(TN&MT) – Chất thải rắn sinh hoạt ngày một tăng, trong khi việc thu gom, xử lý không đảm bảo gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường nông thôn. Các địa phương vẫn chờ đợi sự định hướng về chính sách, công nghệ từ các cơ quan quản lý Trung ương để giải bài toán khó này.
 |
|
Rác thải – mối nguy cho môi trường tự nhiên nông thôn ( Ảnh minh họa )
|
Loay hoay với rác
“Thu gom rác thế nào? Rác sẽ đưa đi đâu? Rác sẽ được xử lý ra sao?” – những câu hỏi này đã được đặt ra từ lâu, song không ít địa phương vẫn đang loay hoay tìm lời giải.
Tại Tuyên Quang, Sở TN&MT cho biết, khối lượng chất thải rắn, chất thải sinh hoạt tại khu vực nông thôn phát sinh trên địa phận mỗi ngày khoảng chừng 202 tấn. Dự báo đến năm 2025, dân số tỉnh Tuyên Quang tăng trên 713 nghìn người, khi đó khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát thải là 285 tấn / ngày. Nếu tỷ suất thu gom rác thải tại khu vực đô thị đạt trên 96 % thì tại khu vực nông thôn, tỷ suất này chỉ đạt khoảng chừng 30 %, tương tự 60,6 tấn / ngày. Trên địa phận tỉnh hiện chỉ có 11 đơn vị chức năng thu gom, luân chuyển chất thải rắn, chất thải sinh hoạt khu vực nông thôn. Do thiếu phương tiện đi lại, thời hạn thu gom không giống hệt nên thực trạng chất thải rắn, chất thải sinh hoạt vẫn tồn dư trong khu dân cư. Hầu hết ở những thôn phải từ 2 đến 3 ngày, thậm chí còn có nơi 5 ngày mới thu gom một lần. Điểm tập trung chất thải rắn sinh hoạt thường sắp xếp ở đầu thôn, xóm, mặt đường giao thông vận tải chính của xã, không che đậy kín dẫn đến ô nhiễm thiên nhiên và môi trường và làm xấu cảnh sắc xóm, làng …
Còn tại Nghệ An, giám sát sơn bộ, vùng nông thôn hàng ngày phát sinh ra môi trường tự nhiên gần 900 tấn rác thải. Hầu hết những chất thải được tuồn ra vẫn để lẫn lộn, gồm có chất thải có năng lực phân hủy và khó phân hủy ( nilon, thủy tinh, cành cây, xác động vật hoang dã … ). Riêng tại khu vực vùng sâu, vùng xa, vẫn thông dụng thực trạng xả rác thải sinh hoạt ngay tại vườn hoặc những khu vực công cộng như chợ, đường giao thông vận tải và điểm giáp ranh giữa những thôn, xóm .
Tình trạng ô nhiễm môi trường do chất thải rắn sinh hoạt ở các vùng nông thôn là câu chuyện đã cũ nhưng luôn nóng, bởi những áp lực ngày càng gia tăng đến chất lượng cuộc sống của người dân. Thống kê của Bộ TN&MT cho thấy, lượng chất thải sinh hoạt nông thôn trong cả nước khoảng 32.000 tấn/ngày. Tỷ lệ thu gom còn thấp. trung tâm đạt khoảng 40 – 50% so với lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh. Tỷ lệ thu gom chất thải rắn sinh hoạt tại các vùng nông thôn ven đô hoặc các thị trấn, thị tứ cao hơn tỷ lệ thug om chất thải rắn sinh hoạt tại các vùng sâu, vùng xa.
“ Đến nay, đã có khoảng chừng 50 % những xã trong toàn nước xây dựng tổ thug om chất thải sinh hoạt. Tuy nhiên, việc thug om, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt 1 số ít ít do công ty dịch vụ môi trường tự nhiên thực thi, còn lại hầu hết là do những hợp tác xã, tổ, đội tự quản thu gom đảm nhiệm với ngân sách thu gom thỏa thuận hợp tác với người dân đồng thời có sự chỉ huy của chính quyền sở tại địa phương, tuy nhiên mức thu rất thấp, khoảng chừng 10.000 – 20.000 đồng / hộ / tháng. Với số tiền này, kinh phí đầu tư mới chỉ chi trả được một phần cho hoạt động giải trí thug om chất thải, không đủ để chi trả cũng như duy trì cho hoạt động giải trí luân chuyển ”, Bộ TN&MT cho hay .
Nhiều hạn chế trong xử lý
Không chỉ khó khăn vất vả trong công tác làm việc thu gom rác, việc giải quyết và xử lý rác ở nông thôn còn chưa ổn và phức tạp hơn. Theo Bộ TN&MT, 75 % lượng chất thải rắn sinh hoạt nông thôn được giải quyết và xử lý bằng công nghệ tiên tiến chôn lấp, 16 % được giải quyết và xử lý tại những nhà máy sản xuất chế biến sản xuất phân compost và 13 % được giải quyết và xử lý bằng giải pháp đốt. Thế nhưng, những công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý chất thải tại những vùng nông thôn đều đang thể hiện hạn chế và chưa xử lý được triệt để yếu tố giải quyết và xử lý chất thải rắn tại địa phương .
Đáng nói, tại một số ít vùng nông thôn, còn sống sót những lò đốt cỡ nhỏ cấp xã, không phân phối nhu yếu tại Quy chuẩn kỹ thuật vương quốc QCVN61 : năm nay / BTNMT về lò đốt chất thải rắn sinh hoạt ( về hiệu suất còn nhỏ hơn 300 kg / h, mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý khí thải không có hoặc có nhưng không đạt nhu yếu … ). Bên cạnh đó, có một số ít lò đốt mặc dầu phân phối theo QCVN 61 : năm nay / BTNMT nhưng khi vận dụng thì trình độ quản lý và vận hành của những công nhân không bảo vệ nhu yếu tuân thủ về kỹ thuật ( như nhiệt độ cháy theo nhu yếu hoặc quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý khí thải ) nên không phân phối nhu yếu về bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Đây chính là tác nhân dẫn đến năng lực không trấn áp được chất thải thứ cấp phát sinh, đặc biệt quan trọng là dioxin / Furan .
Trong khi đó, trong thực tiễn sống sót là chất thải rắn sinh hoạt vẫn bị đổ bừa bãi, gây ô nhiễm môi trường tự nhiên, cảnh sắc. Tại những thôn, xã chưa có quy hoạch kiến thiết xây dựng những bãi chôn lấp chất thải taaop trung và chưa có lao lý chỗ tập trung rác thải, nhiều bãi chôn lấp chất thải ở nông thôn vẫn hình thành tự phát. Và theo cảnh báo nhắc nhở của Tổng cục Môi trường, những bãi rác rác này có rủi ro tiềm ẩn trở thành những điểm ô nhiễm tồn lưu. / .
