” Nhân chi sơ, tính bản thiện ” bất kỳ ai sinh ra đều mang trong mình lòng trắc ẩn và bản tính lương thiện. Khi tận mắt chứng kiến nỗi đau của đồng loại người ta không hề lạnh nhạt và luôn mong ước được trợ giúp kẻ yếu hơn mình. Thế nhưng, có 1 số ít người đã dựa vào đó để lợi dụng lòng tốt, hòng trục lợi cho bản thân, kiếm tiền bằng việc lừa gạt ” tình thương ” từ hội đồng. Thậm chí, có cả những đường dây chăn dắt ăn xin chuyên nghiệp, những hội bán tăm lừa đảo … Họ coi việc ăn xin trở thành một nghề nghiệp, một phương cách kiếm tiền thuận tiện trong thời đại kinh tế thị trường như lúc bấy giờ.
Có rất nhiều quan điểm trái chiều xung quanh việc có nên cho tiền người ăn xin hay không.
Không nên cho tiền người ăn xin
Có người cho rằng : “ Mình nhất định không cho ăn xin, vì kể cả có nghèo thật, người ta xin được là cứ xin mãi, từ ngày này qua ngày khác. Chưa cần biết là họ có làm giàu được không hay đồng xu tiền xin được chỉ đủ ăn, nhưng thái độ đấy là ỷ lại sự thương hại của người khác, là không có tự trọng. Người lười biếng như thế mình không thương. Chưa kể là cho ăn xin sẽ làm lực lượng ăn xin tăng lên, làm xấu đi hình ảnh xã hội văn minh ”.
Cùng đống ý với quan điểm đó, chị Đỗ Mai Hương đã san sẻ với phóng viên báo chí báo Pháp luật Xã hội : “ Là một người mẹ, tôi luôn xót xa trước cảnh một phụ nữ ôm con đi ăn xin. Tôi thương cho họ và nghĩ, chắc là con nhỏ quá, trình độ không có, họ phải bế con đi ăn xin. Tôi thương họ thì ít mà thương đứa trẻ thì nhiều nên thường bố thí hậu hĩnh hơn.
Nhưng đến khi biết huyền bí kinh hoàng đằng sau hình ảnh những bà mẹ bế con ăn xin, tôi thấy đắng cả miệng. Giờ mới nhớ, hình như rất ít khi mình phát hiện đứa bé nào tỉnh táo, khi nào cũng thấy nó ngủ, hóa ra là người ta cho trẻ con hít ma túy và nốc rượu để ngủ li bì suốt cả ngày, để ngồi cùng một chỗ với họ suốt cả ngày. Xót xa hơn là nếu đứa nào chết vì sốc rượu và ma túy, ngày mai người ta thay đứa mới … Tôi thấy niềm tin và lòng thương của tôi bị lợi dụng. Tôi không muốn là kẻ lạnh nhạt và vô cảm, nhưng cũng không muốn lòng thương hại của mình sẽ giết hại những em bé như vậy ”.
Cho tiền người ăn xin
Tuy nhiên, vẫn người lại cho rằng, không nên đo đếm lòng tốt, dù có đầy rẫy những trò lừa đảo: “Làm sao biết được đâu là giả, đâu là thật? Lòng thương yêu, nếu cứ phải đem ra so đo, lâu dần nó cũng sẽ chai sạn. Dẫu sao cũng không nên vô cảm trước cuộc sống. Nếu gặp người có hoàn cảnh khó khăn mà không giúp đỡ, tôi thấy rất áy náy. Dù biết có thể mình giúp đỡ cho kẻ lừa đảo, nhưng thà giúp nhầm còn hơn bỏ sót; nếu mình chỉ lo bị lừa mà không tương trợ những trường hợp thực sự khó khăn thì quả là tội nghiệp, và mang tội với họ”.
Có một câu nói rằng : ” Khi trợ giúp một ai đó, bạn đã làm được một việc thiện. Điều đó đáng giá hơn sự thiếu tín nhiệm bị lừa dối. Nếu chỉ vì sợ bị lừa dối mà không giúp sức người khác thì bạn chỉ giữ lại cho mình những đồng tiền lẻ. Và cũng từ đó, bạn sẽ cạn dần đi lòng trắc ẩn so với nỗi khổ và sự khó khăn vất vả của con người. Đó mới là điều đáng sợ nhất ! ”
Là những người phật tử tất cả chúng ta thường có tâm lý : ” Tiền tiêu mấy cũng hết, đó chỉ là một chút ít tiền lẻ, mình cứ xởi lởi rồi trời cho. Nếu giúp đúng người thì coi như mình làm một việc tốt, tích phúc về sau, nếu giúp phải kẻ lừa đảo thì mình vẫn coi là làm việc tốt và kẻ lừa đảo kia sẽ phải chịu hậu quả về sau, mình đâu có tội gì ”.
Vâng, theo luật nhân quả : ” Làm lành hưởng phúc, làm ác chiêu họa “. Thế nhưng ở đời đâu phân định được rạch ròi trắng đen, đen trắng. Trong phúc có họa, trong họa có phúc. Hành động tưởng chừng như làm phúc nhưng thực ra lại trở thành rước tội, là đang tiếp tay cho cái ác mà bản thân không hề hay biết.
Nhưng nếu cứ hờ hững, vô cảm trước những người ăn xin và trước những thực trạng khó khăn vất vả trong đời sống, làm thế nào tất cả chúng ta hoàn toàn có thể dạy cho thế hệ cháu con về ” lòng nhân ái “, về cử chỉ yêu thương ” lá lành đùm lá rách nát “, về ý thức ” tương thân, tương ái ” của dân tộc bản địa.
Cho hay không là quyền quyết định hành động của mỗi người. Nhưng thiết nghĩ, của cho không bằng cách cho. Thay vì đắn đo tâm lý ” Liệu mình có bị lợi dụng hay không khi giúp sức một ai đó ? “, thay vì phẫn nộ và đánh bầm dập một người trẻ tuổi khi giả chân bị hoại tử … tất cả chúng ta hãy nuôi dưỡng trái tim ” từ bi “, biết thương xót trước những hành vi sai lầm của họ nhiều hơn là khó chịu.
Vì những người có thực trạng khó khăn vất vả thực sự vốn đã rất đáng thương, và những người vừa khốn khó lại vừa phải lừa gạt lòng thương hại của mọi người càng đáng thương hơn. Bởi họ không chỉ thiếu thốn về vật chất mà còn ” đói khổ ” cả về mặt niềm tin.
Hồng Yến
