***Đây chỉ là review bé nhỏ của mình trước một tác phẩm mà mình vô cùng yêu thích và ngưỡng mộ. Sự nghèo nàn của bản review này chỉ phần nào thể hiện được 1/8 nội dung thật sự của cuốn sách.
Được xuất bản năm 1919, DEMIAN là câu chuyện về hành trình dài thành hình của Emil Sinclair, một cậu bé sống tại vùng nông thôn nước Đức năm 1914. Đây là một tác phẩm chịu tác động ảnh hưởng lớn từ phe phái Tâm Lý Học Phân Tích. Những sự kiện xuyên suốt tác phẩm hầu hết có tương quan đến những yếu tố tâm ý mà tuổi trẻ Hesse đã trải qua và đóng vai trò như một bán tự truyện phản chiếu sự điều tra và nghiên cứu của tác giả về triết học của phe phái Tâm Lý Học Phân Tích. ( Timms, Edward 1990 )
Với lời tự sự của nhân vật chính ở đầu câu chuyện “Tôi chỉ muốn sống cuộc đời đang cố gắng thoát ra từ sâu thẳm bên trong mình. Cớ sao việc đó lại khó khăn đến vậy?” Hermann Hesse đã dẫn dắt người đọc đi qua vô vàn những cung bậc cảm xúc của nhân vật chính trong quá trình định hình bản thân mà đôi khi, không thể nào tránh khỏi rủi ro tiềm thức cùng nỗi đau đớn vì hoang mang trước ngưỡng cửa trưởng thành. Dưới ngòi bút của mình, Hermann đã tạo nên một câu chuyện chứa đựng đầy đủ cả sự bao quát lẫn chi tiết đến kinh ngạc về mối quan hệ giữa một thế giới bên trong và thế giới bên ngoài, một nơi với vô vàn những sự lựa chọn và đức tin mà ta mãi chẳng thể nào biết đến nếu như không một lần thử thụt vào gần với bản ngã của chính mình.
Hai quốc tế. Tốt, xấu, tuyệt đối .
Câu chuyện của Emil Sinclair khởi đầu khi cậu biết nhận thức về sự trái chiều giữa “ hai quốc tế ” mà ở đó, quốc tế mà cậu sinh ra và sống là quốc tế “ Cha và Mẹ ”. Một quốc tế đong đầy thứ “ ánh sáng lan tỏa êm ả dịu dàng, sự trong trẻo và thật sạch ” cùng với những hành vi vô cùng chuẩn mực mà một con người hoàn toàn có thể thực thi và để được có một cuộc sống “ trong sáng và thuần khiết, xinh xắn và hòa giải ”, Sinclair, cũng như bao người khác ý thức được rằng mình cần phải bám chặt vào quốc tế xinh xắn, trắng ngần ấy. Chính những điều này đã gây nên sự giằng xé kinh hoàng tiên phong trong tâm hồn Sinclair khi cậu lần tiên phong tiếp xúc với một quốc tế khác, nơi mà cậu miêu tả như “ một tổng hợp màu mè với những thứ gớm ghiếc, đầy cám dỗ, kinh hãi và huyền bí như lò mổ, nhà tù, những tên bợm nhậu và những bà thím cự cãi, bò đẻ con, ngựa què chân ” toàn bộ chúng được gán cho những tính từ không mấy tích cực như “ xấu xí, tồi tệ, hoang dại và quyết liệt ” mà hiện thân thân thiện nhất của tổng hợp ấy với Sinclair lúc bấy giờ là Franz Kromer, một kẻ chuyên bắt nạt đã nắm thóp cậu bằng một lời nói dối tưởng chừng như vô hại .
