Lựa chọn câu để xem giải thuật nhanh hơn
Dàn ý
1. Mở bài
– Giới thiệu về tác giả Tô Hoài (tiểu sử, các tác phẩm chính, phong cách nghệ thuật…)
– Giới thiệu về truyện “ Vợ chồng A Phủ ” ( thực trạng sinh ra, khái quát giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật và thẩm mỹ )
2. Thân bài
Nhân vật Mị
* Cảnh ngộ của nhân vật Mị:
– Mị là con dâu gạt nợ của nhà Thống lí : cha mẹ nghèo, không trả được nợ ( món nợ từ ngày cưới, lớn dần lên vì nặng lãi ), Mị làm dâu gạt nợ cho cha mẹ .
– Mị chỉ biết làm những việc làm mà quanh năm ngày tháng làm đi làm lại, làm không ngưng nghỉ : Con trâu con ngựa nó còn có lúc đứng gãi chân nhai cỏ chứ đàn bà nhà này thì làm không nghỉ tay .
– Mị sống trong một căn phòng chỉ có một ô vuông bằng bàn tay để nhìn ra ngoài cũng không hề biết được trời nắng hay mưa chỉ thấy mờ mờ, trăng trắng .
* Tâm trạng và hành động:
Tâm trạng và hành vi của Mị cho thấy, trong Mị có một sức sống tiềm tàng vẫn luôn âm ỉ, đó là khát vọng tự do, khát vọng niềm hạnh phúc dẫu còn tự phát và bản năng. Khát vọng đó rất mãnh liệt và khi có thời cơ sẽ bùng phát .
* Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị:
– Đâu đó trong cõi sâu tâm hồn người đàn bà câm lặng vì cơ cực, khổ đau ấy vẫn tiềm tàng một cô Mị rất lâu rồi, một cô Mị trẻ đẹp như đoá hoa rừng đầy sức sống, một người con gái tươi tắn, giàu đức hiếu thảo. Ngày ấy, tâm hồn yêu đời của Mị được gửi vào tiếng sáo : ” Mị thổi sáo giỏi, thổi lá cũng hay như thổi sáo ” .
– Ở Mị, khát vọng tình yêu tự do luôn luôn mãnh liệt. Nếu không bị bắt làm con dâu gạt nợ, khát vọng của Mị sẽ trở thành hiện thực bởi ” trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buồng Mị “, Mị đã từng bồn chồn khi nghe tiếng gõ cửa của tình nhân. Mị đã bước theo khát vọng của tình yêu nhưng không ngờ sớm rơi vào cạm bẫy .
– Bị bắt về nhà thống lí, Mị định tự tử. Mị tìm đến cái chết chính là cách phản kháng duy nhất của một con người có sức sống tiềm tàng mà không hề làm khác trong thực trạng ấy. ” Mấy tháng ròng đêm nào Mị cũng khóc “. Mị trốn về nhà cầm theo một nắm lá ngón. Chính khát vọng được sống một con người đúng nghĩa khiến Mị không gật đầu đời sống bị chà đạp, bị đối xử bất công như một con vật .
=> Tất cả những phẩm chất trên đây sẽ là tiền đề, là cơ sở cho sự trỗi dậy của Mị sau này. Chế độ phong kiến nghiệt ngã cùng với tư tưởng thần quyền hoàn toàn có thể giết chết mọi tham vọng, khát vọng, làm tê liệt cả ý thức lẫn xúc cảm con người nhưng từ trong sâu thẳm, thực chất người vẫn luôn tiềm ẩn và chắc như đinh nếu có thời cơ sẽ thức dậy, bùng lên .
