Ô nhiễm môi trường ở Hà Nội: Thực trạng và giải pháp
1. Thực trạng ô nhiễm môi trường ở Hà Nội
Ngược thời hạn khoảng chừng bốn chục năm về trước môi trường Hà Nội còn rất trong lành : không rác thải bừa bãi, ít tiếng ồn, nước sạch, không khí trong lành. Từ khi Thủ đô tăng trưởng công nghiệp ( CN ), tình hình đã đổi khác. Dưới đây là một mảng nhỏ của bức tranh :
1.1. Ô nhiễm môi trường nước
Hà Nội có lượng nước thải sinh hoạt rất lớn và rất ô nhiễm. Tổng lượng nước thải hàng ngày của thành phố Hà Nội vào khoảng 320.000m 3trong đó có tới 1/3 là nước thải CN. Môi trường nước tiếp nhận lượng nước này là các hồ, kênh, mương và sông. Hầu hết các cơ sở CN đều xả trực tiếp nước thải vào các sông thoát nước chính là Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét và các mương, hồ của thành phố. Đã có nhiều tài liệu cho thấy, nước thải CN của Hà Nội có chứa các chất lơ lửng, các hợp chất chứa P, N, chỉ số BOD 5(nhu cầu ôxy sinh hóa các chất hữu cơ), COD (nhu cầu ôxy hóa học chất hữu cơ), kim loại nặng đều rất cao. Hầu hết các sông hồ của Hà Nội đều bị ô nhiễm cả về cơ học, hóa học và sinh hoạt, có sự phân hủy yếm khí tạo ra khí độc như H 2S, NH 4. Hàm lượng NO 2, NO 3đều cao, BOD 5quá tiêu chuẩn cho phép (TCCP) tới 3 lần. Thậm chí, hàm lượng coliform của một số hồ gần khu vực dân cư vượt TCCP tới 100-200 lần, vào mùa khô vượt tới… 700 lần 2.
100 % nước thải hoạt động và sinh hoạt và nước thải sản xuất tại khu vực nông thôn, ở những làng nghề và gần 100 % nước thải hoạt động và sinh hoạt đô thị chưa qua giải quyết và xử lý đang xả thẳng ra sông, hồ, ao, mương .
Bảng 1: Diện tích cây xanh/đầu người ở Hà Nội và một số thành phố trên thế giới
TT |
Thành phố |
Diện tích cây xanh ( m 2 / người ) |
So sánh ( % so với Hà Nội ) |
1234567 |
Hà Nội ( Nước Ta )Paris ( Pháp )Moskva ( Nga )Washington ( Hoa Kỳ )NamKinh ( Trung Quốc )Quế Lâm ( Trung Quốc )Hàng Châu ( Trung Quốc ) |
4,610,026,040,022,011,07,3 |
100,0217,4565,2869,5473,9239,1158,7 |
Đa số những khu, cụm, điểm sản xuất công nghiệp ( SXCN ) chưa có hoặc có những trạm giải quyết và xử lý nước thải tập trung chuyên sâu nhưng hoạt động giải trí không hiệu suất cao hoặc không hoạt động giải trí .Kết quả nghiên cứu và phân tích những mẫu nước trong thời hạn qua đều vượt quá TCCP, nhiều nơi cao từ 20 đến 30 lần 3. Nguy hại hơn, mức ô nhiễm đang tăng dần theo thời hạn, xã Yên Sở trong năm 2002 hiệu quả đo đạc cho thấy hàm lượng amoni là 37,2 mg / l năm 2003 đã tăng lên 45,2 mg / l, phường Bách Khoa mức nhiễm từ 9,4 mg / l, nay tăng lên 14,7 mg / l. Có nơi chưa từng bị nhiễm amoni tuy nhiên nay cũng đã vượt TCCP như Long Biên, Tây Mỗ, Đông Ngạc … Hiện map nguồn nước nhiễm bẩn đã lan rộng ở khoanh vùng phạm vi toàn thành phố .
