Ngành Chăn nuôi tại Nước Ta lúc bấy giờ có khuynh hướng vận động và di chuyển từ quy mô nông hộ sang chăn nuôi tập trung chuyên sâu và thâm canh với quy mô lớn. Cùng với xu thế đó, ô nhiễm môi trường ( ÔNMT ) chăn nuôi tại những vùng nông thôn ngày càng trở nên nghiêm trọng. Theo một số ít chuyên viên nông nghiệp cho rằng, nguyên do chính gây ô nhiễm là do chăn nuôi nhỏ lẻ, không trấn áp được xả thải ra môi trường. Tuy nhiên, qua thực tiễn khảo sát ở Nước Ta, chăn nuôi quy mô trang trại và thâm canh, viagra stock price mặc dầu có vận dụng giải pháp giải quyết và xử lý môi trường, nhưng vẫn gây ÔNMT nghiêm trọng do những nguyên do về công tác làm việc quản trị môi trường và vận dụng công nghệ tiên tiến chưa tương thích .
Thực trạng và nguyên nhân ô nhiễm môi trường chăn nuôi tại Việt Nam
Theo thống kê của Bộ NN&PTNT về chăn nuôi, cả nước hiện có khoảng chừng 12 triệu hộ mái ấm gia đình có hoạt động giải trí chăn nuôi và 23.500 trang trại chăn nuôi tập trung chuyên sâu. Trong đó, thông dụng ở nước ta là chăn nuôi lợn ( khoảng chừng 4 triệu hộ ) và gia cầm ( gần 8 triệu hộ ), với tổng đàn khoảng chừng 362 triệu con gia cầm, 29 triệu con lợn và 8 triệu con gia súc, mỗi năm khối lượng nguồn thải ra từ chăn nuôi ra môi trường là một số lượng khổng lồ – khoảng chừng 84,5 triệu tấn / năm, trong đó, chỉ khoảng chừng 20 % được sử dụng hiệu suất cao ( làm khí sinh học, ủ phân, nuôi trùn, cho cá ăn, … ), còn lại 80 % lượng chất thải chăn nuôi đã bị tiêu tốn lãng phí và phần đông thải ra môi trường gây ô nhiễm .
Dự án Hỗ trợ Nông nghiệp những bon thấp do Bộ NN&PTNT thực thi tại tỉnh Sơn La
Nguyên nhân chính được xác lập gây ÔNMT trong ngành chăn nuôi là do những trang trại sử dụng nhiều nước. Kết quả khảo sát cho thấy, những trang trại chăn nuôi sử dụng ít nước đều hoàn toàn có thể thuận tiện thu gom chất thải rắn để bán làm phân bón hữu cơ. Chất thải rắn từ những trang trại nuôi gà hầu hết được tiêu thụ hết cho mục tiêu trồng rau, hoa, hoa lá cây cảnh ; lúc bấy giờ hình thành tự phát một mạng lưới hệ thống thu gom phân trâu bò khô từ đồng bằng sông Cửu Long đến vùng Nam Trung bộ để bán cho những cơ sở chế biến phân bón hữu cơ tại Tây Nguyên Giao hàng trồng cây công nghiệp như cafe, tiêu, cao su đặc … ; chất thải rắn thu gom từ chăn nuôi lợn nái ( do nuôi lợn nái không được sử dụng nhiều nước ) luôn được tiêu thụ tốt. Do vậy, hoàn toàn có thể nói trong chăn nuôi sử dụng ít nước, chất thải rắn từ chăn nuôi luôn hoàn toàn có thể thu gom để bán nên không còn nhiều để thải ra môi trường. Chỉ có chăn nuôi lợn thịt hoặc chăn nuôi bò sữa quy mô công nghiệp sử dụng nhiều nước ( theo những tiến trình chăn nuôi thâm canh quy mô lớn ) mới là nguyên do chính gây ô nhiễm môi trường do chất thải lỏng từ những trang trại này không hề thu gom nên chỉ còn cách xả trực tiếp hoặc gián tiếp ( trải qua những hầm khí sinh học ( KSH ) ) xuống nguồn nước .