Ở đây, cuộc gặp mặt của cậu bé Sinclair và tên bắt nạt Kromer (thực chất cũng chỉ là một cậu bé nhà nghèo đã được cuộc sống thiếu thốn, khắc nghiệt tôi luyện cho cái tính tham lam và làm tiền người khác) được tác giả sử dụng như nút thắt giữa hai thế giới tốt đẹp và xấu xa mà ở đó “ngày và đêm tiến đến từ hai đầu cực đối lập”. Thế nhưng, những gì chúng ta vẫn luôn được dạy, rằng cái đó là một điều đúng đắn và cái kia là một điều sai trái không phải là một thứ tuyệt đối. Thông qua nhân vật Demian, Hermann Hesse đã phân biệt rạch ròi giữa đúng – sai và tuyệt đối. Rằng thế giới này tràn đầy những điều đúng đắn và sai trái, nhưng chỉ có một điều tuyệt đối duy nhất trên đời, đó chính là không có gì tuyệt đối, bao gồm cả “cái đúng” và “cái sai”. Để làm quen với việc này, Hermann đã đưa ra lời khuyên cho tất cả độc giả của mình: “Hãy luôn ngờ vực.” mà ví dụ nhanh nhất mà họ có thể tìm được là sự ngờ vực của nhân vật chính về cậu chuyện Abel và Cain*.
Một chiều nhìn nhận khác, một thái độ khác so với toàn bộ mọi vấn đề đều hoàn toàn có thể dẫn tới một giá trị mà ta chưa từng biết ( hay dám biết ) rằng nó sống sót. Nhờ vào nó, ta, những người đọc sách, phải thật sự dừng lại và nhìn nhận về quốc tế ánh sáng và bóng tối. Hay thậm chí còn, dù chỉ là chút ít, hoài nghi liệu có thật sự sống sót chúng hay không. Hay sự rạch ròi giữa hai quốc tế ấy chỉ là thứ mà người ra dựng nên để che đậy sự yếu ớt và bất lực trong tự chủ bản thân và đời sống ?
“ Chú chim non đấu tranh thoát khỏi quả trứng. Quả trứng là quốc tế. Ai muốn được sinh ra, trước hết, phải tàn phá một quốc tế. ”
Hermann Hesse không chỉ nêu ra cái ranh giới mong manh hóa ra trọn vẹn không sống sót giữa hai quốc tế thiện – ác. Qua Sinclair, những quan điểm của ông về quy trình trưởng thành được thể hiện vô cùng rõ ràng khi cậu dần nhận ra chính quốc tế ánh sáng, sự bảo bọc của mẹ cha, cái quốc tế mà cậu từng ý thức được phải bám chặt vào giờ đây là trở ngại giữ chân cậu ở lại một “ quốc tế con trẻ ngày càng trở nên xô lệch và phi trong thực tiễn ”, khiến cậu phải “ sống cuộc sống hai mặt của một đứa trẻ đã không còn trẻ dại ” cuộc sống mà rất nhiều trong số tất cả chúng ta cũng đang sống trong sự chật vật, vụng về và hoang mang lo lắng. Đây là khoảng chừng thời hạn ta dần nhận ra sự xích míc giữa quốc tế mẹ cha cho ta và quốc tế bên ngoài, đời sống của ta rơi vào một cuộc xung đột nóng bức với môi trường tự nhiên xung quanh. Quá trình tự nhận thức trong chặng đường trưởng thành này được miêu tả như một đại chiến mà ở đó, như đã nêu trên, ta nhiều lúc cảm thấy mình luôn phải lựa chọn giữa cái tốt và xấu, giữa chăn ấm của mẹ cha và những không tin bên ngoài, giữa cuộc sống mà mẹ cha lựa chọn cho ta và cuộc sống của chính ta. Là lúc mà “ nhiều người trải qua cái chết và sự tái sinh – hay còn gọi là định mệnh của cuộc sống chỉ một lần duy nhất này mà thôi, khi tuổi thơ thối rữa từ bên trong và dần phân rã, khi mọi thứ tất cả chúng ta đã gắng sức yêu thương từ bỏ tất cả chúng ta, và tất cả chúng ta đùng một cái cảm thấy sự cô độc, lạnh lẽo chết người của thiên hà bao chùm tất thảy. Và, rất nhiều người vẫn mắc kẹt trong chướng ngại vật này suốt cả cuộc sống, vô vọng đeo bám vào quá khứ không hề cứu vãn và bấu víu vào giấc mơ về một thiên đường đã mất – giấc mơ tệ hại và nguy hại nhất trong toàn bộ những giấc mơ. ”