|
Tầng nước ngầm dưới ( cách mặt đất từ 45 m đến 60 m ) là nguồn cung ứng cho những xí nghiệp sản xuất cũng bị nhiễm bẩn. Hiện những nhà máy sản xuất nước Hạ Đình, Tương Mai, Pháp Vân, Linh Đàm đã bị nhiễm amoni và có hàm lượng sắt cao, 1,2 – 19,5 mg / l. Nước từ những nhà máy sản xuất đang đứng trước rủi ro tiềm ẩn nhiễm bẩn bởi vẫn chưa có hạng mục giải quyết và xử lý amoni 4 .Theo Đài tiếng nói Nước Ta ( VOV ), mức ô nhiễm asen trong nguồn nước ở Hà Nội đã lên tới 40 lần so với TCCP. Ô nhiễm amôni ( NH 4 + ) cũng vượt mức được cho phép 20-30 lần 5 .Chất bẩn trong nước thải cao, nguồn nước sạch có bộc lộ suy thoái và khủng hoảng 6. Theo thống kê chưa khá đầy đủ, có khoảng chừng 290 giếng khoan của cơ quan, xí nghiệp sản xuất và khoảng chừng 100.000 lỗ khoan nhỏ của hộ dân khai thác tiếp tục. Gần 70 % mẫu nước tầng trên và gần 50 % mẫu nước tầng dưới ở Hà Nội có nồng độ asen cao hơn mức được cho phép hàng chục lần .
1.2. Ô nhiễm bầu không khí
Kết quả quan trắc môi trường không khí tại những khu, cụm công nghiệp cho thấy nồng độ bụi lơ lửng tại hầu hết khu vực này đều có khuynh hướng tăng dần và vượt quá tiêu chuẩn được cho phép từ 2,5 – 4,5 lần. Nơi có nồng độ bụi tăng mạnh nhất là ở khu vực Văn Điển, Pháp Vân và Mai Động .Số liệu từ Viện Y học Lao động và vệ sinh môi trường cho thấy, vào những giờ cao điểm, Hà Nội có nồng độ bụi cao gấp 4 lần TCCP, CO cao gấp 2,5 – 4,4 lần, hơi xăng từ 12,1 – 2000 lần. Trẻ ở lứa tuổi học đường sống quanh những nút giao thông vận tải bị ảnh hưởng tác động tới sức khỏe thể chất rõ ràng : mắt, mũi, họng, da và thần kinh thực vật bị kích thích, tỷ suất mắc bệnh lý đường hô hấp cao hơn hẳn so với nhóm đối chứng. Một cuộc khảo sát quan điểm 1.500 người dân Hà Nội cho thấy, có tới hơn 66 % nhận định và đánh giá rằng môi trường không khí ở Hà Nội bị ô nhiễm nặng và khá nặng, 32 % cho là ” ô nhiễm nhẹ “, chỉ 2 % cho rằng họ vẫn được ” tận thưởng không khí trong lành ” .Theo nhìn nhận của Sở Tài nguyên và Môi trường, thực trạng ô nhiễm môi trường không khí do bụi lúc bấy giờ trên địa phận thành phố đang ở mức ” báo động đỏ ” bởi nồng độ bụi lơ lửng ở những Q. nội thành của thành phố đều vượt quá TCCP từ 2-3 lần. Đường Nguyễn Trãi có hàm lượng bụi lơ lửng vượt TCCP tới 11 lần, đường Nguyễn Văn Linh vượt TCCP tới 10,8 lần, … Kết quả quan trắc năm 2008 có tới 6/34 ngã tư nồng độ khí CO trung bình vượt TCCP từ 1,03 – 1,55 lần ; có 3/34 ngã tư có nồng độ SO 2 vượt TCCP từ 1,02 – 2 lần ; có 32/34 ngã tư có nồng độ C 6H 6 vượt TCCP từ 1,1 – 3 lần … 7. Tại những quận Hai Bà Trưng, Q. Đống Đa, khí thải đã vượt quá TCCP : Khí CO 2 vượt 3-5 lần, SO 2 vượt 3-10 lần, bụi vượt 2-6 lần. Tại 1 số ít cụm công nghiệp như Vĩnh Tuy, Mai Động, Thượng Đình, không khí bị ô nhiễm đa phần là do bụi và những khí ô nhiễm như SO 2, CO, NO 2 .
