Phơi nhiễm và ô nhiễm phóng xạ – Chấn thương; Ngộ độc – Cẩm nang MSD – Phiên bản dành cho chuyên gia

Con người tiếp tục phơi nhiễm với mức thấp của nguồn phóng xạ tự nhiên gọi là bức xạ nền. Bức xạ nền xuất phát từ nguồn phóng xạ trong ngoài hành tinh và từ những nguyên tố phóng xạ trong không khí, nước và mặt đất. Bức xạ ngoài hành tinh tập trung chuyên sâu ở những cực bởi từ trường của toàn cầu và bị suy giảm bởi khí quyển. Do đó, những người sống ở vĩ độ cao hoặc ở trên những vùng có độ to lớn, hay phải chuyển dời bằng máy bay thường bị phơi nhiễm nhiều hơn. Các nguồn phóng xạ bên ngoài nguồn gốc từ đất chủ yếu là do sự xuất hiện của những nguyên tố phóng xạ với chu kỳ luân hồi bán rã tương tự với tuổi của toàn cầu ( ~ 4,5 tỷ năm ). Cụ thể, urani-238 và thori-232 cùng với nhiều loại hạt nhân phóng xạ khác và một đồng vị phóng xạ của kali ( K-40 ) xuất hiện trong nhiều loại đá và khoáng chất. Một lượng nhỏ những hạt nhân phóng xạ nằm trong thực phẩm, nước và không khí và do đó góp phần vào nhiễm xạ bên trong vì những hạt nhân phóng xạ này hoàn toàn có thể bị đưa vào khung hình. Phần lớn liều do hạt nhân phóng xạ đưa vào bên trong khung hình là đến từ những đồng vị phóng xạ của cacbon ( C-14 ), kali ( K-40 ) do những chất này và những nguyên tố khác ( dạng không thay đổi và phóng xạ ) được đưa vào trong khung hình do ăn phải và hít phải, có khoảng chừng 7.000 nguyên tử bị phân rã phóng xạ mỗi giây .

Nhiễm xạ bên trong do hít phải những đồng vị phóng xạ của khí radon ( Rn-222 và Rn-220 ), cũng được hình thành từ uranium-238, chiếm phần nhiều nhất ( 73 % ) so với liều bức xạ tự nhiên trung bình đầu người của dân số Mỹ. Bức xạ từ thiên hà chiếm 11 %, những nguyên tố phóng xạ trong khung hình chiếm 9 % và bức xạ bên ngoài ở trong đất chiếm 7 %. Ở Mỹ, mỗi người nhận liều trung bình khoảng chừng 3 mili silvơt ( mSv ) / năm từ những nguồn phóng xạ tự nhiên ( khoảng chừng ~ 0,5 đến 20 mSv / năm ). Tuy nhiên, ở một số ít nơi trên quốc tế, người dân nhận được > 50 mSv / năm. Lượng phóng xạ từ nguồn phóng xạ tự nhiên là quá thấp để gây ra những tổn thương bức xạ ; tuy nhiên chúng hoàn toàn có thể làm tăng một chút ít rủi ro tiềm ẩn ung thư .Ở Mỹ, mỗi người nhận được trung bình khoảng chừng 3 mSv / năm từ những nguồn phóng xạ tự tạo, phần nhiều trong số đó là từ những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh. Tính theo trung bình đầu người, sự góp phần của việc tiếp xúc với những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh cao nhất so với chụp CT và những thủ pháp can thiệp tim mạch hạt nhân. Tuy nhiên, những kỹ thuật chẩn đoán trong y tế hiếm khi gây ra liều đủ để tổn thương do bức xạ, mặc dầu về kim chỉ nan có sự ngày càng tăng rủi ro tiềm ẩn gây ung thư. Các ngoại lệ hoàn toàn có thể kể ra đó là những thủ tục can thiệp bằng màn huỳnh quang có thời hạn lê dài ( ví dụ, tái tạo nội mạch, thuyên tắc mạch máu khối u, cắt bỏ khối u bằng tần số phóng xạ ) ; những thủ pháp này đã gây tổn thương cho da và những mô bên dưới. Xạ trị cũng hoàn toàn có thể gây tổn thương cho những mô thông thường gần mô đích .Một phần rất nhỏ những tác dụng phơi nhiễm trung bình công cộng đến từ tai nạn đáng tiếc phóng xạ và sự cố phóng xạ do việc thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Tai nạn hoàn toàn có thể từ những máy phóng xạ công nghiệp, những nguồn bức xạ công nghiệp và lò phản ứng hạt nhân. Những tai nạn thương tâm này thường là hiệu quả của việc không tuân thủ đúng những quy trình tiến độ bảo đảm an toàn ( ví dụ, những khóa liên động bị bỏ lỡ ). Các tổn thương do phóng xạ cũng được gây ra bởi những nguồn từ y tế hoặc công nghiệp do làm thất thoát hoặc bị đánh cắp những chất có tính phóng xạ. Những người có nhu yếu cần chăm nom y tế vì những tổn thương do phóng xạ hoàn toàn có thể không nhận thức được rằng họ đã bị phơi nhiễm với bức xạ .

