Để trẻ hoàn toàn có thể phát triển tốt, cần có sự phối hợp giữa mái ấm gia đình và nhà trường, tránh thực trạng ” trống đánh xuôi, kèn thổi ngược ” – giáo viên rèn kỹ năng cho trẻ nhưng về nhà cha mẹ lại “ bao ” hết mọi việc cho con .
Trẻ 3-4 tuổi có thể làm được việc gì để tự phục vụ mình? Có lẽ rất nhiều phụ huynh đều mặc nhiên cho rằng trẻ ở độ tuổi này chưa thể tự làm được gì để phục vụ mình. Mọi sinh hoạt của trẻ từ vệ sinh cá nhân, ăn uống, ngủ nghỉ… đều phụ thuộc vào cha mẹ, do cha mẹ phụ trách.
trái lại với thực tiễn ở nhà, tại trường mần nin thiếu nhi, những cô giáo có trách nhiệm hướng dẫn, khuyến khích trẻ những kỹ năng tương thích với độ tuổi để hoàn toàn có thể tự phục vụ mình .
Một buổi học của lớp mầm Trường mần nin thiếu nhi Hóa An ( P.Hóa An, TP.Biên Hòa ), cô Trần Thị Hà mang theo rất nhiều trứng gà đã luộc sẵn. Trong buổi học này, cô hướng dẫn cho trẻ kỹ năng tự bóc vỏ trứng gà. Thời gian một tiết học chỉ khoảng chừng 15 phút, ngoài phần “ nhập đề ”, cô giáo phải nhắc nhở để trẻ ghi nhớ việc rửa sạch tay trước khi bóc trứng, làm mẫu và hướng dẫn trẻ cách bóc trứng, sau đó đến phần thực hành thực tế của trẻ. Bé nào cũng vui tươi, hào hứng với ” việc làm ” này .
Tiết học nêu trên là một nội dung trong hoạt động giải trí giáo dục nhằm mục đích giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội. Theo Thông tư 17/2009 / TT-BGDĐT ngày 25-7-2009 của Bộ GD-ĐT phát hành chương trình giáo dục mần nin thiếu nhi có 5 nghành giáo dục mần nin thiếu nhi giúp trẻ phát triển tổng lực gồm : sức khỏe thể chất, nhận thức, thẩm mỹ và nghệ thuật, tình cảm – kỹ năng xã hội, ngôn từ. Trong đó, nghành phát triển tình cảm – kỹ năng xã hội hiện đang được những trường mần nin thiếu nhi tăng nhanh thực thi. Lĩnh vực này cũng tương thích với chuyên đề thiết kế xây dựng trường mần nin thiếu nhi lấy trẻ làm TT mà bậc giáo dục mần nin thiếu nhi đã triển khai suốt 5 năm qua .
Có 2 nội dung chính thuộc nghành này gồm : phát triển tình cảm ( giúp trẻ ý thức về bản thân ; nhận ra và bộc lộ xúc cảm, tình cảm với con người, sự vật, hiện tượng kỳ lạ xung quanh ) ; phát triển kỹ năng xã hội ( giúp trẻ thiết kế xây dựng hành vi và quy tắc ứng xử xã hội trong hoạt động và sinh hoạt mái ấm gia đình, trường học mần nin thiếu nhi, hội đồng thân thiện ; trẻ có kỹ năng tự phục vụ … ). Với việc phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội, trẻ hoàn toàn có thể vận dụng những kỹ năng và kiến thức, kỹ năng đã học vào xử lý trường hợp của đời sống hằng ngày .
Bà Trương Thị Thủy Ngân, Trưởng phòng Nghiệp vụ 2 ( Sở GD-ĐT ) cho biết thêm : “ Nội dung giáo dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội được lồng ghép trong toàn bộ những hoạt động giải trí chăm nom và giáo dục trẻ hằng ngày. Trong đó, hoạt động giải trí giờ chơi ngoài trời tương hỗ rất tốt cho trẻ phát triển những kỹ năng, tình cảm này. Ngoài ra, hoạt động giải trí chơi ngoài trời còn giúp trẻ tăng cường thêm những kỹ năng như : phối hợp, tiếp xúc … Đối với những nội dung, kỹ năng trẻ không được thưởng thức, tiếp xúc hằng ngày ( như : kỹ năng phân biệt hỏa hoạn và thoát hiểm ; kỹ năng giải quyết và xử lý trường hợp khi trẻ bị lạc … ) thì nhà trường sẽ tổ chức triển khai thành hoạt động giải trí học ” .
