Phạm Đông –
Thứ tư, 03/11/2021 14 : 43 ( GMT + 7 )
Trong thời gian vừa qua, đã có rất nhiều ý kiến, giải pháp cải tạo dự án cải tạo sông Tô Lịch được đưa ra nhưng vẫn chưa tìm được giải pháp nào thực sự khả thi và Tô Lịch vẫn là dòng sông ô nhiễm của Thủ đô. Ý tưởng cải tạo sông Tô Lịch thành “công viên Lịch sử – Văn hóa – Tâm linh” sau khi công bố đã gây nhiều ý kiến trong dư luận, một số chuyên gia rất hoan nghênh ý tưởng nhưng cho rằng, việc thực hiện sẽ hơi… ”mơ hồ”.
Nước thải ra sông Tô Lịch là nguyên nhân chính khiến dòng sông này trở nên hôi thối, đen đục. Ảnh: Phạm Đông
Biến sông Tô Lịch thành công viên
Vừa qua, Công ty Cổ phần Tập đoàn Môi trường Nhật Việt JVE ( JVE Group ) đã công bố bản phối cảnh 3D mới nhất về yêu cầu thiết kế xây dựng hầm ngầm chống ngập phối hợp cao tốc ngầm và tái tạo sông Tô Lịch thành ” khu vui chơi giải trí công viên Lịch sử – Văn hóa – Tâm linh ” .Theo dự án Bất Động Sản, để hoàn toàn có thể làm sống lại và làm hồi sinh sông Tô Lịch đúng nghĩa thì cần có giải pháp toàn diện và tổng thể như yếu tố thu gom nước thải, cấp nước bổ cập cho sông sau khi thu gom hết nước thải ; giải quyết và xử lý triệt để nguồn gốc gây ra mùi hôi thối ; giải quyết và xử lý bùn đáy, tầng nước đã bị ô nhiễm trong lòng sông ; thoát nước chống ngập khi mưa và bão …Bên cạnh đó, dự án Bất Động Sản cũng hướng đến việc bảo tồn giá trị lịch sử vẻ vang văn hóa truyền thống tâm linh, yếu tố tăng trưởng du lịch. Hiện tại, sông Tô Lịch đang có 3 yếu tố sống sót là ô nhiễm thiên nhiên và môi trường nước, ùn tắc giao thông vận tải nội đô xảy ra hàng ngày và úng ngập khi mưa và bão .Ông Nguyễn Tuấn Anh – quản trị JVE Group cho biết, vừa mới qua đề xuất kiến nghị ” Xây dựng hầm ngầm chống ngập phối hợp cao tốc ngầm và tái tạo sông Tô Lịch thành công viên Lịch sử – Văn hóa – Tâm linh ” đã nhận được phần thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu TP. Hà Nội. Việc này không chỉ là sự ghi nhận mà còn là động lực để biến ý tưởng sáng tạo thành thực tế, mang lại khoảng trống văn hóa truyền thống lịch sử dân tộc cho người dân. Việc tái tạo, làm đẹp cho sông Tô Lịch là mong ước của nhiều người dân Thủ đô, nâng tầm dòng sông di sản với lịch sử dân tộc hơn 2 nghìn năm .Dự kiến trước Tết Nguyên đán, đơn vị chức năng sẽ có báo cáo giải trình những cơ quan tương quan về đề xuất kiến nghị quy hoạch cụ thể Công viên Lịch sử – Văn hóa – Tâm linh Tô Lịch cùng hàng loạt tài liệu, báo cáo giải trình tương quan yêu cầu như nguồn vốn viện trợ tặng thêm, những nội hàm cụ thể về những yếu tố lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, tâm linh .
Lãnh đạo JVE Group cho biết, ý tưởng để lòng sông tự nhiên thì sẽ áp dụng công nghệ Bio-Nano Nhật Bản. Từ đó xử lý tận gốc triệt để mùi hôi, phân hủy tầng bùn đáy, xử lý các chất ô nhiễm hữu cơ, diệt các vi khuẩn có hại đã và đang tồn tại trong lòng sông Tô Lịch và duy trì môi trường trong sạch, không còn bốc mùi hôi thối đảm bảo cảnh quan công viên. Trong đó có kết hợp với dự án thu gom nước thải bằng hệ thống cống bao dọc sông Tô Lịch đưa về Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá và dự án cấp nước bổ cập cho sông mà thành phố Hà Nội đã và đang triển khai để tránh chồng chéo, lãng phí chi phí đầu tư.
