Cách đây 77 năm, vào tháng 8-1945, Đảng ta đã chỉ huy toàn dân vùng lên đập tan xiềng xích của chính sách thực dân phong kiến và giành lại nền độc lập cho dân tộc bản địa. Từ cuộc cách mạng vĩ đại đó, ngày 2-9-1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sinh ra đã đem lại cuộc sống mới tươi đẹp cho nhân dân Nước Ta .
Ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình ( Thành Phố Hà Nội ), quản trị Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử dân tộc dân tộc bản địa. Ảnh : Tư liệu
Chiến thắng của phe Đồng minh trước phe phát xít trong năm 1945 đã tạo thời cơ để Việt Nam giành độc lập. Tuy nhiên, cần có sự chuẩn bị từ trước thì mới có đủ lực lượng để đón nhận thời cơ này. Trong 15 năm lãnh đạo cách mạng Việt Nam (1930-1945), Đảng ta đã tích cực chuẩn bị, xây dựng lực lượng, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động giác ngộ cách mạng trong nhân dân.
Đặc biệt, tháng 5-1941, Đảng ta đã xây dựng Nước Ta Độc lập Đồng minh ( gọi tắt là Việt Minh ) nhằm mục đích liên hiệp sức mạnh toàn dân tộc bản địa trong sự nghiệp giải phóng dân tộc bản địa. Tháng 10-1944, trong Thư gửi đồng bào toàn nước, quản trị Hồ Chí Minh nêu rõ : “ Phe xâm lược gần đến ngày bị hủy hoại. Các Đồng minh quốc sắp tranh được sự thắng lợi sau cuối. Cơ hội cho dân tộc bản địa ta giải phóng chỉ ở trong một năm hoặc năm rưỡi nữa. Thời gian rất gấp. Ta phải làm nhanh ” ( 1 ) .
Bởi vậy, ngày 15-4-1945, Đảng ta hợp nhất Nước Ta Tuyên truyền Giải phóng quân với Cứu quốc quân thành Nước Ta Giải phóng quân. Tháng 6-1945, Đảng ta quyết định hành động xây dựng Khu giải phóng Việt Bắc với vị thế căn cứ địa cách mạng của cả nước .
Hội nghị đại biểu toàn nước của Đảng họp ở Tân Trào từ ngày 13 đến ngày 15-8-1945 đã quyết định hành động phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước, giành lấy chính quyền sở tại trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương. Đêm ngày 13-8-1945, Ủy ban Khởi nghĩa đã ra Quân lệnh số 1 chỉ rõ quân Nhật đã tan rã trên khắp mặt trận chính là thời cơ cho cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền sở tại trên toàn nước : “ Giờ Tổng khởi nghĩa đã đến ! Cơ hội có một cho quân, dân Nước Ta cùng giành lấy quyền độc lập của nước nhà … Chúng ta phải hành vi nhanh với một niềm tin vô cùng quả cảm, vô cùng thận trọng ! … Cuộc thắng lợi trọn vẹn nhất định sẽ về ta ! ” .
Ngay sau khi nước Nhật đầu hàng Đồng minh vào ngày 15-8-1945, Quốc dân Đại hội họp tại Tân Trào trong hai ngày 16 và 17-8-1945 đã ưng ý chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng. Trong Thư lôi kéo Tổng khởi nghĩa ( 18-8-1945 ), quản trị Hồ Chí Minh nêu rõ : “ Hỡi đồng bào yêu quý ! Giờ quyết định hành động cho vận mệnh dân tộc bản địa ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta ” ( 2 ) .
Với 5.000 đảng viên, Đảng ta đã chỉ huy toàn dân triển khai cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, lật nhào sự áp bức, bóc lột của chính sách thực dân đế quốc và phong kiến. Trong đó, TP.HN, TP HCM, Huế là ba vùng trọng điểm quyết định hành động sự thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 .
Sáng ngày 19-8-1945, hàng chục vạn nhân dân ở TP.HN và các tỉnh lân cận kéo về trung tâm vui chơi quảng trường Nhà hát Lớn và sau đó chiếm Phủ khâm sứ Bắc kỳ, Trại lính Bảo an của Nhật và các cơ sở của chính phủ nước nhà bù nhìn Trần Trọng Kim. Trước sức mạnh của cách mạng, Nhật phải công nhận Việt Minh là đại diện thay mặt của Nước Ta. Việc này được xác nhận bởi bức điện văn của Đại sứ Nhật gửi về Tokyo : “ Chiều ngày 19, Đại sứ đã “ được mời ” đến dự cuộc gặp với các chỉ huy Việt Minh và đã tham gia đàm đạo với những người đó, được coi như là các nhà chức trách chính thức ” ( 3 ). Trước đó, Khâm sai triều đình Huế, Phan Kế Toại ở Bắc kỳ cũng đã ủng hộ Việt Minh. Vào ngày 17-8-1945, ông đã dặn quan, lính của mình tuyệt đối không được nổ súng và phải Open ngay khi quân cách mạng tiến vào. Nhờ đó, Việt Minh cướp chính quyền sở tại không phải nổ súng và ngã xuống .
