Ô nhiễm môi trường đang là yếu tố cấp bách so với toàn quốc tế. Nó rình rập đe dọa đa dạng sinh học, biến hóa khí hậu và nhiều hệ lụy khác mà con người phải gánh chịu. Vậy ô nhiễm môi trường là gì mà nó lại có tác động ảnh hưởng nặng nề đến đời sống của sinh vật trên toàn quốc tế .
1. Ô nhiễm môi trường là gì?
Khái niệm ô nhiễm môi trường là gì được rất nhiều ngành khoa học định nghĩa, trong đó có cả khoa học pháp lý. Theo khoản 2 Điều 3 Luật Bảo về môi trường năm 202 định nghĩa như sau:
12. Ô nhiễm môi trường là sự biến đổi tính chất vật lý, hóa học, sinh học của thành phần môi trường không phù hợp với quy chuẩn kỹ thuật môi trường, tiêu chuẩn môi trường gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, sinh vật và tự nhiên.
Hiểu một cách đơn gian, ô nhiễm môi trường là sự biến hóa thuộc tính của một thành phần nào đó của môi trường theo khunh hướng không tốt, gâu tác động ảnh hưởng xấu đến sức khỏe thể chất con người, sinh vật và tự nhiên .
2. Các loại ô nhiễm môi trường ở Việt Nam
Thực tế tại Nước Ta đang sống sót những dạng ô nhiễm môi trường sau đây :
– Ô nhiễm môi trường không khí
Ô nhiễm không khí là khi trong không khí xuất hiện 1 số ít chất lạ, chất bị biến hóa thành phần khiến cho không khí mất đi sự trong lành, gây nên mùi không dễ chịu và hoàn toàn có thể gây hạn chế tầm nhìn của con người .Hiện nay, chất lượng không khí tại Nước Ta, đặc biệt quan trọng là ở những đô thị lớn đang ngày càng sụt giảm, bụi mịn có xu thế ngày càng tăng gây ảnh hưởng tác động nặng đến sức khỏe thể chất con người ( nhất là những bệnh về hô hấp ) và hệ sinh thái với những cơn mưa axit hủy hoại mùa màng, hiệu ứng nhà kính, những hiện tượng kỳ lạ vạn vật thiên nhiên không bình thường .Có rất nhiều nguyên do ô nhiễm môi trường không khí nhưng đa phần đến từ con người do những hoạt động giải trí hàng ngày, hoạt động giải trí công nghiệp đã thải vào không khí những chất ô nhiễm .
– Ô nhiễm môi trường đất
Ô nhiễm môi trường đất là hiện tượng kỳ lạ suy thoái và khủng hoảng của lớp đất trên mặt phẳng do rác thải và sự suy kiệt tài nguyên gây cùng với hoạt động giải trí của con người gây nên. Điển hình hoàn toàn có thể kể đến những hành vi như xả thải chất ô nhiễm, sử dụng quá mức chất hóa học, thuốc bảo vệ thực vật, khai thác tài nguyên, phá rừng làm xói mòn đất … Khi đất bị ô nhiễm, môi trường sống của những loài động vật hoang dã, thực vật trên quốc tế sẽ bị tổn hại nặng nề. Bên cạnh đó, việc tài nguyên vạn vật thiên nhiên bị tàn phá cũng gây tai hại nghiêm trọng tới chất lượng đời sống con người .
– Ô nhiễm môi trường nước
Ô nhiễm môi trường nước là khi trong nước Open những chất lạ hoặc có sự đổi khác xấu đi làm cho nguồn nước trở nên ô nhiễm với sinh vật và con người. Ô nhiễm môi trường nước có ảnh hưởng tác động nghiêm trọng đến môi trường, làm giảm độ phong phú sinh vật và tác động ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất con người .
Có nhiều nguyên do gây ô nhiễm nguồn nước. Trong đó nổi bật và trầm trọng nhất ở những thành phố lớn, khu công nghiệp, nơi tập trung chuyên sâu đông dân cư, chất thải xả ra nguồn nước mặt với số lượng lớn. Thực tế cũng có rất nhiều cơ sở sản xuất xả thải trực tiếp không qua giải quyết và xử lý làm mức độ ô nhiễm càng nghiêm trọng, thậm chí còn nhiều cao sông, ao hồ lớn “ chết trắng ” vì ô nhiễm .
