04/10/2022TN&MTQ uản lý chất thải rắn trong sinh hoạt là một trong những nội dung quan trọng được pháp luật trong Luật Bảo vệ Môi trường ( BVMT ) năm 2020, với 6 Điều ( từ Điều 75 – Điều 80 ) lao lý đơn cử những nội dung : Phân loại, lưu giữ, chuyển giao ; Điểm tập trung, trạm trung chuyển ; Thu gom, luân chuyển ; Xử lý chất thải rắn sinh hoạt ; Chi tiêu thu gom, luân chuyển, giải quyết và xử lý ; Xử lý ô nhiễm, tái tạo môi trường tự nhiên bãi chôn lấp nhằm mục đích thôi thúc người dân phân loại, giảm thiểu chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại nguồn. Đồng thời, pháp luật nghĩa vụ và trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường, Ủy Ban Nhân Dân những cấp, những cơ quan, tổ chức triển khai, hộ mái ấm gia đình, cá thể trong việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt .
Các pháp luật mới
Tại Luật BVMT năm 2020 và những văn bản hướng dẫn cụ thể thi hành đã đưa ra những pháp luật mới tương quan đến quản lý CTRSH, đơn cử như sau :
Đưa ra quy định CTRSH được phân loại theo nguyên tắc thành 03 loại là chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế; chất thải thực phẩm; chất thải rắn sinh hoạt khác và giao UBND cấp tỉnh quyết định việc phân loại cụ thể nhóm chất thải rắn sinh hoạt khác và chất thải cồng kềnh; có chính sách khuyến khích việc phân loại riêng chất thải nguy hại trong chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân, lộ trình thực hiện chậm nhất là 31/12/2024.
– Đưa ra lao lý về nguyên tắc thu giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý CTRSH được tính dựa trên khối lượng CTRSH phát sinh và đã được phân loại theo lao lý. Cụ thể, chất thải rắn có năng lực tái sử dụng, tái chế, chất thải nguy cơ tiềm ẩn phát sinh từ hộ mái ấm gia đình, cá thể đã được phân loại theo pháp luật không phải chi trả giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý, trường hợp không phân loại hoặc phân loại không đúng lao lý thì phải chi trả giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý như so với chất thải rắn sinh hoạt khác, lộ trình thực thi chậm nhất là 31/12/2024 .
Đảm bảo thực thi
Hộ mái ấm gia đình, cá thể có nghĩa vụ và trách nhiệm chuyển chất thải rắn sinh hoạt đã được phân loại đến điểm tập trung theo lao lý hoặc chuyển giao cho cơ sở thu gom, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt .
Chủ dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư, chủ sở hữu, ban quản lý khu đô thị mới, nhà ở cao tầng liền kề, tòa nhà văn phòng phải sắp xếp thiết bị, khu công trình lưu giữ chất thải rắn sinh hoạt tương thích với những loại chất thải theo pháp luật ; tổ chức triển khai thu gom chất thải từ hộ mái ấm gia đình, cá thể và chuyển giao cho cơ sở thu gom, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt .
ảnh minh họa
Cơ sở thu gom, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt có quyền khước từ thu gom, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt của hộ mái ấm gia đình, cá thể không phân loại, không sử dụng vỏ hộp đúng pháp luật và thông tin cho cơ quan có thẩm quyền để kiểm tra, giải quyết và xử lý theo lao lý của pháp luật, trừ trường hợp hộ mái ấm gia đình, cá thể sử dụng vỏ hộp của chất thải rắn sinh hoạt khác theo pháp luật ;
Cơ sở thực thi dịch vụ giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt có nghĩa vụ và trách nhiệm ký quỹ khi có hoạt động giải trí chôn lấp chất thải ; không khuyến khích góp vốn đầu tư cơ sở thực thi dịch vụ giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt chỉ có khoanh vùng phạm vi Giao hàng trên địa phận một đơn vị chức năng hành chính cấp xã ;
Quy định tổ dân phố, tổ chức triển khai chính trị xã hội phối hợp đơn vị chức năng thu gom, luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt hướng dẫn, hoạt động hội đồng dân cư, hộ mái ấm gia đình, cá thể chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt cho đơn vị chức năng thu gom, luân chuyển hoặc điểm tập trung đúng lao lý ; giám sát và công khai minh bạch hành vi vi phạm của hộ mái ấm gia đình, cá thể trong phân loại, thu gom chất thải rắn sinh hoạt ;
Giao Bộ TN&MT giúp nhà nước làm đầu mối thống nhất quản lý nhà nước về quản lý chất thải rắn, trong đó gồm có những nội dung về chính sách, chủ trương … và việc hướng dẫn phương pháp định giá dịch vụ giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt ; công bố định mức kinh tế tài chính, kỹ thuật về thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt .
Quy định đơn cử về yếu tố lựa chọn công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý CTRSH như tiêu chuẩn lựa chọn công nghệ tiên tiến, lộ trình hạn chế chôn lấp trực tiếp chất thải … ;
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Quy định chi tiết về quản lý chất thải rắn sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn; Quy định giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; Lựa chọn cơ sở thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt thông qua hình thức đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu; trường hợp không thể lựa chọn thông qua hình thức đấu thầu thì thực hiện theo hình thức đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ theo quy định của pháp luật; Quy định cụ thể lộ trình, hình thức và mức thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng, chủng loại phát sinh; Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm kiểm tra việc tuân thủ các quy định của pháp luật về BVMT trong việc thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý chất thải rắn sinh hoạt theo thẩm quyền.
Cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có phát sinh chất thải từ hoạt động sinh hoạt, văn phòng với tổng khối lượng dưới 300 kg/ngày được lựa chọn hình thức quản lý chất thải rắn sinh hoạt như hộ gia đình, cá nhân.
Cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp có phát sinh chất thải rắn sinh hoạt (trên 300 kg/ngày) phải chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt cho các đối tượng sau:
Cơ sở triển khai dịch vụ thu gom, luân chuyển do chính quyền sở tại địa phương lựa chọn ( trải qua hình thức đấu thầu theo lao lý của pháp luật về đấu thầu ; trường hợp không hề lựa chọn trải qua hình thức đấu thầu thì thực thi theo hình thức đặt hàng hoặc giao trách nhiệm theo pháp luật của pháp luật ) ;
Cơ sở thực hiện dịch vụ thu gom, vận chuyển có hợp đồng chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt cho cơ sở vận chuyển do chính quyền địa phương lựa chọn theo quy định;
Cơ sở triển khai dịch vụ thu gom, luân chuyển có hợp đồng chuyển giao với cơ sở tái sử dụng, tái chế, giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt ; Cơ sở triển khai dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải ; Việc luân chuyển chất thải rắn sinh hoạt phải bằng phương tiện đi lại luân chuyển phân phối nhu yếu BVMT theo lao lý của Bộ Tài nguyên và Môi trường ; Cơ sở sản xuất thức ăn chăn nuôi, thủy hải sản hoặc sản xuất phân bón tương thích so với chất thải thực phẩm .
Cơ quan, tổ chức triển khai, cơ sở sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ, chủ góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng và kinh doanh thương mại hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ tập trung chuyên sâu, cụm công nghiệp có nghĩa vụ và trách nhiệm ký hợp đồng dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý ; chi trả giá dịch vụ theo hợp đồng dịch vụ và theo pháp luật đơn cử của chính quyền sở tại địa phương .
Thông tư số 02/2022/TT-BTNMT quy định rõ giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt bao gồm giá dịch vụ áp dụng đối với tổ chức, cá nhân phát sinh chất thải rắn sinh hoạt (là chi phí hộ gia đình, cá nhân, cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, chủ đầu tư xây dựng và kinh doanh hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp phải trả cho hoạt động thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt) và giá dịch vụ áp dụng đối với chủ đầu tư, cơ sở thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt (là chi phí mà Ủy ban nhân dân các cấp chi trả cho chủ đầu tư, cơ sở được lựa chọn theo quy định để cung cấp dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt). Thông tư cũng đưa ra quy định nguyên tắc định giá dịch vụ áp dụng đối với tổ chức, cá nhân phát sinh chất thải rắn sinh hoạt, cụ thể như sau:
Giá dịch vụ thu gom, luân chuyển, giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ mái ấm gia đình, cá thể được tính theo nguyên tắc có sự bù đắp trải qua ngân sách địa phương ;
Giá dịch vụ thu gom, luân chuyển, giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ cơ quan, tổ chức triển khai, cơ sở sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ, chủ góp vốn đầu tư kiến thiết xây dựng và kinh doanh thương mại hạ tầng khu sản xuất, kinh doanh thương mại, dịch vụ tập trung chuyên sâu, cụm công nghiệp được tính trên nguyên tắc tính đúng, tính đủ ngân sách cho hoạt động giải trí thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý .
Đặc biệt, Thông tư đã đưa ra hướng dẫn tương quan đến nội dung thu giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng hoặc thể tích chất thải. Theo đó, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định hành động hình thức thu giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo khối lượng hoặc thể tích chất thải theo một trong những trường hợp sau :
Thông qua giá cả vỏ hộp đựng chất thải rắn sinh hoạt. Giá bán vỏ hộp gồm có giá tiền sản xuất vỏ hộp và giá dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt ; Thông qua thể tích thiết bị tiềm ẩn chất thải rắn sinh hoạt ; Thông qua việc cân xác lập khối lượng chất thải rắn sinh hoạt ( so với những cơ quan, tổ chức triển khai ) hoặc những hình thức khác do Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh pháp luật .
Đối với trường hợp triển khai theo hình thức trải qua giá cả vỏ hộp đựng chất thải rắn sinh hoạt, Thông tư đưa ra lao lý về nhu yếu kỹ thuật như sau :
Có quy cách, mẫu mã, kích cỡ đơn cử, thể tích khác nhau theo pháp luật của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để bảo vệ thuận tiện phân biệt với những loại vỏ hộp thường thì khác. Mỗi loại vỏ hộp đựng chất thải rắn sinh hoạt có thể tích khác nhau tương ứng với mức giá cả khác nhau ;
Bao bì đựng những loại chất thải rắn sinh hoạt khác nhau có sắc tố khác nhau ; vỏ hộp đựng chất thải thực phẩm có màu xanh, vỏ hộp đựng chất thải rắn sinh hoạt khác có màu vàng. Trong trường hợp thiết yếu, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoàn toàn có thể lao lý sắc tố khác, bảo vệ đồng nhất, thống nhất trên địa phận tỉnh ;
Chất liệu vỏ hộp đựng chất thải phải tương thích với công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý chất thải của địa phương. Khuyến khích sử dụng vỏ hộp là vật liệu dễ phân hủy sinh học ;
– Bao bì đựng chất thải thực phẩm hoặc có lẫn chất thải thực phẩm phải bảo vệ tránh rò rỉ nước và phát tán mùi ;
– Bao bì đựng chất thải rắn sinh hoạt có phong cách thiết kế dễ buộc, dễ mở, bảo vệ chất thải rắn sinh hoạt không rơi vãi và thuận tiện cho việc kiểm tra ;
– Chất thải rắn có năng lực tái sử dụng, tái chế được lưu chứa trong những vỏ hộp thường thì, bảo vệ có năng lực lưu chứa và không gây ô nhiễm thiên nhiên và môi trường .
Bên cạnh đó, Thông tư đưa ra quy định về phương pháp định giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt áp dụng đối với nhà đầu tư và cung cấp dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại Điều 31.
Tổ chức triển khai
Trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường: Ban hành và công bố Danh mục công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt khuyến nghị vận dụng tại Nước Ta, làm cơ sở cho những địa phương tổ chức triển khai tiến hành ; Xây dựng và phát hành Quy chuẩn kỹ thuật vương quốc về bãi chôn lấp chất thải rắn và về lò đốt chất thải ; Ban hành hướng dẫn kỹ thuật về thu gom, phân loại rác thải tại nguồn tương thích với vùng miền, khu vực đô thị và nông thôn để tiến hành triển khai ; tiến hành thử nghiệm những hoạt động giải trí phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ mái ấm gia đình và cá thể tại một số ít địa phương ; Xây dựng những hướng dẫn kỹ thuật so với việc tái tạo, tăng cấp và giải quyết và xử lý ô nhiễm môi trường tự nhiên tại những bãi chôn lấp rác thải không hợp vệ sinh, những khu vực bị ô nhiễm do rác thải gây ra, bảo vệ nhu yếu về BVMT ; Xây dựng, hoàn thành xong và phát hành những định mức kinh tế tài chính kỹ thuật về thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý rác thải ; Trình cấp có thẩm quyền phát hành Nghị định xử phạt vi phạm hành chính về BVMT, trong đó có những chế tài giải quyết và xử lý so với những hành vi vi phạm về phân loại, thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý CTRSH .