Hiện nay, Sở GD-ĐT có lao lý mỗi tháng, những trường mần nin thiếu nhi phải tổ chức triển khai 2 hoạt động giải trí học có lồng ghép giáo dục kỹ năng sống. Đây là một hoạt động giải trí hoàn toàn có thể tương hỗ tốt cho phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội của trẻ .
* Cần sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường
Cô Tăng Thị Lan, Hiệu trưởng Trường mần nin thiếu nhi Hóa An cho biết, ngay đầu năm học, nhà trường đã tổ chức triển khai chuyên đề phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ. Trong đó, tùy theo lứa tuổi, giáo viên của trường đã hướng dẫn trẻ làm những việc làm hằng ngày như : nhặt rau, bóc trứng, tự gấp quần áo, giúp cô bày bàn ăn, giúp cô quét dọn góc hoạt động giải trí … Chuyên đề này giúp trẻ bộc lộ được năng lực của mình trong tương tác xã hội với cô giáo, bè bạn, mái ấm gia đình …
Tuy nhiên, nhiều bậc cha mẹ còn ít chăm sóc đến việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ hoặc có giáo dục thì cũng không liên tục, chuyên nghiệp. Cụ thể, cha mẹ đa phần vẫn làm hộ cho con thay vì hướng dẫn, lý giải cho trẻ hiểu và làm theo. “ Tâm lý cha mẹ khi nào cũng cảm thấy con mình còn bé nhỏ, không hề tự làm được mọi việc. Vì thế mà tạo cho trẻ thói quen ỷ lại, không cần làm và cũng không biết làm. Do đó, nhà trường phải có vai trò tuyên truyền đến cha mẹ về việc hình thành kỹ năng sống cho con. Có như vậy mới tránh được thực trạng ” trống đánh xuôi, kèn thổi ngược ” trong giáo dục trẻ ” – cô Lan bày tỏ .
Bên cạnh việc tăng cường phối hợp với mái ấm gia đình, nhà trường cần phải dữ thế chủ động tạo môi trường tự nhiên để trẻ được thưởng thức, qua đó phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội, trong đó môi trường tự nhiên ở nhà trường phải theo mục tiêu lấy trẻ làm TT, tạo cho trẻ biết cách xử lý yếu tố. Đồng thời, thiên nhiên và môi trường đó cũng phải thân thiện với trẻ, giúp trẻ thấy tự tin, tự do .
Hiện nay, khó khăn vất vả mà những trường mần nin thiếu nhi đều đang gặp phải trong hoạt động giải trí giáo dục phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội cho trẻ là : số lượng trẻ trong những lớp đông nên khó tổ chức triển khai những hoạt động giải trí nhóm. Cùng với đó, hội đồng, mái ấm gia đình ít tham gia vào những hoạt động giải trí của nhà trường ; nhận thức của hội đồng và địa phương còn hạn chế ; công tác làm việc phối hợp chưa được thực thi tiếp tục, đồng nhất .
|
Bước chuẩn bị cần thiết cho trẻ để bước vào lớp 1
Nếu đến 6 tuổi, trẻ không đạt được mức độ phát triển kỹ năng xã hội cần thiết, tối thiểu, trẻ sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc học tập ở tiểu học, bởi đây là quá trình mà trẻ chuyển giai đoạn từ hoạt động chủ đạo là chơi sang hoạt động chủ đạo là học.
Khó khăn lớn nhất mà trẻ gặp phải trong tiến trình này chính là học cách hòa nhập với thiên nhiên và môi trường mới, hoạt động giải trí mới, quy trình tuân thủ những nền nếp học tập … Do vậy, việc chuẩn bị sẵn sàng tốt những kỹ năng xã hội cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là tiền đề quan trọng để trẻ tự tin và thành công xuất sắc khi bước vào lớp 1 .
Các kỹ năng xã hội thiết yếu để trẻ sẵn sàng chuẩn bị bước vào lớp 1 gồm : tự tin, mạnh dạn ; tự phục vụ bản thân ; thích ứng, gật đầu sự độc lạ ; tự bảo vệ ; hợp tác ; tiếp xúc ; nhận thức xã hội ; tuân thủ những lao lý trường học, biết làm theo cô giáo .
|
Hải Yến