3. Chất gây ô nhiễm môi trường là gì? Phân loại thế nào?
Theo khoản 15 Điều 3 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chất ô nhiễm môi trường là những chất hóa học hoặc những tác nhân vật lý, sinh học mà khi Open trong môi trường vượt mức được cho phép sẽ gây ô nhiễm .Trong đó, chất ô nhiễm được chia thành chất ô nhiêm khó phân hủy và chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy .- Chất ô nhiễm khó phân hủy : Chất ô nhiễm có độc tính cao và khó phân hủy. Chất này có năng lực tích góp sinh học và Viral trong môi trường, ảnh hưởng tác động xấu đến môi trường và sức khỏe thể chất con người .- Chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy : Chất ô nhiễm khó phân hủy là chất được pháp luật trong Công ước Stockholm về những chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy .
4. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường là gì?
* Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước
– Chất thải công nghiệp : Trong quy trình sản xuất, những xí nghiệp sản xuất không ngừng xả chất thải ra môi trường. Để tiết kiệm ngân sách và chi phí ngân sách giải quyết và xử lý chất thải, 1 số ít doanh nghiệp đã xả thẳng chất thải xuống sông, hồ gây ô nhiễm- Chất thải hoạt động và sinh hoạt : Rác thải từ hoạt động và sinh hoạt trong đời sống của con người, bao ni lông vứt xuống sông, biển hay cống dẫn đến ô nhiễm nước, làm nước bốc mùi hôi thối và làm chết sinh vật sống dưới nước .- Hoạt động nông nghiệp : Người nông dân thường sử dụng những loại thuốc trừ sâu, phân bón, … để bảo vệ và ngày càng tăng hiệu suất cây cối. Các chất độc này sẽ đi theo nước tưới, ngấm xuống mạch nước ngầm hoặc chảy ra ao, hồ, gây ô nhiễm nguồn nước .
* Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường đất
– Hoạt động công nghiệp : Việc khai thác quặng, luyện kim, dệt, … thải ra chì, thủy ngân và nhiều sắt kẽm kim loại ô nhiễm khác lấy đi những chất ở trong đất, từ đó gây ảnh hưởng tác động nghiêm trọng đến đặc thù của đất .- Hoạt động nông nghiệp : Các loại hóa chất dùng trong nông nghiệp ngấm xuống đất cũng gây ô nhiễm môi trường đất .- Chất thải từ hoạt động và sinh hoạt : Rác, chất thải sinh cũng là một tác nhân gây ô nhiễm đất .
* Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường không khí
– Chất thải công nghiệp : Các ngành công nghiệp sản xuất hóa chất, luyện kim, … được xem là nguyên do khiến lượng khí thải nhà kính tăng chóng mặt. Quá trình sản xuất điện cũng thải ra lượng lớn khí CO2 ô nhiễm .- Hoạt động hoạt động và sinh hoạt của con người : Việc sử dụng những loại phương tiện đi lại giao thông vận tải, những thiết bị gia dụng như máy lạnh, tủ lạnh, … xả không ít khí thải ô nhiễm ra môi trường nhưu CO2, CFC, …
Hoạt động của ngành công nghiệp là một nguyên nhân gây ô nhiễm không khí (Ảnh minh họa)
