Sức hấp dẫn rất lớn
Trong cuộc gặp, ông Fidel có hỏi tôi đang làm ở bộ phận nào. Khi biết tôi là sinh viên, ông nói : “ Nhìn chiến sỹ, tôi lại nhớ thời kỳ còn hoạt động giải trí sinh viên ”. Fidel từng là lãnh tụ sinh viên và đã tham gia rất nhiều hội nghị quốc tế người trẻ tuổi, sinh viên ở nhiều nơi trên quốc tế. Đó là lần gặp ông trực tiếp tiên phong của tôi .
Thời gian tôi học tập ở Cuba ( 1967 – 1971, PV ) cũng là lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của việt nam đang diễn ra ác liệt. Thời kỳ đó, tin tức về việt nam Open liên tục trên đài, báo Cuba. Trong thời hạn học ĐH ở Cuba thì tổng thể những lần Fidel chuyện trò, tôi cũng như những sinh viên việt nam khác đều đi nghe. Mỗi cuộc chuyện trò của ông đều lê dài từ 3 – 5 tiếng nhưng chúng tôi đều nghe từ đầu đến cuối. Đồng chí đảm nhiệm sinh viên việt nam lúc đó có nói Fidel chuyện trò thì dù trời mưa to cũng không có ai đi tránh mưa mà toàn bộ đều đứng yên lắng nghe .
Từ đó đến nay đã gần 50 năm, tôi hầu như không bỏ sót bài phát biểu nào của ông. Kể cả lúc không có ở Cuba thì đều tìm xem hoặc đọc lại. Trực tiếp dự các buổi diễn thuyết của Fidel thì có thể thấy ông có một sức hấp dẫn rất lớn với các đối tượng thành phần xã hội.
Năm 1966, Fidel phát biểu tại Hội nghị đoàn kết nhân dân Á, Phi, Mỹ Latin và ông đã có một câu nói được xem là hình tượng cho tình đoàn kết gắn bó máu thịt giữa 2 nước. Cần nhớ là tổ chức triển khai hội nghị này có công lớn của Cuba nhằm mục đích liên kết trào lưu đoàn kết châu Mỹ Latin với châu Phi và châu Á đã có trước đó. Thời điểm ấy, báo chí truyền thông phương Tây nói Cuba thiếu thốn đủ mọi thứ vì gửi phương tiện đi lại sang giúp việt nam đánh Mỹ. Đáp lại, Fidel cho biết thông tin đó chỉ đúng một phần thôi. Cuba ủng hộ đường và thuốc men cho việt nam còn những loại sản phẩm & hàng hóa khác thì không phải, nhưng ông khẳng định chắc chắn nếu điều đó là thực sự thì cũng không có gì sai cả. “ Vì việt nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng đến cả máu của mình ”. Cũng nhờ ý thức đoàn kết với việt nam của Cuba nói chung và Fidel nói riêng đã dấy lên trào lưu đoàn kết ở Mỹ Latin với việt nam rất can đảm và mạnh mẽ cho đến khi tất cả chúng ta thống nhất quốc gia .
Sau này trực tiếp tham gia những đoàn cấp cao thăm Cuba, tôi càng thấy ấn tượng về tình cảm sâu đậm của Fidel cũng như người dân Cuba dành cho VN. Quan niệm của Fidel là việt nam kháng chiến chống Mỹ không chỉ vì riêng việt nam mà còn vì những dân tộc bản địa bị áp bức trên quốc tế. Vì thế, đoàn kết với việt nam là lương tâm, nghĩa vụ và trách nhiệm của Cuba cũng như những dân tộc bản địa Á, Phi, Mỹ Latin .
3 lần đến Việt Nam
Fidel từng đến thăm việt nam 3 lần. Chuyến thăm tiên phong diễn ra từ năm 1973. Ông là nguyên thủ vương quốc tiên phong trên quốc tế tới Quảng Trị, vùng giải phóng Nam việt nam, sau khi Hiệp định Paris được ký kết ( 1.1973 ). Trong chuyến thăm đó, Fidel đã nhắc lại câu nói trong thời chiến Cuba đã sẵn sàng vì việt nam mà hiến dâng cả máu của mình thì Cuba tin cậy chắc như đinh việt nam sẽ thắng lợi. Đến khi tự do, Cuba sẵn sàng đổ mồ hôi để góp thêm phần thiết kế xây dựng lại việt nam đàng hoàng hơn, to đẹp hơn gấp 10 lần như quản trị Hồ Chí Minh hằng mong ước. Những câu nói như thế đã in đậm trong lòng nhân dân việt nam về tình đoàn kết giữa 2 nước. Cũng trong chuyến thăm, Fidel quyết định hành động giúp việt nam làm đoạn đường nối Quảng Bình – Quảng Trị với tâm lý sau này, khi giải phóng miền Nam phải có đường để những phương tiện đi lại cơ giới như xe tăng, pháo vận động và di chuyển. Đoạn đường này hiện đã trở thành một phần của đường Hồ Chí Minh .