1.3. Ô nhiễm môi trường từ chất thải rắn
Trung bình tổng lượng chất thải rắn ở thành phố Hà Nội khoảng chừng 5.000 tấn / ngày, trong đó có khoảng chừng 3.500 tấn chất thải hoạt động và sinh hoạt ở đô thị và 1.500 tấn ở nông thôn. Hà Nội đang phải gánh chịu rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm môi trường do sự ngày càng tăng đột biến về khối lượng và thành phần những loại chất thải rắn 8 .Tài liệu khác nhìn nhận tai những khu công nghiệp ( KCN ) của Hà Nội việc ô nhiễm môi trường đã đến mức báo động. Hà Nội đang trong quy trình đô thị hóa và công nghiệp hóa, so với những nước trong khu vực thì mức độ công nghiệp hóa còn thấp nhưng thực trạng ô nhiễm lại khá cao. Hàng ngày Hà Nội thải ra khoảng chừng 9.100 m 3 chất thải rắn, trong đó khoảng chừng 80 % là rác thải hoạt động và sinh hoạt, 20 % là rác CN. Mặc dù rác thải của Hà Nội không chứa những sắt kẽm kim loại nặng và chất phóng xạ nhưng chất thải rắn lại là nguyên do chính gây ra ô nhiễm nước và không khí. Đặc biệt chất thải CN và chất thải bệnh viện là rất nguy hại nhưng cũng chỉ được chôn dưới đất mà không qua quy trình giải quyết và xử lý nào gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước và không khí. Một số lượng rác thải không nhỏ còn bị đổ xuống những sông, kênh mương, hồ ao gây ô nhiễm nghiêm trọng. Theo thống kê thì sự ô nhiễm môi trường nặng nhất là khu Thượng Đình sau đó là những khu Mai Động, Văn Điển, Sài Đồng, … 9Có tài liệu nhìn nhận chất thải CN khoảng chừng 750 tấn / ngày, mới thu gom được 90 %, chất thải nguy cơ tiềm ẩn khoảng chừng 97-112 tấn / ngày ( chiếm 13-14 % ) trong khi đó mới chỉ thu gom 58-78, 4 tấn / ngày ( chiếm 60-70 % ). Đặc biệt, rác thải sắt kẽm kim loại từ ngành CN sản xuất điện tử được nhìn nhận là có nhiều chất có độc tính cao. Ngoài những thành phần hữu cơ poly-me, những sắt kẽm kim loại nặng, sắt kẽm kim loại bán dẫn còn có những chất As, Se, Sb, Hg …Dù không thống nhất về số liệu tuy nhiên những tài liệu đều cho thấy ô nhiễm môi trường Hà Nội đã đến mức báo động đỏ ! Chúng ta chưa có tài liệu nào nhìn nhận xem cần bao nhiêu tiền để làm sạch lại môi trường Hà Nội. Tuy nhiên, chắc như đinh số lượng đó là không nhỏ, sẽ là nhiều chục nghìn tỉ đồng .
2. Nguyên nhân làm môi trường Hà Nội ô nhiễm
Thứ nhất, thực trạng vi phạm pháp lý về môi trường của những Doanh Nghiệp, KCN mang tính thông dụng. Vì sao lại như vậy ? Đó đơn thuần là vì triết lý thu ” doanh thu ” bằng mọi cách, kể cả vi phạm pháp lý, có lẽ rằng đã được nhiều cơ sở CN tận dụng triệt để trong khi pháp lý không đủ sức trừng trị kẻ vi phạm :- Khi đưa cơ sở sản xuất vào hoạt động giải trí, họ muốn và họ có cửa ” lách luật ” để cơ sở sản xuất của họ hoàn toàn có thể hoạt động giải trí mà không cần giải quyết và xử lý rác thải, khí thải, nước thải, tiếng ồn … đúng tiêu chuẩn hoặc thậm chí còn không cần có những thiết bị đó : ” Hiện nay, nhiều cụm, điểm CN, Doanh Nghiệp thuộc diện phải có trạm giải quyết và xử lý nước thải nhưng 1 số ít không có ngay từ khi quy hoạch, phong cách thiết kế. Một số khác có quy hoạch, phong cách thiết kế thì lại chưa góp vốn đầu tư như KCN Quang Minh, Ngọc Hồi. Hầu hết những KCN tập trung chuyên sâu đã hoạt động giải trí từ lâu nhưng chưa góp vốn đầu tư những khu giải quyết và xử lý nước thải theo quy hoạch, hay việc diện tích quy hoạnh dành cho mục tiêu này trong một số ít khu đã cho Doanh Nghiệp … thuê để làm nhà xưởng ( KCN Nam Thăng Long, Hà Nội-Đài Tư … ) 10 .