Những hạn chế xuất khẩu tự nguyện – Các biện pháp phi thuế quan trong chính sách ngoại thương n –

II. Các biện pháp phi thuế quan trong chính sách ngoại thương nhật bản

2. Những hạn chế xuất khẩu tự nguyện

Hạn chế xuất khẩu tự nguyện ( Voluntary Export Restrain : VER ) là thoả thuận theo đó một nước chấp thuận đồng ý hạn chế xuất khẩu sang nước khác so với một mẫu sản phẩm xác lập, với một mức tối đa trong khoảng chừng một thời hạn nào đó. Hay

_________________________________________________________________ 33
33

nhập khẩu và được nước xuất khẩu tự nguyện chấp nhận nhằm ngăn chặn trước
những mối đe doạ lớn hơn và những hạn chế khác đối với thương mại của mình.

Xét về hình thức, VER cũng giống như hạn ngạch nhập khẩu, đều làm giảm khối lượng trao đổi mậu dịch và làm cho Ngân sách chi tiêu hàng hoá tăng lên theo quy luật cung và cầu. Tuy nhiên, xét về quyền lợi thì so với nước xuất khẩu VER sẽ có lợi hơn vì mặc dầu số lượng xuất khẩu bị hạn chế nhưng Ngân sách chi tiêu hàng hoá lại tăng lên và phần thu nhập tăng thêm này những nhà xuất khẩu sẽ nhận được, trái ngược với hạn ngạch nhập khẩu, phần thu tăng thêm thuộc về những nhà nhập khẩu. Chính thế cho nên, chính phủ nước nhà Nhật Bản trong những cuộc thương thuyết để xử lý yếu tố xích míc mậu dịch đã nỗ lực ký được những hiệp định về VER thay cho việc để những nước bạn hàng phát hành những hàng rào mậu dịch .

Nếu như trước đây, Nhật Bản chỉ phải thực hiện VER đối với các sản
phẩm dệt và một số mặt hàng sử dụng nhiều lao động do có những mâu thuẫn
mậu dịch nảy sinh thì đến nay, Nhật Bản đã thực hiện VER đối với rất nhiều loại
hàng hoá xuất khẩu sang các thị trường Mỹ và Tây Âu như các sản phẩm sắt
thép, nhiều loại sản phẩm máy móc công nghiệp, ôtô, tivi màu và đầu video…
Trong đó, tự nguyện hạn chế xuất khẩu ôtô sang thị trường Mỹ là một trong
những ví dụ điển hình. Đứng trước nguy cơ bị phá sản vì không thể cạnh tranh
nổi các loại ôtô có chất lượng cao và tiêu tốn ít nhiên liệu của Nhật Bản, các nhà
sản xuất ôtô Mỹ đã đấu tranh đòi chính phủ phải có những chính sách bảo hộ và
kết quả sau cuộc thương lượng, Nhật Bản đã chấp nhận thực hiện VER đối với
các loại ôtô xuất khẩu sang Mỹ. Việc thực hiện VER trong khi có lợi cho nhà sản
xuất thì gây thiệt thòi cho người tiêu dùng vì phải chịu giá ô tô tăng lên.

Theo yêu cầu của các chính phủ nước ngoài, chính phủ Nhật Bản đã trực
tiếp điều hành việc phân phối VER cho các ngành công nghiệp và các công ty
trong nước. Tổng hạn ngạch xuất khẩu sau khi thương lượng với các nước bạn
hàng sẽ được phân phối cho các công ty xuất khẩu. Một số VER được ban hành

bởi MITI dựa trên cơ sở của Luật quản lý thương mại, nhưng rất nhiều VER cũng
được thực hiện thông qua sự hướng dẫn hành chính của MITI và sự phân phối
giữa các ngành có liên quan. Việc phân phối hạn ngạch xuất khẩu cố định cho
các nhà xuất khẩu sẽ làm giảm cạnh tranh, giữ giá cả ở mức cao làm tổn hại đến
người tiêu dùng và những ngành công nghiệp trong nước sử dụng những sản
phẩm trung gian được sản xuất theo chế độ VER làm nguyên liệu đầu vào để sản
xuất các sản phẩm khác.

Tuy nhiên, VER chỉ là giải pháp trong thời điểm tạm thời và không hiệu suất cao. Nó hoàn toàn có thể giúp làm giảm khối lượng thặng dư mậu dịch của Nhật Bản nhưng cũng đồng thời làm giảm khối lượng trao đổi mậu dịch hoặc bóp méo quy trình tự do mậu dịch dẫn đến giảm hiệu suất cao trong việc phân phối những nguồn tài nguyên vương quốc và quốc tế. Từ đó dẫn đến ngày càng nhiều những công ty Nhật Bản tăng cường góp vốn đầu tư trực tiếp ra quốc tế nhằm mục đích chuyển những hoạt động giải trí sản xuất để xuất khẩu hoặc trực tiếp sang thị trường xuất khẩu hoặc sang những nước thứ ba mà từ đó loại sản phẩm sẽ được xuất khẩu sang thị trường những nước khác. Theo thống kê năm 1990, trong khi xuất khẩu ôtô của Nhật Bản theo VER sang Mỹ đã giảm xuống dưới 2,4 triệu xe, nhưng sản xuất ôtô của Nhật Bản ở thị trường Mỹ và những nước đã lên tới 1,7 triệu xe .
VER là giải pháp hạn chế thương mại nằm ngoài khoanh vùng phạm vi nguyên tắc của GATT và việc huỷ bỏ VER đã được đàm đạo tại vòng đàm phán Urugoay về những thương thuyết mậu dịch đa phương. Sau vòng đàm phán này, hầu hết những hiệp định về VER của Nhật Bản đã được huỷ bỏ. Ví dụ, VER đã được dỡ bỏ so với thép và những loại sản phẩm thép vào tháng 3-1992, máy công cụ vào tháng 12-1993, ôtô khách vào tháng 3-1994, đồ gốm sứ vào tháng 12-1994 .

Source: https://vvc.vn
Category : Tình Nguyện