Đã thành truyền thống cuội nguồn tốt đẹp của dân tộc bản địa Nước Ta, đặc biệt quan trọng trong thời gian thiên tai, dịch bệnh, những hoạt động giải trí từ thiện, nhân đạo liên tục được phát động và trở thành trào lưu, lôi cuốn nhiều tổ chức triển khai, cá thể tình nguyện, nhiệt huyết tham gia. Tuy nhiên, làm từ thiện như thế nào, có đúng lúc, đúng chỗ và công khai minh bạch, minh bạch hay không là yếu tố cần chăm sóc. Từ đó yên cầu, hoạt động giải trí từ thiện cần được triển khai theo đúng những pháp luật của pháp lý, từ đó mới đem lại những giá trị tốt đẹp như nó vốn có .Thời gian gần đây, trên mạng xã hội nổi lên những câu truyện được bàn luận về việc làm từ thiện không minh bạch của 1 số ít hội, nhóm, đặc biệt quan trọng là 1 số ít cá thể người nổi tiếng, đã đứng ra lôi kéo, hoạt động, quyên góp và tương hỗ trực tiếp cho bà con vùng lũ lụt miền Trung năm 2020 .Nhiều người nổi tiếng là ca sĩ, diễn viên được cho là đã không công khai minh bạch, minh bạch được số tiền mà người dân, những mạnh thường quân đã ủng hộ, chuyển vào thông tin tài khoản cá thể. Cụm từ ” sao kê ” trở thành từ khóa được nhiều người tìm kiếm và gây ra nhiều tranh cãi, bàn luận trên forum mạng xã hội .
Rõ nhất là việc một nghệ sĩ hài danh tiếng, đã phải thừa nhận giữ số tiền gần 14 tỷ đồng trước đó quyên góp trao tặng đồng bào lũ lụt miền Trung, nhưng sau hơn nửa năm vẫn chưa chuyển đến tay người nhận. Cho đến khi sự việc được nhắc tới, mới gấp rút chuyển cho Ủy ban MTTQ địa phương để “chữa cháy” và biện minh bằng nhiều lý do không thuyết phục.
Hay 1 số ít nghệ sĩ khác, số tiền được ủng hộ lên đến hàng trăm tỷ đồng, nhưng khi được nhu yếu sao kê số tiền chuyển đến, rút ra làm từ thiện, thì không thấy sự hài hòa và hợp lý, nhiều khoản tiền nội dung chi cho thấy không tương thích …Việc đúng hay sai, mức độ như thế nào, hãy để cơ quan chức năng vào cuộc tìm hiểu sẽ làm rõ. Tuy nhiên, có một điều ai cũng nhìn thấy, là uy tín, danh dự của những văn, nghệ sĩ đã bị tác động ảnh hưởng rất nhiều, thậm chí còn còn bị tẩy chay. Đây cũng là hồi chuông cảnh báo nhắc nhở cho việc làm từ thiện, dù ở quy mô, Lever nào, cũng rất cần sự công khai minh bạch, minh bạch, rõ ràng những khoản thu-chi, tạo niềm tin, sự yên tâm, tự do nhất cho những người đã tin yêu, trao gửi tiền tài, tình cảm của họ cho người họ tin yêu để thay họ làm cầu nối đến đối tượng người tiêu dùng cần trao gửi .Theo bà Hoàng Thị Dung, Chủ nhiệm CLB ” Nồi cháo yêu thương ” huyện Kim Sơn, để duy trì hoạt động giải trí liên tục của CLB hơn 5 năm qua, với trên 50 thành viên hoạt động giải trí ý nghĩa và ngày càng hiệu suất cao, yên cầu sự đoàn kết, thống nhất và công khai minh bạch, minh bạch, rõ ràng tổng thể những khoản lôi kéo, nguồn thu-chi, những đối tượng người tiêu dùng được tương hỗ, trao tặng quà. Làm được tốt những điều đó, thì hoạt động giải trí của CLB mới vĩnh viễn, vững chắc và hiệu suất cao .” Từ bắt đầu CLB chỉ có khoảng chừng chục thành viên hoạt động giải trí, đến nay đã tăng lên gấp nhiều lần. Không chỉ có những hoạt động giải trí từ thiện liên tục, CLB đã tạo được sự thống nhất, đoàn kết rất cao khi cần lôi kéo cho những hoạt động giải trí từ thiện đột xuất, giật mình. Tiêu biểu như đợt dịch COVID-19 trên địa phận huyện Kim Sơn, chỉ trong vài ngày, những thành viên trong CLB đã góp phần và lôi kéo được hàng chục triệu đồng tiền mặt và nhiều phần quà gồm sữa bánh, khẩu trang y tế, kính chắn giọt bắn, những loại thực phẩm, rau củ quả …, trị giá gần trăm triệu đồng, trao tặng cho lực lượng tuyến đầu và công dân thực thi cách ly tập trung chuyên sâu … ” – bà Dung cho biết .Còn theo chị Nguyễn Thị Thủy, Phó trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, sở dĩ thời hạn qua, cá thể chị nói riêng và Phòng Công tác xã hội nói chung, đã làm tốt vai trò cầu nối giữa những nhà hảo tâm đến bệnh nhân nghèo, mắc bệnh nan y bằng nhiều phần quà, tiền chữa bệnh, những bữa cơm không lấy phí …, là do những hoạt động giải trí từ thiện được tiếp đón và thực thi trên cơ sở công khai minh bạch, rõ ràng đến từng nghìn đồng, theo từng đợt và kết thúc đợt nào, được đưa công khai minh bạch trên mạng xã hội như zalo, fecebook, điện thoại cảm ứng, giúp những nhà hảo tâm chớp lấy được đơn cử .
