Cập nhật vào: Thứ sáu – 22/07/2022 01:53
Cỡ chữ
Trung tâm thông tin và thống kê khoa học và công nghệ tiên tiến – Sở Khoa học và Công nghệ TP. Hồ Chí Minh mới gần đây đã tổ chức triển khai Hội thảo về nghiên cứu và phân tích khuynh hướng công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế. Hội thảo đã lôi cuốn được nhiều chuyên viên, nhà khoa học đầu ngành trong nghành nghề dịch vụ xử lý chất thải y tế tham gia .
Chất thải y tế đã và đang tác động trực tiếp tới môi trường và sức khỏe của người dân, từ đó đặt ra nhiều thách thức trong việc xử lý các loại chất thải trong ngành y tế. Xử lý chất thải y tế là bài toán khó và cấp thiết của toàn thế giới bởi đây là nguồn thải có khả năng nhiễm các loại vi khuẩn, virus nguy hiểm, có rủi ro cao cho sức khỏe cộng đồng và gây ô nhiễm môi trường. Lượng chất thải y tế phát sinh ngày càng nhiều đang khiến cho hệ thống xử lý có dấu hiệu bị quá tải. Tại Việt Nam theo thông tin tại hội nghị trực tuyến “Triển khai giảm thiểu chất thải nhựa trong ngành y tế” do Bộ Y tế phối hợp với chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tổ chức năm 2019, lượng chất thải rắn y tế phát sinh tại các bệnh viện, cơ sở y tế khoảng 600 tấn/ngày. Trong đó, khoảng 10% là chất thải y tế nguy hại.
Lượng chất thải rắn y tế có xu thế ngày càng ngày càng tăng ở hầu hết những địa phương do số cơ sở y tế, giường bệnh và việc sử dụng những loại sản phẩm dùng 1 lần trong y tế ngày càng nhiều. Đặc biệt, đại dịch Covid bùng phát từ năm 2020 đã phát sinh một lượng lớn chất thải rắn y tế cần xử lý. Riêng tại TP. TP HCM, theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường, khi dịch Covid tăng trưởng mạnh, chất thải y tế đã tăng từ mức 40 tấn / ngày lên đến đỉnh điểm là gần 150 tấn / ngày .Theo tổ chức triển khai Y tế thế giới ( WHO ), chất thải y tế là toàn bộ những chất thải được sinh ra tại những bệnh viện, cơ sở y tế … Trong đó, 75 – 90 % là chất thải rắn thường thì ( phát sinh từ hoạt động giải trí hoạt động và sinh hoạt thường ngày của nhân viên cấp dưới y tế, người bệnh, người nhà người bệnh … ) không tính những loại chất thải hoạt động và sinh hoạt phát sinh từ khu vực cách ly, điều trị người mắc bệnh truyền nhiễm nguy khốn. Phần còn lại ( từ 10-20 % ) là chất thải nguy cơ tiềm ẩn, tiềm ẩn rủi ro tiềm ẩn lây nhiễm cao, ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất con người và thiên nhiên và môi trường .Do đặc thù nguy cơ tiềm ẩn, nên chất thải y tế được chăm sóc từ khá lâu trên quốc tế ( từ những năm đầu thế kỷ 20, đã có những sáng tạo tiên phong tương quan đến xử lý loại chất thải nguy cơ tiềm ẩn ). Vấn đề này ngày càng lôi cuốn nhiều nhà nghiên cứu và điều tra, đặc biệt quan trọng là trong những năm gần đây số lượng sáng tạo ngày càng tăng liên tục. Sáng chế về xử lý chất thải y tế tập trung chuyên sâu theo 2 hướng nghiên cứu và điều tra chính đó là : loại chất thải y tế và những kỹ thuật để xử lý chất thải y tế. Ở trong nước, những nhà nghiên cứu Việt Nam cũng đã có nhiều khu công trình nghiên cứu và điều tra xử lý chất thải y tế. Một số hiệu quả điều tra và nghiên cứu công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế đã được ĐK và cấp văn bằng bản quyền trí tuệ, nhiều hiệu quả nghiên cứu và điều tra đã được chuyển giao, ứng dụng thành công xuất sắc vào thực tiễn .Nhiều công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế được ra mắtTrong khuôn khổ của hội thảo chiến lược, những chuyên viên, nhà khoa học đầu ngành cũng báo cáo giải trình những công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải y tế mang nhiều tính ưu việt như : Xử lý rác thải y tế không đốt – công nghệ tiên tiến thân thiện với thiên nhiên và môi trường ; Công nghệ Plasma Nano Bubble xử lý nước thải y tế ; Hệ thống xử lý chất thải rắn y tế công nghệ tiên tiến Plasma ; Công nghệ vi sóng giải pháp xử lý chất thải y tế bảo đảm an toàn và hiệu suất cao ; Công nghệ xử lý chất thải rắn y tế bằng lò đốt chất thải rắn VHI-18B .Hầu hết, những công nghệ tiên tiến xử lý chất thải y tế nêu trên đều mang những đặc tính riêng không liên quan gì đến nhau và bảo vệ xử lý tốt nguồn thải, bảo đảm an toàn, bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Điển hình, so với Công nghệ xử lý chất thải rắn y tế bằng lò đốt chất thải rắn VHI-18B do Viện Công nghệ Môi trường ( Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam ) thực thi có ưu điểm là đốt đa vùng, phân phối nhu yếu nhiệt độ cao, trộn lẫn mạnh, thời hạn lưu cháy dài thế cho nên hiệu suất đốt cháy rác thải, thiêu hủy dioxin và furan cao ; Thành lò được xây bằng gạch Sa mốt A, cách nhiệt bằng bông khoáng chịu nhiệt cao và vỏ lò làm bằng vật tư inox SUS 304 nên khi lò đang đốt ở nhiệt độ cao nhƣng kiểm tra bên ngoài vỏ lò vẫn mát .