Các sự cố giải phóng chất phóng xạ ngoài dự kiến bao gồm từ nhà máy Three Mile Island ở Pennsylvania vào năm 1979, lò phản ứng Chernobyl ở Ucraina năm 1986 và nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ở Nhật Bản vào năm 2011. Phơi nhiễm từ sự cố ở Three Mile Island là tối thiểu nhất bởi vì không có lỗ thủng nào của bình chứa hạt nhân phóng xạ xảy ra như ở Chernobyl và không có vụ nổ hydro xảy ra như ở Fukushima. Những người sống trong phạm vi 1,6 km của Three Mile Island chỉ nhận được khoảng 0,08 mSv (một phần của liều chiếu từ nguồn tự nhiên trong một tháng). Tuy nhiên, 115.000 người cuối cùng đã được sơ tán khỏi khu vực xung quanh nhà máy Chernobyl đã nhận được liều hiệu dụng trung bình khoảng 30 mSv và liều chiếu trung bình khoảng 490 mGy. Những người làm việc tại nhà máy Chernobyl tại thời điểm tai nạn đã nhận được liều cao hơn rất nhiều. Hơn 30 công nhân và nhân viên cứu hộ khẩn cấp đã chết trong vòng vài tháng sau tai nạn và nhiều người bị bệnh bức xạ cấp tính. Sự nhiễm xạ mức thấp từ các vụ tai nạn đã được phát hiện ở các quốc gia Châu Âu, Châu Á và thậm chí là ở Bắc Mỹ (phạm vi ít hơn). Mức độ nhiễm xạ trung bình đối với dân số nói chung ở các khu vực bị ảnh hưởng khác nhau ở Belarus, Nga và Ucraina trong giai đoạn 20 năm sau tai nạn ước tính khoảng 9 mSv.

Trận động đất và sóng thần tại Nhật Bản trong năm 2011 đã dẫn tới việc giải những chất phóng xạ vào thiên nhiên và môi trường từ 1 số ít lò phản ứng hạt nhân tại nhà máy sản xuất điện hạt nhân Fukushima Daiichi. Không có thương tích nghiêm trọng do bức xạ gây ra cho nhân viên cấp dưới tại chỗ. Trong số gần 400.000 dân cư ở Q. Fukushima, liều lượng ước tính < 2 mSv cho 95 % số người và < 5 mSv cho 99,8 %. Ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới cao hơn một chút ít vì những giả định có chủ ý thận trọng hơn về phơi nhiễm phóng xạ. Liều hiệu dụng ở những Q. không ngay cạnh Fukushima ước tính khoảng chừng 0,1 đến 1 mSv và liều so với những người ở bên ngoài Nhật Bản không đáng kể ( < 0,01 mSv ) .Mức phơi nhiễm phóng xạ đáng kể nhất so với một quần thể xảy ra sau vụ nổ hai quả bom nguyên tử trên quốc gia Nhật Bản vào tháng 8 năm 1945, gây ra khoảng chừng 110.000 người chết do chấn thương ngay tức khắc của vụ nổ và do nhiệt độ. Một số nhỏ hơn nhiều ( < 1000 ) ca tử trận do ung thư gây ra đã xảy ra trong suốt 70 năm tiếp theo. Việc giám sát y tế đang diễn ra so với những người sống sót sau vụ nổ vẫn là một trong những nguồn tài liệu quan trọng nhất để nhìn nhận rủi ro tiềm ẩn ung thư do phóng xạ .Trong khi 1 số ít vụ án hình sự về sự cố ý gây ô nhiễm phóng xạ của cá thể đã được báo cáo giải trình, phơi nhiễm phóng xạ do hoạt động giải trí khủng bố đã không xảy ra nhưng vẫn còn một mối chăm sóc. Một ngữ cảnh hoàn toàn có thể gồm có việc sử dụng một thiết bị để gây ô nhiễm một khu vực bằng cách phân tán chất phóng xạ ( ví dụ, từ một thiết bị xạ trị bị vô hiệu hoặc nguồn công nghiệp cesium-137 hoặc cobalt-60 ). Thiết bị phân tán bức xạ ( RDD ) sử dụng chất nổ thường thì được gọi là bom bẩn. Các ngữ cảnh khủng bố khác gồm có việc sử dụng một nguồn bức xạ ẩn để trình diện những người không hoài nghi tới với liều bức xạ lớn, tiến công một lò phản ứng hạt nhân hoặc cơ sở tàng trữ chất phóng xạ và việc phát nổ một vũ khí hạt nhân ( ví dụ, một thiết bị hạt nhân [ IND ], một vũ khí bị đánh cắp ) .

Bảng

Source: https://vvc.vn
Category : Môi trường

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Alternate Text Gọi ngay