“Gần đây, chúng tôi kêu gọi những bữa cơm miễn phí cho các bệnh nhân nghèo, gia đình khó khăn, nằm viện điều trị dài ngày, mắc bệnh nan y… Thực sự việc làm này mất khá nhiều thời gian, từ chắp mối với các khoa, phòng chọn đối tượng, đến liên lạc với các nhà hảo tâm để họ chuyển tiền, rồi chuyển tiền thành phiếu các bữa ăn đem đến tận tay đối tượng thụ hưởng. Sau đó còn phải ghi chép tỉ mẩn số tiền nhận được, đầu ra-đầu vào…, để thông báo cho nhà hảo tâm biết. Công việc bận rộn, lại phải tỉ mỉ như vậy, nhưng chúng tôi thấy vui vì đã góp phần giúp cho những bệnh nhân nghèo vơi bớt khó khăn…” – chị Thủy khẳng định.
Các tổ chức, cá nhân trao tặng quà ủng hộ nhân dân các tỉnh miền Nam chống dịch COVID-19.Ông Bùi Trọng Kỳ, quản trị Hội Chữ thập đỏ tỉnh Tỉnh Ninh Bình cho biết : Tại Điều 5, Nghị định 64/2008 / NĐ-CP lao lý về những tổ chức triển khai, đơn vị chức năng được hoạt động, đảm nhiệm gồm : Ủy ban Trung ương MTTQ Nước Ta, Hội Chữ thập đỏ Nước Ta ; cơ quan thông tin đại chúng của Trung ương, địa phương ; Ủy ban MTTQ Việt Nam và Hội Chữ thập đỏ những cấp ở địa phương. Các quỹ xã hội, quỹ từ thiện lao lý tại Nghị định 148 / 2007 / NĐ-CP. Các tổ chức triển khai, đơn vị chức năng ở Trung ương và địa phương được Ủy ban Trung ương MTTQ Nước Ta được cho phép .Ngoài những tổ chức triển khai, đơn vị chức năng nêu trên, không một tổ chức triển khai, đơn vị chức năng, cá thể nào được quyền tổ chức triển khai tiếp đón tiền, hàng cứu trợ. Việc những cá thể lôi kéo quyên góp từ thiện như hiện nay chưa được pháp lý được cho phép theo Nghị định số 64 năm 2008 của nhà nước. Tuy nhiên, qua hơn chục năm đi vào triển khai, hiện Nghị định 64 đã nảy sịnh nhiều những chưa ổn cần được sửa chữa thay thế, bổ trợ, kiểm soát và điều chỉnh kịp thời, để tương thích với trong thực tiễn đời sống .Cũng theo ông Bùi Trọng Kỳ, việc những tổ chức triển khai, cá thể đứng lên lôi kéo quyên góp, từ thiện để tổ chức triển khai những hoạt động giải trí thiện nguyện, bảo vệ phúc lợi xã hội …, là những hành vi và hình ảnh đẹp, cần được khuyến khích, nhân rộng. Tuy nhiên, những hội, nhóm, cá thể khi làm từ thiện cần phối hợp, tìm hiểu thêm quan điểm của những cơ quan, tổ chức triển khai được Nhà nước giao trách nhiệm và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm trước pháp lý về triển khai công tác làm việc cứu trợ, nhân đạo, từ đó, việc thực thi quy trình tiến độ cứu trợ sẽ hiệu suất cao và đúng lao lý .
Hiện nay, Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 64 năm 2008 về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố; hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo, để trình Chính phủ ban hành.
Hi vọng, pháp luật mới về việc làm từ thiện nhân đạo sẽ ngặt nghèo, tương thích với thực tiễn hiện nay, khuyến khích và tạo điều kiện kèm theo để những tổ chức triển khai, cá thể đều hoàn toàn có thể chung tay cho công tác làm việc từ thiện nhân đạo, góp thêm phần để công tác làm việc này dần đi vào nề nếp, thực sự mang đúng ý nghĩa và theo đúng pháp luật của pháp lý .
Bài, ảnh: Hạnh Chi