(TN&MT) – Bộ TN&MT vừa gửi công văn số 3680/BTNMT-TCMT về việc công bố Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia năm 2018 tới các cơ quan Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các Bộ ngành, các tổ chức chính trị – xã hội, Tổ chức Chương trình Quốc tế, Trường Đại học, Viện nghiên cứu.
Công văn nêu rõ, Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia năm 2018 đánh giá tổng quan về hiện trạng môi trường nước các lưu vực sông trong giai đoạn 2014 – 2018, phân tích những kết quả đã đạt được, cũng như những khó khăn thách thức đã và đang đặt ra đối với công tác quản lý môi trường nước, từ đó đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm cải thiện tình trạng ô nhiễm nước, quản lý và kiểm soát ô nhiễm môi trường nước hiệu quả trong thời gian tiếp theo. Đây là nguồn tài liệu quan trọng, thiết thực đối với công tác hoạch định, xây dựng, quản lý và thực hiện chính sách về công tác bảo vệ môi trường đối với các ngành, lĩnh vực, địa phương.
Đánh giá môi trường nước trên 12 lưu vực sông
Báo cáo thực trạng môi trường quốc gia năm 2018, chuyên đề “ Môi trường nước những lưu vực sông ” đã nhìn nhận tổng thể và toàn diện, tổng lực môi trường nước trên 7 LVS lớn, 3 LVS liên tỉnh độc lập và 2 LVS đang nhận được sự chăm sóc. Tập trung nghiên cứu và phân tích những nội dung tương quan đến nguồn gây ô nhiễm, đặc trưng nước thải của những nguồn thải ; thực trạng và diễn biến chất lượng môi trường nước trên những LVS ; công tác làm việc quản trị, BVMT nước trên những LVS, … qua đó nhận diện những thử thách so với công tác làm việc BVMT nước những LVS và đề xuất kiến nghị những giải pháp trấn áp, khắc phục ô nhiễm môi trường nước trong thời hạn tới .
Các số liệu trong báo cáo cho thấy, Việt Nam là quốc gia có hệ thống sông ngòi dày đặc với tổng lượng dòng chảy nước mặt hàng năm lên đến 830-840 tỷ m3. Tuy nhiên, nguồn tài nguyên nước của nước ta chỉ ở mức trung bình trên thế giới. Tổng lượng nguồn nước từ nước ngoài chảy vào Việt Nam chiếm khoảng 63%. Hiện các lưu vực sông đang tiếp nhận tiếp nhận chất thải từ các nguồn nước thải sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp, làng nghề, y tế và chất thải rắn. Trong tổng lượng nước thải phát sinh ra các lưu vực, lượng nước thải sinh hoạt và nước thải công nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất.
Bên cạnh những nguồn nước thải kể trên, một lượng CTR không nhỏ không được trấn áp, đổ bừa bãi không những gây ô nhiễm những dòng kênh, sông, có nơi làm ùn tắc dòng chảy. Ước tính tỷ suất thu gom giải quyết và xử lý CTR hoạt động và sinh hoạt đô thị đạt khoảng chừng 86 %, tại khu vực nông thôn, tỷ suất này chỉ đạt 40-55 % tùy theo từng khu vực. Như vậy, vẫn còn một lượng khá lớn CTR chưa được giải quyết và xử lý theo lao lý, chưa kể tới lượng CTR chưa được thu gom, một phần không nhỏ thải trực tiếp thẳng ra ao, hồ, kênh, rạch. Cả nước có khoảng chừng 660 bãi chôn lấp CTR hoạt động và sinh hoạt, trong đó chỉ có 203 bãi chôn lấp hợp vệ sinh. Các bãi chôn lấp không hợp vệ sinh lại là rủi ro tiềm ẩn làm ô nhiễm những tầng chứa nước, dẫn đến suy giảm những nguồn nước trong những LVS.
Trong giai đoạn 2014 – 2018, vẫn còn tồn tại những khu vực thuộc một số LVS vẫn tiếp tục bị ô nhiễm, là điểm nóng về ô nhiễm môi trường nước trong thời gian dài vẫn chưa được khắc phục như LVS Nhuệ – Đáy, các sông nội thành Hà Nội, Tp. Hồ Chí Minh, sông Ngũ Huyện Khê, khu vực thượng nguồn sông Mã. Có những khu vực sau khi được khắc phục cải tạo lại xảy ra tình trạng tái ô nhiễm. Bên cạnh một số LVS vẫn duy trì chất lượng nước ở mức khá tốt như LVS Hồng – Thái Bình, Mê Công, thậm chí có những LVS chất lượng nước được cải thiện đáng kể qua từng năm (LVS Vu Gia – Thu Bồn, Trà Bồng – Trà Khúc, lưu vực hệ thống sông Đồng Nai.
