TMO – Những năm gần đây, chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô trang trại trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa phát triển mạnh, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích kinh tế, hoạt động chăn nuôi cũng đang tác động tới môi trường do ô nhiễm chất thải gây ra.
Môi trường trong chăn nuôi bị ô nhiễm bởi những nguyên do, như : chất thải rắn, chất thải lỏng, xác gia súc, gia cầm chết không được tiêu hủy đúng kỹ thuật và quá trình. Ngoài ra, những trang trại chăn nuôi nằm xen kẽ trong khu dân cư có quỹ đất nhỏ hẹp, người dân chưa chú trọng kiến thiết xây dựng những khu công trình bảo vệ môi trường, giải quyết và xử lý chất thải .
Đối với những cơ sở chăn nuôi, những chất thải gây ô nhiễm môi trường tác động ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe thể chất con người, làm giảm sức đề kháng vật nuôi, tăng tỷ suất mắc bệnh, hiệu suất bị giảm, tăng những ngân sách phòng trị bệnh, rủi ro tiềm ẩn gây nên bùng phát dịch bệnh …
Hiện nay, để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, các địa phương đang khuyến khích người dân đầu tư chuyển đổi quy mô nhỏ lẻ sang trang trại, ứng dụng khoa học – kỹ thuật, chăn nuôi an toàn dịch bệnh. Bên cạnh đó, chuyển giao khoa học – kỹ thuật, hướng dẫn người dân xây dựng hầm biogas, hệ thống thoát nước, xử lý bằng ủ phân hữu cơ, chế phẩm sinh học…
Theo những hộ chăn nuôi trên địa phận huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa, để thuận tiện cho việc chăm nom, theo dõi dịch bệnh, khu chuồng nuôi luôn được dọn rửa thật sạch, thoáng mát, trang bị mạng lưới hệ thống điện, cống xả thải … Đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ tiên tiến đệm lót lên men đã hạn chế tối đa việc ô nhiễm môi trường .
Các hộ chăn nuôi trên địa phận tỉnh Thanh Hóa đang vận dụng phổ cập quy mô nuôi gà trên đệm lót sinh học
Trong đó, nguyên vật liệu làm đệm lót đa phần là trấu và mùn cưa, sử dụng men vi sinh Balasa N01 phối trộn cùng cám gạo và bột bắp. Từ đó, sẽ tạo ra vi sinh vật có ích cấu trúc thành sợi men giúp phân hủy chất thải trong chăn nuôi. Sử dụng đệm lót men sinh học này trong khoảng chừng thời hạn 6 tháng triển khai thay thế sửa chữa mặt phẳng trên và rải lớp lót mới .
Chăn nuôi trên nền đệm lót sinh học không những giúp đàn vật nuôi khỏe mạnh mà còn giúp người chăn nuôi tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách thuê nhân công ; tiết kiệm chi phí khoảng chừng 70 % lượng trấu sử dụng so với giải pháp chăn nuôi truyền thống cuội nguồn ; mùi hôi, khí độc trong chuồng nuôi phần nhiều không còn, giảm thiểu ô nhiễm môi trường chăn nuôi .
Đối với các hộ chăn nuôi lợn trên địa bàn tỉnh, để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, người dân đầu tư xây dựng chuồng trại thoáng mát, sử dụng các loại máy sát trùng, bơm phun, xây dựng hệ thống xử lý nước thải, hầm biogas… Đồng thời, ứng dụng khoa học – kỹ thuật, chăn nuôi lợn thảo dược…
Bên cạnh những giải pháp thông dụng trên, lúc bấy giờ người chăn nuôi còn sử dụng thức ăn hữu cơ phối trộn với men sinh học giảm thiểu quy trình hình thành những chất thải gây mùi như H2S, NH3 ; hạn chế điều kiện kèm theo tăng trưởng của những vi trùng gây mùi, góp thêm phần cải tổ môi trường chăn nuôi. Ngoài ra, triển khai những giải pháp vệ sinh môi trường, quét dọn chuồng trại và khu vực chăn nuôi, thu gom rác về nơi pháp luật để giải quyết và xử lý và phun khử trùng khu vực chăn nuôi bằng thuốc sát trùng để tàn phá nguồn mầm bệnh tiềm ẩn trong môi trường .
Huyện Như Xuân ( tỉnh Thanh Hóa ) siết chặt công tác làm việc quản trị những trang trại chăn nuôi trên địa phận
Tuy nhiên, yếu tố ô nhiễm môi trường từ chất thải trong chăn nuôi ở những địa phương còn gặp nhiều khó khăn vất vả do hầu hết những trang trại có quy mô nhỏ, lẻ, người dân còn lạnh nhạt, chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. Những giải pháp được đưa ra, như : Xây dựng hầm khí biogas, bể lắng, sử dụng đệm lót sinh học … vẫn có rủi ro tiềm ẩn gây ô nhiễm môi trường khi những trang trại không tuân thủ quy trình tiến độ sản xuất, quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống giải quyết và xử lý chất thải .
Thời gian tới, các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao kiến thức cho người chăn nuôi về các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Vận động các hộ chăn nuôi trong khu dân cư chuyển chuồng nuôi ra khu vực đã quy hoạch, bố trí quỹ đất tập trung, ở vị trí xa khu dân cư sinh sống để phát triển trang trại, gia trại, đầu tư đồng bộ các công trình xử lý nước thải và các loại chất thải khác, góp phần bảo vệ môi trường.
Đồng thời, khuyến khích góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng những khu chăn nuôi tập trung chuyên sâu, dữ thế chủ động trong công tác làm việc phòng, chống dịch bệnh, tăng trưởng chăn nuôi theo hướng bảo đảm an toàn sinh học. Kiên quyết không cấp phép, giải quyết và xử lý nghiêm so với những doanh nghiệp, trang trại không bảo vệ những giải pháp bảo vệ môi trường .
Vũ Lan