- Trong khi đó, những lao lý của pháp luật lại luôn được thừa nhận là còn nhiều kẽ hở, chưa đủ ngặt nghèo và đặc biệt quan trọng là chồng chéo, không thống nhất. Có tài liệu đã chứng minh và khẳng định có tối thiểu là 20 văn bản tương quan đến quản trị môi trường những KCN đã được phát hành từ Luật Bảo vệ môi trường 2005, những Nghị định của nhà nước, những Quyết định của Thủ tướng nhà nước tương quan đến quản trị môi trường KCN. Rồi đến nhiều văn bản pháp lý ” riêng ” : năm 1997 có Chỉ thị 199 của nhà nước về những giải pháp cấp bách trong công tác làm việc quản trị chất thải rắn ở những khu đô thị, KCN ; năm 1999 có Quyết định 152 của Thủ tướng nhà nước phê duyệt kế hoạch quản trị chất thải rắn đô thị và những KCN đến năm 2020 ; năm 2007 có Nghị định 59 về quản trị chất thải rắn ; năm 2008 có Quyết định 1440 của Thủ tướng phê duyệt Quy hoạch thiết kế xây dựng khu giải quyết và xử lý chất thải rắn 3 vùng kinh tế tài chính trọng điểm ; đến năm 2009 có Quyết định 2149 của Thủ tướng nhà nước phê duyệt ” kế hoạch Quốc gia về quản trị tổng hợp chất thải rắn đến năm 2025 và tầm nhìn đến năm 2050 ” 11 … Nhưng đáng tiếc là hầu hết những Văn bản tương quan đến KCN đều tập trung chuyên sâu vào những yếu tố cải tổ môi trường góp vốn đầu tư, chưa chăm sóc đúng mức tới hành lang pháp lý về quản trị môi trường Thậm chí, Quyết định 62 ( 29/2/2002 ) Bộ Khoa học và Công nghệ còn được cho phép những Doanh Nghiệp có công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn môi trường được quyền thỏa thuận hợp tác với cơ quan quản trị để đấu nối riêng mạng lưới hệ thống xả thải ra môi trường. Đến Thông tư 08 ngày 15/7/2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường mới khắc phục sống sót trên .Thứ hai, quá trình cấp phép hoạt động giải trí cho những Doanh Nghiệp, những KCN có yếu tố :Mộ trong những câu hỏi lớn được đặt ra là tại sao những KCN, những Doanh Nghiệp chưa bảo vệ những tiêu chuẩn thiết yếu về bảo vệ môi trường như giải quyết và xử lý nước thải, khí thải, chất thải … lại được hoạt động giải trí ? Và liệu còn có nước nào có cách giải quyết và xử lý theo kiểu mặc dầu có đưa ra những tiêu chuẩn về môi trường và giải quyết và xử lý môi trường nhưng những Doanh Nghiệp, KCN không đủ tiêu chuẩn vẫn được hoạt động giải trí như tất cả chúng ta đang làm ? Có hai trường hợp xảy ra :
– Nếu các DN, các KCN đảm bảo đủ điều kiện vệ sinh môi trường mới được cấp phép hoạt động thì chỉ các DN đủ điều kiện mới được hoạt động. Tất nhiên, nếu làm như thế này thì môi trường nước ta nói chung và môi trường Hà Nội nói riêng đã không bị ô nhiễm nặng nề như ngày nay. Tuy nhiên, sẽ có người biện minh rằng DN hiện nay ít vốn nên nếu quy định như thế họ không có tiền làm. Thử hỏi, liệu Vedan hay Tổng Công ty Cổ phần Bia Rượu nước giải khát Hà Nội (HABECO) – hai trong số những đơn vị có hành vi vi phạm môi trường do xả nước thải vượt TCCP – có ít vốn? Và đáng tiếc là chưa bao giờ người ta có ý định tính toán cụ thể xem cần bao nhiêu tiền để làm sạch lại được môi trường như nó đã từng có ở thập niên 70 và liệu số tiền đó có nhỏ hơn số lợi nhuận mà sự phát triển CN trong mấy thập kỷ mang lại.
– Trường hợp ngược lại, nếu cấp phép hoạt động giải trí ngay khi chưa biết cơ sở sản xuất có đủ điều kiện kèm theo về vệ sinh môi trường hay không trong điều kiện kèm theo lao lý không đủ sức trừng trị như nghiên cứu và phân tích ở trên tất sẽ dẫn đến, càng ngày, càng có nhiều Doanh Nghiệp ngang nhiên không giải quyết và xử lý môi trường mà vẫn hoạt động giải trí được. Vì nếu bị phát hiện ( thường là do nhân dân xung quanh không chịu nổi nên tố cáo ) không bảo vệ những tiêu chuẩn môi trường thiết yếu, cơ sở sản xuất mới hoàn toàn có thể bị kiểm tra và sau một hồi dài nghiên cứu và điều tra, thống nhất Tóm lại ( vì trong nhiều trường hợp Tóm lại của những cơ quan đo đạc, kiểm tra lại không giống nhau ) thì hoàn toàn có thể họ bị phạt … Nhưng nếu có bị phạt thì mức phạt lại không thấm vào đâu so với số tiền họ bỏ ra để thiết kế