5. Hành vi nào bị nghiêm cấm để tránh gây ô nhiễm môi trường?
Để môi trường sống xung quanh tất cả chúng ta tránh bị ô nhiễm, Điều 6 Luật Bảo vệ môi trường đã liệt kê những hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động giải trí bảo môi trường như sau :- Vận chuyển, chôn, lấp, đồ, thải, đốt chất thải rắn, chất thải nguy cơ tiềm ẩn không đúng quy trình tiến độ kỹ thuật, pháp luật pháp lý- Xả nước thải, khí thải chưa được giải quyết và xử lý đạt chuẩn kỹ thuật ra môi trường .- Phát tán, thải chất ô nhiễm, vi rút lây nhiễm cho con người, động vật hoang dã, vi sinh vật chưa được kiểm định, xác súc vật chết do dịch bệnh và tác nhân ô nhiễm khác so với sức khỏe thể chất con người, sinh vật và tự nhiên ra ngoài môi trường .- Gây tiếng ồn, độ rung vượt mức chuẩn được cho phép ; xả thải khói, bụi, khí có mùi ô nhiễm vào không khí .- Thực hiện dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư hoặc xả thải khi chưa bảo vệ điều kiện kèm theo .- Nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất, quá cảnh chất thải từ quốc tế dưới mọi hình thức .- Nhập khẩu trái phép phương tiện đi lại, máy móc, thiết bị đã qua sử dụng để phá dỡ, tái chế .- Không triển khai những khu công trình, giải pháp, hoạt động giải trí phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường .- Che giấu hành vi gây ô nhiễm môi trường, cản trở, làm xô lệch thông tin, gian dối trong hoạt động giải trí bảo vệ môi trường gây hậu quả xấu .- Sản xuất, kinh doanh thương mại loại sản phẩm gây nguy cơ tiềm ẩn cho sức khỏe thể chất ; sản xuất, sử dụng nguyên vật liệu, vật tư thiết kế xây dựng chứa chất ô nhiễm vượt chuẩn .- Sản xuất, nhập khẩu, tạm nhập, tái xuất và tiêu thụ chất làm suy giảm tầng ô-dôn .
6. Quy định về bảo vệ môi trường trước tác nhân gây ô nhiễm
Cùng với khái niệm ô nhiễm môi trường là gì, Luật Bảo vệ môi trường cũng đặt ra rất nhiều quy định nhằm bảo vệ môi trường khỏi các yếu tố gây hại.Cùng với khái niệm, Luật Bảo vệ môi trường cũng đặt ra rất nhiều lao lý nhằm mục đích bảo vệ môi trường khỏi những yếu tố gây hại .
6.1. Bảo vệ môi trường nước
* Đối với môi trường nước mặt:
Theo pháp luật tại Điều 7 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chất lượng nước, trầm tích và môi trường thủy sinh của nguồn nước mặt phải được theo dõi, nhìn nhận ; năng lực chịu tải của môi trường nước mặt phải được đo lường và thống kê, xác lập và công bố .
Bên cạnh đó, pháp luật cũng yêu cầu nguồn thải vào môi trường nước mặt phải được quản lý phù hợp với mục đích sử dụng và khả năng chịu tải của môi trường.
Tuyệt đối không phê duyệt hiệu quả đánh giá và thẩm định báo cáo giải trình nhìn nhận ảnh hưởng tác động môi trường hoặc cấp giấy phép môi trường cho dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư mới xả nước thải trực tiếp vào nước không còn năng lực chịu tải .
* Đối với môi trường nước ngầm:
Theo Điều 10 Luật Bảo vệ môi trường 2020, những nguồn nước ngầm phải được quan trắc, nhìn nhận để có giải pháp ứng phó kịp thời khi phát hiện có thông số kỹ thuật vượt mức chuẩn được cho phép hoặc có sự suy giảm mực nước .Hoạt động khoan thăm dò, khai thác nước ngầm phải có giải pháp ngăn ngừa ô nhiễm môi trường. Các cơ sở sử dụng hóa chất ô nhiễm, chất phóng xạ phải có giải pháp bảo vệ không rò rỉ, phát tán những chất đó vào nguồn nước ngầm .Trường hợp cơ quan, tổ chức triển khai, hội đồng dân cư, hộ mái ấm gia đình và cá thể gây ô nhiễm môi trường nước ngầm thì phải chịu nghĩa vụ và trách nhiệm giải quyết và xử lý ô nhiễm .
* Đối với môi trường nước biển:
Các nguồn thải vào nước biển phải được tìm hiểu, nhìn nhận và có giải pháp ngăn ngừa, giảm thiểu, trấn áp ngặt nghèo để bảo vệ môi trường. Yêu cầu nhìn nhận, xác lập, công bố những vùng rủi ro đáng tiếc ô nhiễm môi trường biển và hải đảo .Hoạt động khai thác nguồn lợi từ biển và hải đảo phải tương thích với quy hoạch và phân phối nhu yếu về bảo vệ môi trường đi liền với tăng trưởng vững chắc .
