Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường), ô nhiễm môi trường không khí đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Đặc biệt tại các thành phố lớn như Hà Nội, Tp. HCM, chỉ số chất lượng không khí (AQI) có thời điểm vượt ngưỡng an toàn, nguy hại tới sức khỏe người dân. Vậy ô nhiễm môi trường tác động thế nào đối với sức khỏe?
Từ tháng 9 – 12/2019, chỉ số AQI nhiều nơi đã vượt giá trị 200, đặc biệt quan trọng có ngày chỉ số AQI có nơi vượt ngưỡng 300, mức nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe thể chất. Theo những mạng lưới hệ thống đo chỉ số chất lượng không khí như : PAM Air, Air Visual, ô nhiễm không dừng ở TP. Hà Nội mà lan ra toàn miền Bắc như : Việt Trì, Tuyên Quang, Thái Nguyên, TP. Hải Phòng, Hưng Yên, Thành Phố Hải Dương, Tỉnh Ninh Bình, Tỉnh Thái Bình, hầu hết ở ngưỡng đỏ, xê dịch ngưỡng tím, 1 số ít nơi đến ngưỡng nâu – ngưỡng cao nhất trong thang bậc cảnh báo nhắc nhở .
Nguyên nhân gây ra tình trạng ô nhiễm
Theo thống kê, ở Hà Nội có khoảng 5,8 triệu xe máy, vài trăm nghìn ô tô. Năm 2019, số lượng phương tiện giao thông tăng 15% so với những năm trước. Con số phương tiện giao thông ở Tp. HCM rất lớn với 7,5 triệu xe máy… chưa kể số lượng phương tiện giao thông di chuyển qua hai thành phố này cũng không ít.
Số lượng những nhà máy sản xuất ven thành phố đang tăng nhanh, gây áp lực đè nén lớn lên môi trường xung quanh, trong đó ở Tp. HCM còn có hơn 900 nhà máy sản xuất sản xuất nông nghiệp, tiểu thủ công. Các hoạt động giải trí thiết kế xây dựng những khu công trình mới, tái tạo, sửa chữa thay thế đường giao thông vận tải, ở TP. Hà Nội lúc bấy giờ có hơn 1.000 khu công trình đang kiến thiết xây dựng, Tp. HCM cũng đang có tỷ lệ kiến thiết xây dựng rất lớn, biến hai thành phố trở thành đại công trường thi công gây ô nhiễm lớn .
Ngoài ra, nguyên do đặc trưng ở TP. Hà Nội là do đốt rơm rạ, gây ô nhiễm theo mùa nhưng tác hại của nó là không nhỏ. Cùng với hơn 60.000 hộ đang dùng nhà bếp than tổ ong, đốt rác thải không đúng lao lý ở ngoài thành phố TP.HN cũng là một trong những nguyên do gây ra ô nhiễm không khí .
Tổng cục Môi trường nhìn nhận, lượng chất thải được thải ra môi trường ngày càng ngày càng tăng, trong khi đó, công tác làm việc quản trị rác thải hoạt động và sinh hoạt này còn nhiều hạn chế, hầu hết được giải quyết và xử lý theo hình thức chôn lấp, tỷ suất chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt được giảm thiểu hoặc tái chế tại những cơ sở giải quyết và xử lý chưa cao. Nước thải đô thị phát sinh ngày càng lớn hầu hết chưa qua giải quyết và xử lý, xả ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước mặt trong những đô thị, khu dân cư ; hạ tầng thu gom, giải quyết và xử lý chưa cung ứng nhu yếu. Vẫn còn nhiều cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng chưa được giải quyết và xử lý triệt để, nhiều cơ sở công nghiệp nằm xen lẫn trong khu dân cư chậm được sơ tán .
Ngoài yếu tố trên, Nước Ta cũng đang phải đương đầu với thực trạng lượng chất thải rắn phát sinh liên tục ngày càng tăng. Số liệu mới nhất từ Tổng cục Môi trường, trung bình mỗi năm lượng chất thải rắn phát sinh từ 10 – 16 %. Trong đó, lượng chất thải rắn hoạt động và sinh hoạt phát sinh tại những đô thị 38 nghìn tấn / ngày, tại khu vực nông thôn khoảng chừng 32 nghìn tấn / ngày, chất thải rắn công nghiệp khoảng chừng 25 triệu tấn / năm. Riêng hai thành phố lớn là Thành Phố Hà Nội và Tp. HCM trung bình mỗi ngày thải ra môi trường khoảng chừng 80 tấn nhựa và túi ni lông .
“ Chúng ta càng gây tổn hại đến môi trường nhiều hơn thì tất cả chúng ta và những thế hệ tương lai càng chịu nhiều nguy khốn hơn. Sức khỏe của hành tinh là sức khỏe thể chất của tất cả chúng ta ”
Hậu quả của ô nhiễm môi trường đối với sức khỏe con người
Hiện nay, ô nhiễm môi trường đang là yếu tố cấp thiết, ảnh hưởng tác động rất lớn đến đời sống con người và hệ sinh thái. Cụ thể, ô nhiễm môi trường dẫn đến những hậu quả sau :
Tác động tiêu cực đến phổi
Khói bụi gây ô nhiễm không khí, việc hít vào những nguồn không khí ô nhiễm sẽ tạo gánh nặng cho phổi, khiến tính năng phổi bị suy yếu. Đồng thời, đối với những người bị bệnh hen suyễn, bệnh hô hấp khí phế thũng và viêm phế quản khi hít vào không khí ô nhiễm này khiến bệnh tình nặng hơn. Theo một số ít nghiên cứu và điều tra, trẻ nhỏ chiếm tỷ suất cao bị mắc bệnh hen suyễn khi sống gần những khu vực bị ô nhiễm cao .
