Tại Hà Tĩnh hiện nay ở nhiều địa phương vẫn còn diễn ra tình trạng xả rác thải nhựa tràn lan, xử lý không đúng cách gây ô nhiễm môi trường.
Không thể phủ nhận rằng, đồ vật bằng nhựa có nhiều giá trị sử dụng trong đời sống con người. Tuy nhiên, lúc bấy giờ con người đang quá nhờ vào vào đồ vật nhựa dùng một lần, từ đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến thiên nhiên và môi trường .
Trong một số ít loại túi nilon hoàn toàn có thể lẫn lưu huỳnh, dầu hỏa nguyên chất, nên khi đốt cháy gặp hơi nước sẽ tạo thành axit sunfuric gây ra mưa axit rất nguy khốn .
Ảnh hưởng đến sức khỏe con người và môi trường
Theo ước tính và số liệu thống kê chưa không thiếu của Bộ Tài nguyên và Môi trường, rác thải nhựa chiếm tỷ trọng khoảng chừng 5 – 10 % trong rác thải hoạt động và sinh hoạt. Ở Nước Ta, tính trung bình mỗi năm thải ra khoảng chừng 1,8 triệu tấn rác nhựa, trong đó có khoảng chừng hơn 30 tỷ túi nylon. Trung bình, mỗi hộ mái ấm gia đình tại Nước Ta sử dụng khoảng chừng một kg túi nylon mỗi tháng. Hơn 80 % số đó đều bị thải bỏ sau khi dùng một lần .Rác thải nhựa thường sống sót dưới những dạng vật thể như : ống hút, vỏ chai, túi nilon … là những đồ vật được tổng hợp từ chất hóa học hữu cơ ( như nhựa PE ). Hiện tượng ô nhiễm trắng gây ra bởi rác thải nhựa bắt nguồn từ việc xả rác nhựa ra thiên nhiên và môi trường của con người .Rác thải nhựa không được giải quyết và xử lý đúng cách sẽ ảnh hưởng tác động trực tiếp đến không khí và môi trường tự nhiên nước : Khi đốt, rác thải nhựa sẽ sinh ra chất độc đi-ô-xin, furan gây ô nhiễm không khí, gây ngộ độc, tác động ảnh hưởng đến tuyến nội tiết, làm giảm năng lực miễn dịch, gây ung thư, …Khi chôn lấp, rác thải nhựa sẽ làm cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng và ngăn cản quy trình khí oxy đi qua đất, gây tác động ảnh hưởng xấu đến sự sinh trưởng của cây xanh. Hơn nữa, nó hoàn toàn có thể làm ô nhiễm nguồn nước, gây ra cái chết của những vi sinh vật có lợi cho cây ở dưới lòng đất .Để phân hủy được rác thải nhựa hoàn toàn có thể lê dài rất lâu từ hàng trăm đến hàng nghìn năm. Chính do đó, khi tích tụ quá nhiều hoặc nằm rải rác trên những bề mặt nước, đất sẽ gây ra hiện tượng kỳ lạ ô nhiễm trắng ảnh hưởng tác động rất lớn đến hàng nghìn sinh vật sống. Trong đó, gồm có những loài động vật hoang dã, vi sinh vật và cả con người .Có thể thấy, tác hại của rác thải nhựa vô cùng nghiêm trọng, ảnh hưởng tác động sâu rộng đến tổng thể những sinh vật trong hệ sinh thái của tất cả chúng ta .Tại nhiều địa phương trên địa phận tỉnh TP Hà Tĩnh vẫn đang diễn ra thực trạng người dân vô tư xả rác thải nhựa bừa bãi gây mất mĩ quan. Không những thế người dân còn giải quyết và xử lý rác thải không đúng cách gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường nghiêm trọng .Theo ghi nhận của chúng tôi, đoạn đê chống lũ ven sông Lam đi qua thị xã Xuân An ( huyện Nghi Xuân, thành phố Hà Tĩnh ) bên cạnh những bãi rác lớn người dân còn chăn thả trâu bò ngay trên đường đê. Tại đây, người dân ngang nhiên chiếm hữu lòng lề đường làm bãi tập kết rác, thu gom rác thải hoạt động và sinh hoạt ( trong đó hầu hết rác thải nhựa như túi nilon, ống, chai nhựa … ), chất đống rồi giải quyết và xử lý bằng cách châm lửa đốt cháy nham nhở, mùi khét lẹt gây ô nhiễm môi trường tự nhiên nghiêm trọng .
Ông Phan Văn Lĩnh – quản trị Ủy Ban Nhân Dân thị xã Xuân An cho biết, hiện tại trên địa phận chưa có điểm tập trung rác nên trong thời điểm tạm thời thu gom rác trên đường để để xe môi trường tự nhiên chở đi. Hàng năm địa phương vẫn có văn bản chỉ huy người dân giải quyết và xử lý rác thải không đúng cách gây ô nhiễm môi trường tự nhiên .
Hay tại nhiều bãi biển đẹp ở Hà Tĩnh cũng ngập tràn rác thải nhựa. Tình trạng rác thải, bao nilon, chai thủy tinh, chai nhựa… bủa vây gây mất mĩ quan, ảnh hưởng đến môi trường. Theo quan sát, bãi biển Xuân Hải (huyện Lộc Hà) có nhiều đoạn rác thải nhựa kết thành những mảnh lớn, dày đặc giữa bãi cát, bị sóng đánh nằm ngổn ngang trên bờ kè, thân đê biển. Một trong những số rác thải này là do người dân ngang nhiên xả ra.