Lưu vực sông Nhuệ – Đáy ô nhiễm môi trường nước vẫn chưa được khắc phụcBáo cáo chỉ ra những thử thách so với môi trường nước những LVS ở nước ta. Đó là vẫn sống sót những điểm trung tâm về ô nhiễm môi trường nước, sự cố gây ô nhiễm môi trường nước mặt ; nguồn lực chưa cung ứng được những nhu yếu về quản trị tổng hợp LVS gồm có những yếu tố quản trị liên ngành, liên vùng, trấn áp nguồn thải, ứng phó, giải quyết và xử lý so với những sự cố ô nhiễm môi trường nước ; đổi khác khí hậu và những yếu tố môi trường xuyên biên giới đặt ra những nhu yếu ngày càng cao so với công tác làm việc BVMT nước những LVS .
Nhóm giải pháp
Để từng bước xử lý thực trạng ô nhiễm môi trường nước những LVS cũng như những thử thách đặt ra so với công tác làm việc quản trị và trấn áp ô nhiễm môi trường nước, Báo cáo đã yêu cầu những nhóm giải pháp, gồm có nhóm những giải pháp toàn diện và tổng thể để bảo vệ và quản trị tổng hợp môi trường nước, nhóm những giải pháp đơn cử cho những LVS theo vùng địa lý và nhóm giải pháp ưu tiên triển khai để khắc phục và giải quyết và xử lý triệt để những điểm trung tâm về ô nhiễm môi trường nước, giám sát những yếu tố môi trường xuyên biên giới và ứng phó hiệu suất cao diễn biến BĐKH để giảm thiểu tác động ảnh hưởng tới môi trường nước những lưu vực sông .Trên cơ sở những nghiên cứu và phân tích, nhìn nhận, những chỉ huy, xu thế của Quốc hội và Chính ph, Báo cáo đã nêu rõ một số ít đề xuất kiến nghị so với Quốc hội và nhà nước và những Bộ ngành, địa phương. Cụ thể so với Quốc hội và nhà nước, cần liên tục thanh tra rà soát, sửa đổi, bổ trợ những văn bản, chủ trương pháp lý tương quan đến môi trường nói chung, đến môi trường nước LVS nói riêng. Xem xét, thanh tra rà soát sửa đổi Luật Tài nguyên nước 2012 ; kiện toàn tổ chức triển khai cỗ máy quản trị nhà nước về bảo vệ môi trường từ Trung ương đến địa phương. Sớm xem xét và phê duyệt lại việc xây dựng những Ủy ban LVS để xử lý những yếu tố về quản trị môi trường nước liên ngành, liên vùng, liên tỉnh ; tăng cường giám sát việc tiến hành thực thi những Luật, văn bản tương quan đến bảo vệ môi trường nói chung, môi trường nước nói riêng. Giám sát những Dự án, Chương trình có quy mô lớn, có rủi ro tiềm ẩn gây ô nhiễm, suy thoái và khủng hoảng môi trường, đặc biệt quan trọng ở những khu vực nhạy cảm. Đồng thời tăng cường việc chỉ huy, xử lý những yếu tố bức xúc, ngăn ngừa việc ngày càng tăng ô nhiễm môi trường nước, bảo vệ bảo mật an ninh nguồn nước và yếu tố ô nhiễm xuyên biên giới. Bổ sung, hoàn thành xong những chính sách, chủ trương lôi cuốn, kêu gọi sự tham gia của hội đồng, trong đó, ưu tiên kêu gọi sự tham gia của hội đồng so với những dự án Bất Động Sản, chương trình giải quyết và xử lý, khắc phục, cải tổ ô nhiễm môi trường nước .Đối với những Bộ ngành, địa phương, cần liên tục thiết kế xây dựng và trình nhà nước tổ chức triển khai thực thi những Chương trình, Dự án nhằm mục đích xử lý những yếu tố bức xúc về môi trường nước thuộc khoanh vùng phạm vi quản trị của Bộ / ngành, địa phương ; tăng nhanh tiến hành triển khai những quy hoạch bảo vệ môi trường LVS, thống nhất quy hoạch sử dụng nước giữa những ngành ; lựa chọn và vận dụng những công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý nước thải tiên tiến và phát triển, tương thích với điều kiện kèm theo nước ta. Tăng cường thực thi pháp lý về bảo vệ môi trường nước, những hoạt động giải trí trấn áp ô nhiễm, công tác làm việc thanh tra, kiểm tra, giải quyết và xử lý vi phạm pháp lý về bảo vệ môi trường nước, nhằm mục đích hạn chế tối đa những rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm, sự cố môi trường. Triển khai hiệu suất cao những chương trình, dự án Bất Động Sản, trách nhiệm nhằm mục đích khắc phục, giải quyết và xử lý triệt để những điểm trung tâm về ô nhiễm môi trường, trong đó có môi trường nước. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức tổ chức triển khai mạng lưới hệ thống quản trị nhà nước của từng cấp, từng ngành, vừa cung ứng chủ trương về tinh giản biên chế nhưng vẫn bảo vệ nguồn nhân lực quản trị môi trường, trong đó có yếu tố quản trị môi trường nước .