Hiện nay, bảo hiểm xã hội ( BHXH ) được Nhà nước tổ chức triển khai theo 02 mô hình : BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Vậy pháp lý lao lý như thế nào về trường hợp người lao động chuyển từ đóng BHXH bắt buộc sang tự nguyện ?
1. Trường hợp nào được chuyển đóng bảo hiểm bắt buộc sang tự nguyện?
Căn cứ khoản 4 Điều 2 Luật BHXH năm năm trước, để tham gia BHXH tự nguyện, người lao động phải phân phối những điều kiện kèm theo sau :
– Công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên.
– Không thuộc đối tượng người dùng tham gia BHXH bắt buộc .
Theo đó, người lao động chỉ được chuyển từ BHXH bắt buộc sang đóng BHXH tự nguyện khi không còn thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Còn nếu vẫn đang thuộc những trường hợp tham gia BHXH bắt buộc thì dù có nhu yếu, người lao động cũng không được chuyển sang đóng BHXH tự nguyện .
Như vậy, sau khi nghỉ việc tại doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, đơn vị chức năng sự nghiệp, người lao động hoàn toàn có thể tham gia BHXH tự nguyện để tích góp thêm thời hạn đóng BHXH tính hưởng lương hưu .
2. Thủ tục chuyển sang đóng BHXH tự nguyện thế nào?
Căn cứ Quyết định 595 / QĐ-BHXH, để tham gia BHXH tự nguyện, người lao động hoàn toàn có thể thực thi theo hướng dẫn dưới đây :
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ.
Hồ sơ tham gia BHXH tự nguyện gồm : Tờ khai tham gia, kiểm soát và điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT ( Mẫu TK1-TS ) .Người lao động hoàn toàn có thể tự tải về và điền hoặc đến nơi nộp hồ sơ xin mẫu này rồi điền .
Bước 2: Nộp hồ sơ và đóng tiền BHXH.
Nơi tham gia BHXH tự nguyện : Đại lý thu hoặc cơ quan BHXH tại nơi mình cư trú .Người lao động hoàn toàn có thể thuận tiện tra cứu địa chỉ đại lý thu gần nơi mình ở tại tại đây .Người lao động hoàn toàn có thể chọn đóng bảo hiểm hằng tháng, 03 tháng / lần, 06 tháng / lần, …
| Mức đóng hằng tháng |
= |
22 % |
x |
Mức thu nhập mà người lao động chọn đóng |
–
|
Số tiền nhà nước tương hỗ đóng |
Lưu ý : Người lao động trước đó tham gia BHXH bắt buộc đã được cấp sổ BHXH nên khi chuyển sang đóng BHXH tự nguyện thì cơ quan BHXH liên tục ghi nhận thời hạn đóng tại chính sổ BHXH đã cấp .Xem thêm : Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện như thế nào ?
3. Chuyển đóng bảo hiểm bắt buộc sang tự nguyện, quyền lợi có ảnh hưởng?
Cùng là BHXH do Nhà nước tổ chức triển khai nhưng những chính sách của BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện lại có sự độc lạ nhất định. Cụ thể khoản 1 và khoản 2 Điều 4 Luật BHXH năm năm trước đã nêu rõ :
1. Bảo hiểm xã hội bắt buộc có những chính sách sau đây :a ) Ốm đau ;b ) Thai sản ;c ) Tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp ;d ) Hưu trí ;đ ) Tử tuất .2. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có những chính sách sau đây :a ) Hưu trí ;b ) Tử tuất .
Có thể thấy, quyền lợi và nghĩa vụ về BHXH tự nguyện chỉ gồm chính sách hưu trí và tử tuất. Trong khi đó, ngoài hưu trí và tử tuất, người tham gia BHXH bắt buộc còn được hưởng cả chính sách ốm đau, thai sản, tai nạn đáng tiếc lao động, bệnh nghề nghiệp khi đủ điều kiện kèm theo .
Như vậy, khi chuyển từ BHXH bắt buộc sang BHXH tự nguyện, người lao động sẽ giảm bớt chế độ hưởng.
Tuy nhiên, việc tham gia BHXH tự nguyện sau khi nghỉ việc lại là giải pháp hữu hiệu giúp người lao động có chỗ dựa kinh tế khi về già là lương hưu. Bởi thời gian đóng BHXH tự nguyện sẽ được cộng nối tiếp vào thời gian đóng BHXH để tính hưởng hương lưu và chế độ tử tuất.
Nội dung này được ghi nhận tại khoản 3 Điều 5 Luật BHXH 2014 như sau :
3. Người lao động vừa có thời hạn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc vừa có thời hạn đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện được hưởng chính sách hưu trí và chính sách tử tuất trên cơ sở thời hạn đã đóng bảo hiểm xã hội. Thời gian đóng bảo hiểm xã hội đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần thì không tính vào thời hạn làm cơ sở tính hưởng những chính sách bảo hiểm xã hội .
Do đó, nếu chuyển đóng từ BHXH bắt buộc sang tự nguyện, người lao động sẽ không còn được hưởng chế độ về thai sản, ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp nhưng lại được cộng nối thời gian để hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
Trên đây là thông tin liên quan đến vấn đề chuyển đóng bảo hiểm bắt buộc sang tự nguyện. Nếu gặp khó khăn trong quá trình thực hiện, bạn đọc vui lòng liên hệ: 1900.6192 để được hỗ trợ.
>> Đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện thế nào để hưởng lương hưu?