6.2. Bảo vệ môi trường đất
Căn cứ Điều 15 Luật Bảo vệ môi trường, để bảo vệ môi trường đất, pháp lý lao lý quy hoạch, kế hoạch, dự án Bất Động Sản và hoạt động giải trí có sử dụng đất phải xem xét kỹ tác động ảnh hưởng của nó đến môi trường đất, có giải pháp phòng ngừa ô nhiễm, suy thoái và khủng hoảng .Cơ quan, tổ chức triển khai, hội đồng dân cư, hộ mái ấm gia đình và cá thể sử dụng đất phải có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ môi trường đất ; giải quyết và xử lý, tái tạo và hồi sinh đất mà mình làm ô nhiễm .Những khu vực ô nhiễm đất do lịch sử vẻ vang để lại hoặc không xác lập được tổ chức triển khai, cá thể gây ô nhiễm thì Nhà nước giải quyết và xử lý, tái tạo và hồi sinh đất .
6.3. Bảo vệ môi trường không khí
Theo Điều 12 Luật Bảo vệ môi trường, tổ chức triển khai, hộ mái ấm gia đình, cá thể sản xuất, kinh doanh thương mại, hoạt động giải trí dịch vụ có xả thải bụi, khí thải tác động ảnh hưởng xấu đến môi trường thì phải giảm thiểu và giải quyết và xử lý để bảo vệ môi trường không khíLuật này cũng nhu yếu chất lượng môi trường không khí phải được quan trắc, giám sát tiếp tục, liên tục và công bố theo pháp luật. Các nguồn phát thải bụi, khí thải phải được quan trắc, nhìn nhận và trấn áp. Đồng thời thực trạng ô nhiễm không khí phải được thông tin và cảnh báo nhắc nhở kịp thời nhằm mục đích giảm thiểu tác động ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất hội đồng .>> Gọi ngay tổng đài
1900.6192 
Vấn đề bảo vệ môi trường là vấn đề cấp thiết cần cộng đồng chung tay (Ảnh minh họa)
7. Hành vi gây ô nhiễm môi trường bị xử lý như thế nào?
Cá nhân tổ chức triển khai thực thi hành vi gây ô nhiễm môi trường, tùy vào đặc thù, mức độ của hành vi vi phạm mà họ hoàn toàn có thể bị phạt hành chính hoặc bị giải quyết và xử lý hình sự .
7.1. Xử phạt hành chính
Căn cứ Điều 24 Nghị định 45/2022 / NĐ-CP, hành vi gây ô nhiễm đất, nước, không khí bị phạt như sau :- Hành vi rò rỉ, thải hóa chất độc vào môi trường đất, nước trái pháp luật về bảo vệ môi trường : Phạt 40 – 50 triệu đồng .- Hành vi gây ô nhiễm đất, nước ( nước ngầm, nước mặt bên trong và ngoài khuôn viên của cơ sở ) hoặc không khí vượt chuẩn :+ Vượt mức chuẩn dưới 03 lần so với thông số kỹ thuật môi trường nguy cơ tiềm ẩn hoặc dưới 05 lần so với thông số kỹ thuật môi trường thường thì : Phạt 50 – 80 triệu đồng .+ Vượt mức chuẩn từ 03 – 05 lần so với thông số kỹ thuật môi trường nguy cơ tiềm ẩn hoặc từ 05 – 10 lần so với thông số kỹ thuật môi trường thường thì : Phạt 80 – 100 triệu đồng .+ Vượt mức chuẩn từ 05 lần so với thông số kỹ thuật môi trường nguy cơ tiềm ẩn hoặc từ 10 lần so với thông số kỹ thuật môi trường thường thì : Phạt 100 – 150 triệu đồng .
7.2. Truy cứu trách nhiệm hình sự
Bên cạnh việc hiểu rõ ô nhiễm môi trường là gì, cá nhân, tổ chức cần tránh thực hiện vi ô nhiễm môi trường, nếu không thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội gây ô nhiễm môi trường tại Điều 235 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 như sau:
|
Hành vi
|
Mức phạt
|
|
Cá nhân
|
Pháp nhân
|
| Khung 1 |
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 1.000 – dưới 3.000 kg chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng hoặc từ 3.000 – dưới 10.000 kg chất thải nguy hại khác.
