Ngày 18/6/2021 Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 44/2021/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 05/8/2021 và thay thế cho Thông tư Liên tịch số 75/2012/TTLT-BTC-BXD-BNNPTNT và Thông tư số 88/2012/TT-BTC
Nước sạch không chỉ là nghành độc quyền tự nhiên mà nó còn làm loại sản phẩm tối thiết yếu so với đời sống của dân cư, do đó Nhà nước vẫn phải định giá nhằm mục đích ngăn ngừa thực trạng tận dụng vị thế độc quyền để định giá bất hài hòa và hợp lý, làm phương hại đến quyền lợi của người tiêu dùng .
Nhằm phân phối nhu yếu về chất lượng dịch vụ ngày càng cao ở cả khu vực đô thị và nông thôn, tương thích với công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý nước ngày càng văn minh và việc nâng cấp cải tiến trong công tác làm việc quản trị quản lý và vận hành của doanh nghiệp, nhất là trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Năm 2021, Bộ Tài Chính đã phát hành Thông tư số 44/2021 pháp luật về khung giá, nguyên tắc, chiêu thức xác lập giá nước sạch hoạt động và sinh hoạt. Thông tư có hiệu lực hiện hành kể từ ngày 5/8/2021
Một số điểm mới của Thông tư 44:
1. Bổ sung mới 2 khoản mục là Chi phí tài chính và Chi phí đảm bảo cấp nước an toàn.Trong đó, Chi phí tài chính: là chi phí trả lãi các khoản vay, lỗ chênh lệch tỷ giá (nếu có) liên quan trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh nước sạch; Chi phí đảm bảo cấp nước an toàn: là những khoản chi phí phục vụ các hoạt động nhằm giảm thiểu, loại bỏ, phòng ngừa các nguy cơ, rủi ro gây mất an toàn cấp nước từ nguồn nước qua các công đoạn thu nước, xử lý, dự trữ và phân phối đến khách hàng sử dụng nước.
2. Nội dung chi phí sản xuất nước sạch không phân biệt cho khu vực đô thị hay nông thôn. Mặt khác, tại khoản 3, Điều 9 của Thông tư số 44/2021 / TT-BTC có pháp luật “ Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh có chủ trương hoặc chính sách điều hòa về mức giá nước sạch của đơn vị chức năng cấp nước phân phối nước sạch đồng thời tại khu vực đô thị và nông thôn để bảo vệ hài hòa giá nước sạch giữa những khu vực ” .
3. Lợi nhuận định mức là giá trị tuyệt đối thay cho tỷ suất tối thiểu 5 % như trước đây. Cụ thể, đơn vị chức năng cấp nước chỉ cấp nước khu vực đô thị hoặc khu vực nông thôn thì doanh thu tối đa tối đa 1.300 đ / m3, cấp nước đồng thời cho cả khu vực đô thị và khu vực nông thôn tối đa 1.500 đ / m3 ( nội dung này bảo vệ doanh thu cho 1 số ít mạng lưới hệ thống cấp nước có hiệu suất nhỏ ; khuyến khích những đơn vị chức năng cấp nước đô thị lan rộng ra mạng cấp nước cho khu vực nông thôn ) .
Về những điểm mới của Thông tư, PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến, nguyên Cục trưởng, Cục Hạ tầng kỹ thuật – Bộ Xây dựng cho biết :
Thông tư 44 được phát hành để sửa đổi, bổ trợ sửa chữa thay thế 2 thông tư đó là Thông tư số 88/2012 của Bộ Tài chính và Thông tư liên tịch số 75/2012 của 3 Bộ : Tài chính, Xây dựng và Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Đây là sự phối hợp hài hòa và hợp lý vì trong 2 thông tư cũ có nhiều nội dung tương quan ngặt nghèo với nhau .
Thông tư 44 khẳng định và hướng dẫn rõ hơn cụ thể hơn nguyên tắc xác định giá nước nhằm tạo ra các điều kiện, cơ hội về pháp luật để các doanh nghiệp ngành nước thực hiện được nguyên tắc bảo đảm tính đúng, tính đủ các yếu tố chi phí sản xuất hợp lý, hợp lệ trong quá trình từ khai thác, sản xuất, phân phối đến tiêu thụ và có lợi nhuận… Thông qua đó, khuyến khích các doanh nghiệp nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm chí phí, thất thoát… đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
Thông tư bổ trợ thêm 2 ngân sách mới đó là ngân sách kinh tế tài chính và ngân sách bảo vệ cấp nước bảo đảm an toàn. Đồng thời những ngân sách trong Thông tư mới này được lý giải rõ hơn, khá đầy đủ hơn và dễ hiểu hơn. Một điểm mới là, trong Thông tư này, nội dung chi phí sản xuất không phân biệt cho khu vực đô thị hay nông thôn như trong Thông tư số 75 .
Lợi nhuận định mức đã bỏ tỷ suất tối thiểu 5 % mà thay vào đó là số lượng tuyệt đối ( tại khoản 1 Điều 8 pháp luật : Lợi nhuận định mức đưa vào giải pháp giá nước sạch của đơn vị chức năng cấp nước chỉ cấp nước khu vực đô thị hoặc khu vực nông thôn tối đa 1.300 đ / m3 … cấp nước đồng thời cả khu vực đô thị và khu vực nông thôn tối đa 1.500 đ / m3 .. ) .
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến, thống nhất giá kinh doanh bán lẻ nước sạch theo những đối tượng người tiêu dùng sử dụng nước. Thông tư liên tịch số 75/2012 có sự chồng chéo giữa đối tượng người tiêu dùng sử dụng và mục tiêu sử dụng .
Về lộ trình điều chỉnh giá nước, mặc dù đã giao cho UBND cấp tỉnh lựa chọn quyết định lộ trình điều chỉnh giá nhưng Thông tư 44/2021 đã khống chế với thời gian tối đa là 5 năm. Qua đó nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương quan tâm hơn về giá nước này
“ Mặc dù vẫn còn một vài điểm chưa ổn nhưng về tổng thể và toàn diện Thông tư số 44/2021 lần này tân tiến hơn, nhiều chưa ổn trong bước đầu được xử lý, quan trọng là tổ chức triển khai triển khai. Theo tôi, thành công xuất sắc hay không là ở khâu này. UBND cấp tỉnh đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức triển khai tiến hành triển khai. Mong rằng sự vào cuộc của Ủy Ban Nhân Dân cấp tỉnh, của những cơ quan có tương quan và sự đồng thuận của nhân dân, Thông tư số 44/2021 đi vào đời sống góp thêm phần bảo vệ hài hòa quyền, quyền lợi hợp pháp của những đơn vị chức năng cấp nước và người mua sử dụng nước … chất lượng nước sẽ được nâng cao và chất lượng dịch vụ sẽ được bảo vệ, phân phối nhu yếu của dân cư ” PGS.TS Nguyễn Hồng Tiến san sẻ. / .
Luật Đồng
( Theo Môi trường và Đô thị điện tử )
