Sức sống mãnh liệt của Phật giáo Việt Nam trong lòng dân tộc
Phật giáo đã gắn bó, đồng hành cùng dân tộc Việt Nam gần 2.000 năm và ngày càng phát triển. Đây là một trong những minh chứng cho thấy, sức sống mãnh liệt của Phật giáo Việt Nam trong lòng dân tộc.
Ông Nguyễn Phúc Nguyên, Vụ trưởng Vụ Phật giáo ( Ban Tôn giáo nhà nước ), cho biết, Giáo hội Phật giáo Nước Ta ( GHPGVN ) đã trải qua tròn 40 năm kiến thiết xây dựng và trưởng thành ( 7/11/1981 – 7/11/2021 ). Quãng thời hạn ấy hoàn toàn có thể chưa nhiều so với lịch sử dân tộc gần hai nghìn năm gắn bó, sát cánh cùng dân tộc bản địa nhưng Phật giáo luôn phát huy truyền thống lịch sử ” hộ quốc an dân, sát cánh cùng dân tộc bản địa ” .Theo GHPGVN, hiện toàn Giáo hội có 18.544 cơ sở tự viện, trên 54.000 tăng, ni, trong đó ni giới ( nhà sư nữ ) chiếm tỷ suất không nhỏ. Trong quy trình hình thành và tăng trưởng của Giáo hội, có sự góp phần to lớn của những ni giới .
Các ni sư hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19 và người nghèo
Hòa thượng, tiến sỹ Thích Gia Quang, Phó quản trị Hội đồng Trị sự, Trưởng Ban tin tức Truyền thông TƯ GHPGVN cho biết, công tác làm việc từ thiện biểu lộ niềm tin từ bi cứu khổ của đạo Phật, là một trong những hoạt động giải trí trọng tâm của Giáo hội. Vì thế, những yếu tố tương quan đến từ thiện xã hội đều được Giáo hội chăm sóc thâm thúy, chỉ huy động viên tăng, ni, phật tử và những chùa, tự viện, những thành viên triển khai tiếp tục, liên tục, kịp thời. Giáo hội luôn xuất hiện đúng lúc và kịp thời cứu trợ đồng bào bị thiên tai, lũ lụt và tham gia tích cực ủng hộ trào lưu xóa đói giảm nghèo … Trong 40 năm qua, công tác làm việc từ thiện xã hội của Giáo hội ước tính khoảng chừng gần 20.000 tỷ đồng .Chỉ tính trong năm 2021, khi đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh, những cấp Giáo hội và phần đông tăng, ni, phật tử đã có nhiều hoạt động giải trí thiết thực, hiệu suất cao chung tay cùng chính quyền sở tại và nhân dân chăm sóc, san sẻ, giúp sức nhiều mái ấm gia đình khó khăn vất vả, những trường hợp người khuyết tật, neo đơn, người nghèo, lao động bị tác động ảnh hưởng dịch Covid-19. Nhiều tăng, ni và phật tử đã cởi áo cà sa, khoác áo blouse trắng tình nguyện ra tuyến đầu chống dịch .Chư tăng chung tay luân chuyển lương thực để trợ giúp người dânCùng trực tiếp tương hỗ điều trị bệnh nhân Covid-19, tăng, ni những chùa, cơ sở thờ tự đã hưởng ứng trào lưu ” Bữa cơm yêu thương trong vùng tâm dịch ” với mong ước nấu những bữa cơm mang tới ship hàng tới những bệnh viện dã chiến, cơ sở cách ly phòng, chống dịch Covid-19. Trong thời gian dịch Covid-19 quyết liệt, TP.Hồ Chí Minh triển khai giãn cách, trung bình mỗi ngày có hàng chục nghìn suất cơm do những chùa công đức tới những bệnh viện dã chiến, khu cách ly trên địa phận thành phố. Ví như, chùa Vĩnh Nghiêm mỗi ngày nấu và phát từ 10.000 đến 20.000 suất, chùa Tường Nguyên ( TP. Hồ Chí Minh ) mỗi ngày nấu và phát hơn 20.000 suất ăn không lấy phí cho những bệnh viện dã chiến, người dân gặp khó khăn vất vả …GHPGVN đã ủng hộ hơn 5.000 tấn nông sản, 1.000 tấn gạo cho đại chiến phòng chống dịch Covid-19Theo GHPGVN, trong đợt dịch Covid-19 lần thứ 4, những chùa, cơ sở tự viện đã nấu hơn 5 triệu suất ăn giúp sức đồng bào khó khăn vất vả, lực lượng tuyến đầu. Về lương thực, thực phẩm, GHPGVN cả nước đã ủng hộ hơn 5.000 tấn nông sản, 1.000 tấn gạo. Chung tay san sẻ với người dân nghèo, GHPGVN cả nước cũng đã trao tặng hơn 500.000 phần quà cho người dân gặp khó khăn vất vả vì dịch bệnh … Theo Thượng tọa Thích Đức Thiện, Phó quản trị, kiêm Tổng Thư ký GHPGVN, chỉ tính riêng từ ngày 27/4/2021 đến 26/8/2021, tổng giá trị mẫu sản phẩm và tiền mặt toàn Giáo hội ủng hộ đại chiến phòng chống Covid-19 lên đến gần 400 tỷ đồng .Bên cạnh đó, Giáo hội hiện có trên 160 Tuệ Tĩnh đường, 700 phòng chẩn trị Y học Dân tộc, 1 phòng khám Đa khoa đang hoạt động giải trí có hiệu suất cao, khám và phát thuốc không lấy phí cho hàng chục ngàn lượt bệnh nhân .
