Ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường phát biểu tại hội thảo chiến lược – Ảnh : VGP / Lưu Hương
Đây là hoạt động do Hiệp hội Môi trường đô thị và Khu công nghiệp Việt Nam, Hiệp hội Công nghiệp môi trường Việt Nam, Hiệp hội Tái chế chất thải Việt Nam phối hợp với TP. Đà Nẵng tổ chức.
Chất thải rắn sinh hoạt tăng 10-16% mỗi năm
Báo cáo của Bộ TN&MT cho biết, thời gian qua, chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) phát sinh ở các đô thị trên toàn quốc tăng trung bình 10-16% mỗi năm. Mặc dù, tỉ lệ thu gom vẫn tăng hằng năm, nhưng do lượng phát sinh lớn, năng lực thu gom còn hạn chế, ý thức cộng đồng chưa cao nên tỉ lệ thu gom, xử lý chất thải, đặc biệt là CTRSH tại nhiều địa phương còn thấp. Phần lớn tổng lượng chất thải được xử lý bằng phương pháp chôn lấp (chiếm 71%) nhưng chỉ có 20% là bãi chôn lấp hợp vệ sinh.
Ông Phạm Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Bảo vệ thiên nhiên và môi trường miền Trung – Tây Nguyên, Bộ TN&MT thông tin, thống kê năm 2021, tổng lượng CTRSH trên địa phận khu vực miền Trung-Tây Nguyên phát sinh khoảng chừng 8.500 tấn / ngày. Năm 2021, tổng lượng CTRSH trên địa phận Thành Phố Đà Nẵng phát sinh khoảng chừng 1.027 tấn / ngày .Rác thải hoạt động và sinh hoạt, đặc biệt quan trọng là rác thải hoạt động và sinh hoạt tại nông thôn hầu hết chưa được phân loại tại nguồn. Riêng khu vực miền Trung – Tây Nguyên mới chỉ có Thành Phố Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Tỉnh Bình Định và Quảng Nam từng thử nghiệm phân loại rác tại nguồn. Rác thải hoạt động và sinh hoạt chưa được thu gom, xử lý hiệu suất cao ; vẫn còn 17 % rác thải nông thôn chưa được thu gom và thải bỏ ra môi trường tự nhiên xung quanh .Chôn lấp vẫn là giải pháp được vận dụng phổ cập, 70 % tổng lượng chất thải được xử lý bằng chiêu thức chôn lấp nhưng chỉ có khoảng chừng 20 % là bãi chôn lấp hợp vệ sinh, còn lại là những bãi chôn lấp không hợp vệ sinh hoặc những bãi tập kết chất thải cấp xã .
Khu vực miền Trung – Tây Nguyên có khoảng 173 cơ sở xử lý/bãi chôn lấp CTRSH, trong đó, các bãi chôn lấp không hợp vệ sinh lại chiếm tỉ lệ lớn (51%), không đảm bảo các yêu cầu kĩ thuật, vệ sinh môi trường và chưa được đầu tư hệ thống xử lý khí thải và nước rỉ rác.
Ưu tiên phân loại tại nguồn
Người dân Thành Phố Đà Nẵng phân loại rác thải tại nguồn – Ảnh : VGP / Lưu Hương
Tại hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng, cần giải quyết các vướng mắc về cơ chế để hỗ trợ ngành xử lý rác Việt Nam, tạo ra con đường thuận lợi để đạt mục tiêu giải quyết việc xử lý rác được như mong đợi đề ra tại Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Ông Nguyễn Văn Thiền, quản trị HĐQT Công ty CP Nước – Môi trường Tỉnh Bình Dương cho rằng, cần ưu tiên sử dụng những vật tư từ tái chế, khuyến khích tái chế, sử dụng qua nhiều vòng trước khi tiêu hủy. Để làm tốt việc này, nhà nước phải có những chính sách tặng thêm .
Ông Nguyễn Quốc Công, Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội cho rằng, cần tăng cường đầu tư, phát triển hạ tầng kỹ thuật và công nghệ đáp ứng tốt cho thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH theo quy định của pháp luật; thúc đẩy liên kết giữa các doanh nghiệp tư nhân trong quản lý CTRSH. Bên cạnh đó, phân loại tại nguồn như hộ gia đình hay tại cơ sở chủ nguồn thải. Chính quyền địa phương và đơn vị cung ứng dịch vụ thu gom xác định vị trí phân loại tại khu vực. Đặt trạm trung chuyển, ở đó phải có cấu trúc xây dựng phù hợp giảm thiểu mùi hôi và đảm bảo khoảng cách vệ sinh…
Theo ông Nguyễn Hưng Thịnh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, công tác quản lý chất thải, đặc biệt là CTRSH là vấn đề phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực, nhiều địa phương. Việc đề xuất được các giải pháp đồng bộ từ mô hình quản lý, mô hình công nghệ xử lý chất thải nhằm kiểm soát, giải quyết được bài toán xử lý triệt tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải là vấn đề hết sức cấp thiết. Việc đề xuất được các giải pháp đồng bộ từ mô hình quản lý, mô hình công nghệ xử lý chất thải nhằm kiểm soát, giải quyết được bài toán xử lý triệt tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải là vấn đề hết sức cấp thiết.
Ngoài ra, tại hội thảo chiến lược những đại biểu tập trung chuyên sâu tranh luận, san sẻ bài học kinh nghiệm kinh nghiệm tay nghề để từ đó thống nhất yêu cầu những giải pháp để đạt được những tiềm năng như : Tổ chức thực thi tốt những chủ trương, pháp luật về quản trị chất thải trong Luật Bảo vệ thiên nhiên và môi trường 2020 nhằm mục đích hình thành phương pháp quản trị, ứng xử mới với chất thải, góp thêm phần thôi thúc nền kinh tế tài chính tuần hoàn ở Việt Nam, trong đó tôn vinh vai trò nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại địa phương ; hình thành và tiến hành chính sách chủ trương khuyễn mãi thêm, tương hỗ, khuyến khích xã hội hóa trong công tác làm việc quản trị CTRSH ; tăng cường góp vốn đầu tư hạ tầng và tăng trưởng nguồn nhân lực ; đề xuất kiến nghị được những quy mô công nghệ tiên tiến xử lý chất thải tiên tiến và phát triển, tân tiến, thân thiện môi trường tự nhiên để tiếp thị, ra mắt, nhân rộng trên khoanh vùng phạm vi cả nước .
Lưu Hương