* Sự trỗi dậy của lòng ham sống và khát vọng hạnh phúc ở Mị:
Những yếu tố tác động đến sự hồi sinh của Mị:
– Cảnh sắc của Hồng Ngài trong những ngày xuân : ” Những chiếc váy hoa đã đem phơi trên mỏm đá, xòe như bướm sặc sỡ, hoa thuốc phiện vừa nở trắng lại đổi ra màu đỏ au, đỏ thậm rồi sang màu tím man mác “, ” Đám trẻ đợi tết chơi quay cười ầm trên sân chơi trước nhà. ”
– Rượu là chất xúc tác trực tiếp để tâm hồn yêu đời, khát sống của Mị trỗi dậy. ” Mị đã lấy hũ rượu uống ừng ực từng bát một “. Mị vừa như uống cho hả giận vừa như uổng hận, nuốt hận. Hơi men đã dìu tâm hồn Mị theo tiếng sáo .
– Trong đoạn miêu tả tâm trạng hồi sinh của Mị, tiếng sáo có một vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng : ” Mị nghe tiếng sáo vọng lại, thiết tha, bồi hồi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang hỏi “. ” Ngày trước Mị thổi sáo giỏi … Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo “, ” Tai Mị vang tiếng gọi bạn đầu làng “, ” mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường “, ” Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những game show, những đám chơi “, ” trong đầu Mị rập rờn tiếng sáo ” …
* Diễn biến tâm trạng Mị trong đêm tình mùa xuân :
– Dấu hiệu tiên phong của việc sống lại đó là Mị nhớ lại quá khứ, nhớ về niềm hạnh phúc ngắn ngủi trong cuộc sống tuổi trẻ của mình và niềm ham sống trở lại : ” Mị còn phơi phới trở lại, lòng đùng một cái vui sướng như những đêm đến ngày trước “. ” Mị còn trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ lắm. Mị muốn đi chơi “. Mị đã ý thức được tình cảnh đau xót của mình : ” Nếu có nắm lá ngón trong tay Mị sẽ ăn cho chết ” …
– Từ những sôi sục trong tâm tư nguyện vọng đã dẫn Mị tới hành vi ” lấy ống mỡ xắn một miếng bỏ thêm vào đĩa dầu “. Mị muốn thắp lên ánh sáng cho căn phòng lâu nay chỉ là bóng tối. Mị muốn thắp lên ánh sáng cho cuộc sống tăm tối của mình .
– Hành động này đẩy tới hành vi tiếp : Mị ” quấn tóc lại, với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách ” .
– Mị đang chuẩn bị sẵn sàng sắm sửa để đi chơi nhưng rồi bị A Sử cấm, hắn nhẫn tâm trói đứng Mị vào cột nhà, Mị vẫn đang ru mình trong đêm xuân. Tiếng ngựa ngoài kia làm cho Mị tỉn giấc, nàng đã trở lại với hiện tại đau khổ cả về thể xác lẫn ý thức .
* Diễn biến tâm lí trong đêm đông:
– Trước cảnh A Phủ bị trói, bắt đầu Mị trọn vẹn vô cảm : ” Mị vẫn thản nhiên thổi lửa hơ tay “, vì cảnh tượng ấy đã diễn ra trong nhà Thông lí tiếp tục .
– Nhưng ” Mị lé mắt trông sang … một dòng nước mắt lấp lánh lung linh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại “, giọt nước mắt vô vọng của A Phủ đã giúp Mị nhớ lại mình, nhận ra mình, xót xa cho mình và thương người đồng cảnh. Lòng thương người trắc ẩn và tình giai cấp đã khiến Mị có hành vi khỏe mạnh : cắt dây cởi trói cứu A Phủ .
– Hệ quả tất yếu là Mị phải chạy trốn theo A Phủ, vì Mị biết : ” ở đây thì chết mất ” .
– Cắt dây cởi trói cứu A Phủ và cùng A Phủ chạy trốn khỏi Hồng Ngài của Mị là hành động vùng dậy tự phát của người nô lệ miền núi cao Tây Bắc, phản ứng lại đối với sự cai trị tàn bạo của bọn thống trị, nhằm mục đích tự giải phóng.
3. Kết bài
– Khái quát lại yếu tố