Chuyên gia đề xuất giải pháp
Trao đổi với Lao Động, tiến sỹ Nguyễn Văn Sỹ – Trưởng Khoa Hóa và Môi trường, Đại học Thủy Lợi – cho rằng, đã có nhiều giải pháp được đưa ra thử nghiệm và ứng dụng để làm sạch những dòng sông đang bị “ bức tử ” ở TP. Hà Nội. Tuy nhiên, muốn xử lý yếu tố này phải triển khai đồng điệu từ những chủ trương, hình thức quản trị và công nghệ tiên tiến kỹ thuật .Ví dụ ta vận dụng khắt khe nguyên tắc “ người gây ô nhiễm phải trả tiền ”, đơn vị chức năng gây ô nhiễm phải đền bù ngân sách cho việc giải quyết và xử lý hoặc sẽ tịch thu giấy phép kinh doanh thương mại. Chúng ta chỉ xử được ở một mức độ nào đó để tạo thuận tiện cho sản xuất kinh doanh thương mại và hạn chế ô nhiễm môi trường tự nhiên. Sau đó, sử dụng kỹ thuật, công nghệ tiên tiến để liên tục để làm sạch như giải quyết và xử lý, pha loãng chất gây ô nhiễm trong thiên nhiên và môi trường nước hoặc tái sử dụng trong những việc làm mà không ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất của người dân và môi trường tự nhiên. Bên cạnh đó, ông cũng rất kỳ vọng vào mạng lưới hệ thống cống ngầm gom chất thải ở sông Tô Lịch đang được thực thi kiến thiết xây dựng hoàn toàn có thể “ giải cứu ” được dòng sông này .“ Khi mạng lưới hệ thống cống ngầm được triển khai xong sẽ gom được hàng loạt nước thải xả về Nhà máy giải quyết và xử lý nước thải Yên Xá, sau đó một phần nước thải đã qua giải quyết và xử lý sẽ được bổ cập lại cho dòng sông Tô Lịch. Kết hợp với nước sông Hồng đang được điều tra và nghiên cứu để bổ cập vào sông Tô Lịch. Với giải pháp này tôi kỳ vọng việc sông Tô Lịch sẽ được làm sạch trong tương lai ”, ông Sỹ nghiên cứu và phân tích .Cũng theo vị chuyên viên, hơn 10 năm nay, rất nhiều yêu cầu, thử nghiệm đã được tiến hành nhằm mục đích tìm giải pháp ” hồi sinh sông Tô Lịch “. Tuy nhiên, hầu hết những giải pháp chỉ giải quyết và xử lý được hiệu suất cao trong một khu vực hoặc một khoảng chừng thời hạn nhất định. Bởi lẽ dù đã được nhà nước chỉ huy nhưng nguồn vốn để thực thi dự án Bất Động Sản này vẫn là Ủy Ban Nhân Dân TP.Hà Nội tự chủ động, trong khi đó, để thực thi đồng điệu từ thu gom nước thải, nạo vét làm sạch lòng sông, tạo dòng chảy tương đối … cần nguồn vốn rất lớn. Do đó, để dự án Bất Động Sản có tính khả thi được hay không, yếu tố cốt lõi nhất vẫn là nguồn vốn, về vĩnh viễn không để đội vốn như những khu công trình thế kỷ mà tất cả chúng ta đã tận mắt chứng kiến .
GS.TS khoa học Trần Hữu Uyển, nguyên Viện trưởng Viện Cấp thoát nước Việt Nam đánh giá, ý tưởng của JVE Group hay nhưng ông cảm thấy “mơ hồ” khi doanh nghiệp này muốn khôi phục sông Tô Lịch theo hướng du lịch tâm linh. Do đó, ông Uyển cho rằng, mục tiêu lớn nhất là xử lý ô nhiễm, cải tạo con sông Tô Lịch, rồi sau mới tính đến những việc khác. Cần có một hội đồng khoa học tập hợp các chuyên gia, nhà khoa học bàn bạc kỹ, cho ý kiến về việc cải tạo này cũng như các giải pháp cụ thể để khôi phục dòng sông.
GS, tiến sỹ Trần Đức Hạ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Cấp thoát nước và Môi trường, cho hay, giải pháp trọng tâm thứ nhất mà lúc bấy giờ cần tiến hành là thu gom và giải quyết và xử lý nước thải bảo vệ những quy chuẩn thiên nhiên và môi trường, sau khi xả vào sông coi đây là nguồn bổ cập nước cho sông để giảm lượng nước sạch thiết yếu để bổ cập. Việc thu gom nước thải hoàn toàn có thể đưa về xí nghiệp sản xuất giải quyết và xử lý tập trung chuyên sâu, ngoài những cần là thu gom được những điểm xả phân tán. Hiện nay có khoảng chừng 456 điểm xả phân tán trên toàn tuyến sông Tô Lịch, với ước tính khoảng chừng 8.000 đến 12.000 m3 nước thải, chiếm khoảng chừng 8-10 %, đây là lượng nước thải khó thu gom vào mạng lưới hệ thống .Theo GS, tiến sỹ Trần Đức Hạ, sông Tô Lịch hoàn toàn có thể bổ cập bằng nước sông Hồng tích hợp nước thải sau giải quyết và xử lý bảo vệ nhu yếu xả vào sông. Đường nước này có ý nghĩa, thứ nhất là tạo dòng chảy nước sạch cho sông Tô Lịch, ngoài những hoàn toàn có thể bổ cập cho Hồ Tây, ship hàng nước tưới. Tiếp đó, khi đã thu gom nước thải được nước thải thì cần giải quyết và xử lý lượng bùn tồn dư. Sau khi kè bờ xong thì thực thi nạo vét bùn, cần có giải pháp giải quyết và xử lý bùn nhưng giữ lại hệ sinh thái, những mầm vi sinh của dòng sông .
Sông Tô Lịch có chiều dài khoảng 14,6km cùng sông Kim Ngưu, sông Lừ và sông Sét tạo nên hệ thống thoát nước chính của thành phố Hà Nội. Về hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch, theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cấp nước, thoát nước và môi trường thành phố Hà Nội, dự án đang triển khai thi công đồng thời trên cả 4 gói thầu xây lắp theo tiến độ. Đến ngày 17.9, đã hoàn thành nhịp kích ngầm đầu tiên tại vị trí giếng 7.0 (dài 572m). Việc hoàn thành nhịp kích đầu tiên này là cơ sở để nhà thầu triển khai đồng loạt 4 mũi kích tiếp theo trong năm 2021 cũng như đẩy nhanh tiến độ kích ngầm, phấn đấu hoàn thành đúng tiến độ. P.Đông