Trao đổi với PV, ông Văn Thành Đô – quản trị Ủy Ban Nhân Dân thị xã Lộc Hà cho hay, địa phương đã rất nhiều lần ra quân, kêu gọi máy móc quét dọn nhưng cứ có đợt mưa và bão là rác thải lại tràn về .” Thường thì mỗi khi có gió mùa là rác thải lại tấp vào bờ. Mặc dù chính quyền sở tại địa phương đã kêu gọi lực lượng quét dọn nhưng do lượng rác quá lớn nên phải mất nhiều thời hạn mới giải quyết và xử lý được triệt để. Địa phương cũng liên tục tuyên truyền người dân, nhu yếu những chủ nhà hàng quán ăn kinh doanh thương mại chỗ bãi biển Xuân Hải ký cam kết về việc giải quyết và xử lý rác thải nhựa đúng lao lý “, ông Đô cho hay .
Cần thay đổi nhận thức trong việc sử dụng rác thải nhựa
Rác thải nhựa sinh ra từ nhiều nguồn khác nhau, trong đó hầu hết túi nilon, chai nhựa, ống hút nhựa, … của những hộ mái ấm gia đình .Tháng 6/2019, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát động trào lưu ” Chống rác thải nhựa ” trong toàn dân. Từ đó, hàng loạt địa phương, đơn vị chức năng đã phát hành và tiến hành hàng loạt chương trình hành vi giảm thiểu, nói ” không ” với rác thải nhựa …Chỉ sau một năm phát động trào lưu chống rác thải nhựa trên khoanh vùng phạm vi toàn nước, những hành vi nhỏ khắp nơi đã góp thêm phần biến hóa thói quen, nâng cao nhận thức từ học viên, người dân đến doanh nghiệp .Trên hành trình dài giữ thiên nhiên và môi trường xanh, chống rác thải nhựa, có nhiều những tổ chức triển khai, cá thể đã có những sáng kiến thiết thực, góp thêm phần làm đổi khác ý thức, thói quen của người dân và toàn xã hội .
Những năm gần đây, thời điểm dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, tại một số địa phương ở Hà Tĩnh lan tỏa mô hình “đổi rác thải nhựa lấy khẩu trang”. Đó là một mô hình mới của tuổi trẻ huyện Lộc Hà đang phát động, xuất phát từ chung ý tưởng: “Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, phòng, chống dịch bệnh cho mỗi nhà cũng như từng người dân”.
Vừa qua, Đoàn thanh niên phường Bắc Hà (TP Hà Tĩnh) phối hợp với Hội LHPN phường tổ chức ra mắt mô hình chợ dân sinh giảm thiểu rác thải nhựa. Đoàn viên Thanh niên phường Bắc Hà và cán bộ hội phụ nữ phường đã cùng phát tờ rơi và tuyên truyền về các tiêu chí xây dựng chợ dân sinh hạn chế rác thải nhựa và hướng dẫn cách phân loại, vứt rác đúng quy định cho người dân… Đồng thời tổ chức trao tặng nhiều vật phẩm như làn nhựa, túi giấy, túi thân thiện môi trường…
Mô hình chợ dân số giảm thiểu rác thải nhựa nhằm mục đích truyền tải thông điệp tới đoàn viên, người trẻ tuổi, những hộ tiểu thương nhỏ lẻ và từng người dân nâng cao ý thức về hạn chế sử dụng túi nilon một cách có nghĩa vụ và trách nhiệm trong mua và bán, trao đổi sản phẩm & hàng hóa, góp thêm phần kiến thiết xây dựng phường Bắc Hà nói riêng và thành phố TP Hà Tĩnh nói chung xanh, sạch, đẹp, bảo đảm an toàn .
Mỗi người dân cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực tham gia, tổ chức các hoạt động chống rác thải nhựa bằng các sáng kiến và hành động cụ thể, thiết thực. Thay đổi thói quen, nói không với các sản phẩm nhựa sử dụng một lần, túi ni-lông thông qua việc mua sắm, trong sinh hoạt, làm việc, lao động thường ngày; sử dụng thay thế bằng các loại sản phẩm thân thiện với môi trường.
Chúng ta cần biến hóa thói quen hoạt động và sinh hoạt hàng ngày bằng việc tắt những thiết bị điện khi không sử dụng, nói không với những loại sản phẩm nhựa sử dụng một lần, túi nylon khó phân hủy, lên án kịp thời những hành vi gây xâm hại đến tài nguyên vạn vật thiên nhiên, gây ô nhiễm môi trường tự nhiên và thói quen sử dụng tiêu tốn lãng phí tài nguyên, nguồn năng lượng. Cùng chung tay hành vi ngay thời điểm ngày hôm nay để bảo vệ vạn vật thiên nhiên, phục sinh hệ sinh thái, bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống của chính tất cả chúng ta và để lại một màu xanh vững chắc cho thế hệ tương lai. Ngày 19 tháng 11 năm 2021, Ủy ban Nhân dân thành phố TP Hà Tĩnh và Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Nước Ta đã cùng ký Tuyên bố Tham gia Chương trình Đô thị Giảm Nhựa. Sự kiện này chính thức đưa thành phố thành phố Hà Tĩnh trở thành đô thị thứ 8 của Nước Ta tham gia vào chương trình mang tính toàn thế giới của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên WWF, cam kết xử lý yếu tố ô nhiễm rác nhựa hướng tới tiềm năng không còn rác nhựa ngoài vạn vật thiên nhiên vào năm 2030.