Nơi sinh hoạt văn hóa và đời sống tâm linh của người Việt
Chùa Một Cột có nhiều nét kiến trúc, điêu khắc độc đáo
Cùng góp phần to lớn trong công tác làm việc phúc lợi xã hội, Phật giáo Nước Ta cũng có những góp phần không nhỏ về những yếu tố tương quan đến văn hóa truyền thống ở nước ta. Theo tiến sỹ Vũ Chiến Thắng, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Trưởng Ban Tôn giáo nhà nước, Phật giáo Nước Ta là một mắt xích trong việc thiết kế xây dựng, gìn giữ kiến trúc văn hóa truyền thống nghệ thuật và thẩm mỹ kiến trúc, điêu khắc và hội họa. Ngôi chùa Việt là nơi quy tụ khá đầy đủ giá trị lịch sử dân tộc, văn hóa truyền thống nghệ thuật và thẩm mỹ, là mẫu sản phẩm văn hóa truyền thống vật thể và là khoảng trống văn hóa truyền thống truyền thống cuội nguồn, gắn bó thâm thúy với đời sống ý thức của dân cư .Hệ thống chùa, tháp Phật giáo lúc bấy giờ trải dọc theo chiều dài quốc gia, từ thành thị đến thôn quê. Ngôi chùa đã trở nên gắn bó và không hề tách rời của văn hóa truyền thống Việt, bổ trợ cho nền văn hóa truyền thống những sắc màu mới, làm giàu, đẹp cho thẩm mỹ và nghệ thuật kiến trúc, mỹ thuật, kiến thiết xây dựng và điêu khắc của dân tộc bản địa. Ở mỗi vùng miền, kiến trúc chùa, tháp có những đặc thù riêng, bởi chịu sự chi phối của môi trường tự nhiên, đời sống văn hóa truyền thống tâm linh của người dân và từng điều kiện kèm theo lịch sử dân tộc đơn cử .Hệ thống chùa, tháp Phật giáo là TT hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống, tâm linh của người ViệtTrong chùa là cả một kho lưu trữ bảo tàng nghệ thuật và thẩm mỹ, gồm có mạng lưới hệ thống tượng pháp, những bức phù điêu, câu đối, bia ký, bản kinh khắc trên gỗ ( mộc bản ) biểu lộ thẩm mỹ và nghệ thuật điêu khắc bởi bàn tay tài hoa của người Việt. Hệ thống chùa, tháp Phật giáo là TT hoạt động và sinh hoạt văn hóa truyền thống của làng, nơi quy tụ tinh hoa nghệ thuật và thẩm mỹ, phản ánh tâm thức và đời sống tâm linh của người Việt. Tinh thần Phật giáo biểu lộ trong văn hóa truyền thống vật thể qua những ngôi chùa, tháp đã thấm đẫm tâm hồn người Việt, góp thêm phần tạo sự cân đối cho xã hội và sự cân đối cho đời sống tâm linh .
Hướng con người tới ứng xử nhân văn, cao đẹp
Cũng theo tiến sỹ Vũ Chiến Thắng, với tư cách là thành tố văn hóa truyền thống ý thức, Phật giáo hướng đến giá trị con người, kiến thiết xây dựng xã hội an bình, nhằm mục đích đem lại niềm hạnh phúc và an nhàn cho con người, tôn vinh lòng từ bi, vô ngã, vị tha, khuyên con người tu thân, tích đức, làm điều thiện tránh điều ác, làm lành tránh dữ, hướng con người tới ứng xử nhân văn, cao đẹp .Phật giáo tôn vinh lòng từ bi, vô ngã, vị tha, khuyên con người tu thân, tích đức, làm điều thiện tránh điều ác …Tư tưởng vị tha hướng con người tới chân – thiện – mỹ đã góp thêm phần bồi đắp và làm nhiều mẫu mã thêm tâm hồn người Việt, vun bồi lòng nhân ái ” Thương người như thể thương thân “, ” Lá lành đùm lá rách nát “, hình thành những tập quán, thói quen như ăn chay, bố thí, phóng sinh. Các phạm trù Phật giáo như : ” Cứu nhân độ thế “, ” Nhân quả “, ” Nghiệp báo “, ” Từ, bi, hỷ, xả “, đã không còn là của riêng Phật giáo mà đi sâu vào văn hóa truyền thống Việt, đến nỗi dân cư không phải là Fan Hâm mộ Phật giáo nhưng vẫn thấm nhuần tư tưởng trên và trở thành một phần trong lẽ sống của họ .
Tư tưởng vị tha hướng con người tới chân – thiện – mỹ của Phật giáo đã góp phần bồi đắp và làm phong phú thêm tâm hồn người Việt
Trong đời sống lúc bấy giờ có nhiều khó khăn vất vả, thử thách nhưng với truyền thống lịch sử của mình, Phật giáo nước ta đã và đang góp thêm phần xu thế tư duy, kiểm soát và điều chỉnh hành vi của hội đồng xã hội, giúp con người dữ thế chủ động phòng ngừa cái ác, hướng tới cái thiện, mang lại sự tăng trưởng, bình an, niềm hạnh phúc cho quốc gia và con người Nước Ta. Có thể nói, qua 40 năm xây dựng, GHPGVN đã có những góp phần quan trọng vào việc thôi thúc và tăng trưởng văn hóa truyền thống dân tộc bản địa, góp phần xứng danh trong công cuộc kiến thiết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc .Thực hiện: Nguyễn HiểnẢnh: CTV, ST