Các khí nhân tạo nào gây ô nhiễm không khí nguy hiểm nhất?
Các khí nhân tạo nguy hiểm nhất đối với sức khoẻ con người và khí quyển Trái đất đã được biết đến gồm: Carbon dioxit (CO2), Dioxit sunfua (SO2), Carbon monoxit (CO), Nitơ oxit (N2O), Chlorofluorocacbon (viết tắt là CFC), Metan (CH4).
Carbon dioxit (CO2)
CO2 với hàm lượng 0,03 % trong khí quyển là nguyên vật liệu cho quy trình quang hợp để sản xuất hiệu suất sinh học sơ cấp ở cây xanh. Thông thường, lượng CO2 sản sinh một cách tự nhiên cân đối với lượng CO2 được sử dụng cho quang hợp. Hai loại hoạt động giải trí của con người là đốt nguyên vật liệu hóa thạch và phá rừng đã làm cho quy trình trên mất cân đối, có ảnh hưởng tác động xấu tới khí hậu toàn thế giới .
 |
| (Ảnh minh họa) |
Dioxit sunfua (SO2)
Dioxit sunfua ( SO2 ) là chất gây ô nhiễm không khí có nồng độ thấp trong khí quyển, tập trung chuyên sâu hầu hết ở tầng đối lưu. Dioxit sunfua sinh ra do núi lửa phun, đốt nguyên vật liệu than, dầu, khí đốt, sinh khối thực vật, quặng sunfua, … SO2 rất ô nhiễm so với sức khỏe thể chất của người và sinh vật, gây ra các bệnh về phổi, khí quản, phế quản. SO2 trong không khí khi gặp oxy và nước tạo thành axit, tập trung chuyên sâu trong nước mưa gây ra hiện tượng kỳ lạ mưa axit .
Carbon monoxit (CO)
CO được hình thành do việc đốt cháy không hết nguyên vật liệu hóa thạch như than, dầu và 1 số ít chất hữu cơ khác. Khí thải từ các động cơ xe máy là nguồn gây ô nhiễm CO hầu hết ở các thành phố .Hàng năm, trên toàn thế giới sản sinh khoảng chừng 600 triệu tấn CO. CO không độc với thực vật vì cây xanh hoàn toàn có thể chuyển hóa CO => CO2 và sử dụng nó trong quy trình quang hợp. Vì vậy, thảm thực vật được xem là tác nhân tự nhiên có công dụng làm giảm ô nhiễm CO. Khi con người ở trong không khí có nồng độ CO khoảng chừng 250 ppm sẽ bị tử trận .
Nitơ oxit (N2O)
N2O là loại khí gây hiệu ứng nhà kính, được sinh ra trong quy trình đốt các nguyên vật liệu hóa thạch. Hàm lượng của nó đang tăng dần trên khoanh vùng phạm vi toàn thế giới, hàng năm khoảng chừng từ 0,2 -, 3 %. Một lượng nhỏ N2O khác xâm nhập vào khí quyển do hiệu quả của quy trình nitrat hóa các loại phân bón hữu cơ và vô cơ .
N2O xâm nhập vào không khí sẽ không thay đổi dạng trong thời gian dài, chỉ khi đạt tới những tầng trên của khí quyển nó mới tác động một cách chậm chạp với nguyên tử oxy.
Chlorofluorocacbon (viết tắt là CFC)
CFC là những hóa chất do con người tổng hợp để sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp và từ đó xâm nhập vào khí quyển. CFC-11 hoặc CFCl3 hoặc CFCl2 hoặc CF2Cl2 ( còn gọi là freon 12 hoặc F12 ) là những chất thông dụng của CFC. Một lượng nhỏ CFC khác là CHC1F2 ( hoặc F22 ), CCl4 và CF4 cũng xâm nhập vào khí quyển .Cả hai hợp chất CFC-11 và CFC-12 hoặc freon đều là những hợp chất có ý nghĩa kinh tế tài chính cao, việc sản xuất và sử dụng chúng đã tăng lên rất nhanh trong nhiều năm qua. Chúng sống sót cả ở dạng sol khí và không sol khí .Dạng sol khí thường làm tổn hại tầng ozone, do đó là sự báo động về môi trường, những dạng không sol khí thì vẫn liên tục sản xuất và ngày càng tăng về số lượng. CFC có tính không thay đổi cao và không bị phân hủy. Khi CFC đạt tới thượng tầng khí quyển chúng sẽ được các tia cực tím phân hủy. Tốc độ phân hủy CFC sẽ rất nhanh nếu tầng ozone bị tổn thương và các bức xạ cực tím tới được những tầng khí quyển thấp hơn .
Metan (CH4)
Metan là một loại khí gây hiệu ứng nhà kính. Nó được sinh ra từ các quá trình sinh học, như sự men hoá đường ruột của động vật có guốc, cừu và những động vật khác, sự phân giải kỵ khí ở đất ngập nước, ruộng lúa, cháy rừng và đốt nhiên liệu hoá thạch.
CH4 thôi thúc sự oxy hóa hơi nước ở tầng bình lưu. Sự ngày càng tăng hơi nước gây hiệu ứng nhà kính mạnh hơn nhiều so với hiệu ứng trực tiếp của CH4 .Hiện nay, hàng năm, khí quyển thu nhận khoảng chừng từ 400 đến 765×1. 012 g CH4 .
Minh Quang