xây dựng, lắp ráp những thiết bị bảo vệ môi trường. Khi mức bị phạt thấp hơn, thậm chí còn thấp hơn nhiều lần so với số đáng ra ” phải bỏ ra ” thì việc vi phạm là chuyện đương nhiên .Thứ ba, chồng chéo trong quản trị và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm :Một thực trạng trong quản trị nhà nước cứ dai dẳng sống sót là chồng chéo và chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tập thể : nhiều cơ quan, nhiều người cùng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về một việc làm. Là người dân thông thường, nhiều người cứ tự hỏi : tại sao cơ quan môi trường lại không phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về môi trường mà phải nhiều cơ quan ” cùng ” chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về môi trường ? Là người có tư duy cao hơn, họ tự hỏi liệu ” cùng ” chịu nghĩa vụ và trách nhiệm dựa trên cơ sở triết lý nào, quy mô nào ?Có một nghịch lý là khi xác lập đảm nhiệm một việc làm nào đó, cơ quan nào cũng vơ vào mình. Vì sao vậy ? Vì nếu giao cho họ, họ sẽ nhận được ” quyền ” : quyền chi phối, quyền nhận kinh phí đầu tư … và khi việc làm không được như ý muốn, họ lại có quyền ” đổi lỗi ” cho xung quanh, cho ” nhiều nơi cùng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm “. Ông Vũ Văn Hậu – Giám đốc sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội đã lấy một ví dụ : Khi phát hiện nước ô nhiễm ở một đoạn sông nào đó, không ai nghĩ đó là nghĩa vụ và trách nhiệm của mình ; phường tưởng Q., Q. tưởng thành phố …Thử hỏi, nếu Hà Nội tổ chức triển khai nhìn nhận về thực trạng môi trường ngày này và kiểm tra nghĩa vụ và trách nhiệm thì sở nào, cơ quan nào chịu nghĩa vụ và trách nhiệm ? Chắc chắn có ngay câu vấn đáp : không sở nào, mà cũng chẳng có cơ quan nào phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm, kể cả sở có đúng tên gọi. Và còn nguy cơ tiềm ẩn hơn, ai ngồi trong hội nghị cũng cho rằng Kết luận như thế là hài hòa và hợp lý ; không ai và cũng chẳng có cơ quan nào nghĩ rằng lỗi tại mình hoặc chí ít là mình có lỗi. Họ đổ lỗi tại dân đông nhưng phớt lờ trong thực tiễn nhiều thành phố trên quốc tế còn đông dân hơn Hà Nội nhiều ; họ lại bảo tại dân trí thấp mà quên rằng dân trí cách đây 60 năm – Hà Nội thời Pháp thuộc – chắc như đinh thấp hơn thời nay nhiều … Người khác lại đổ tại CN tăng trưởng nhanh ; thử hỏi, liệu tỷ trọng CN của Hà Nội đang ở mức độ nào của quốc tế ? Liệu do dân đông, CN tăng trưởng nhanh hay do trình độ yếu kém, phương pháp quản trị không hiệu suất cao mà hầu hết không ai phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm ?Nếu làm không tốt mà luôn nỗ lực nhìn nhận không đúng thực tiễn ” cái không tốt “, như trường hợp nói quen miệng Hà Nội ” xanh, sạch, đẹp ” ; lại không xác lập đúng nguyên do, không quy đúng nghĩa vụ và trách nhiệm ; Tóm lại theo hướng ai cũng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm, ai cũng đổ lỗi cho kẻ khác, cho ” khách quan ” tất yếu dẫn đến hậu quả là :- Một cơ quan bất kể không nhất thiết phải làm tròn bổn phận của họ. Quyền hạn được trao và ” phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm ” về hậu quả gây ra là 2 phạm trù có quan hệ biện chứng : nếu cơ quan được trao quyền và người đứng đầu phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm tương ứng quyền được trao thì người đó ắt phải rất cẩn trọng khi quản lý và điều hành hoạt động giải trí ; nếu tình hình ngược lại, người đứng đầu cơ quan sẽ lạm quyền, lơ là từ khâu tuyển người, sử dụng người và tổ chức triển khai việc làm của cơ quan …- Thời gian càng trôi đi mà hiện tượng kỳ lạ trên không được khắc phục, lại được gật đầu như thể ” đương nhiên ” thì mức độ ô nhiễm môi trường sẽ ngày càng nguy cơ tiềm ẩn hơn .
