưởng tác động của vùng nước mặn ở ven biển, thảm thực vật tự nhiên là những loại cây chụi mặn và có năng lực thích nghi với điều kiện kèm theo ngập nước. Phan Nguyên Hồng ( 1999 ) đã thống kê được 106 loài cây ngập mặn. thành phần của thảm thực vật tự nhiên vùng cửa sông thường gồm những loài cây nước lợ điển hình như loài Bần trắng, bần chua, vẹt khang, dừa nước là những loại thông tư cho thiên nhiên và môi trường nước lợ. thực vật ven hồ thường là những loài Súng, sen thuộc họ Súng, Béo cái thuộc họ Ráy, Bèo tai chuột thuộc họ Bèo tai chuột …Cây Tràm là một loài cây quan trọng ở những vùng đất ngập nước theo mùa như đồng bằng sông cử long. Trong những đầm lầy, những loài lau. Sậy. cói cỏ cũng là loài thực vật chiếm lợi thế. Chúng thường được gọi là loài thực vật nhô vì thân của những loài này một phần ở trong nước và một phần nhô cao khỏi mặt nước. thực vật đầm lầy đặc trưng dọc những con kênh chia cắt những vùng đầm lầy khỏi những vùng phẳng phiu ở khu vực đồng bằng nơi ít bị ngập hơn những phần còn lại của vùng .Những loài thực vật chiếm lợi thế trong hầu hết những vùng đầm lầy nước ngọt gồm có những loài lau sậy, bồn bồn, lác, cỏ năng, cỏ ống, cói. Đặc tính của mỗi thảm thực vật biến hóa theo địa lý và chính sách địa chất thủy văn của từng đầm lầy. Liên quan đến hệ sinh thái đất ngập nước, những quần thể thực vật đáng quan tâm là ( 1 ) rừng ngập mặn ở vùng cửa sông ven biển ; ( 2 ) rừng đầm lầy trên đất trũng, đất phèn ( 3 ) những quần xã thực vật thủy sinh trong những ao hồ là những đối tượng người tiêu dùng quan trọng .
Carbon là chất dinh dưỡng quan trọng trong vùng đất ngập nước. Hầu hết những chất dinh dưỡng, ví dụ điển hình như lưu huỳnh, phosphor, cacbon, và nitơ được tìm thấy trong đất của vùng đất ngập nước. Kỵ khí và hô hấp hiếu khí trong đất ảnh hưởng tác động đến chu kỳ luân hồi dinh dưỡng của carbon, hydro, oxy và nitơ, [ 14 ] và độ tan của phosphor [ 15 ] góp thêm phần biến hóa trong nước. Vùng đất ngập nước với độ pH thấp và dẫn nước muối hoàn toàn có thể phản ánh sự hiện hữu của axit sunfat [ 16 ] và đất ngập nước với độ mặn trung bình hoàn toàn có thể bị tác động ảnh hưởng nặng nề bởi calci hoặc magiê ư. quy trình Sinh địa hóa trong vùng đất ngập nước được xác lập bằng đất có tiềm năng oxy hóa khử thấp. [ 17 ] Có những nhóm đất có tương quan đến vùng đất ngập nước :

  •  Đất mặn phân bố chủ yếu ở rừng ngập mặn ven biển, địa hình thấp ven biển, cửa sông
  • Đất phù sa phân bố chủ yếu ở vùng châu thổ của các sông
  •  Đất glây ở địa hình trũng, úng nước
  •  Đất than bùn ở vùng trũng đọng nước
  • Đất cát ở vùng ven biển

[18]Hệ thống phân loại đất ngập nước[sửa|sửa mã nguồn]

Có 2 mạng lưới hệ thống được phân biệt dựa vào thực chất của nước ( nước mặn và nước ngọt ). [ 19 ] Theo đó đất ngập nước bị tác động ảnh hưởng bởi thiên nhiên và môi trường biển ( đất ngập nước thuộc đới bờ biển ) và đất ngập nước không thuộc môi trường tự nhiên biển ( đất ngập nước thuộc thiên nhiên và môi trường trong nước ). Những vùng đất ngập nước ở gần bờ biển nhưng không chịu tác động ảnh hưởng trực tiếp của bờ biển. Chẳng hạn như đã có mạng lưới hệ thống đê ngăn mặn sẽ làm trong mạng lưới hệ thống đất ngập nước trong nước .