Hành trình trưởng thành của con người cũng giống như hành trình dài của một chú chim non đấu tranh thoát ra khỏi lớp vỏ trứng. Sự trưởng thành này được Hermann nhận thức giống như sự được tái sinh ra, mà để làm được điều đó, mỗi tất cả chúng ta phải can đảm và mạnh mẽ đấu tranh với một quốc tế. Đối với Emil Sinclair, đó hoàn toàn có thể là quốc tế của mẹ cha, quốc tế của những điều trắng ngần và xinh đẹp, quốc tế của những niềm tin một chiều tuy đúng đắn nhưng phần nào nghèo nàn. Đối với tất cả chúng ta, quốc tế đó hoàn toàn có thể là bất kể thứ gì. Phá hủy được lớp vỏ trứng đó, con chim non kia sẽ có thời cơ được bay tới bản ngã thật sự của nó, thời cơ được tỏ tường con người thật sự của chính mình. Đấy sẽ là một cuộc hành trình dài vô cùng gian khó nhưng tràn ngập niềm hạnh phúc, niềm hạnh phúc của sự đấu tranh và hiểu rõ tường tận bản thân mình .
Khái niệm chấp nhận bản thân và tình yêu trong Demian.
Trong cuốn sách, xuyên suốt chặng đường tuổi trẻ của Emil Sinclair, có hai khái niệm mà mình vô cùng yêu dấu và khắc nhớ mà Hermann Hesse ( hoàn toàn có thể hoặc không ) đã lồng ghép nó qua những hình tượng đơn cử .
Thứ nhất, khái niệm về việc gật đầu bản thân, con người thật của mình .
Trong quy trình làm quen và trở nên thân thương với Demian – người chỉ đường dẫn lối của mình, Sinclair đã được làm quen với Abraxas. Abraxas, được biến đến với tư cách vừa là thần vừa là quỷ. Ngài là hiện thân của cả những lời lẽ thiêng liêng lẫn những lời lẽ đáng nguyền rủa, vừa là sự sống vừa là cái chết, điều thiện, điều ác, ánh sáng và bóng tối đều là ngài. Chính thế cho nên, Abraxas được dùng như một khái niệm gật đầu cả cái thiện lẫn ác, tốt lẫn xấu bên trong một thành viên .
Thông qua Abraxas, Demian đã kéo Sinclair ra khỏi cách nhìn nhận quốc tế đơn chiều. Anh lý giải rằng quốc tế này là một tổng hợp vô cùng đã dạng, điều này đúng, tuy nhiên không hề vì sự bất lực trong trấn áp và đồng cảm quốc tế mà ta buông bỏ và xem một vài thứ ( ví dụ một trong những thứ này được đề cập trong sách là sự ham muốn tình dục ) là một mẫu sản phẩm của hung quỷ và đầy tội lỗi. “ Cả trần gian đều thiêng liêng chứ không riêng gì phân nữa chính quy tự tạo ấy ! ” Ở đây, ta hoàn toàn có thể hiễu “ phân nửa chính quy tự tạo ” là những điều tốt đẹp mà con người vẫn ca tụng, noi theo, là quốc tế của ánh sáng trong tuổi thơ của Sinclair. Đây trở thành một công thức khi ta so sánh với bản thân. Mỗi thành viên con người, cũng giống như quốc tế ngoài kia, là một dải ngân hà với vô vàn những tinh thể, mảnh ghép khác nhau. Trong đó, ta có những mảnh ghép xinh xắn, những thành công xuất sắc mà ta vô cùng tự hào nhưng cũng có những mảnh ghép mà ta cho rằng xấu xa, méo mó. Điều quan trọng không phải ở chỗ ta cố gắng nỗ lực xóa bỏ đi những mặt yếu kém của bản thân, mà theo Hermann Hesse, điều quan trọng là ta biết cách đồng ý chúng. Ta nên học từ những sai lầm đáng tiếc chứ không xóa bỏ chúng, nên biến những giận giữ của bản thân thành những điều tốt đẹp thay vì lơ là và che lấp sự sống sót của chúng. Chấp nhận bản thân là chìa khóa mở cánh cửa tiên phong của tâm hồn, ở đó ta tìm thấy chính mình, yêu lấy chính mình. Đây là sức mạnh mà ta cần để trưởng thành và để bay đến đích của chú chim non sau khi đập vỡ vỏ trứng. Sống trong giấc mơ của chính mình, tin vào giấc mơ của chính mình chính là điều quan trọng nhất sau khi đã gật đầu bản thân .
