Các tính chất đặc trưng cho sự sống.
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (184.67 KB, 9 trang )
Các tính chất đặc trưng cho sự sống.
Sự sống là một dạng hoạt động vật chất phức tạp hơn
nhiều và cao hơn hẳn
so với quá trình vật lý và hóa học trong tự nhiên. Nó
có những tính chất đặc trưng
giống nhau ở mọi loài.
1. Vật chất: cấu trúc phức tạp và tổ chức tinh vi.
Các sinh vật cũng được tạo nên từ những nguyên tố
vốn có trong tự nhiên,
nhưng cấu trúc bên trong rất phức tạp và chứa vô số
các hợp chất hóa học rất đa
dạng.
Ví dụ : Vi khuẩn Escherichia coli (E-coli) – sinh vật
đơn bào với kích thước
(1-2 micromet, nặng 2.10-6 mg chứa khoảng 40 tỉ
phân tử nước, 5000 loại các hợp
chất hữu cơ khác nhau, có khoảng 3000 loại protein.
Nếu tính ở người thì số loại
protein khác nhau không phải là 3000 mà là 5 triệu
loại khác nhau mà không có loại
nào giống của E. coli mặc dù có một số hoạt động
giống nhau. Thậm chí giữa hai
người khác nhau protein cũng không giống nhau nên
dễ xảy ra hiện tượng không
dung hợp khi lấy mô của người này ghép cho người
khác. Mỗi sinh vật có bộ
protein và acid nucleic riêng biệt cho mình.
Các chất phức tạp trong cơ thể sống hình thành nên
các cấu trúc tinh vi thực
hiện một số chức năng nhất định. Không những các
cấu trúc như màng, nhân tế
3
bào… mà cả từng loại đại phân tử cũng có vai trò nhất
định. Ví dụ bệnh thiếu máu
hồng cầu liềm được gọi là “bệnh phân tử”.
Năng lượng: Sự chuyển hóa phức tạp.
Đặc điểm của sự sống là thu nhận năng lượng từ môi
trường bên ngoài và
biến đổi nó để xây dựng và duy trì tổ chức phức tạp
đặc trưng cho sự sống.
Một số các sinh vật lấy những chất đơn giản nhất như
CO2, N2, H2O làm
nguyên liệu và ánh sáng mặt trời làm nguồn năng
lượng. Năng lượng tử của ánh
sáng được chuyển thành năng lượng hóa học trong
các chất hữu cơ của cây xanh, từ
đó lưu chuyển sang các sinh vật khác.
Sự chuyển hoá vật chất và năng lượng trong tế bào
diễn ra phức tạp, nhiều
phản ứng xảy ra đồng thời, nhanh nhạy, chính xác,
hiệu quả cao và được điều hoà
hợp lý.
Vật chất vô sinh không có khả năng sử dụng năng
lượng bên ngoài để duy trì
cấu trúc bản thân nó như các sinh vật. Ngược lại vật
chất vô sinh khi hấp thụ năng
lượng bên ngoài như ánh sáng, nhiệt nó chuyển sang
trạng thái hỗn loạn hơn và
ngay sau đó tỏa ra xung quanh.
Tóm lại tế bào là một hệ thống hở không cân bằng,
nó lấy năng lượng từ bên
ngoài vào, sử dụng vật chất và năng lượng với hiệu
quả cao hơn hẳn so với phần lớn
máy móc mà con người chế tạo ra. Về mặt năng
lượng, tế bào cũng tuân theo quy
luật nhiệt động học II: nó thu nhận vật chất và năng
lượng để duy trì tổ chức cao
của nó.
3. Thông tin: ổn định, chính xác và liên tục.
Chứa và truyền đạt thông tin là tính chất tuyệt diệu
nhất của thế giới sinh vật,
đạt mức phát triển cao hơn hẳn ở giới vô sinh. không
có ở các chất vô sinh nếu thiếu
sự chế tạo của con người, nó liên quan đến các quá
trình sống chủ yếu như sinh sản,
phát triển, tiến hóa và các phản ứng thích nghi.