3. Giải pháp và kiến nghị giảm ô nhiễm môi trường Hà Nội
3.1. Phải bắt đầu từ đảm bảo tính khách quan trong các đánh giá thực trạng
Cần chấm hết cách nhìn nhận kiểu xoa dịu, đại loại như : ” công tác làm việc này đã ngày càng được chú trọng ” hay ” Hà Nội cũng đã làm được nhiều việc ; tuy nhiên, thực trạng ô nhiễm môi trường vẫn ngày càng xấu đi và việc giải quyết và xử lý vẫn còn nhiều chưa ổn “, … Cần nhấn mạnh vấn đề rằng, nếu những cơ quan có nghĩa vụ và trách nhiệm đã chú trọng thật, nếu họ đã làm được nhiều việc thật … thì môi trường nhiều việc thật, … thì môi trường Hà Nội đã không xuống dốc không phanh như những năm qua. Chắc chắn những cơ quan có nghĩa vụ và trách nhiệm đã làm đại khái, qua loa, không đến nơi, đến chốn. Việc chỉ ra thực trạng thì cho đến nay những nhà khoa học cũng đã làm được ở mức độ nhất định ( đã chỉ ra được nhưng chưa nghiên cứu và phân tích thâm thúy ) tuy nhiên việc săn lùng nguyên do thì chưa khoa học. Nếu tìm không đúng nguyên do, chắc như đinh không có giải pháp đúng .Việc nhìn nhận thực trạng môi trường và tìm nguyên do ô nhiễm môi trường của những cơ quan chức năng còn nhiều yếu tố. Muốn khắc phục nó phải có giải pháp về mặt lao lý chấm hết thực trạng làm báo cáo giải trình và đưa ra trình diễn trước những hội nghị tùy tiện theo kiểu : ” đã có nhiều thành tự … mặc dầu đã có nhiều nỗ lực tuy nhiên vẫn còn những thiếu sót ” … còn được cho phép ( ở mọi góc nhìn : chế tài của pháp lý, giám sát của dân cư, giải quyết và xử lý của người có nghĩa vụ và trách nhiệm … ) duy trì cách báo cáo giải trình này, còn không truy lùng được tận nền tảng nguyên do để giải quyết và xử lý yếu tố .Cần chú ý quan tâm, nhìn nhận tùy tiện thực trạng khách quan không chỉ là ” bệnh thành tích ” mà là một kiểu trốn tránh nghĩa vụ và trách nhiệm của nơi phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm. Càng duy trì cách làm này bao nhiêu, càng tạo thói quen tư duy không khoa học bấy nhiêu. Khi đã thành nếp thì ngay việc biến hóa tư duy này ở khoanh vùng phạm vi xã hội cũng vô cùng khó khăn vất vả và mất rất nhiều năm chứ chưa nói đến việc làm sao để làm cho tốt .Cần dành kinh phí đầu tư thích đáng để điều tra và nghiên cứu và nhìn nhận đúng chuẩn :- Môi trường nước, không khí Hà Nội đã ô nhiễm đến mức độ nào so với một năm mốc đã có trong thời kỳ chưa tăng trưởng mạnh công nghiệp hoặc so với tiêu chuẩn .- Mức độ ô nhiễm đó tác động ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe thể chất người dân .- Cần làm gì và chi ra bao nhiêu tiền để hoàn toàn có thể làm ” sống lại ” môi trường Hà Nội tương tự mức ở năm mốc đưa ra điều tra và nghiên cứu .
3.2. Thay đổi nhận thức về phát triển: không chỉ đòi hỏi phát triển mà cần và chỉ cần phát triển bền vững
Phát triển vững chắc là phạm trù đã Open từ lâu ở những nước tăng trưởng. Theo đuổi tiềm năng này, những nước tăng trưởng đã tạo ra được môi trường khá thân thiện với con người mặc dầu ở những vương quốc đó, CN đã rất tăng trưởng .Ở nước ta, những giáo trình, xuất bản phẩm đã nhắc đến cụm từ tăng trưởng vững chắc, tuy nhiên, đáng tiếc là tư duy này mới chỉ có trong sách vở, trong nhận thức của những sinh viên sắp phải trả bài chứ chưa Viral đến những nhà quản trị xã hội, những nhà quản trị kinh doanh thương mại cũng như trong đời sống xã hội .Nhận thức này trước hết cần có ở những nhà quản trị xã hội, những người mà lời nói của họ có khối lượng trong quy hoạch, trong cấp phép kinh doanh thương mại và cấp phép cho Doanh Nghiệp được tiến hành hoạt động giải trí. Nhận thức này không hề thiếu ở những nhà chuyên môn .Vì thế, rất cần tổ chức triển khai giảng dạy lại, tu dưỡng kỹ năng và