Thứ hai, thông điệp tình yêu .
“Tình yêu không thể đòi hỏi, hay nài nỉ. Tình yêu phải có sức mạnh để đạt được sự chắc chắn từ nội tại. Khi đó, tình yêu sẽ không bị thu hút mà tự thân nó cuốn hút.”
Trong suốt cuốn sách, thông điệp về tình yêu Open không nhiều. Tuy nhiên, mình cực kỳ ấn tượng với cách mà nhân vật chính được lý giải về tình yêu. Tình yêu lý tưởng, theo tác giả, là một tình yêu “ có sức mạnh ” từ bên trong mỗi con người. Đó hoàn toàn có thể là tình yêu mà mỗi tất cả chúng ta tự tạo ra cho bản thân, tình yêu với chính bản thân mình. Tình yêu không phải là thứ ta xin xỏ, nài nỉ từ một ai khác, mà nên xuất phát từ chính bản thân. Yêu lấy bản thân mình là bước đệm để thật sự yêu thương một ai đó .
Tổng kết lại, Demian, tùy vào cách ta tiếp đón, hoàn toàn có thể là một người chỉ đường dẫn lối qua tuổi trẻ mù mịt, hoặc một vật trang trí kệ tùy theo gu thẩm mĩ của mỗi cá thể. Tất nhiên, điều này không làm mất đi giá trị thật sự rằng đây là một cuốn sách mà nếu có năng lực, ai cũng nên đọc một lần trong cuộc sống họ. Tuy nhiên, mình nhấn mạnh vấn đề là nên đọc nó với một thái độ rộng mở, kiên trì. Chỉ khi ấy, Demian mới hoàn toàn có thể trở thành Demian của bạn .
* Cain và Abel là câu chuyện thông dụng trong những tôn giáo Abraham. Cả hai đều là con trai của Adam và Eva. Trong một lần hiến tế lễ vật lên Thiên Chúa, lễ vật của Abel đã được chọn, sau đó vì đố kị và thù ghét Cain đã giết chết em trai mình. Sự kiện này đã trở thành vụ giết người tiên phong và Abel là người tiên phong chết đi. Cain sau này được xem như thể tổ tiên tiên phong của cái ác. Trong cuốn sách, Sinclair như bao cậu bé khác, được dạy rằng hành vi của Cain là sai lầm và báng bổ. Nhưng trong một lần trò chuyện, Max Demian đã bày tỏ với cậu một góc nhìn khác về câu chuyện mà ở đó Cain không phải là người xấu và nghiên cứu và phân tích động cơ của Cain khi giết em trai mình .
Cain giết Abel, tranh của Peter Paul Rubens
Ngọc Khanh .
https://vi.wikipedia.org/wiki/Demian
https://vi.wikipedia.org/wiki/Cain_v%C3%A0_Abel
Share this:
Thích bài này:
Thích
Đang tải …
Có liên quan