Mặt khác, công tác làm việc quản trị môi trường chưa phân phối được với nhu yếu của thực tiễn sản xuất. Các quy chuẩn kỹ thuật vương quốc về nước thải chăn nuôi theo QCVN 40 : 2011 / BTNMT trước kia và QCVN 62 – MT : năm nay / BTNMT lúc bấy giờ đều quá cao so với năng lực thực tiễn ứng dụng công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý môi trường hiện tại, dẫn đến hầu hết những trang trại đều không hề cung ứng nhu yếu đặt ra do chưa có công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý môi trường chăn nuôi hiệu suất cao để theo kịp những pháp luật về xả thải môi trường. Do khó hoàn toàn có thể phân phối pháp luật xả thải nên ở nhiều nơi, việc vận dụng giải pháp giải quyết và xử lý môi trường của những trang trại chỉ mang tính đối phó. Vẫn còn tâm ý ưu tiên tăng trưởng kinh tế tài chính, giảm nhẹ yếu tố môi trường ở nhiều cấp chính quyền sở tại địa phương nên việc quản trị và giải quyết và xử lý môi trường chăn nuôi còn mang nặng tính hình thức .
Những năm vừa mới qua, giải pháp KSH được người dân và những cấp chính quyền sở tại ưu tiên sử dụng, tuy nhiên vẫn còn có nhiều khó khăn vất vả, chưa ổn. Đối với những khu công trình KSH quy mô nhỏ, hiện tượng kỳ lạ quá tải hiệu suất giải quyết và xử lý ( quy mô chăn nuôi đổi khác liên tục trong khi dung tích của hầm KSH là cố định và thắt chặt ) và khí ga thừa không sử dụng hết, xả trực tiếp ra môi trường là nguyên do phổ cập gây ô nhiễm môi trường. Đối với chăn nuôi quy mô trang trại, công nghệ KSH chưa thực sự đem lại quyền lợi về kinh tế tài chính ( làm hầm KSH tốn diện tích quy hoạnh đất, tốn ngân sách góp vốn đầu tư lớn nhưng không đem lại nguồn thu bổ trợ cho chủ trang trại ), có tác động ảnh hưởng xấu đi về môi trường ( khí ga sinh ra phần đông không sử dụng, xả trực tiếp ra môi trường, hầm KSH không được chăm sóc quản lý và vận hành, hỏng không được thay thế sửa chữa do chủ trang trại không có động lực để bỏ ngân sách ra duy trì quản lý và vận hành mạng lưới hệ thống nhằm mục đích bảo vệ hiệu suất cao giải quyết và xử lý môi trường ) và hậu quả xấu về xã hội ( việc vận dụng giải pháp giải quyết và xử lý môi trường chỉ mang tính hình thức, đối phó lẫn nhau giữa những chủ trang trại và những cấp quản trị ) .
Qua khảo sát của Dự án Hỗ trợ Nông nghiệp những bon thấp ( LCASP ) do Bộ NN&PTNT triển khai, hầu hết những hộ dân lựa chọn xây lắp những khu công trình KSH quy mô nhỏ dưới 15 m3 vì nguyên do đây là dung tích tương thích với nhu yếu sử dụng khí ga đun nấu của hộ mái ấm gia đình, do vậy, đem lại hiệu suất cao góp vốn đầu tư cao nhất. Phần lớn khí ga sinh ra từ những khu công trình KSH quy mô lớn hơn 50 m3 đã và đang không được sử dụng hết và xả bỏ ra ngoài môi trường. Nguyên nhân chính của việc xả bỏ khí ga là do những công nghệ tiên tiến sử dụng khí ga để phát điện, thắp sáng, chạy máy … còn nhiều hạn chế như hay hỏng vặt, giá tiền cao, không tương thích với điều kiện kèm theo của Nước Ta, … dẫn đến không đem lại hiệu suất cao kinh tế tài chính thực sự cho người sử dụng .