kiến thức và phải có những cuộc sát hạch, thi tuyển để loại những người không đủ tiêu chuẩn này ra khỏi cỗ máy công quyền .Tiêu chuẩn quy hoạch, cấp phép phải được thiết kế xây dựng trên cơ sở tư duy tăng trưởng vững chắc ( tương quan đến tiêu chuẩn tác dụng, thành tích ở giải pháp thứ tư ). Cần vô hiệu tư duy ” ăn xổi, ở thì “, xét duyệt và nhìn nhận thành tích theo số lượng ra khỏi đời sống xã hội. Thiết nghĩ, ví dụ còn đang nóng nực : nếu làm phép so sánh giữa thiệt hại do công ty Vedan gây ra cho bà con nông dân ở hai bên sông Thị Vải và số tiền họ nộp ngân sách trong những năm Vedan hoạt động giải trí thì chắc như đinh số tiền thiệt hại còn lớn hơn nhiều. Lại cần quan tâm rằng, dù có bồi thường thiệt hại cho bà con nông dân thì dòng sông Thị Vải cũng đã chết và không hề cứu sống lại được nếu không đổ thêm vào đó hàng núi tiền. Còn ở Hà Nội, nếu ai đó làm phép tính so sánh giữa số tiền thu được từ bán đất lấp những hồ mà Hà Nội đã có đến thập niên 60 với số tiền bỏ ra cho những dự án Bất Động Sản thoát nước mấy năm qua và số tiền thiệt hại do trận lụt năm 2008 gây ra, ( chưa kể thực trạng mưa to là lụt ) thì chắc sẽ thấy hậu quả của lối làm ăn tùy tiện, vì quyền lợi cục bộ trước mắt tại hại đến nhường nào .Thiết nghĩ, nếu đó thực sự là những bài học kinh nghiệm cho những nhà quản trị xã hội, những cán bộ công quyền qui hoạch, cấp phép kinh doanh thương mại … thì từ nay người dân mới hoàn toàn có thể có thời cơ sống trong môi trường đỡ ô nhiễm hơn môi trường họ đang phải gánh chịu. Nguyên tắc ứng xử rất đơn thuần : đừng vì đồng xu tiền ” còm cõi ” trước mắt mà phá đi môi trường ” đã đến mức báo động đỏ ” của chính tất cả chúng ta và con cháu tương lai !
3.3. Hoàn thiện luật pháp
Nếu không có pháp luật thì nhận thức mãi mãi vẫn chỉ là nhận thức. Như nghiên cứu và phân tích ở trên, để giảm thiểu ” sự tham tiền ” dẫn đến những hành vi hủy hoại môi trường cần một nền tảng lao lý : đủ, rõ ràng và trừng trị thích đáng những hành vi vi phạm ! Điều này trọn vẹn dựa trên những cơ sở khoa học vững chãi. Thực tế ở những nước thành công xuất sắc cũng chỉ ra điều đó : mọi chế tài phạt những hành vi vi phạm pháp lý đều phạt cao hơn rất nhiều lần so với thiệt hại mà cá thể hay tổ chức triển khai nào đó gây ra .Thiết nghĩ, môi trường chỉ không bị ô nhiễm hơn và tiến đến dân Phục hồi lại được nếu chế tài lao lý cần đổi khác theo hướng :- Tăng nặng hình phạt ( ở nhiều nước thường lao lý mức phạt gấp nhiều chục lần so với mức thiệt hại do vi phạm pháp lý gây ra ) :+ Đối với người cấp phép không bảo vệ những tiêu chuẩn môi trường thân thiện .+ Đối với cơ quan có nghĩa vụ và trách nhiệm nhưng chậm phát hiện hoặc Kết luận không đúng mực về mức độ ô nhiễm môi trường .+ Đối với Doanh Nghiệp làm ô nhiễm môi trường .- Phải có và chỉ có một cơ quan / cá thể duy nhất chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về việc làm đơn cử tương quan đến môi trường .
3.4. Thay đổi quan điểm về tiêu chuẩn đánh giá kết quả, thành tích
Đánh giá hiệu quả, thành tích đã ( sẽ ) thu được của mọi cá thể, tập thể dù là cơ quan quản trị nhà nước hay Doanh Nghiệp đều phải trên cơ sở bảo vệ những tiêu chuẩn về duy trì môi trường vững chắc :- Thay vì chỉ chú ý quan tâm đến số lượng, tăng trưởng theo chiều rộng, cần kiến thiết xây dựng những chỉ tiêu nhìn nhận chất lượng, tăng trưởng theo chiều sâu .- Thay vì chỉ nhìn nhận hiệu quả theo những chỉ tiêu về lượng như tăng số lượng Doanh Nghiệp, KCN, lệch giá, doanh thu … càn kiến thiết xây dựng thêm những chỉ tiêu nhìn nhận về chất như mức độ gây ô nhiễm môi trường, ngân sách xã hội phải bỏ ra để giải quyết và xử lý ô nhiễm môi trường … .
