Xử lý nghiêm hành vi đổ trộm phế thải xây dựng
Gia đình chị Lê Thị Ngọc đang xây dựng nhà ở tại đường Trần Phú, phường Trường Thi ( TP Thanh Hóa ). Để có mặt bằng xây dựng nhà mới, mái ấm gia đình chị đã phải thuê máy móc đến phá dỡ ngôi nhà cũ và chuyên chở những loại phế thải xây dựng. Trọn gói cho dịch vụ này, mái ấm gia đình chị phải ngân sách gần 20 triệu đồng, trong đó thu gom, luân chuyển phế thải xây dựng đổ về nơi tập trung mất khoảng chừng 5 triệu đồng .
Phế thải xây dựng đổ trên trục đường Ỷ Lan lê dài đến phố Tân Lập, phường Đông Thọ ( TP Thanh Hóa ) .
Hiện nay, khi kinh tế phát triển, đời sống Nhân dân được nâng lên, nhu cầu sửa chữa, xây dựng nhà và các công trình liên quan đến nhà ở dân sinh ngày càng nhiều, không chỉ ở các khu đô thị mới mà ngay cả ở những khu dân cư cũ. Xây dựng nhiều, các loại phế thải xây dựng trong quá trình khảo sát, thi công xây dựng công trình cũng vì thế mà gia tăng. Điều đáng nói, có những gia đình không muốn bỏ tiền cho những chi phí này hoặc những cá nhân, đơn vị vận chuyển phế thải “ngại” đến bãi tập kết theo quy định nên xảy ra tình trạng đổ trộm phế thải xây dựng ở những bãi đất trống, bờ sông, gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường, bụi bặm và mất mỹ quan đô thị.
Trục đường Ỷ Lan lê dài đến phố Tân Lập, phường Đông Thọ thuộc địa phận Khu Công nghiệp Tây Bắc Ga, TP Thanh Hóa vốn là khu vực “ lý tưởng ” của những chiếc xe “ đổ trộm ” phế thải xây dựng. Bởi ở cung đường này, có hiên chạy thoáng đãng của tuyến đường tàu chạy qua, cũng như không có dân cư sinh sống phía đối lập mà chỉ là những cơ sở sản xuất của những công ty, doanh nghiệp. Mặc dù ngay ở cung đường này có đặt băng zôn màu đỏ : “ Khu vực cấm đổ rác, người nào cố ý vi phạm sẽ bị giải quyết và xử lý theo pháp lý ”. Thế nhưng, ngay dưới dòng chữ ấy, rác thải, đa phần là phế thải xây dựng vẫn bộn bề. Ông Hà Văn Toán, bảo vệ của một cơ sở sản xuất gỗ ở gần đó cho biết : Các loại rác thải, đất thải, phế thải xây dựng ở đây đủ cả do những đối tượng người tiêu dùng đổ trộm vào buổi chiều muộn hoặc tối, thậm chí còn có người còn ngang nhiên đổ vào ban ngày. Có những thời gian phế thải xây dựng tràn ra tới nửa con đường nhựa, khiến người dân đi qua đây khá bức xúc. Vừa rồi, lực lượng công dụng phải cho máy móc đến san gạt, quét dọn bớt cho thật sạch nhưng bên rìa đường, hay ở hiên chạy phía trong vẫn còn lởm chởm những đống rác và phế thải xây dựng. Vừa nói, ông Toán vừa chỉ về phía vỉa hè bên cạnh cơ sở sản xuất gỗ : Ngay cả phía vỉa hè này, chúng tôi phải quét dọn đất, rác thải rồi trồng rau lên phía trên cho người ta đỡ đổ trộm phế thải xây dựng vào .
Hành vi đổ phế thải xây dựng cũng diễn ra ở dọc bờ sông Bến Ngự đoạn qua phường Trường Thi. Ở đây có những điểm đổ phế thải xây dựng mà chất cao thành đống ngay phía bờ đối diện đường Lò Chum. Điều đáng nói, đống phế thải ấy cứ lấn dần vào lòng sông, mỗi khi gặp trận mưa to là các loại đất, đá, gạch vụn chảy xuống lòng sông, gây cản trở dòng chảy… Có lẽ cũng vì những loại phế thải đó mà sông Bến Ngự bây giờ bị ách tắc, nước sông ô nhiễm, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống và sinh hoạt của Nhân dân hai bên bờ sông, nhất là trong mùa nắng nóng.
Theo quy định tại Điểm b, Khoản 9, Điều 20 Nghị định 155/2016/NĐ-CP ngày 18-11-2016, hành vi chuyển giao, cho, bán chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường cho đơn vị không có chức năng, năng lực xử lý theo quy định; chôn, lấp, đổ, thải chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường trái quy định về bảo vệ môi trường, trừ các trường hợp hành vi tội phạm về môi trường; tiếp nhận chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường nhưng không có biện pháp xử lý hoặc không chuyển giao cho đơn vị có chức năng xử lý theo quy định bị xử phạt như sau: Phạt tiền từ 2 triệu – 5 triệu đồng đối với trường hợp chuyển giao, cho, bán, tiếp nhận, chôn, lấp, đổ, thải chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường dưới 1.000 kg. Trường hợp chuyển giao, cho, bán, tiếp nhận, chôn, lấp, đổ, thải chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp thông thường từ 1.000 kg đến dưới 2.000 kg: phạt tiền 5 triệu – 10 triệu đồng. Từ 2.000 kg đến dưới 3.000 kg: phạt tiền từ 10 triệu – 15 triệu đồng. Từ 100.000 kg trở lên: phạt tiền từ 200 triệu – 250 triệu đồng…
Mức xử phạt so với hành vi đổ trộm phế thải xây dựng đã được pháp luật khá rõ ràng nhưng có vẻ như vẫn chưa đủ sức răn đe so với nhiều người dân. Nhiều địa phương khi nhắc đến thực trạng này thì đều nêu khó khăn vất vả, đó là lực lượng mỏng dính, địa phận rộng, những đối tượng người tiêu dùng hầu hết đổ trộm phế thải xây dựng vào đêm hôm, tại những khu ít dân cư, hành vi đổ trộm lại diễn ra nhanh nên khó bắt quả tang hành vi vi phạm để giải quyết và xử lý …Trước thực trạng trên, chính quyền sở tại những địa phương cần tăng cường tuyên truyền để những hộ mái ấm gia đình, cá thể khi tái tạo, xây mới khu công trình có giải pháp giải quyết và xử lý, luân chuyển phế thải đến đúng nơi pháp luật. Đồng thời, giải quyết và xử lý nghiêm khắc so với những hành vi vi phạm, thông tin đến những khu dân cư, tạo sự răn đe so với nhiều người nói chung, từ đó lan tỏa ý thức, nghĩa vụ và trách nhiệm và vai trò giám sát của mỗi người trong công tác làm việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường, tránh thực trạng đổ phế thải xây dựng bừa bãi như lúc bấy giờ .
Bài và ảnh: Minh Hiền