Trách nhiệm của những địa phương :Đối với Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh, tổ chức triển khai triển khai tốt những lao lý mới của Luật BVMT 2020 và văn bản lao lý chi tiết cụ thể thi hành, trong đó tôn vinh vai trò nghĩa vụ và trách nhiệm của chính quyền sở tại địa phương, của dân cư và doanh nghiệp. Thực hiện thử nghiệm, sớm hơn lộ trình lao lý của Luật BVMT 2020 trong việc tiến hành chính sách phân loại rác thải tại nguồn ; thu giá, phí dịch vụ thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý CTRSH theo khối lượng, vỏ hộp chứa tại 1 số ít tỉnh, thành phố lớn. Triển khai thực thi hiệu suất cao lao lý nghĩa vụ và trách nhiệm lan rộng ra của nhà phân phối, nhập khẩu, ưu tiên khuyến khích doanh nghiệp dữ thế chủ động thiết kế xây dựng mạng lưới hệ thống thu gom, tái chế, giải quyết và xử lý mẫu sản phẩm, vỏ hộp sau giải quyết và xử lý của mình. Đẩy mạnh xã hội hóa trong công tác làm việc quản lý chất thải rắn sinh hoạt, đặc biệt quan trọng là trong việc khuyến khích góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng và quản lý và vận hành cơ sở giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, tiến hành vận dụng quy mô thu gom, luân chuyển và giải quyết và xử lý CTRSH theo pháp luật của pháp luật về BVMT và Luật góp vốn đầu tư theo phương pháp đối tác chiến lược công tư ( PPP ) bảo vệ tính hiệu suất cao, không thay đổi và vững chắc của dự án Bất Động Sản, phát huy và đa dạng hóa nhiều nguồn lực cho giải quyết và xử lý chất thải. Tăng cường góp vốn đầu tư hạ tầng và tăng trưởng nguồn nhân lực : những địa phương cần sắp xếp quỹ đất cho khu giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, sắp xếp đủ kinh phí đầu tư cho việc góp vốn đầu tư thiết kế xây dựng, quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống thu gom, lưu giữ, trung chuyển, luân chuyển và giải quyết và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa phận .
Ủy ban nhân dân cấp huyện: Ban hành theo thẩm quyền quy định, chương trình, kế hoạch về quản lý chất thải rắn sinh hoạt; Tổ chức thực hiện chiến lược, chương trình, kế hoạch và nhiệm vụ về quản lý chất thải rắn sinh hoạt; Tổ chức triển khai hoạt động phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định.
Ủy ban nhân dân cấp xã: Kiểm tra việc tuân thủ quy định của pháp luật về BVMT trong việc thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; xử lý hành vi vi phạm pháp luật về quản lý chất thải rắn sinh hoạt theo thẩm quyền; xem xét, giải quyết kiến nghị, phản ánh của tổ chức, cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân có liên quan đến việc thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt; Chủ trì, phối hợp với cơ sở thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, cộng đồng dân cư, tổ chức chính trị – xã hội ở cơ sở để xác định thời gian, địa điểm, tần suất và tuyến thu gom chất thải rắn sinh hoạt;Hướng dẫn hộ gia đình, cá nhân chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt cho cơ sở thu gom, vận chuyển hoặc đến điểm tập kết đúng quy định; hướng dẫn cộng đồng dân cư giám sát và công khai trường hợp không tuân thủ quy định về phân loại, thu gom chất thải rắn sinh hoạt; Xây dựng kế hoạch, phương án hoặc nội dung thực hiện quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn; Tổ chức triển khai hoạt động phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn theo quy định.
Việt Anh