Cán bộ Trung tâm Khuyến nông tỉnh Tuyên Quang kiểm tra nền đệm lót sinh học tại chuồng nuôi lợn của hộ mái ấm gia đình xã Bằng Cốc, huyện Hàm Yên
Có thể nói, hiện trạng quản lý môi trường chăn nuôi hiện nay đang còn nhiều bất cập về quản lý, bế tắc về công nghệ xử lý chất thải chăn nuôi quy mô trang trại, thiếu sự quan tâm thỏa đáng của các cấp chính quyền về quản lý và sự đầu tư nghiên cứu tìm kiếm các giải pháp công nghệ phù hợp, bền vững, giúp vừa xử lý môi trường chăn nuôi lại vừa mang lại thu nhập bổ sung, tạo động lực cho người dân áp dụng các biện pháp BVMT.
Đề xuất một số giải pháp để giảm thiểu ô nhiễm môi trường chăn nuôi
Xuất phát từ những nghiên cứu và phân tích ở trên, 1 số ít giải pháp để xử lý yếu tố ô nhiễm môi trường của ngành chăn nuôi được đề xuất kiến nghị như :
Nghiên cứu kiến thiết xây dựng những quá trình chăn nuôi tiết kiệm chi phí nước nhằm mục đích tăng cường năng lực thu gom chất thải rắn của những trang trại chăn nuôi để Giao hàng sản xuất phân bón hữu cơ .
Đồng thời, điều tra và nghiên cứu công nghệ tiên tiến giải quyết và xử lý chất thải cho những quy mô chăn nuôi khác nhau theo hướng : Công nghệ KSH nâng cấp cải tiến cho chăn nuôi quy mô nhỏ và 1 số ít công nghệ tiên tiến hỗ trợ khác nhằm mục đích khắc phục những hạn chế về quá tải hầm KSH ; Các thiết bị giúp sử dụng hết khí ga sinh ra từ những hầm KSH ; Công nghệ tách chất thải rắn từ phân lỏng do chăn nuôi quy mô công nghiệp sử dụng nhiều nước tạo ra nhằm mục đích giải quyết và xử lý hiệu suất cao hơn nước thải từ những trang trại chăn nuôi .
Có chủ trương khuyến khích điều tra và nghiên cứu, sản xuất và tiêu thụ phân bón hữu cơ sinh học có nguồn gốc từ chất thải chăn nuôi nhằm mục đích thay thế sửa chữa phân hóa học nhập khẩu. Hiện tại, mỗi năm Nước Ta tiêu thụ khoảng chừng 11 triệu tấn phân bón, trong đó hơn 90 % là phân bón hóa học ( số liệu thống kê năm năm nay cho thấy, Nước Ta nhập khẩu khoảng chừng 4,2 triệu tấn phân bón hóa học với trị giá 1,25 tỷ USD ), phân bón hữu cơ chỉ chiếm giao động 1 triệu tấn. Tính trung bình mỗi ha canh tác ở Nước Ta nhận hơn 1 tấn phân bón hóa học mỗi năm, đây là mức cao so với những nước trong khu vực. Khi sử dụng phân bón hóa học, khoảng chừng từ 30-50 % lượng phân bón được cây cối sử dụng để tạo sinh khối, phần còn lại sẽ bị bốc hơi và rửa trôi xuống nguồn nước gây ô nhiễm môi trường. Trong khi đó, với khoảng chừng 84,5 triệu tấn chất thải rắn do ngành chăn nuôi thải ra hàng năm, nếu những trang trại chăn nuôi được chuyển giao công nghệ tiên tiến tiên tiến và phát triển để sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải chăn nuôi, nhằm mục đích giảm ô nhiễm môi trường chăn nuôi một cách bền vững và kiên cố .
Kiến nghị nghiên cứu và điều tra kiểm soát và điều chỉnh lao lý về xả thải chăn nuôi tương thích hơn với điều kiện kèm theo trong thực tiễn của những trang trại chăn nuôi tại Nước Ta .
Đề nghị bổ sung công nghệ sử dụng chất thải chăn nuôi làm phân bón hữu cơ nguyên liệu thành một trong những công nghệ xử lý môi trường chăn nuôi chủ lực cho các trang trại bên cạnh công nghệ KSH đang được ưu tiên sử dụng hiện nay.
Tác giả : TS. Nguyễn Thế Hinh
Ban Quản lý những dự án Bất Động Sản Nông nghiệp, Bộ NN&PTNT
Nguồn tin : Tạp chí Môi trường