Ở TP HCM, sau cuộc thương lượng ngày 19-8-1945 tại Thành Phố Hà Nội với Việt Minh thì vào ngày 22-8-1945, Bộ chỉ huy quân đội Nhật thông tư cho Thống chế Terauchi công bố quân Nhật không can thiệp nếu Việt Minh giành chính quyền sở tại. Bên cạnh đó, đến tháng 8-1945, tại Hồ Chí Minh, qua chiến sỹ Huỳnh Văn Vàng, đảng viên được cài vào trong tổ chức triển khai công an nên Đảng nắm được phần nhiều công an ở thành phố. Do đó, ngày 25-8-1945, Việt Minh đã giành được chính quyền sở tại tại TP HCM .
Tại Huế, sau khi đảo chính Pháp, Nhật có đến 4.500 quân thiện chiến, vũ khí hậu cần đầy đủ do tướng Yokoyama Masayuki chỉ huy sẵn sàng đàn áp cách mạng. Tuy nhiên, ngày 23-8-1945, chính quyền ở Huế đã về tay nhân dân. Bởi lẽ, tại thời điểm đó, Việt Minh ở Huế đã lôi kéo được một số nhân sĩ yêu nước của “Hội Tân Việt Nam” (một tổ chức thân Nhật), lực lượng thanh niên Phan Anh, lính khố vàng, lính bảo an cùng hàng chục vạn nhân dân để tiến tới tổng khởi nghĩa. Do đó, trước sức mạnh của quần chúng, vua Bảo Đại giải tán nội các Trần Trọng Kim vào ngày 25-8-1945 và chấp nhận thoái vị vào ngày 30-8-1945. Ngày 2-9-1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Tinh thần Cách mạng Tháng Tám bất diệt!
Sau này, nói về mục tiêu của Cách mạng Tháng Tám, quản trị Hồ Chí Minh đã chỉ rõ : “ Mục đích Cách mạng Tháng Tám là gì ? Là giành lại tự do, thống nhất, độc lập và dân chủ cho Tổ quốc ta, cho nhân dân ta .
Cách mạng Tháng Tám thành công xuất sắc, ngày 2 tháng 9 nước ta công bố độc lập. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa sinh ra. Tổng tuyển cử tự do được tổ chức triển khai, nhân dân toàn nước ta đã bầu ra Quốc hội .
Quốc hội trải qua Hiến pháp và bầu ra nhà nước Trung ương. Chính quyền địa phương từ xã đến tỉnh đều do nhân dân cử ra. Thế là lúc đó tất cả chúng ta đã mở màn thực thi thống nhất, độc lập và dân chủ ” ( 4 ) .
quản trị Hồ Chí Minh cũng đã nói rõ về ý nghĩa vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám : “ Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công xuất sắc. Đó là thắng lợi tiên phong của Chủ nghĩa Mác-Lênin ở một nước thuộc địa nửa phong kiến ” ( 5 ). Người nhận định và đánh giá : “ Thắng lợi ấy đã đưa dân tộc bản địa Nước Ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập tự do và chủ nghĩa xã hội ” ( 6 ). Do đó, Người khẳng định chắc chắn : “ Đó là một cuộc đổi khác cực kỳ to lớn trong lịch sử vẻ vang của nước ta ” ( 7 ) .
quản trị Hồ Chí Minh đã nhận định và đánh giá : “ Cách mạng Tháng Tám có ảnh hưởng tác động trực tiếp và rất to đến hai dân tộc bản địa bạn là Miên và Lào. Cách mạng Tháng Tám thành công xuất sắc, nhân dân hai nước Miên, Lào cùng nổi lên chống đế quốc và đòi độc lập ” ( 8 ) .
Trong cuốn “Thế giới bàn về Việt Nam”, học giả nước Anh Thomas Hodgkin đánh giá, Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam là một sự kiện “quan trọng nhất trong lịch sử thế giới từ sau Cách mạng Tháng Mười Nga”(9). Thomas Hodgkin đã viết rằng: “Đó là một cuộc cách mạng do Đảng Cộng sản lãnh đạo, một Đảng chỉ mới ra đời được 15 năm. Đó là cuộc cách mạng đầu tiên thành công trong việc lật đổ chính quyền của chế độ thuộc địa…
Như vậy, cuộc Cách mạng Tháng Tám đã ghi lại sự khởi đầu của một thời kỳ mới, nó vạch đường ranh giới của thời đại thực dân khởi đầu nhường chỗ cho thời đại phi thực dân hóa ” ( 10 ). Bên cạnh đó, Tuyên ngôn Độc lập ( 2-9-1945 ) với công bố “ tổng thể các dân tộc bản địa trên quốc tế đều sinh ra bình đẳng, dân tộc bản địa nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do ” cũng báo hiệu sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân trên toàn quốc tế. Giáo sư người Nhật Bản Singo Sibata đã nhấn mạnh vấn đề, Bản Tuyên ngôn Độc lập đã “ tăng trưởng quyền lợi và nghĩa vụ của con người thành quyền hạn của dân tộc bản địa ” .
Kế thừa và phát huy niềm tin của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Đảng bộ, chỉ huy và toàn thể CBVC, LĐ Trường Đại học Lâm nghiệp luôn tin yêu vào sự chỉ huy Đảng ; luôn đoàn kết, chung sức, đồng lòng, tăng nhanh tổng lực công cuộc thay đổi, tiếp bước con đường cách mạng vinh quang mà quản trị Hồ Chí Minh, Đảng ta và dân tộc bản địa ta đã lựa chọn. Tích cực, ra sức thi đua lập nhiều thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp, hướng tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, góp thêm phần kiến thiết xây dựng quốc gia ngày càng giàu đẹp, văn minh. / .
