MT&XH – Hiện nay, tình trạng ô nhiễm tiếng ồn đã trở thành vấn nạn, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân, đến môi trường sống và mỹ quan đô thị… Do đó, cần phải có sự đồng lòng, ý thức của tất cả mọi người, các ban ngành… để góp phần hạn chế tiếng ồn.
Đáng báo động
Ô nhiễm tiếng ồn ( Tiếng Anh : Noise pollution hoặc noise disturbance ) là tiếng ồn trong môi trường tự nhiên vượt quá ngưỡng nhất định gây không dễ chịu cho người hoặc động vật hoang dã. Hầu hết ở những nước, nguồn gây ô nhiễm tiếng ồn hầu hết từ tiếng ồn ngoài trời như phương tiện đi lại giao thông vận tải, vận tải đường bộ, xe có động cơ, máy bay và tàu hỏa .
Ở Hà Nội, ô nhiễm tiếng ồn được xem là có xu hướng tăng lên không ngừng. Người dân phải chịu đựng cảnh sống chung với ô nhiễm này bủa vây khắp mọi nơi. Lưu thông trên các tuyến đường Hà Nội, người dân không khỏi rùng mình bởi những tiếng ồn từ các phương tiện khác, tiếng còi xe tải, xe khách kéo dài inh ỏi. Khá nhiều trường hợp giật mình vì những tiếng còi xe quá lớn.
Trên địa phận TP TP. Hà Nội, tiếng động từ những khu công trình thiết kế xây dựng, những phương tiện đi lại luân chuyển nguyên vật liệu thiết kế xây dựng ra vào tiếp tục chưa kể bụi phát sinh khiến người dân không dễ chịu. Theo nhiều tác dụng điều tra và nghiên cứu, tiếng ồn tại những nút giao thông vận tải và những tuyến đường chính ở TP. Hà Nội trung bình ngày khoảng chừng 77,8 – 78,1 dBA vượt tiêu chuẩn được cho phép đến 7,8 – 8,1 dBA. Và tiếng ồn trung bình vào đêm hôm khoảng chừng 65,3 – 75,7 dBA vượt tiêu chuẩn khoảng chừng 10 – 20 dBA. Tại những khu công nghiệp, người lao động đều phải tiếp xúc với tiếng ồn .Tác hại của việc ô nhiễm tiếng ồn giao động khoảng chừng 50 db sẽ khiến con người giảm hiệu suất thao tác, tăng nhịp tim, huyết áp, dạ dày, giảm hứng thú lao động. Nghiêm trọng hơn, tiếng ồn với cường độ 90 db gây căng thẳng mệt mỏi, mất ngủ, tổn thương thính giác, mất cân đối khung hình và suy nhược thần kinh .
Một số góc nhìn về ô nhiễm tiếng ồn
Từ khi có phố đi bộ, vào tầm 19 giờ thứ sáu hằng tuần ( thời hạn mở màn ngăn khu vực đi bộ ), tiếng nhạc từ phía hồ Hoàn Kiếm thường vang lên ầm ĩ, tuần nào cũng từng ấy bài, không biến hóa, nghe rất nhàm chán, không dễ chịu. Người dân cư trú gần phố đi bộ còn thao tác vào khung giờ này hoặc muốn nghỉ ngơi thì lại bị thứ âm thanh đó “ tra tấn ” .Còn nhớ khi Thành Phố Hà Nội chưa bỏ loa phường, ngày vài lần, người dân ở gần khu vực đặt loa bị “ hành hạ ” bởi tiếng loa, nhất là buổi sáng những ngày cuối tuần, muốn ngủ thêm một chút ít cũng không được. Nhưng vừa thoát tiếng loa thì ông cậu tôi năm nay ngoài 80 tuổi, sống ở khu đô thị Đại Kim, gần đây gọi điện thoại thông minh mếu máo hỏi có cách nào không nhà báo, quán ka-ra-ô-kê giáp nhà ông hoạt động giải trí suốt từ khoảng chừng 10 giờ đến 0 giờ ngày hôm sau, người già không có khi nào yên tĩnh để nghỉ ngơi cả. Khi tất cả chúng ta đang đi ngoài đường, nhiều người giật mình suýt ngã xe vì tiếng còi ô-tô to không bình thường hoặc tiếng xe phân khối lớn lắp ống xả được độ lại sao cho âm thanh phát ra càng to càng sành điệu …
Tắc đường kẹt xe và những tiếng còi đã trở thành vấn nạn về ô nhiễm tiếng ồn
Trong vô số loại tiếng ồn đô thị tại Hà Nội và các thành phố lớn mà các nhà chuyên môn từng cảnh báo đã đến mức ô nhiễm, thì những tiếng ồn kể trên phần lớn là do hành vi thiếu ý thức của con người gây ra. Không gian đô thị được ví như một chiếc hộp khổng lồ, âm thanh trong đó sẽ bị cộng hưởng và khuếch đại, tùy từng hoàn cảnh. Cường độ tiếng ồn hiện nay ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đã vượt mức cho phép hơn 10%, là một dạng ô nhiễm vô hình nhưng rất nguy hại với sức khỏe, về mức độ chỉ đứng sau ô nhiễm không khí.