3.5. Thay đổi cách thức làm việc
Đã đến lúc không hề liên tục duy trì chính sách quản trị kiểu ” cùng làm, cùng chịu nghĩa vụ và trách nhiệm “. Một cách tổ chức triển khai rất khoa học và tự nhiên là mỗi người đảm nhiệm và phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm về việc đó. Vì thế, thay vì tổ chức triển khai chồng chéo như lúc bấy giờ, cần chuyển sang phương pháp tổ chức triển khai quản trị theo quy trình việc làm và thực thi một cửa ” thực sự ” và quy trình này phải không được diễn ra dài dài .Thay đổi tiến trình cấp phép ( bắt buộc ) : dù có giấy phép kinh doanh thương mại nhưng chưa có giấy phép hoạt động giải trí thì Doanh Nghiệp hay KCN vẫn không được hoạt động giải trí. Nếu Doanh Nghiệp hoạt động giải trí mà phát hiện vẫn chưa đủ tiêu chuẩn vệ sinh môi trường, nghĩa vụ và trách nhiệm thuộc về cơ quan cấp phép hoạt động giải trí .Thay đổi tiến trình thiết kế xây dựng ( bắt buộc ) : mọi Doanh Nghiệp đều phải thiết kế xây dựng hạ tầng đủ tiêu chuẩn trước mới được phép kiến thiết xây dựng những khu công trình nhà ở … Điều này không dẫn đến Doanh Nghiệp thiếu tiền kiến thiết xây dựng mà hướng dẫn đến chấm hết cảnh kiến thiết xây dựng ồ ạt, lộn xộn mà không đủ tiêu chuẩn môi trường như đang diễn ra .Thay đổi mức phạt : gấp nhiều chục lần thiệt hại gây ra và thủ tục phạt phải công khai minh bạch, đơn thuần, do một cơ quan đảm nhiệm .
Chú thích:
1. Xem bảng 12. Xử lý ô nhiễm mô trường Hà Nội : Đã rất cấp bách ! Tinmoi. vn 11 : 24 ngày 08/04/20093 Theo tiểu chuẩn vệ sinh nước nhà hàng siêu thị dựa trên Quyết định 1329 của Bộ Y tế, nước hoạt động và sinh hoạt đạt chuẩn ở mức hàm lượng amoni : 1,5 mg / l, độ oxy hóa : 2 mg / l .4. Đoàn Loan : Nhiều khu vực nước ngầm Hà Nội đã ô nhiễm nặng, VnExpress Thứ tư, 25/6/2003, 05 : 54 GMT + 75 Báo động đỏ về ô nhiễm nguồn nước ngầm ở Hà Nội : VOV, Cập nhật lúc 9 : 53 AM, 29/12/20086. Hà Nội : rủi ro tiềm ẩn ô nhiễm môi trường từ 150 nhà máy sản xuất, Cập nhật lúc 02 : 13, Thứ sáu, 20/8/2004 ( Theo Lao động ) .7. Bức tranh ” xám ” về môi trường Hà Nội : Báo Tài nguyên và Môi trường điện tử : Thứ năm 01/07/2010 .8. Trang web của Bộ Tài nguyên và Môi trường : gian truân quản trị chất thải rắn Hà Nội, 17 : 23 08/07/2010 .9. Ô nhiễm môi trường ở Hà Nội : Cần có cái nhìn đúng đắn từ phía doanh nghiệp, Go green : 03 / Nov / 2008 lúc 10 : 2210. Trần Minh : Môi trường Hà Nội khi nào ” sạch ” ? Báo Kinh tế hợp tác Nước Ta, Thứ sáu ngày 17 tháng 4 năm 2009 .11. Văn bản Quản ly môi trường KCN – nhiều nhưng thiếu ( 14 : 56 13/07/2010 ) .
Tài liệu tham khảo:
1. Báo động đỏ về ô nhiễm nguồn nước ngầm ở Hà Nội : VOV, update lúc 9 : 53 AM, 29/12/20082. Bức tranh ” xám ” về môi trường Hà Nội : Báo Tài nguyên và Môi trường điện tử : Thứ năm 01/07/2010 .3. Đoàn Loan : Nhiều khu vực nước ngầm Hà Nội đã ô nhiễm nặng, VnExpress 25/6/2003, 05 : 54 GMT + 7
4. Hà Nội: nguy cơ ô nhiễm môi trường từ 150 xí nghiệp, Cập nhật lúc 02:13, Thứ sáu, 20/8/2004 (Theo Lao động).
5. Ô nhiễm môi trường ở Hà Nội : Cần có cái nhìn đúng đắn từ phía doanh nghiệp, Go green : 03 / Nov / 2008 lúc 10 : 227. Trần Minh : Môi trường Hà Nội khi nào ” sạch ” ? Báo Kinh tế hợp tác Nước Ta, Thứ sáu ngày 17 tháng 4 năm 20098. Văn bản Quản ly môi trường KCN – nhiều nhưng thiếu ( 14 : 56 13/07/2010 ) .