\ n
Sau đó, Cuba tặng VN 5 công trình kinh tế – xã hội gồm khách sạn Thắng Lợi ở Hà Nội, đoạn đường Sơn Tây – Xuân Mai mà hiện vẫn còn rất tốt, nông trường bò sữa Mộc Châu với 1.200 con bò thụ thai ở Cuba và đẻ ở VN, nông trường gà ở Lương Mỹ (Hòa Bình) sau thành nơi cung cấp giống gà cho cả miền Bắc và một bệnh viện 500 giường ở Đồng Hới (Quảng Bình). Có thể nói tình cảm của Fidel với VN trước sau như một, cùng chiến đấu, hỗ trợ nhau, ưu tiên, ưu đãi nhau phát triển đất nước xây dựng CNXH…
Sau này trong chuyến thăm Cuba của Tổng bí thư Nông Đức Mạnh năm 2007, Fidel có nói : “ Tình đoàn kết Cuba – việt nam là hình tượng của thời đại ”. Đó là đánh giá và nhận định có tính tổng kết cao về tình đoàn kết đặc biệt quan trọng giữa 2 nước. Qua những lần dự những cuộc gặp của những chiến sỹ chỉ huy cấp cao nước ta và Fidel, tôi nhận thấy tình cảm sâu đậm thực sự, có lẽ rằng xuất phát từ thực trạng lịch sử vẻ vang cùng là thuộc địa đấu tranh giành độc lập dân tộc bản địa tiến lên CNXH. ..
Cuba là nước nhỏ, chỉ có 11 triệu dân ở cạnh một nước lớn là Mỹ, bị vây hãm cấm vận hơn nửa thế kỷ nhưng Cuba rất kiên cường, quả cảm. Mới đây Tổng thống Mỹ Barack Obama đã công bố chủ trương vây hãm, cấm vận là rất là lỗi thời và đã khởi đầu triển khai quy trình thông thường hóa quan hệ .
Chưa hết, quốc gia Cuba do Fidel chỉ huy mang niềm tin quốc tế vô sản rất cao. Cuba đã từng giúp rất nhiều dân tộc bản địa ở Mỹ Latin, châu Phi trong công cuộc giải phóng dân tộc bản địa của mình. Quan niệm của Fidel và cách mạng Cuba đó là “ Tổ quốc là trái đất ”. Vì vậy, với những nước bị áp bức thì Cuba dù còn nhiều khó khăn vất vả nhưng với ý thức quốc tế vô sản vẫn luôn sẵn sàng giúp sức. Điển hình hoàn toàn có thể kể đến Nambia, Angola, Nam Phi …
Là một người có hàng chục năm công tác làm việc, học tập, thao tác với Cuba, với tôi, việc lãnh tụ Fidel Castro qua đời là mất mát to lớn với nhân dân Cuba cũng là trào lưu giải phóng dân tộc bản địa quốc tế, trong đó có nhân dân VN. Những di sản mà Fidel để lại là những gia tài quý báu cho Đảng Cộng sản và nhân dân Cuba. Mong rằng những thế hệ tiếp theo của Cuba sẽ liên tục trung thành với chủ với đường lối con đường đã được ông lựa chọn, phấn đấu hơn nửa thế kỷ qua, liên tục đạt được thắng lợi ngày càng to lớn hơn. Đó là niềm tin của tôi .
Trả lời phỏng vấn Thanh Niên, Rafael Carlos, đầu bếp quán ăn trong khu phố cổ tại Havana cho biết: “Lúc đó đã khuya, tôi chuẩn bị đi ngủ thì có người gọi báo tin. Ban đầu tôi không tin dù biết việc hệ trọng liên quan đến lãnh đạo đất nước như vậy thì không ai dám đùa. Hàng xóm nhiều người xem ti vi thấy đúng là có thông báo thật. Đây thật sự là mất mát lớn của Cuba”.
Ông Nguyễn Trọng Việt, bác sĩ nội trú chuyên khoa tim mạch ở tỉnh Villa Clara, cũng san sẻ : “ Tôi quá giật mình vì mới cách đây một tuần, quản trị nước Trần Đại Quang còn sang Cuba và đến thăm ông Fidel Castro. Lúc đó xem ti vi thấy ông vẫn còn mạnh khỏe lắm. Ai ngờ … ông ra đi quá bất thần. Tối qua người dân phần đông không ngủ được vì tin dữ này ” .
Nguyễn Tập
|