Đất ngập nước mặn[sửa|sửa mã nguồn]

Hệ thống đất ngập nước mặn chính là đới chuyển tiếp giữa đất liền và đại dương, gồm có những dạng ngập nước nằm ở đới bờ biển và chịu tác động ảnh hưởng của biển. Những vùng ven bờ biển, những hòn đảo nhỏ và những vùng ven hòn đảo lớn, chịu ảnh hưởng tác động của thủy triều. Mực nước ngập sâu nhất khi thủy triều thấp nhất, trung bình qua nhiều năm, không vượt quá 6 m, những vùng đất ven biển không chịu ngập bởi thủy triều, theo ngày theo tháng hoặc bị ngập khi thủy triều lên cao không bình thường. Thuộc mạng lưới hệ thống này gồm có những vách đá ngăn biển và nền biển có bờ đáy là bùn cát hoặc đá cuội có thực vật hoặc không có thực vật .

Đất ngập nước ngọt[sửa|sửa mã nguồn]

Bao gồm những loại đất ngập nước không nhận nước từ biển mặc dầu chúng hoàn toàn có thể nằm ven biển. Trong mạng lưới hệ thống này có những cánh đồng trồng cây nông nghiệp đã được ngọt hóa bằng mạng lưới hệ thống đê ngăn mặn. Các vùng đồng bằng ngập nước định kỳ hay ngập nước theo mùa, nguồn nước từ những sông hoặc hồ chứa, những vùng đầm lầy, hồ tự nhiên hoặc tự tạo, những đồng cỏ hoặc rừng đầm lầy ngập nước định kỳ hoặc theo mùa, những đồng ruộng trồng cây công nghiệp hoặc nuôi trồng thủy hải sản có thời hạn ngập nước tối thiểu 6 tháng trên một năm ở đồng bằng, trung du hoặc vùng núi. Các kênh rạch, sông, suối có nước chảy tiếp tục tối thiểu là 6 tháng trên một năm. Các dòng chảy ngầm trong những địa hình cax-tơ .
Có 3 mạng lưới hệ thống phụ nằm trong vùng đất ngập mặn là :

  • Đất ngập nước mặn thuộc ven biển
  • Đất ngập nước mặn thuộc cửa sông
  • Đất ngập nước mặn thuộc đầm phá

Có 3 mạng lưới hệ thống phụ trong mạng lưới hệ thống đất ngập nước ngọt là :

  • Đất ngập nước ngọt thuộc sông
  • Đất ngập nước ngọt thuộc hồ
  • Đất ngập nước ngọt thuộc đầm

Đất ngập mặn ven biển thuộc ven biển[sửa|sửa mã nguồn]

Ven biển là vùng chuyển tiếp giữa đất liền và đại dương. Vùng ven biển có những đặc trưng sau :

  • Đây là vùng chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thủy triều, sóng biển, hải lưu và gió.
  • Môi trường nước không hoặc có sự pha trộn rất ít giữa nước ngọt và nước mặn do nằm xa cửa sông.
  • Giới hạn trên của vùng ven biển là mức thủy triều cao nhất bình quân hàng tháng trong năm.
  • Giới hạn dưới của thềm lục địa có độ sâu mực nước khi thủy triều mức thấp nhất không vượt quá 6 m.[21]
  • Vùng ven biển bao gồm các đảo nhỏ ven biển.

Những vùng đất gần ven biển nhưng được cách biệt với sự ảnh hưởng của biển bằng hệ thống đê ngăn mặn sẽ không thuộc hệ thống đất ngập nước mặn ven biển.

Đất ngập nước mặn thuộc cửa sông[sửa|sửa mã nguồn]