Làm tăng nguy cơ ung thư
Theo điều tra và nghiên cứu của những nhà khoa học trên quốc tế đã chỉ ra rằng, ung thư phát sinh có đến 75 – 80 % nguyên do là có tương quan đến môi trường. Kết quả nghiên cứu và điều tra cho thấy, khi ô nhiễm môi trường đất, khi thực phẩm rau củ được trồng trên vùng đất bị ô nhiễm sẽ chứa trong đó 1 phần độc tố hóa học và khi con người ăn phải những thực phẩm đó, lượng độc tố sẽ tích tụ trong khung hình và tạo thành những khối ung thư .
Gây ảnh hưởng đến tim mạch
Ô nhiễm không khí là nguyên do chính dẫn đến làm tăng rủi ro tiềm ẩn mắc những rối loạn nhịp tim, thậm chí còn dẫn đến đau tim, đột tử, … Theo một nguyên cứu tại Anh cho biết : “ Khi những hạt carbon nhỏ xâm nhập vào phổi, chúng gây ra phản ứng viêm và phóng hóa chất vào máu, thu hẹp động mạch, gây ra những cục máu đông, từ đó làm tăng rủi ro tiềm ẩn đau tim ” .
Ô nhiễm môi trường gây hậu quả lớn đối với hệ sinh thái
Tình trạng ô nhiễm môi trường không những chỉ ảnh hưởng tác động xấu đi đến sức khỏe thể chất con người mà còn gây tác động ảnh hưởng rất lớn đến hệ sinh thái .
Môi trường đất
Ô nhiễm môi trường có ảnh hưởng tác động rất lớn đến hệ sinh thái, môi trường mà tổng thể tất cả chúng ta cũng như những hệ sinh vật đang sinh sống. Khi tài nguyên đất bị ô nhiễm sẽ làm đất đai cằn cỗi, cây cối không hề tăng trưởng được gây ảnh hưởng tác động đến rất nhiều những loài sinh vật. Những yếu tố này dẫn đến những hệ lụy khác rất nguy khốn .
Thứ nhất, nguồn đất bị ô nhiễm trở nên cằn cỗi, không thích hợp cho cây cối. Thực vật trồng khi trên đất này cũng sẽ bị nhiễm bệnh, Khi tất cả chúng ta ăn vào cũng sẽ bị nhiễm bệnh. Điều này sẽ tác động ảnh hưởng đến những khung hình sống khác trong chuỗi thức ăn .
Thứ hai, môi trường đất bị ô nhiễm cũng sẽ ngấm vào nước gây ô nhiễm nguồn nước ngầm và dẫn đến thực trạng thiếu nước dùng cho hoạt động và sinh hoạt hoặc phải dùng những nguồn nước bẩn .
Thứ ba, môi trường đất bị ô nhiễm sẽ làm thu hẹp môi trường sống của nhiều loài sinh, động, thực vật .
Môi trường không khí
Bên cạnh đó, môi trường không khí bị ô nhiễm cũng sẽ để lại rất nhiều hệ lụy như:
Thứ nhất, gây ra mưa axit làm giảm độ pH của đất do những chất lưu huỳnh dioxit và các oxit của nitơ.
Thứ hai, ô nhiễm không khí tạo nên hiện tượng khói bụi che chắn làm giảm ánh sáng mặt trời, ảnh hưởng đến sự quang hợp và phát triển của thực vật… Cụ thể, tại Hà Nội từng bị che phủ trong khói bụi dày đặc.
Thứ ba, ô nhiễm không khí cũng là nguyên nhân làm thủng tầng ôzôn, tăng hiệu ứng nhà kính làm trái đất nóng lên, phá hủy các khu sinh thái.
Môi trường nước
Có thể nói, ô nhiễm nguồn nước là yếu tố nghiêm trọng nhất tại nước ta lúc bấy giờ đang diệt trừ những sinh vật sống trong nước. Cụ thể : Ô nhiễm nguồn nước do Formosa Vũng Áng ( TP Hà Tĩnh ) xả trực tiếp ra biển khiến hiện tượng kỳ lạ cá chết hàng loạt từ vùng biển Vũng Áng lê dài tới vùng biển Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế vào khoảng chừng đầu tháng 4/2016 .
Nói chung, ô nhiễm nguồn nước gây hậu quả nghiêm trọng đến sự sống và sức khỏe thể chất con người. Ví dụ như : ô nhiễm và hết sạch mạch nước ngầm sẽ gây lên thực trạng thiếu nước ngọt cho hoạt động và sinh hoạt trong tương lai .
VNCPC (Tổng hợp)
http://kttvqg.gov.vn/tin-tuc-tai-nguyen-nuoc-va-moi-truong-114/khac-phuc-nan-o-nhiem-khong-khi–bo-tai-nguyen-va-moi-truong-de-xuat-ban-hanh-mot-loat-bien-phap-cap-bach-6592.html
https://vietnamnet.vn/vn/suc-khoe/hon-52-000-nguoi-viet-chet-vi-o-nhiem-khong-khi-605021.html