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật từ 500 – dưới 1.000 kg chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng hoặc từ 1.500 – dưới 3.000 kg chất thải nguy hại khác nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
– Xả thải ra môi trường từ 500 – dưới 5.000 m3/ngày nước thải có thông số môi trường nguy hại vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc từ 300 – dưới 500 m3/ngày nước thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên.
– Xả thải ra môi trường 500 m3/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn từ 03 lần đến dưới 05 lần hoặc từ 300 – 500 m3/ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 05 – 10 lần hoặc từ 100 – dưới 300 mét khối (m3) trên ngày nước thải vượt chuẩn 10 lần trở lên nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
– Thải ra môi trường từ 150.000 – dưới 300.000 m3/giờ khí thải vượt quy từ 05 – dưới 10 lần hoặc từ 100.000 – dưới 150.000 m3/giờ khí thải vượt quy 10 lần trở lên.
– Thải ra môi trường 150.000 m3/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn từ 03 lần đến dưới 05 lần hoặc từ 100.000 – dưới 150.000 m3/giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc từ 50.000 – dưới 100.000 m3/giờ khí thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật chất thải rắn thông thường từ 100.000 – dưới 200.000 kg hoặc từ 70.000 – dưới 100.000 kg nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại Điều này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
– Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều từ 50 – dưới 200 mSv/năm hoặc giá trị suất liều từ 0,0025 – dưới 0,01 mSv/giờ.
|
Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm |
phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 7.000.000.000 đồng |
| Khung 2 |
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp lý từ 3.000 – dưới 5.000 kg chất thải nguy cơ tiềm ẩn có thành phần nguy cơ tiềm ẩn đặc biệt quan trọng vượt ngưỡng chất thải nguy cơ tiềm ẩn theo pháp luật của pháp lý hoặc có chứa chất phải loại trừ theo Phụ lục A Công ước Stockholm hoặc từ 10.000 – dưới 50.000 kg chất thải nguy cơ tiềm ẩn khác ;- Xả thải ra môi trường từ 5.000 – dưới 10.000 m3 / ngày nước thải vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc từ 500 – dưới 5.000 m3 / ngày nước thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên ;- Thải ra môi trường từ 300.000 – dưới 500.000 m3 / giờ khí thải vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc từ 150.000 – dưới 300.000 m3 / giờ khí thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên ;- Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp lý chất thải rắn thường thì từ 200.000 – dưới 500.000 kg- Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều từ 200 – dưới 400 mSv / năm hoặc giá trị suất liều từ 0,01 – dưới 0,02 mSv / giờ ;- Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng . |
Phạt tiền từ 500.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm |
Phạt tiền từ 7.000.000.000 đồng đến 12.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06 tháng đến 02 năm
|
| Khung 3 |
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật 5.000 kg trở lên chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại theo quy định của pháp luật hoặc có chứa chất phải loại trừ theo Phụ lục A Công ước Stockholm hoặc 50.000 kg trở lên chất thải nguy hại khác;
– Xả thải ra môi trường 10.000 m3/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc 5.000 m3/ngày trở lên nước thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên;
– Thải ra môi trường 500.000 m3/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn từ 05 lần đến dưới 10 lần hoặc 300.000 m3/giờ trở lên khí thải vượt quy chuẩn 10 lần trở lên;
– Chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật chất thải rắn thông thường 500.000 kg trở lên;
– Xả thải ra môi trường nước thải, chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất thải rắn hoặc phát tán khí thải có chứa chất phóng xạ vượt giá trị liều 400 mSv/năm trở lên hoặc giá trị suất liều 0,02 mSv/giờ trở lên;
– Phạm tội gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
|
Phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm |
Phạt tiền từ 12.000.000.000 đồng đến 20.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động giải trí có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm |
Trên đây là phần giải đáp cho câu hỏi: “Ô nhiễm môi trường là gì?” cùng các vấn đề liên quan đến bảo vệ mội trường. Nếu còn vấn đề vướng mắc bạn đọc vui lòng liên hệ tổng đài 1900.6192 để được tư vấn, hỗ trợ chi tiết.