  • Vùng cửa sông bao gồm cả tam giác châu đang hình thành do hoạt động tổng hợp của sông và biển, các dòng chảy phân nhánh, những diện tích lầy do điều kiện thoát nước, nhiều dạng tích tụ cát hình con trạch hoặc các giồng cát, cồn cát xếp thành các hình nan quạt.
  • Cửa sông khá đa dạng về hình thái và cấu trúc. Dạng địa hình đặc trưng nhất của cửa sông là châu thổ hay còn gọi là tam giác châu. Châu thổ là dạng địa hình tích tụ của dòng sông tại nơi đó đổ vào bồn biển. Trên bề mặt châu thổ, dòng sông thường phân nhánh phức tạp, tuy nhiên cũng có những trường hợp không phân nhánh, do đó người ta vẫn xem sự phân nhánh là một dấu hiệu hình thái chỉ thị để xác định phạm vi của châu thổ.
  • Về mặt động lực có sự tương tác phức tạp giữa quá trình sông với các quá trình biển, như động lực sóng, động lực triều và các dòng sông, nước dồn nước rút. Khi dòng sông giàu phù sa, hoạt động triều và nước dồn, nước rút yếu thì quá trình bồi tụ thuận lợi. Trong trường hợp dòng triều mạnh, cửa sông bị xâm thực và phù sa bị cuốn ra biển tham gia vào quá trình bồi tụ dọc bờ, hình thành loại cửa sông hình phễu. Ngoài ra quá trình bồi tụ ở đây dược thúc đẩy mạnh mẽ do nước ngọt trộn với nước biển sinh ra quá trình ngưng keo mạnh đối với các chất phù sa lơ lửng trong nước sông.
  • Đặc trưng cơ bản phân biệt vùng cửa sông với ven biển là: Quá trình địa mạo ở vùng cửa sông luôn luôn có sự tương tác giữa các hoạt động của biển và các hoạt động của sông. Chế độ thủy văn và chất lượng nước ở các cửa sông luôn thay đổi theo mùa và tương quan chặt chẽ với nước cửa sông. Thành phần vật chất của hệ sinh thái ở vùng cửa sông có sự pha trộn các sản phẩm từ đại dương do biển đem lại và các sản phẩm từ lục địa do nước sông mang tới.
  • Giới hạn trên của vùng cửa sông cũng là mức thủy triều cao nhất bình quân hàng tháng trong năm.
  • Giới hạn dưới là thềm lục địa có độ sâu mực nước khi thủy triều ở mức thấp nhất không vượt quá 6m.

Đất ngập nước mặn thuộc đầm phá ven biển[sửa|sửa mã nguồn]

Đầm phá nước mặn hình thành ở những vùng phức tạp phản ánh sự xê dịch triều và đổi khác về độ mặn cũng như độ ngập. Chúng thường bị chia cắt bởi những con lạch triều là những dòng nước rất là quan trọng giúp cho việc trao đổi nước, chất dinh dưỡng, chất hữu cơ và những vùng sinh vật diễn ra. Chúng cũng là những tuyến liên kết đầm lầy nước mặn, cửa sông và những vùng biển mở, tạo cho đầm lầy nước mặn đóng vai trò thiết yếu trong việc phân phối những nhu yếu về nơi sinh sản nuôi dưỡng và kiếm ăn của nhiều loài sinh vật biển. mặc dầu bị tác động ảnh hưởng bởi sự lên xuống của thủy triều nhưng độ mặn của đầm lầy không cao .

Đất ngập nước thuộc sông[sửa|sửa mã nguồn]

Hệ thống sông là mạng lưới hệ thống đồng điệu của nhiều dòng sông, có chung một thủy hệ, cùng chung một dòng thoát nước đổ vào hồ lớn hoặc đổ ra biển, đất ngập nước ngọt thuộc sông gồm có những dòng sông, suối kênh rạch nước ngọt và những vùng đồng bằng ngập lũ ven sông có chính sách thủy văn chịu ảnh hưởng tác động của sông. Đồng bằng ngập lũ là vùng đất phẳng phiu tiếp giáp với sông và tiếp tục bị ngập lũ và thường tập trung chuyên sâu nhiều nhất ở vùng hạ lưu những con sông. Ở nhiều nơi vùng đồng bằng ngập lũ thường gắn với vùng đất thấp ven biển và thường kết thúc ở những cửa sông và châu thổ .

Đất ngập nước ngọt thuộc hồ[sửa|sửa mã nguồn]

Hồ là những mặt nước cố định và thắt chặt chiếm giữ những khu vực to lớn hoặc những vùng trũng diện tích quy hoạnh nhỏ góp thêm phần làm nhiều mẫu mã thêm những mô hình đất ngập nước. Những mặt nước này gồm có từ những loại như hồ có quy mô lớn thường có mực nước sâu và nhiệt độ đổi khác tùy thuộc vào độ sâu, cho đến những ao nhỏ thường là nông và nước có cùng nhiệt độ. Chúng hoàn toàn có thể là tự nhiên hoặc tự tạo. Đất ngập nước hình thành ở những rìa nông của hồ, ao tùy vào hướng độ dốc và độ sâu của nước .

Đất ngập nước ngọt thuộc về đầm[sửa|sửa mã nguồn]

Đầm lầy nước ngọt thường Open ở những vùng nước cạn dọc bờ hồ, sông đặc biệt quan trọng là những phần sông cụt ví dụ điển hình như những hồ hình thành từ những nhánh sông chết. Những vùng trũng sâu ở đồng bằng ngập lũ là những điều kiện kèm theo hình thành đầm lầy nước ngọt thường là phải qua một quy trình diễn thế sinh thái. Đầm lầy sống sót nhờ vào nước nguồn hơn là nước mưa. Các hoạt động giải trí của con người như đắp đê bao giữ nước đóng vai trò quyết định hành động cho sự sống sót của đầm .
Là những lớp đất ngập nước được phân loại theo chính sách địa chất thủy văn : ngập liên tục hay không tiếp tục .