Hiện nay những công nghệ xử lý nước thải y tế đang áp dụng chiếm diện tích lớn, cơ sở hạ tầng còn hạn chế, quy trình vận hành phức tạp, chi phí lắp đặt xây dựng cao, công nghệ lạc hậu, phát sinh mùi…. Để khắc phục vấn đề trên PGS. TS Trần Ngọc Đảm đã giới thiệu máy xử lý nước thải công nghệ Plasma có thể sử dụng để xử lý nhiều loại nước thải khác nhau và mang lại hiệu quả cao.
Công nghệ xử lý chất thải y tế khác được trình làng tại hội thảo chiến lược là công nghệ tiên tiến plasma được GS.TS Nguyễn Quốc Sỹ, quản trị Viện Công nghệ VinIT ra mắt. Ông cho biết, giải pháp đốt so với rác y tế lúc bấy giờ có nhiều điểm yếu kém, thải ra khí dioxin và furan, ảnh hưởng tác động đến sức khỏe thể chất con người và môi trường tự nhiên. Các đồ vật y tế như kim tiêm cần nhiệt độ nóng chảy lên tới 1.500 độ C, trong khi những chiêu thức đốt thường thì dưới 850 độ C không làm những sắt kẽm kim loại này phân rã, dẫn đến tồn lưu thủy ngân, gây hại môi trường tự nhiên. Nhưng công nghệ tiên tiến plasma nhiệt độ cao từ 7.000 đến 10.000 độ C, phân tách triệt để những link hóa học có trong những thải y tế, làm nóng chảy, hóa hơi và tiêu hủy, kể cả những chất thải vững chắc về nhiệt .
Đầu phát plasma xử lý rác y tế do những chuyên viên Viện Công nghệ VinIT tăng trưởng. Ảnh : NVCCNhóm nghiên cứu và điều tra của VinIT đã tăng trưởng loại sản phẩm tiên phong ở Việt Nam với đầu phát plasma nhiệt hiệu suất 400 kW, sử dụng điện 3 pha, điện thế 10 kV ứng dụng xử lý chất thải rắn y tế nguy cơ tiềm ẩn. Sản phẩm đầu phát plasma mới gần đây đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng độc quyền sáng tạo. Trên cơ sở đầu phát plasma, hoàn toàn có thể kiến thiết xây dựng dây chuyền sản xuất xử lý gồm lò đốt, mạng lưới hệ thống băng chuyền, khoang nạp rác nguồn vào, mạng lưới hệ thống hấp, lọc khí, mạng lưới hệ thống thủy tinh hóa rác … Rác bị thủy tinh hóa, lưu giữ dưới dạng vật thể rắn, hoàn toàn có thể được tái sử dụng làm tấm đá kè đường, làm kè ở biển hoặc chôn lấp mà không ảnh hưởng tác động môi trường tự nhiên. Sản phẩm đã kinh doanh thương mại hóa ở Nga. Hệ thống này cũng hoàn toàn có thể phong cách thiết kế theo nhu yếu thực tiễn trong nước .Cũng tại Hội thảo, Ông Nguyễn Văn Bình, Phó giám đốc Trung tâm cơ điện thủy, Viện nghiên cứu và điều tra cơ khí ( Bộ Công thương ) trình làng về công nghệ tiên tiến nhiệt ướt. Ông cho biết, công nghệ tiên tiến này hoàn toàn có thể thay thế sửa chữa chiêu thức đốt truyền thống cuội nguồn nhưng giá tiền chỉ bằng 60 %. Hiện Công ty thiên nhiên và môi trường đô thị TP. Hà Nội ( Ureco 13 ) đang ứng dụng công nghệ tiên tiến nhiệt ướt sử dụng nồi hấp nhiệt độ cao diệt vi trùng, virus, vi sinh vật … trong rác, không phát sinh khí độc, tro xỉ sắt kẽm kim loại nặng. Chất thải sau khi được khử khuẩn sẽ chôn lấp như rác thường thì .
Nồi hấp xử lý rác bằng công nghệ nhiệt ướt của Viện nghiên cứu cơ khí, Bộ Công thương. Ảnh: NVCC
Mỗi mẻ hấp thực thi khoảng chừng 2 giờ, với khối lượng rác khoảng chừng 800 kg. Sản phẩm được ứng dụng tại Urenco 13 hiệu suất đạt khoảng chừng 10 tấn mỗi ngày. ” Chúng tôi chuẩn bị sẵn sàng hợp tác với những đơn vị chức năng chuyển giao kỹ thuật, công nghệ tiên tiến để mẫu sản phẩm được ứng dụng nhiều hơn “, ông Bình nói .Theo thống kê của Sở Khoa học và Công nghệ TP TP HCM, trong hơn 100 năm qua có hơn 56.500 công bố, sáng tạo trên quốc tế về xử lý rác y tế, trong đó công nghệ tiên tiến đốt chiếm nhiều nhất 31 %, còn lại là những công nghệ tiên tiến khác như plasma, sinh học, chiếu xạ, nhiệt ướt … Tuy nhiên, trong quy trình tiến độ 2012 – 2021, công nghệ tiên tiến plasma có vận tốc tăng trưởng nhanh nhất, chiếm 21 % số sáng tạo về kỹ thuật xử lý chất thải y tế, tiếp đến là công nghệ tiên tiến nhiệt ướt 19 %, chiếu xạ 17 % .P.A.T ( Tổng hợp )