Thông tin được hiểu là khả năng của sinh vật cảm
nhận trạng thái bên trong
của hệ thống và những tác động lên nó từ môi trường
ngoài, bảo tồn, xử lý và
truyền đạt. Cấu trúc của thông tin xác định trạng thái
nội tại của hệ thống. Trong
đơn bào với kích cỡ ( 1-2 micromet, nặng 2.10 – 6 mg chứa khoảng chừng 40 tỉphân tử nước, 5000 loại những hợpchất hữu cơ khác nhau, có khoảng chừng 3000 loại protein. Nếu tính ở người thì số loạiprotein khác nhau không phải là 3000 mà là 5 triệuloại khác nhau mà không có loạinào giống của E. coli mặc dầu có 1 số ít hoạt độnggiống nhau. Thậm chí giữa haingười khác nhau protein cũng không giống nhau nêndễ xảy ra hiện tượng kỳ lạ khôngdung hợp khi lấy mô của người này ghép cho ngườikhác. Mỗi sinh vật có bộprotein và acid nucleic riêng không liên quan gì đến nhau cho mình. Các chất phức tạp trong khung hình sống hình thành nêncác cấu trúc phức tạp thựchiện 1 số ít công dụng nhất định. Không những cáccấu trúc như màng, nhân tếbào … mà cả từng loại đại phân tử cũng có vai trò nhấtđịnh. Ví dụ bệnh thiếu máuhồng cầu liềm được gọi là ” bệnh phân tử “. Năng lượng : Sự chuyển hóa phức tạp. Đặc điểm của sự sống là thu nhận nguồn năng lượng từ môitrường bên ngoài vàbiến đổi nó để thiết kế xây dựng và duy trì tổ chức triển khai phức tạpđặc trưng cho sự sống. Một số những sinh vật lấy những chất đơn thuần nhất nhưCO2, N2, H2O làmnguyên liệu và ánh sáng mặt trời làm nguồn nănglượng. Năng lượng tử của ánhsáng được chuyển thành nguồn năng lượng hóa học trongcác chất hữu cơ của cây xanh, từđó lưu chuyển sang những sinh vật khác. Sự chuyển hóa vật chất và nguồn năng lượng trong tế bàodiễn ra phức tạp, nhiềuphản ứng xảy ra đồng thời, nhạy bén, đúng mực, hiệu suất cao cao và được điều hoàhợp lý. Vật chất vô sinh không có năng lực sử dụng nănglượng bên ngoài để duy trìcấu trúc bản thân nó như những sinh vật. Ngược lại vậtchất vô sinh khi hấp thụ nănglượng bên ngoài như ánh sáng, nhiệt nó chuyển sangtrạng thái hỗn loạn hơn vàngay sau đó tỏa ra xung quanh. Tóm lại tế bào là một mạng lưới hệ thống hở không cân đối, nó lấy nguồn năng lượng từ bênngoài vào, sử dụng vật chất và nguồn năng lượng với hiệuquả cao hơn hẳn so với phần lớnmáy móc mà con người sản xuất ra. Về mặt nănglượng, tế bào cũng tuân theo quyluật nhiệt động học II : nó thu nhận vật chất và nănglượng để duy trì tổ chức triển khai caocủa nó. 3. tin tức : không thay đổi, đúng mực và liên tục. Chứa và truyền đạt thông tin là tính chất tuyệt diệunhất của quốc tế sinh vật, đạt mức tăng trưởng cao hơn hẳn ở giới vô sinh. khôngcó ở những chất vô sinh nếu thiếusự sản xuất của con người, nó tương quan đến những quátrình sống đa phần như sinh sản, tăng trưởng, tiến hóa và những phản ứng thích nghi. tin tức được hiểu là năng lực của sinh vật cảmnhận trạng thái bên trongcủa mạng lưới hệ thống và những tác động ảnh hưởng lên nó từ môi trườngngoài, bảo tồn, giải quyết và xử lý vàtruyền đạt. Cấu trúc của thông tin xác lập trạng tháinội tại của mạng lưới hệ thống. Trong