Các mô hình thuộc mạng lưới hệ thống đất ngập nước mặn ( thuộc ven biển, cửa sông đầm phá ven biển )[sửa|sửa mã nguồn]

Các mô hình ngập nước mặn tiếp tục là những đối tượng người dùng luôn luôn ngập triều hàng tháng. Ranh giới được tính từ mức thủy triều thấp nhất trung bình hàng tháng tới độ sâu 6 m .Các mô hình ngập nước mặn không liên tục là những đối tượng người tiêu dùng ở vùng trung gian triều bị ngập khi thủy triều cao nhất trung bình hàng tháng .Những mô hình không được xếp vào đất ngập nước mặn nếu không bị ngập bởi thủy triều lên cao nhất trung bình hàng tháng .

Các mô hình thuộc mạng lưới hệ thống đất ngập nước ngọt ( thuộc sông, đầm, hồ )[sửa|sửa mã nguồn]

Đất ngập nước ngọt tiếp tục là những mô hình đất luôn luôn bị ngập nước khi mực nước xuống thấp nhất hàng năm tới độ sâu 6 m, khi mực nước xuống thấp nhất trung bình hằng năm .Đất ngập nước ngọt không liên tục là những mô hình bị ngập nước ngọt nếu thời hạn ngập liên tục từ 3 tháng trở lên .Những mô hình không được xếp vào đất ngập nước ngọt nếu thời hạn ngập liên tục hàng năm không đạt 3 tháng .Theo đó có những lớp đất ngập nước như sau : [ 22 ]

  1. Đất ngập nước mặn, ven biển, ngập thường xuyên
  2. Đất ngập nước mặn ven biển, ngập không thường xuyên
  3. Đất ngập nước mặn cửa sông ngập thường xuyên
  4. Đất ngập nước mặn cửa sông ngập không thường xuyên
  5. Đất ngập nước mặn đầm phá ngập thường xuyên
  6. Đất ngập nước mặn, đầm phá ngập không thường xuyên
  7. Đất ngập nước ngọt thuộc sông ngập thường xuyên
  8. Đất ngập nước ngọt thuộc sông không thường xuyên
  9. Đất ngập nước ngọt thuộc hồ ngập thường xuyên
  10. Đất ngập nước ngọt thuộc hồ không ngập thường xuyên
  11. Đất ngập nước ngọt thuộc đầm ngập thường xuyên
  12. Đất ngập nước ngọt thuộc đầm ngập không thường xuyên

Các đơn vị chức năng phân loại đất ngập nước ở bậc 4 được phân biệt với nhau địa thế căn cứ vào thực trạng đất đai sử dụng đất. Các yếu tố phân loại gồm nền đất, thảm thực vật và thực trạng sử dụng đất. Tên goi mỗi lớp phụ mang vừa đủ đặc thù của một đơn vị chức năng đất ngập nước từ bậc 1 đến bậc 4 : Hệ thống ; mạng lưới hệ thống phụ ; lớp và lớp phụ .

  1. Đất ngập nước mặn, ven biển, ngập thường xuyên không có thực vật.
  2. Đất ngập mặn ven biển ngập thường xuyên có các thực vật thủy sinh
  3. Đất ngập mặn ven biển thường xuyên có bãi san hô
  4. Đất ngập mặn ven biển ngập thường xuyên có các công trình nuôi trồng thủy sản.

Bảo tồn vùng đất ngập nước[sửa|sửa mã nguồn]

Công ước Ramsar[sửa|sửa mã nguồn]

Công ước Ramsar[23] là một công ước quốc tế về bảo tồn và sử dụng một cách hợp lý và thích đáng các vùng đất ngập nước (ĐNN), với mục đích ngăn chặn quá trình xâm lấn ngày càng gia tăng vào các vùng ĐNN cũng như sự mất đi của chúng ở thời điểm hiện nay và trong tương lai; công nhận các chức năng sinh thái học nền tảng của các vùng ĐNN và các giá trị giải trí, khoa học, văn hóa và kinh tế của chúng. Hiện nay, hơn 2.000 vùng ĐNN có tầm quan trọng quốc tế được công nhận thành khu Ramsar, cần được bảo vệ đặc biệt với diện tích hơn 1,85 triệu km2, trong đó vùng ĐNN Côn Đảo đã được công nhận 7 tiêu chí trở thành khu Ramsar.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://vvc.vn
Category : Bảo Tồn

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Alternate Text Gọi ngay