Ngoài những hậu quả xấu đi gây ra cho thính giác, công dụng thần kinh, tim mạch, việc học tập và nghỉ ngơi …, thì tiếng ồn còn gây tác động ảnh hưởng xấu đi lên hành vi của con người. Người thường xuyên sống trong môi trường tự nhiên tiếng ồn quá mức thường thiếu kiên trì, tức bực, nóng nảy, hay gây gổ với người khác hoặc ngược lại, trở nên xa lánh, vô cảm …Nước ta đang trong quy trình công nghiệp hóa, cùng với đó là đô thị hóa, vì vậy thực trạng ô nhiễm tiếng ồn sinh ra từ quy trình này là khó tránh khỏi, nhưng cần phải được hạn chế đến mức thấp nhất vì sức khỏe thể chất của hội đồng và sự tăng trưởng bền vững và kiên cố của xã hội. Ngoài những nguyên do chính như quy hoạch đô thị yếu kém, thực trạng thiết kế xây dựng, sản xuất, kinh doanh thương mại, hạ tầng giao thông vận tải và giao thông vận tải còn nhiều chưa ổn, thì ô nhiễm tiếng ồn do hoạt động và sinh hoạt có nguyên do trực tiếp từ ý thức và hành vi của dân cư đô thị, những người lao động ngoại tỉnh, người ngụ cư đổ về thành phố vẫn giữ thói quen hoạt động và sinh hoạt làng xã, tùy tiện, không tuân thủ nếp sống văn minh đô thị .
Hiểm họa không lường
Theo Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ), trong ba thập niên trở lại đây, nạn ô nhiễm tiếng ồn ngày càng tác động ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống của con người, nhất là tại những nước đang tăng trưởng. Ngoài tiếng ồn công nghiệp trong những xí nghiệp sản xuất, tiếng ồn phát ra từ xe cộ và từ những hoạt động giải trí vui chơi trong đời sống, nhất là âm nhạc cường độ lớn cũng làm tổn hại sức khỏe thể chất của tất cả chúng ta, thường gặp nhất là chứng ù tai, mất tập trung chuyên sâu, stress …Theo những chuyên viên y khoa, khi chịu đựng lâu tiếng ồn có cường độ 50 deciben ( dB ) hoàn toàn có thể khiến con người giảm hiệu suất thao tác, nhất là lao động trí óc ; tiếng ồn 70 dB hoàn toàn có thể làm tăng nhịp thở, nhịp tim, huyết áp, ảnh hưởng tác động đến dạ dày và giảm hứng thú lao động ; tiếng ồn 90 dB sẽ gây căng thẳng mệt mỏi, mất ngủ, tổn thương tính năng thính giác, mất cân đối khung hình và suy nhược thần kinh .Theo chuyên viên giao thông vận tải đô thị, Thạc sĩ Đinh Quốc Thái, việc xác lập được đâu là tiếng ồn, và mức độ tiếng ồn to hay nhỏ thì không khó khăn vất vả. Nhưng việc xác lập mức độ tiếng ồn như thế nào được coi là vượt mức ồn tối đa được cho phép tại khu công cộng và dân dư theo pháp luật hiện hành thì không phải là điều thuận tiện. Đây cũng là khó khăn vất vả chung so với những cơ quan quản trị khi không biết giải quyết và xử lý ở đâu, giải quyết và xử lý như thế nào .Thạc sĩ Đinh Quốc Thái nhấn mạnh vấn đề : “ Chúng ta cần có những phương tiện đi lại để giám sát tiếng ồn, ví dụ như đồng hồ đeo tay đo cường độ tiếng ồn đặt công khai minh bạch ở những khu vực công cộng ví dụ điển hình. Để từ đó, tất cả chúng ta có địa thế căn cứ xử phạt vi phạm, triển khai có hiệu suất cao việc đẩy lùi vấn nạn ô nhiễm tiếng ồn đô thị lúc bấy giờ ” .
Trong khi đó, bên cạnh các Nghị định xử phạt hành vi gây ô nhiễm tiếng ồn trong lĩnh vực giao thông đường bộ, bảo vệ môi trường và an ninh, trật tự, an toàn xã hội, Thạc sĩ Nguyễn Thành Nam – Phó khoa Văn hóa học, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội cho rằng, chính quyền thành phố cần phát động phong trào đẩy lùi ô nhiễm tiếng ồn, tạo một nét văn hóa trong cộng đồng dân cư để nâng cao hơn nữa ý thức bảo vệ đôi tai, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và những người xung quanh.
Thạc sĩ Nguyễn Thành Nam nhấn mạnh vấn đề : “ Tiếng ồn tự tạo đã và đang là yếu tố đáng lo lắng tại những đô thị lúc bấy giờ. Do xuất phát từ con người nên tôi cho rằng, giải pháp căn nguyên phải là ý thức của mỗi cá thể vì bản thân, vì mái ấm gia đình mình và những người xung quanh ” .Luật Bảo vệ thiên nhiên và môi trường năm năm trước và những Nghị định của nhà nước, Thông tư của những bộ, ngành tương quan đã lao lý những mức xử phạt nghiêm khắc với hành vi gây tiếng ồn quá mức được cho phép ; mức phạt cao nhất lên tới 160 triệu đồng, kèm theo những hình phạt bổ trợ như đình chỉ hoạt động giải trí, bồi thường thiệt hại ( nếu có ). Thế nhưng trong thực tiễn, tiếng ồn vẫn “ luồn lách ” trong những ngóc ngách đời sống đô thị, hình thức vi phạm muôn màu muôn vẻ, không phải khi nào cũng hoàn toàn có thể phân xử bằng lao lý. Vì vậy, bên cạnh việc những cơ quan chức năng cần thực thi tráng lệ, hiệu suất cao hơn công tác làm việc kiểm tra, giám sát, giải quyết và xử lý vi phạm tiếng ồn thì từng người dân đô thị cần phải tự đổi khác, nâng cao ý thức giữ gìn nếp sống văn minh, tránh tạo thêm tiếng ồn trong hoạt động và sinh hoạt, vui chơi, mưu sinh … Đó cũng là tự bảo vệ mình và giúp người khác hạn chế tác hại từ loại ô nhiễm vô hình dung này .Phương Thảo ( T / h )
